Της Ελένης Καλογεροπούλου - Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Τον φάκελο «ολιγάρχες-διαπλοκή» με τρεις κινήσεις ανοίγει η κυβέρνηση, αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για την επαναλειτουργία της ΕΡΤ, αναλαμβάνοντας το ρίσκο μιας μετωπικής σύγκρουσης, την ώρα που το μέτωπο με τους δανειστές καλά κρατεί. Με μια κίνηση-ματ, που κρύβεται στο άρθρο 18 του νομοσχεδίου, η κυβέρνηση νομοθετεί τον άμεσο έλεγχο των ανωνύμων εταιρειών των media, ορίζοντας ως υπεύθυνο για αυτές τον υπουργό Επικρατείας και στενό συνεργάτη του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, Νίκο Παππά.

Σύμφωνα με προσθήκη στο νομοσχέδιο, προβλέπεται ότι «το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 48 του κ.ν. 2190/1920, όπως ισχύει, τροποποιείται ως εξής: “Εννομο συμφέρον για τη λύση της εταιρείας έχουν και (…), καθώς και ο υπουργός Επικρατείας αρμόδιος για θέματα Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης”». Σύμφωνα με αυτή τη διάταξη, ο κ. Παππάς θα μπορεί να ζητήσει τη λύση και την εκκαθάριση μιας Α.Ε. που ελέγχει ΜΜΕ, εάν αυτή έχει αρνητικά ίδια κεφάλαια, κάτι που ισχύει για αρκετές περιπτώσεις σε τηλεοπτικά μέσα σήμερα. Η εξέλιξη αυτή σκάει σαν βόμβα μεγατόνων στην ελληνική μιντιακή πραγματικότητα και θέτει τους ιδιοκτήτες ΜΜΕ προ των ευθυνών τους, ενώ δημιουργεί νέα δεδομένα -προφανώς και ένα νέο πεδίο αντιπαράθεσης.

ΕΛΕΓΧΟΙ

Επίσης, σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες των «Παραπολιτικών», ο υπουργός Επικρατείας για την καταπολέμηση της διαφθοράς, Παναγιώτης Νικολούδης, ζήτησε προ δέκα ημερών από τους οικονομικούς εισαγγελείς όλους τους φακέλους των δανείων που έχουν λάβει οι ιδιοκτήτες ΜΜΕ τα τελευταία χρόνια, προκειμένου να ελέγξει τις εγγυήσεις που δόθηκαν και εάν αυτά εξυπηρετούνται. Ετσι, το αμέσως επόμενο διάστημα η Τράπεζα της Ελλάδος και οι αρμόδιες εισαγγελικές Αρχές θα διενεργήσουν ελέγχους για την προέλευση της χρηματοδότησης των ΜΜΕ. Οι ίδιες κυβερνητικές πηγές ισχυρίζονται ότι, «σε κάθε περίπτωση, θα ισχύσει ο νόμος. Και ο νόμος προβλέπει ότι στην έσχατη περίπτωση υπάρχει μέχρι και η επανεξέταση της χρήσης της άδειας, εάν μια ανώνυμη εταιρεία δεν πληροί τις προϋποθέσεις ή αν υπάρχουν άλλου είδους θέματα».

Παράλληλα, μέσα από το νομοσχέδιο ξεκινάει και η αμφισβήτηση της συμφωνίας των ιδιωτικών τηλεοπτικών μετόχων που εμφανίζονται ως ιδιοκτήτες της Digea με το Δημόσιο. Στο άρθρο 5, παράγραφος 11 ορίζεται ότι «η ΕΡΤ Α.Ε. είναι πάροχος περιεχομένου και πάροχος δικτύου κατά την έννοια του ν. 3592/2007 (Α 161) για τη μετάδοση των προγραμμάτων της και απαλλάσσεται από την υποχρέωση λήψης κάθε σχετικής άδειας. Με απόφαση του υπουργού Οικονομικών, του υπουργού Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού και του υπουργού Επικρατείας αρμόδιου για θέματα Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης, εκχωρούνται χωρίς αντάλλαγμα στην ΕΡΤ Α.Ε. συχνότητες για τη μετάδοση των προγραμμάτων της και καθορίζεται κάθε σχετική λεπτομέρεια. Η ΕΡΤ Α.Ε. μπορεί να αναμεταδίδει από τις συχνότητες που της εκχωρούνται διεθνή προγράμματα άλλων δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων».

