Τις πολιτικές ευθύνες των εκάστοτε κυβερνήσεων για τις αστοχίες στην διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων ανέδειξε σήμερα από την Επιτροπή της Βουλής για τις γερμανικές αποζημιώσεις ο επί τιμή πρέσβης Ιωάννης Μπουρλογιάννης-Τσαγκαρίδης. Ο επί τιμή πρέσβης απέκλεισε την δικαστική οδό για τη διεκδίκηση ενώ είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον η περιγραφή του για το τι έγινε το 1995 και πως ο Ανδρέας Παπανδρέου οδήγησε την ρηματική διακοίνωση για έναρξη διαπραγματεύσεων με την Γερμανία διαχωρίζοντας το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο από τις αποζημιώσεις σε αποτυχία.

Ο κ. Μπουρλογιάννης-Τσαγκαρίδας ο οποίος το 1995 ήταν ο Έλληνας πρέσβης στη Γερμανία ο οποίος παρέδωσε την ρηματική διακοίνωση στη Γερμανία υποστήριξε ενώπιον των μελών της Επιτροπής ότι η πρωτοβουλία του τότε Πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου να δημοσιοποιήσει την επίδοση της ρηματικής διακοίνωσης μία ημέρα νωρίτερα με δήλωσή του στον Τύπο ήταν αυτή που προδιέγραψε την αποτυχία της κίνησης. Κι αυτό γιατί η Γερμανία δεδομένης της διαρροής της ελληνικής κίνησης στον Τύπο επέλεξε να απαντήσει κι αυτή δια του Τύπου και όχι με επίσημο τρόμο δια της διπλωματικής οδού κλείνοντας έτσι το θέμα.

Περιγραφή

Η περιγραφή του κ. Μπουρλογιάννη είναι χαρακτηριστική: «Πάω στον κ. Hartmann (τότε Υφυπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας ) με τον οποίο συνδεόμεθα από το βαθμό του γραμματέως και του επιδίδω τη νότα, συνοδευόμενος από τον τότε γραμματέα της Πρεσβείας και υπεύθυνο να κρατήσει σημειώσεις πρακτικογράφο τον κ. Θόδωρο Σωτηρόπουλο. Ο Hartmann τη διάβασε προσεκτικά και μου είπε «κοίταξε, το θέμα έχει λήξει». «Πώς έχει λήξει;» του απαντώ. «Έχει λήξει διότι δεν υπάρχει θέμα πλέον, υπό την έννοια του ότι ό,τι ήταν να σας δώσουμε σας το δώσαμε». «Πώς μας το δώσατε;» ρώτησα. «Σας το δώσαμε και μέσω του ΝΑΤΟ» μου απαντά. Εκεί του είπα ότι «τη ΝΑΤΟική βοήθεια τη δώσατε και στην Τουρκία και στην Πορτογαλία που δεν μπήκαν και ποτέ στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο». «Σας τη δώσαμε και μέσω της ΕΕ» μου ανταπαντά. Λέω «κι εκεί τα χρήματα όταν μπαίνουν δεν είναι προσωπικά, μπαίνουν σε διαφορετικό κορβανά, είναι ευρωπαϊκά χρήματα.» Μου ξαναλέει ότι «για εμάς έχει λήξει το θέμα. Πρέπει να βλέπουμε μπροστά και όχι πίσω Αυτά είναι παρελθόν.» Τότε του ζήτησα να μου τα στείλει γραπτώς. Όλα αυτά ήταν επίσημα ασφαλώς αφού κι εκείνος είχε παρόν το επιτελείο του να κρατά σημειώσεις.

Εκεί λοιπόν με φωνάζει σε ένα tete-a-tete και μου λέει «Γιάννη δεν θα λάβοις ποτέ τη Ρηματική Διακοίνωση, διότι εφ’ όσον εχθές ο Παπανδρέου το έβγαλε «ντελάλη» - η γερμανική έκφραση είναι η διπλωματία του μεγαφώνου – θα βγάλουμε κι εμείς δελτίο τύπου και ανακοίνωση». Πράγματι, δεν πρόλαβα να γυρίσω στην Πρεσβεία και είχε ήδη βγει η ανακοίνωση της Γερμανίας» είπε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Μπουρλογιάννης δεν παρέλειψε να αφήσει αιχμές τόσο κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη με Υπ. Εξωτερικών τον Αντώνη Σαμαρά λέγοντας ότι το θέμα θα έπρεπε να είχε τεθεί με την επανένωση της Γερμανίας το 1990 καθώς η χώρα είχε τέτοιο δικαίωμα με βάση τη Συμφωνία του '53 όσο και κατά του Κώστα Σημίτη για το ότι σε συνάντηση με τον καγκελάριο Χέλμουτ Κολ το 1997 περιορίστηκε σε «φιλική συνάντηση» χωρίς να θέσει επιτακτικά το ζήτημα.

Δικαστική οδό

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε όμως το ότι σύμφωνα με τον επί τιμή πρέσβη έχει αποκλειστεί για την Ελλάδα ο δρόμος της δικαστικής διεκδίκησης των αποζημιώσεων. « Το θέμα είναι τώρα ότι πέρασαν πολλά χρόνια και η Δικαστική Οδός αποκλείεται, δεδομένου ότι η Συμφωνία του ‘53, προβλέπει τη σύνθεση ενός Δικαστηρίου στο οποίο όμως δεν μας συμφέρει να προσφύγουμε, δεδομένου ότι εκεί η σύνθεση προβλέπει τέσσερις Γερμανούς δικαστές. Οπότε, μπορείτε να φανταστείτε τι σημαίνει αυτό για εμάς. Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, επίσης, είναι αφορηταίο για εμάς, δεδομένου ότι εμείς έχουμε δεχθεί την … δικαιοδοσία, οι Γερμανοί έρχονται μόνο για υποθέσεις οι οποίες προκύπτουν μετά το 2008. Συνεπώς, κι εκεί δεν συζητείται το θέμα. Για αυτό σας λέω, ότι μόνο δια της διπλωματικής οδού, με έναν πολύ λεπτό χειρισμό, και εφόσον γίνουν πρώτα προκαταρκτικές συνομιλίες και διά της πειθούς. Θα μου πείτε, πώς μπορείς να υποχρεώσεις τον άλλον; Αυτή τη στιγμή, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι Γερμανοί είναι οι ισχυρότεροι στην Ευρώπη. Και εγώ, δεν έχω τη συνταγή για αυτό να πω τι πρέπει να γίνει. Ίσως, εάν συγκινήσουμε μερικούς στο Ευρωκοινοβούλιο, εκεί θα μπορέσουμε να κάνουμε κάτι» κατέληξε.