Του Σωτήρη Ξενάκη – Εφημερίδα Παραπολιτικά

Τα δύο σενάρια που βρίσκονται ήδη στο συρτάρι του πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά, για την έναρξη της διαδικασίας εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας, αλλά και την ημερομηνία διεξαγωγής πρόωρων εκλογών, στην περίπτωση που δεν επιτευχθεί η πλειοψηφία των 180 βουλευτών από την παρούσα Βουλή, φέρνουν στη δημοσιότητα τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ». Στο Μέγαρο Μαξίμου, παρά τις δημόσιες τοποθετήσεις του κ. Σαμαρά περί εξάντλησης της τετραετίας, έχουν ήδη εκπονήσει σχέδιο για την περίπτωση που αποδειχθεί αδύνατη η συγκέντρωση των 180 ψήφων, κάτι που -έτσι κι αλλιώς- όσο περνούν οι μέρες μοιάζει όλο και πιο δύσκολο για το κυβερνητικό επιτελείο. Το «κάψιμο» πολιτικών προσώπων με τη δημοσιοποίηση των ονομάτων τους, αλλά και το γενικότερο πολιτικό κλίμα φαίνεται πως περιορίζουν όσο περνά ο χρόνος την πιθανότητα συγκλίσεων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην εκλογή νέου Προέδρου χωρίς να μεσολαβήσουν πρόωρες κάλπες.
«Για να πετύχουμε μια τέτοια πλειοψηφία χρειάζεται να βελτιώσουμε σημαντικά το πολιτικό περιβάλλον, αναστρέφοντας στο μέτρο του δυνατού τις κακές δημοσκοπήσεις, αλλά ταυτόχρονα να βρούμε κι ένα πρόσωπο που θα έχει την αποδοχή της συντριπτικής πλειονότητας των πολιτών», λέει στα «Π» κορυφαίο στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας και τακτικός συνομιλητής του πρωθυπουργού, ο οποίος συμμετέχει στον σχεδιασμό του Μαξίμου για τα Προεδρικά.
«Τέτοιο πρόσωπο δεν μπορεί πλέον να προέρχεται από την πολιτική», προσθέτει ο ίδιος, κάτι που άλλωστε στα μέσα της εβδομάδας είπε ευθέως σε συνέντευξή του και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ευάγγελος Βενιζέλος. Ετσι, πλέον ο σχεδιασμός του πρωθυπουργικού επιτελείου περιλαμβάνει δύο σενάρια, που -αν δεν επιτευχθεί η εκλογή νέου Προέδρου- οδηγούν στις κάλπες είτε στις αρχές Δεκεμβρίου είτε -το πιθανότερο- τις πρώτες μέρες του ερχόμενου Φεβρουαρίου.