Με απλά λόγια, ο νέος νόμος παρακάμπτει την Digea, αδειάζοντας τους ιδιοκτήτες των ΜΜΕ, αλλά και την κυβέρνηση Σαµαρά-Βενιζέλου, που είχε κάνει την εξής επιλογή: Ολοκλήρωσε τη διαδικασία της μετάβασης στην επίγεια ψηφιακή τηλεόραση και απέδωσε το ψηφιακό μέρισµα στους

ενδιαφερομένους, χωρίς να έχει λύσει το πρόβλημα των αδειών στην τηλεόραση, ενώ καθιέρωσε διαμεσολαβητή την Digea, την εταιρεία στην οποία συμμετέχουν το Mega, o ANT1, ο Alpha, το Star, ο ΣΚΑΪ, το Μακεδονία TV και το Alter, που δεν εκπέµπει.

ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ

Με αυτές τις τρεις κινήσεις, η κυβέρνηση, σε συνεννόηση και με τους δανειστές, όπως είναι σε θέση να γνωρίζουν τα «Π», εμφανίζεται αποφασισμένη να προχωρήσει γρήγορα το σχέδιο μεταρρυθμίσεων, και ειδικά το κομμάτι που έχει να κάνει με τους ολιγάρχες, θέμα που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τους θεσμούς. Η τήρηση της διαδικασίας (η κατάθεση του νομοσχεδίου) θεωρήθηκε επιβεβλημένη από την κυβέρνηση, αφού στελέχη της φοβούνται ότι με την έναρξη των συζητήσεων δεν αποκλείεται να υπάρξουν έντονες αντιδράσεις σε μια ενδεχόμενη αλλαγή του status quo που ισχύει σήμερα.

Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, το Μέγαρο Μαξίμου μέσα από το άρθρο 5 του νομοσχεδίου της ΕΡΤ βάζει τέλος στο μονοπώλιο της Digea, ακυρώνοντας την προηγούμενη συμφωνία, η οποία είχε, όπως λένε κυβερνητικά στελέχη, μεγάλα κέρδη για τους καναλάρχες και πολιτικά οφέλη για την κυβέρνηση Σαμαρά.

Να θυμίσουμε ότι η Digea νοικιάζει τις δημόσιες ψηφιακές συχνότητες για 15 χρόνια έναντι μόλις 17 εκατ. ευρώ, ενώ εισπράττει κατά μέσο όρο ενοίκιο 3.500 ευρώ τον μήνα από 105 τοπικά κανάλια σε όλη την Ελλάδα. Η δε κρατική τηλεόραση θα έπρεπε να καταβάλλει ετησίως 1,5 εκατομμύριο ευρώ. Δηλαδή, οι ιδιώτες θα έπαιρναν επί 17 χρόνια από το κράτος 25,5 εκατομμύρια ευρώ!

ΔΕΣΜΕΥΣΗ

Παράλληλα, στη λίστα Βαρουφάκη υπάρχει δέσμευση της κυβέρνησης ότι θα ενεργοποιήσει την υφιστάμενη νομοθεσία που ρυθμίζει τα έσοδα από τα ΜΜΕ, διασφαλίζοντας ότι θα καταβάλλουν στο κράτος τις τιμές της αγοράς για τις συχνότητες που χρησιμοποιούν και θα απαγορευθεί η λειτουργία συνεχώς ζημιογόνων μέσων ενημέρωσης.

Οπως λένε κορυφαία κυβερνητικά στελέχη, «στόχος της κυβέρνησης είναι να εφαρμοστεί πρώτα ο νόμος για την ανακεφαλαιοποίηση των εταιρειών αυτών και μετά να πληρώσουν τις άδειες, οι οποίες θα δοθούν από μηδενική βάση. Η ρύθμιση θα προωθηθεί με τη θεσμοθέτηση νέου νομοθετικού πλαισίου, αλλά και με την εφαρμογή και την ενεργοποίηση ισχυουσών διατάξεων».

