Του Γιώργου Λυκουρέντζου, εφημερίδα Παραπολιτικά

Αποφασισμένη να προχωρήσει σε πολιτικό… deja vu με την αναβίωση της ταραχώδους περιόδου του 2005 γύρω από το ιδιοκτησιακό καθεστώς και τη διαφάνεια στα ΜΜΕ είναι η Νέα Δημοκρατία, βάζοντας στην προμετωπίδα των προτάσεών της για τη Συνταγματική αναθεώρηση το ζήτημα του «βασικού μετόχου». Ακόμα και ο πρωταγωνιστής είναι ίδιος. Ο λόγος για τον Προκόπη Παυλόπουλο, ο οποίος μετά την περιπέτεια του 2005 (τότε ως υπερυπουργός της κυβέρνησης Καραμανλή), τη σφοδρή σύγκρουση με τα συμφέροντα του χώρου και το αδιέξοδο με τον «βασικό μέτοχο», σήμερα, σχεδόν δέκα χρόνια αργότερα, ως πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Συνταγματικής Αναθεώρησης επανέρχεται δικαιωμένος και, για να εκτελέσει την εντολή του πρωθυπουργού, επαναφέρει τη ρύθμιση.

Στην αιτιολογική έκθεση της πρότασης της Νέας Δημοκρατίας, την οποία αποκαλύπτουν σήμερα τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», γίνεται ξεκάθαρο το σκεπτικό που αποτέλεσε το έναυσμα για την πρωτοβουλία αναθεώρησης του επίμαχου άρθρου 14 παρ. 9, ενώ παράλληλα αποδεικνύεται και η βούληση του πρωθυπουργού να προχωρήσει σε αναδιάταξη του τοπίου γύρω από το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ΜΜΕ.

ΛΑΘΟΣ. Δεν λείπει, ωστόσο, και η έμμεση παραδοχή του λάθους που είχε γίνει το 2005 στη διατύπωση της διάταξης, η οποία προκάλεσε το μπλοκάρισμα του εκτελεστικού νόμου. «Με τη διάταξη αυτή (σ.σ. του 2005) επιδιώχθηκε η ουσιαστική κατοχύρωση της διαφάνειας και της πολυφωνίας των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Ωστόσο, η διατύπωσή της σε συνδυασμό με την άποψη ορισμένων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως προς την έννοια συγκεκριμένων ρυθμίσεων του Ευρωπαϊκού Δικαίου (…) είχαν προκαλέσει περαιτέρω δυσχέρειες εφαρμογής της συνταγματικής αυτής διάταξης, π.χ. σχετικά με τα ασυμβίβαστα όσων κατέχουν θεσμικές ιδιότητες σε επιχειρήσεις ηλεκτρονικών μέσων μαζικής ενημέρωσης και σε επιχειρήσεις που συνάπτουν συμβάσεις με το Δημόσιο (…)», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην αιτιολογική έκθεση. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι μεγάλο μέρος των ως άνω ερμηνευτικών διαφορών έχει πλέον επιλυθεί, καθώς η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δικαίωσε στο μεγαλύτερο μέρος της τον νόμο της κυβέρνησης Καραμανλή για τον «βασικό μέτοχο».

«Επομένως», συνεχίζει η αιτιολογική έκθεση, «υφίσταται ανάγκη αναθεώρησης της παραγράφου 9 του άρθρου 14, ώστε να προσαρμοσθούν αναλόγως οι ειδικότερες ρυθμίσεις της, που αφορούν ιδίως το ιδιοκτησιακό καθεστώς, την οικονομική κατάσταση και τα μέσα χρηματοδότησης των μέσων μαζικής ενημέρωσης, την απαγόρευση της κατοχής δεσπόζουσας θέσης στη ραδιοτηλεοπτική αγορά και στον Τύπο μέσω της συγκέντρωσης του ελέγχου περισσότερων μέσων ενημέρωσης της αυτής ή άλλης μορφής ή περισσότερων του ενός ηλεκτρονικών μέσων της αυτής μορφής και τις ασυμβίβαστες ιδιότητες των ιδιοκτητών, εταίρων, βασικών μετόχων ή διευθυντικών στελεχών τους».