Τα συν και τα πλην για το πρώτο δεκαήμερο του Δεκεμβρίου

Αν και ο στενός κύκλος των συνομιλητών του πρωθυπουργού (Χρύσανθος Λαζαρίδης, Δημήτρης Σταμάτης, Βαγγέλης Μεϊμαράκης, Ανδρέας Παπαμιμίκος) σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις εκφράζει συγκρατημένη αισιοδοξία για την πιθανότητα να βρεθούν οι 180 βουλευτές που θα εκλέξουν Πρόεδρο, η προσοχή τους έχει επικεντρωθεί στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού, που θα δημοσιοποιηθεί το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου. Στόχος είναι να περιλαμβάνει μια σειρά από μέτρα, που θα δώσουν «ανάσες» σε πολλές κοινωνικές ομάδες (σ.σ.: πολλές δόσεις για οφειλές σε Δημόσιο-Ταμεία, μείωση ή και κατάργηση σε ορισμένες περιπτώσεις της εισφοράς αλληλεγγύης, μείωση φορολογίας σε φυσικά πρόσωπα-επιχειρήσεις κ.ά.). Τα μέτρα αυτά θεωρείται ότι θα συμβάλουν και στη δημοσκοπική ανάκαμψη της συγκυβέρνησης. Παράλληλα, αναζητείται με απόλυτη μυστικότητα ένα (μη πολιτικό) πρόσωπο, που θα μπορούσε να συγκεντρώνει αποδοχή της τάξης του 70%-80% από την κοινή γνώμη.
Ο συνδυασμός και των δύο αυτών παραγόντων εκτιμούν ότι θα μπορούσε να οδηγήσει κόμματα, αλλά και -κυρίως- ανεξάρτητους βουλευτές στη συναίνεση για την ανάδειξη Προέδρου χωρίς προσφυγή στις κάλπες. Προϋπόθεση γι’ αυτό είναι μέσα στον Οκτώβριο να έχει ολοκληρωθεί -ακόμα και με κάποιες «κίτρινες κάρτες»- η αξιολόγηση της τρόικας και να έχουν τελειώσει με επιτυχία τα stress tests των τραπεζών, έτσι ώστε να γνωρίζει η κυβέρνηση πόσα χρήματα μπορεί να αξιοποιήσει από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Στη συνέχεια, ακολουθεί η δόση των 7,5 δισ. από την Ε.Ε., ενώ θα έχει ξεκινήσει και η συζήτηση για τη βιωσιμότητα του χρέους. Αν όλα αυτά επιτευχθούν, τότε στο Μαξίμου υπολογίζουν ότι μπορούν να ξεκινήσουν τη διαδικασία εκλογής Προέδρου στα τέλη Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου, έτσι ώστε, ακόμα κι αν δεν ευοδωθεί η προσπάθεια να εξευρεθούν οι 180 βουλευτές (που συνολικά κρατά 10-15 ημέρες), να προκηρυχθούν εκλογές, που θα γίνουν το αργότερο μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Δεκεμβρίου. Πάντως, κυβερνητικές πηγές εκτιμούν πως αυτό το σενάριο συγκεντρώνει τις λιγότερες πιθανότητες και γι’ αυτό στρέφουν την προσοχή τους στο επόμενο, που είναι και το πλέον πιθανό.

Υπό ποιες συνθήκες θα στηθούν κάλπες στα μέσα Φεβρουαρίου

Η δεύτερη και -στην παρούσα φάση- κυριότερη επιλογή του Μαξίμου περιλαμβάνει την εξάντληση του μεγαλύτερου δυνατού χρόνου προκειμένου να έχει ολοκληρωθεί η απαγκίστρωση από το Μνημόνιο και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τον Δεκέμβριο, οπότε και θα ξεκινήσει ουσιαστικά η έξοδος της χώρας στις αγορές.
Η διαδικασία της Προεδρικής εκλογής θα αρχίσει αμέσως μετά τις γιορτές, με στόχο να έχει ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του ερχόμενου Ιανουαρίου. Αν δεν υπάρξει η πλειοψηφία των 180, οι εθνικές εκλογές θα γίνουν το αργότερο στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Φεβρουαρίου. Ο λόγος που ο πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του δεν επιθυμούν να εξαντλήσουν όλα τα χρονικά περιθώρια, ώστε η εκλογή Προέδρου να ξεκινήσει αργότερα (μιας και η θητεία του κ. Παπούλια λήγει στις 12 Μαρτίου του 2015 και άρα η διαδικασία μπορεί να αρχίσει στις 12 Φεβρουαρίου) είναι απλός και θεσμικός: Αν κάτι τέτοιο συμβεί, η χώρα θα οδηγηθεί σε διαδικασία διερευνητικών εντολών, ενώ θα έχει λήξει η θητεία του Προέδρου της Δημοκρατίας. Αρα, θα προκύψει ζήτημα για το ποιος θα είναι εκείνος που θα αναθέτει τις εντολές αυτές, ειδικά στην πιθανότατη περίπτωση που δεν υπάρξει αυτοδυναμία. Κάτι που δεν επιθυμεί ο κ. Σαμαράς, για να μην οδηγηθεί η χώρα σε επιπλέον περιπέτειες. Πάντως, το μήνυμα που θα εξακολουθεί να εκπέμπεται από το Μέγαρο Μαξίμου σε συνεργασία με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελο Βενιζέλο, είναι πως η παρούσα Βουλή έχει τη δυνατότητα να εκλέξει τον διάδοχο του Κάρολου Παπούλια και προς αυτή την κατεύθυνση θα ενταθούν οι προσπάθειες της συγκυβέρνησης. Ηδη υπό άκρα μυστικότητα συζητούνται ονόματα-έκπληξη, που θα μπορούσαν να προκαλέσουν θετικά συναισθήματα στους πολίτες, κάτι που θεωρείται ζήτημα εξαιρετικής σημασίας προκειμένου να επιτευχθεί η αναγκαία πλειοψηφία. Σε ό,τι αφορά τα οικονομικά μέτρα που εκκρεμούν από τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες στη Θεσσαλονίκη, στο Μαξίμου υπάρχουν εισηγήσεις ακόμα και για σύγκρουση -αν χρειαστεί- με την τρόικα και μονομερείς αποφάσεις, ειδικά για θέματα όπως η ρύθμιση των οφειλών εκατομμυρίων πολιτών.