Από μηδενική βάση, ανοιχτός και διεθνής ο νέος διαγωνισμός

Ο διαγωνισμός για τις άδειες θα είναι ανοιχτός και διεθνής. Ωστόσο, όπως έχουν αναφέρει κυβερνητικές πηγές, θα δοθεί προτεραιότητα σε ελληνικές μιντιακές εταιρείες, καθώς θα ληφθεί υπόψη και το εάν υπάρχει τεχνική υποδομή και ανθρώπινο δυναμικό. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι από αυτή τη διαδικασία το κέρδος για το Δημόσιο μπορεί να φτάσει τα 100 εκατ. ευρώ. «Το γεγονός ότι η προκήρυξη του διαγωνισμού θα γίνει από μηδενική βάση δείχνει ότι η κυβέρνηση δεν προτίθεται να ανοίξει πόλεμο με τους καναλάρχες, αλλά να βάλει τα πράγματα σε μια νόμιμη βάση», επισημαίνει κυβερνητικός παράγοντας. «Η ρύθμιση του ραδιοτηλεοπτικού χώρου, παρά τις ενδιάμεσες μικροπαρεμβάσεις, εκκρεμεί εδώ και 25 χρόνια…», προσθέτει ο ίδιος άνθρωπος, ο οποίος επιμένει ότι αυτές οι αλλαγές θα προωθηθούν το επόμενο χρονικό διάστημα. Η κυβέρνηση, άλλωστε, επιμένει ότι τα θέματα της διαπλοκής και των ολιγαρχών κυριαρχούν στις συζητήσεις που κάνει ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, με τους δανειστές και τους εταίρους. Κυβερνητικά στελέχη σημειώνουν ότι οι Ευρωπαίοι συνομιλητές διστάζουν να πιστέψουν όσα ακούν, αφού από την εμπειρία τους καμία ελληνική κυβέρνηση δεν επιθυμεί να αποκτήσει τόσο δυνατούς εχθρούς. Επισημαίνουν, δε, ότι, παρά τις αλλεπάλληλες διαβεβαιώσεις που έδινε στο παρελθόν ο Αντώνης Σαμαράς στους δανειστές, ότι θα κινηθεί αποφασιστικά προς αυτή την κατεύθυνση, τελικά δεν τόλμησε. «Από τη μία, οι δανειστές πιστεύουν ότι είμαστε ίδιοι με την προηγούμενη κυβέρνηση και, από την άλλη, οι καναλάρχες νομίζουν ότι θα ενδώσουμε στους εκβιασμούς τους. Δυστυχώς για αυτούς ακόμα δεν κατάλαβαν ότι δεν θέλουμε πόλεμο, αλλά την τήρηση των νόμων. Εάν κάποιοι νόμιζαν ότι και πάλι θα κάνουν τις δουλίτσες τους, γιατί εμείς θα υπαναχωρήσουμε μπροστά στις πιέσεις, κάνουν λάθος», τονίζουν με έμφαση από το Μέγαρο Μαξίμου.

ΚΙΝΗΣΗ 1

Ο Νίκος Παππάς, με προσθήκη στο ν/σ για την ΕΡΤ, μπορεί να ζητήσει τη λύση και την εκκαθάριση μιας Α.Ε. που ελέγχει μέσο ενημέρωσης.

ΚΙΝΗΣΗ 2

Ο Παναγιώτης Νικολούδης ξεκινάει τους ελέγχους στις εγγυήσεις και την εξυπηρέτηση των δανείων που έχουν λάβει ιδιοκτήτες ΜΜΕ.

ΚΙΝΗΣΗ 3

Τέλος στο μονοπώλιο της Digea στην παροχή ψηφιακού σήματος - H κρατική τηλεόραση αναλαμβάνει μόνη της τη μετάδοση των προγραμμάτων της.

Η υπόθεση Κατρούγκαλου ήταν το τέλος της αθωότητας

Το σύντομο «φλερτ» των καναλιών με την κυβέρνηση έλαβε τέλος μέσα από ένα δημοσίευμα. Το θέμα Κατρούγκαλου, το οποίο ανέδειξε την περασμένη Κυριακή το «Βήμα», ήταν η αφορμή για να καταλάβουν στο Μέγαρο Μαξίμου ότι το «θηρίο δεν κοιμάται, απλώς ξεκουράζεται» , όπως τόνιζε χαρακτηριστικά προβεβλημένος υπουργός. Οπως έλεγε εξάλλου και στέλεχος της κυβέρνησης που ανήκει στην «Αριστερή Πλατφόρμα», «όσοι πίστεψαν ότι το μιντιακό κατεστημένο θα λουφάξει έκαναν μεγάλο λάθος. Αλλωστε, χρόνια είναι μαθημένοι στο σκληρό “παιχνίδι” και για αυτό η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν πρέπει να εφησυχάζει». Η αλήθεια είναι ότι τον τελευταίο μήνα ανάμεσα στα media και στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε ένα άτυπο μορατόριουμ. Τα έντυπα του ΔΟΛ («Νέα» και «Βήμα»), το «Εθνος» της οικογένειας Μπόμπολα και το Mega μαλάκωσαν την κριτική τους, προβάλλοντας μάλιστα όσο πιο αντικειμενικά μπορούσαν τις κινήσεις της κυβέρνησης και τον πρωθυπουργό. Πλούσιο φωτογραφικό υλικό άρχισε να εμφανίζεται στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων με τον Αλέξη Τσίπρα μέσα στο αεροπλάνο, έξω από τον σταθμό των Βρυξελλών, παρέα με τον Γιάνη Βαρουφάκη ή με απλούς πολίτες που ήθελαν να φωτογραφηθούν μαζί του. Επιλέχθηκε, δε, από το Μέγαρο Μαξίμου να δοθεί και συνέντευξη του πρωθυπουργού στο «Εθνος», ενώ πολλές αποκλειστικές ειδήσεις διέρρεαν προς τη Μιχαλακοπούλου. Είναι χαρακτηριστικό ότι την ημέρα που το «Βήμα» είχε πρώτο θέμα την υπόθεση Κατρούγκαλου στις εσωτερικές σελίδες υπήρχε αποκλειστικό ρεπορτάζ για τη συνάντηση Κωνσταντοπούλου-Τσίπρα στη Βουλή, με διαλόγους, χαρακτηρισμούς, ακόμα και τις γκριμάτσες που έκαναν οι παρευρισκόμενοι. Το «Βήμα» είχε, άλλωστε, πρώτο και την επιστολή Τσίπρα προς την Αγκελα Μέρκελ.

