Του Δημήτρη Κουνιά - Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αγωνία αναμένει τα αποτελέσματα των εκλογών το σώμα της Iεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, απέχοντας διακριτικά από το προεκλογικό σκηνικό και αποφεύγοντας την εμπλοκή της στις στρατηγικές των κομμάτων.

Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι στο παρασκήνιο δεν προετοιμάζεται για το ενδεχόμενο να προκύψει μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ από τις κάλπες της 25ης Ιανουαρίου, η οποία θα επιχειρήσει, όπως κατά καιρούς έχει προαναγγείλει το κόμμα της Αριστεράς, να αλλάξει αρκετά από τα εδώ και δεκαετίες καθιερωμένα στις σχέσεις Εκκλησίας - κράτους, όπως τον θρησκευτικό όρκο.

«Σε καμία περίπτωση μια κυβέρνηση υπό τον Αλέξη Τσίπρα δεν θα έρθει σε σύγκρουση με τον Αρχιεπίσκοπο και γενικά με την Εκκλησία της Ελλάδος. Αντίθετα, ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει την Εκκλησία συνοδοιπόρο για την αποκατάσταση των κοινωνικών αδικιών του παρελθόντος», αναφέρει άνθρωπος που γνωρίζει καλά τους σχεδιασμούς της Κουμουνδούρου για την επόμενη ημέρα των εκλογών. Ο ίδιος επισημαίνει πως «ό,τι αποφασισθεί από τη νέα κυβέρνηση θα κινείται στη λογική του αλληλοσεβασμού και των διακριτών σχέσεων Εκκλησίας - κράτους».

Στην κατεύθυνση αυτή, όπως είναι σε θέση να γνωρίζουν τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», το τελευταίο διάστημα επιχειρείται να διανοιχθούν δίαυλοι επικοινωνίας με την Εκκλησία, όχι μόνο με τον Αρχιεπίσκοπο, οι σχέσεις του οποίου με τον κ. Τσίπρα είναι ιδιαίτερα καλές, αλλά και με μητροπολίτες. «Μπορεί ορισμένοι να θεωρούν ότι από τον ΣΥΡΙΖΑ γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθεί η… Αριστερά του Κυρίου, σε αντιστοιχία με τη Δεξιά του Κυρίου, όπως χαρακτήριζαν ορισμένοι στο παρελθόν μητροπολίτες που είχαν άριστες σχέσεις και πολλές φορές στήριζαν πολιτικές αποφάσεις των κυβερνήσεων της Ν.Δ., ωστόσο από την πλευρά μας δεν υπάρχει τέτοια φιλοδοξία», αναφέρει η ίδια πηγή.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

Σύμφωνα με πληροφορίες, στους σχεδιασμούς της Κουμουνδούρου είναι να στηθούν γέφυρες με μητροπολίτες που δεν εκφέρουν ακραίο λόγο και μπορούν να συνεργαστούν θεσμικά και με ειλικρίνεια με μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, για τη δρομολόγηση αλλαγών στις σχέσεις Εκκλησίας - κράτους, αλλά κυρίως για την αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων που έχει προκαλέσει η παρατεταμένη κρίση, «χωρίς να παρασύρονται σε πολιτικολογίες».

Στην κατηγορία αυτή τοποθετείται ο μητροπολίτης Κηφισίας Κύριλλος, ο οποίος ήδη έχει αναπτύξει καλή συνεργασία για ζητήματα της εκκλησιαστικής περιφέρειάς του με την περιφερειάρχη Αττικής, Ρένα Δούρου, και τον αντιπεριφερειάρχη Βορείου Τομέα, Γιώργο Καραμέρο. Επίσης, ο νέος μητροπολίτης Νέας Φιλαδελφείας, Γαβριήλ, ο οποίος από τη θητεία του στη θέση του πρωτοσύγκελου της Αρχιεπισκοπής Αθηνών και του συντονιστή του έργου της εκκλησιαστικής ΜΚΟ «Αλληλεγγύη» έχει δημιουργήσει καλή επικοινωνία με την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και ειδικότερα με τον διευθυντή του γραφείου του κ. Τσίπρα, Νίκο Παππά, ο οποίος, σημειωτέον, έδωσε το «παρών» προ μηνών στην ενθρόνισή του, γεγονός που προκάλεσε έκπληξη.