Συσκέψεις στο Μαξίμου με ένα «ναι» και δύο «όχι»

Του Νίκου Σίμου

Σε διαδοχικές κλειστές συσκέψεις στο Μαξίμου, με αρκετή δόση έντασης, εξετάζεται το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών. Στις συσκέψεις αυτές, πλην του Αντώνη Σαμαρά, συμμετέχουν και οι πολύ στενοί συνεργάτες του, Δημήτρης Σταμάτης, Χρύσανθος Λαζαρίδης και Κώστας Μπούρας (χωρίς τη συμμετοχή του διευθυντή του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού, του Γιώργου Μουρούτη). Υποστηρικτής των πρόωρων εκλογών είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Δ. Σταμάτης, ενώ οι άλλοι δύο στενοί συνεργάτες του κ. Σαμαρά, οι κ.κ. Μπούρας και Λαζαρίδης, έχουν επιφυλάξεις.

ΠΡΟΣΒΑΣΗ

Η συλλογιστική της πρότασης για επίσπευση των εκλογών βασίζεται σε συγκεκριμένα στοιχεία, δεδομένου ότι ο έχων την εποπτεία της επικοινωνιακής τακτικής στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού έχει την πρώτη άμεση πρόσβαση σε δημοσκοπικά στοιχεία είτε δημοσιεύονται είτε όχι. Την άποψή του, ότι υπάρχει κίνδυνος να μεγαλώσει η διαφορά, ο κ. Σταμάτης τη θεμελιώνει στο γεγονός ότι έρχονται σωρευτικά οι δόσεις από τις φορολογικές επιβαρύνσεις των εισοδημάτων και της ακίνητης περιουσίας. Ο κ. Σταμάτης γνωρίζει καλά ότι ειδικώς οι επιβαρύνσεις από τον ΕΝΦΙΑ έχουν εξοργίσει την κοινωνία, εξαιτίας και των λαθών που προηγήθηκαν στους υπολογισμούς του φόρου, αλλά και της εσφαλμένης επικοινωνιακής πολιτικής που ακολουθήθηκε για να δικαιολογηθούν τα λάθη. Επικοινωνιακή πολιτική που είχε κόστος για την κυβέρνηση και με την οποία έχει διαφωνήσει.
Με βάση τις παραπάνω εκτιμήσεις, κατά τον κ. Σταμάτη εκείνο που συμφέρει τη Νέα Δημοκρατία και τον κ. Σαμαρά είναι να περιοριστούν οι πιθανές εκλογικές απώλειες, κάτι που μπορεί να συμβεί, σύμφωνα με όσους προτείνουν επίσπευση των εκλογών, μόνο με μία πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, που θα ανακόψει τη σταδιακή άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι αξιοσημείωτο επί του προκειμένου ότι βουλευτές που πρόσκεινται στον κ. Σαμαρά παρατηρούσαν στα «Π» με μεγάλη δόση ρεαλισμού ότι συνεχίζονται οι αστοχίες από κυβερνητικά στελέχη, καθώς με δηλώσεις τους ερεθίζουν ακόμη περισσότερο την κοινωνία και την απομακρύνουν από τη Ν.Δ. Ανέφεραν χαρακτηριστικά τη δήλωση του Αδ. Γεωργιάδη, ότι έτσι και βγει ο ΣΥΡΙΖΑ εκείνος θα πάρει τα λεφτά του και θα φύγει στο εξωτερικό.