Τελικά, η πρώτη ουσιαστική κριτική ήρθε την περασμένη εβδομάδα από το «Βήμα», όταν ο διευθυντής της εφημερίδας, Αντώνης Καρακούσης, έγραψε ένα άρθρο που μιλούσε για τα λάθη της κυβέρνησης. Ηταν, κατά πολλούς, μια προειδοποιητική βολή για τη συνέχεια! Το δεύτερο χτύπημα (με την υπόθεση Κατρούγκαλου) ήταν πολύ πιο δυνατό και ήρθε την πιο κρίσιμη στιγμή, την ώρα που ο πρωθυπουργός πήγαινε να συναντήσει τη βασική αντίπαλό του, προκειμένου να την πείσει ότι δεν είναι «τρομοκράτης της πολιτικής» και ότι η χώρα αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα εξ αιτίας της έλλειψης ρευστότητας. Ετσι, εκλήφθηκε από τα στελέχη της κυβέρνησης ως ένα χτύπημα κάτω από τη μέση. Το γεγονός, μάλιστα, ότι στο Μαξίμου έφτασε η πληροφορία πως στελέχη της Ν.Δ. τηλεφωνούσαν σε δημοσιογράφους στην Ελλάδα και τη Γερμανία προκειμένου να τους παροτρύνουν να δημοσιεύσουν το θέμα έκανε τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα και περίπλοκα. Το χτύπημα αυτό αιφνιδίασε πολλούς μέσα στην κυβέρνηση, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο θέμα πήρε, όπως ήταν αναμενόμενο, μεγάλες διαστάσεις.

Κανένας συμβιβασμός με τους «βαρόνους»

Στην κυβέρνηση επιμένουν ότι δεν υπήρξε κανένας συμβιβασμός με τους «βαρόνους» των media και επισημαίνουν ότι πολλά από τα μέτρα των μεταρρυθμίσεων αφορούν και άλλες πτυχές της επιχειρηματικότητάς τους, όπως για παράδειγμα ο έλεγχος των καυσίμων. Λένε ακόμα ότι γνωρίζουν πολύ καλά τον τρόπο που κινούνται οι ολιγάρχες και για αυτό θα ήταν αφελείς να επενδύσουν σε μια τέτοια σχέση. Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε ότι στην «Αυγή» την Τρίτη υπήρξε άρθρο του δημοσιογράφου Γιώργου Ανανδρανιστάκη (εικονογραφημένο και με σχετικό σκίτσο) με τίτλο «Τέλος χρόνου για τη διαπλοκή», στο οποίο μεταξύ άλλων αναφέρονται τα εξής: «Με την υπόθεση Κατρούγκαλου τελείωσε ο μήνας του μέλιτος της κυβέρνησης και ενός τμήματος της τραπεζικής και μιντιακής διαπλοκής. Μονομερής ήταν ο μήνας του μέλιτος. Από μόνοι τους τον είχαν ανακηρύξει ως τέτοιο οι διαπλεκόμενοι. Εκείνοι έγλειφαν με άρθρα του στυλ “Θα ηττηθεί ο Σόιμπλε”. Κάτι περίμεναν ότι θα λάβουν κι όταν διαπίστωσαν ότι δεν το λαμβάνουν, έριξαν προειδοποιητικές βολές -“όλα λάθος τα κάνει η κυβέρνηση”- για να ακολουθήσει ο κανονιοβολισμός του Κατρούγκαλου».