Στην ίδια κατηγορία βρίσκεται και ο μητροπολίτης Σισανίου Παύλος, ο πρώτος και ο πιο δυναμικός ιεράρχης που επιτέθηκε στη Χρυσή Αυγή για τις βίαιες πρακτικές της, όπως και ο μητροπολίτης Ιλίου Αθηναγόρας. Ο νέος μητροπολίτης Ιωαννίνων Μάξιμος είχε αποκτήσει και αυτός δίαυλο επικοινωνίας με την Κουμουνδούρου από την εποχή που βρισκόταν στο πλευρό του Αρχιεπισκόπου, στη θέση του πρωτοσύγκελου.

Επίσης, στον ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν ότι θα μπορούσαν να συνεργαστούν με τους καθηγητές πανεπιστημίου, μητροπολίτες Ναυπάκτου, Ιερόθεο, και Μεσσηνίας, Χρυσόστομο, παρά το γεγονός ότι ο τελευταίος ανήκει στους τακτικούς συνομιλητές του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά λόγω εντοπιότητας.

Αντίθετα, στη συντηρητική πτέρυγα της Ιεραρχίας, με την οποία όπως εκτιμούν στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχει μεγάλη απόσταση, ανήκουν οι μητροπολίτες Σπάρτης Ευστάθιος, Καισαριανής Δανιήλ, Αιτωλοακαρνανίας Κοσμάς, Θήρας Επιφάνιος, Πατρών Χρυσόστομος, Παροναξίας Καλλίνικος, Καστοριάς Σεραφείμ, Φλωρίνης Θεόκλητος, Γλυφάδας Παύλος, Κυθήρων Σεραφείμ και Νέας Σμύρνης Συμεών.

ΟΡΚΟΣ

Το πρώτο «τεστ», πάντως, στις σχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ με την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος αναμένεται να γίνει όχι για την προώθηση κοινών δράσεων με σκοπό την ανακούφιση των πολιτών, αλλά για τη δρομολόγηση σημαντικών αλλαγών, όπως είναι η κατάργηση του θρησκευτικού όρκου. «Η κατάργηση του θρησκευτικού όρκου δεν δημιουργεί πρόβλημα στην Εκκλησία», έχει διαμηνύσει σε συνέντευξή του ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος, κάτι στο οποίο φαίνεται να συμφωνούν αρκετοί μητροπολίτες, μεταξύ των οποίων ο Αλεξανδρουπόλεως Ανθιμος και ο Μεσσηνίας Χρυσόστομος. Αλλοι, ωστόσο, όπως ο Γόρτυνος Ιερεμίας, έχουν δείξει ότι μια τέτοια εξέλιξη θα τους ενοχλούσε. Ο κ.κ. Ιερώνυμος, όμως, δεν φαίνεται διατεθειμένος να επιτρέψει να επικρατήσει διχόνοια για τέτοια ζητήματα στο εσωτερικό της Εκκλησίας, από τη στιγμή που με τη νέα κυβέρνηση θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία για την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας, αλλά και να κλείσει η συζήτηση για επιπλέον φορολόγηση της Εκκλησίας, δεδομένου ότι στη Μονή Πετράκη τονίζουν πως αποτελεί «μύθο» ότι η Εκκλησία δεν φορολογείται.

Οι σχέσεις με το Φανάρι

Αναφορικά με τις σχέσεις της με την Εκκλησία, η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ έχει επενδύσει στο καλό κλίμα που έχει δημιουργηθεί με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και προσωπικά μεταξύ του κ. Τσίπρα και του κ.κ. Βαρθολομαίου (φωτ.). Ωστόσο, στην Κουμουνδούρου έχουν φθάσει εισηγήσεις να μην εμπλακεί μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στις σχέσεις Αθηνών και Φαναρίου, ειδικά για το θέμα των Νέων Χωρών και της πατριαρχικής πράξης του 1928, καθώς, όπως λέγεται, είναι ένα ζήτημα που «καίει». Σημειώνεται ότι τον περασμένο Σεπτέμβριο ο κ.κ. Βαρθολομαίος κατά την περιοδεία του στη Θράκη είχε επισημάνει ότι «οι Νέες Χώρες ανήκουν στη Μητέρα Μαρτυρική Εκκλησία, η οποία έδωσε το αίμα της για αυτές για να μείνουν ελληνικές επαρχίες», για να προσθέσει πως «αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της πνευματικής και κανονικής δικαιοδοσίας της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως». Ορισμένοι εκκλησιαστικοί παράγοντες χαρακτήρισαν την κίνηση αυτή ως προάγγελο σοβαρών εξελίξεων.