Σοβαρές επιφυλάξεις για ένα τέτοιο ενδεχόμενο έχουν οι συνεργάτες του πρωθυπουργού κ.κ. Λαζαρίδης και Μπούρας. Πρώτον, θεωρούν ότι μία πρωτοβουλία Σαμαρά για πρόωρες εκλογές δικαιολογημένα θα αποκαλύψει τον λόγο της προσφυγής, θα ερμηνευθεί ως ένα δείγμα ηττοπάθειας και έτσι θα παρασυρθούν και οι αμφιταλαντευόμενοι προς την πλευρά του φερόμενου ως νικητή.
Δεύτερον, πιστεύουν ότι μπορεί να αντιστραφεί το κλίμα, αν όχι για εκλογική επικράτηση της Ν.Δ., τουλάχιστον για περιορισμό της διαφοράς μεταξύ των δύο κομμάτων. Ενισχύουν, δε, τη συλλογιστική τους αυτή με την πρόβλεψη Λαζαρίδη ότι η έξοδος της χώρας στις αγορές, όπως επιδιώκει ο κ. Σαμαράς, για απεξάρτηση από επιπλέον δανειακές δεσμεύσεις από την τρόικα, θα ερμηνευθεί θετικά από την κοινωνία, προς όφελος της κυβέρνησης και της Ν.Δ.

ΑΠΟΦΥΓΗ

Η σύγχυση και η αμηχανία, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, για το τι πρέπει να γίνει είναι μεγάλη στο Μαξίμου, αν ληφθεί υπ’ όψιν ότι ο πρωθυπουργός σε πρόσφατη συνέντευξή του είχε πει ότι οι εκλογές θα είναι καταστροφικές και ότι όποιος τις επιδιώκει απεργάζεται το κακό της χώρας. Αυτοί, πάντως, που υποστηρίζουν ότι πρέπει να αποφευχθούν οι πρόωρες εκλογές, με πρώτους τους κ.κ. Λαζαρίδη και Μπούρα, έχουν «σύμμαχο» τη συλλογιστική που είχε αναπτύξει στα «Π» ο διευθυντής της ΑLCO, γνωστός δημοσκόπος Κώστας Παναγόπουλος, σύμφωνα με τον οποίον η δημοσκοπική διαφορά που καταγράφει πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι αναστρέψιμη. Και αυτό το οποίο πρέπει να σκέπτεται το Μαξίμου δεν είναι το πώς θα διαχειριστεί μία εκλογική αναμέτρηση, αλλά πώς... θα την αποφύγει. 

Από την άλλη, η άποψη του κ. Σταμάτη, ότι οι πρόωρες εκλογές είναι συμφέρουσες, διότι θα αποτρέψουν μεγαλύτερες απώλειες για τη Ν.Δ. και τον κ. Σαμαρά προσωπικώς, είναι κοντά στις εκτιμήσεις που λέγεται ότι είχε διατυπώσει προς τον Αντώνη Σαμαρά ο Κώστας Καραμανλής πριν από τις ευρωεκλογές. Οτι θα ήταν προς το συμφέρον του να μεθοδεύσει και γενικές εκλογές μαζί με τις ευρωεκλογές. Κι αυτό διότι, μετά την εκλογική αναμέτρηση για την Ευρωβουλή και με δεδομένο ότι, όπως έδειχναν όλα τα στοιχεία, την πρωτιά θα την είχε εξασφαλισμένη ο ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση με αργό ρυθμό, αλλά σταθερά θα ακολουθούσε φθίνουσα πορεία.