Αναμφίβολα, στόχος της κυβέρνησης είναι ένας νέος εκτελεστικός νόμος γύρω από τον «βασικό μέτοχο» και το ασυμβίβαστο στην ιδιοκτησία ΜΜΕ, καθώς τόσο ο νόμος Βενιζέλου, ο οποίος ήταν ανεδαφικός, όσο και ο νόμος του 2005, λόγω των ενστάσεων της Επιτροπής Ανταγωνισμού της Ε.Ε., δεν εφαρμόστηκαν επί της ουσίας ποτέ. Στην κυβέρνηση θεωρούν πως η αναθεώρηση του άρθρου 14 παρ. 9 θα ανοίξει τον δρόμο για τη θέσπιση ενός τέτοιου νόμου, ενώ σε πολιτικό επίπεδο ο Αντώνης Σαμαράς δείχνει να επιχειρεί καραμανλική στροφή, δικαιώνοντας τις θέσεις της κυβέρνησης του 2005. Είναι, μάλιστα, χαρακτηριστικό πως το βράδυ της Τρίτης και μετά τον θόρυβο που ξέσπασε από τη γνωστοποίηση της είδησης ο Αντώνης Σαμαράς επικοινώνησε με τον Προκόπη Παυλόπουλο και του άναψε το πράσινο φως να προχωρήσει.

Από εκεί και πέρα, στην κυβέρνηση ρίχνουν μεγάλο βάρος και στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, με τη Νέα Δημοκρατία να επιμένει στην αποσύνδεση της αποτυχίας Προεδρικής εκλογής από τη Βουλή και της προκήρυξης πρόωρων εκλογών. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες των «Π», το κυβερνητικό σχέδιο που προκρίνεται αποκλείει μεν την προκήρυξη εθνικών εκλογών, χωρίς ωστόσο να βγάζει εκτός παιχνιδιού τη Βουλή. Συγκεκριμένα, το πρώτο στάδιο της Προεδρικής εκλογής δεν θα αλλάξει και θα περιλαμβάνει τρεις ψηφοφορίες στο Κοινοβούλιο, απαιτώντας πλειοψηφία 200 βουλευτών στις δύο πρώτες και 180 στην τρίτη ψηφοφορία για να εκλεγεί ο ανώτατος πολιτειακός άρχοντας. Στο σημείο αυτό η πρόταση της Νέας Δημοκρατίας θα διαφοροποιείται από τα ισχύοντα σήμερα και αντί της διάλυσης της Βουλής και της προκήρυξης εθνικών εκλογών θα προτείνει προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία για την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας.

Ασυμβίβαστο βουλευτή-δημάρχου και μείωση εδρών στο Κοινοβούλιο
Αίσθηση προκάλεσε μια νέα πρόταση που έρχεται κατευθείαν από τον Αντώνη Σαμαρά και περιλαμβάνει την άρση ασυμβιβάστου μεταξύ βουλευτή και δημάρχου. Ο κ. Σαμαράς φέρεται να επικαλέστηκε το παράδειγμα της Γαλλίας, όπου δεν υπάρχει τέτοιο ασυμβίβαστο, ενώ θέση του είναι πως με αυτό τον τρόπο θα ενδυναμωθεί και η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Πονοκέφαλο για την κυβέρνηση αποτελούν, ωστόσο, οι γκρίνιες που καταγράφηκαν από την πρώτη κιόλας συνεδρίαση της «γαλάζιας» επιτροπής και αφορούσαν στο θέμα της μείωσης του αριθμού των βουλευτών, καθώς οι τελευταίοι δεν δείχνουν διατεθειμένοι να θιγούν τα συμφέροντά τους. Η πρόθεση της κυβέρνησης να ορίσει συνταγματικά συγκεκριμένο αριθμό βουλευτών αρκετά μικρότερο των 300 προσέκρουσε σε τοίχο και προκάλεσε πολλές ενστάσεις, μεταξύ των οποίων και αυτή του Γιάννη Κεφαλογιάννη, με αρκετούς να λένε ότι είναι προτιμότερο το Σύνταγμα να παραμείνει ως έχει, παρέχοντας τη δυνατότητα καθορισμού του αριθμού των βουλευτών από 200 μέχρι 300.