Όσοι κάνουν κατά διαστήματα έντονη σωματική άσκηση, όπως τζόκινγκ, ποδήλατο ή αεροβική γυμναστική, ζουν κατά μέσο όρο περισσότερο χρόνια, σε σχέση με όσους ασκούνται λιγότερο χρόνο και πιο ήπια. Όμως και οι τελευταίοι, ακόμη κι αν ιδρώνουν λιγότερο από όσο συνιστούν οι ειδικοί, πάλι ωφελημένοι βγαίνουν, καθώς κι αυτοί έχουν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής από ό,τι όσοι... τη βγάζουν φανατικά στον καναπέ. Αυτό είναι το συμπέρασμα δύο νέων επιστημονικών ερευνών.

Η πρώτη αυστραλιανή επιστημονική έρευνα, με επικεφαλής τον Κλάους Γκέρμπελ του Πανεπιστημίου Τζέημς Κουκ, ανέλυσε στοιχεία για πάνω από 200.000 ανθρώπους σε βάθος εξαετίας και δημοσιεύθηκε στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό «JAMA Internal Medicine», σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο. Στην έρευνα συμμετείχε ο ελληνικής καταγωγής ερευνητής Εμμανουήλ Σταματάκης της Σχολής Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ.

Η μελέτη δείχνει ότι τα σύντομης διάρκειας «ξεσπάσματα» έντονης άσκησης, που κάνουν κάποιον να λαχανιάζει, είναι προτιμότερα από την μεγαλύτερης διάρκειας άσκηση μέτριας έντασης (ήπια γυμναστική, χαλαρό κολύμπι, δουλειές του σπιτιού κ.α.), όσον αφορά τη μείωση της πιθανότητας πρόωρου θανάτου. Η μείωση του κινδύνου είναι της τάξης του 9% έως 13% για τη σύντομη αλλά έντονη άσκηση, ανάλογα με το πόσο χρόνο αφιερώνει κανείς σε τέτοια άσκηση.

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες επίσημες οδηγίες, δύο λεπτά μέτριας άσκησης ισοδυναμούν χονδρικά με ένα λεπτό έντονης άσκησης, από άποψη ωφελειών για την υγεία. Γι' αυτό, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει στους ενήλικες να ασκούνται είτε 150 λεπτά με ήπιο τρόπο μέσα στην εβδομάδα, είτε 75 λεπτά με εντατικό τρόπο. Κάθε άνθρωπος αφήνεται ελεύθερος να διαλέξει τι προτιμά.

Η νέα μελέτη φαίνεται πάντως να «γέρνει» τη ζυγαριά της προτίμησης υπέρ της έντονης άσκησης. Σύμφωνα με τους αυστραλούς επιστήμονες, η έντονη άσκηση ωφελεί τους πάντες, άνδρες και γυναίκες, ανεξαρτήτως ηλικίας και βάρους και άσχετα από το αν κάποιος έχει χρόνια πάθηση, όπως καρδιοπάθεια ή διαβήτη.

«Ακόμα και μικρές ποσότητες έντονης σωματικής δραστηριότητας μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου. Αν κανείς καταφέρνει να κάνει μια τέτοια άσκηση έστω και για λίγο, αυτό θα έχει σημαντική θετική επίπτωση για την μακροζωία του», δήλωσε ο Κλάους Γκέρμπελ.

Όμως ο ίδιος, προειδοποίησε ότι πρέπει πρώτα κανείς να συμβουλευτεί τον γιατρό του, προτού ξεκινήσει κάποιου είδους έντονη άσκηση, επειδή αυτή μπορεί να αυξήσει επικίνδυνα τους παλμούς της καρδιάς του ή να του κόψει την αναπνοή. Αυτή η προειδοποίηση ισχύει ιδιαίτερα για τους μεγαλύτερης ηλικίας ανθρώπους, ιδίως αν έχουν κάποιο πρόβλημα υγείας, αλλά και γενικότερα για οποιονδήποτε δεν είχε ποτέ στο παρελθόν δοκιμάσει να κάνει έντονη άσκηση.

Αλλά και η λίγη άσκηση κάνει τη δουλειά της

Μια ξεχωριστή αμερικανοσκανδιναβική επιστημονική έρευνα, με επικεφαλής τη Χάνα Άρεμ του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου των ΗΠΑ, η οποία δημοσιεύθηκε στο ίδιο ιατρικό περιοδικό, σύμφωνα με το Πρακτορείο Ρόιτερς, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ακόμη και αν η σωματική άσκηση είναι λιγότερη από τη συνιστώμενη, πάλι παρατείνει τη ζωή.

Οι ερευνητές μελέτησαν (μεταανάλυση) στοιχεία έξι προηγούμενων επιστημονικών μελετών, που αφορούσαν συνολικά πάνω από 660.000 άνδρες και γυναίκες 21 έως 98 ετών, για μια περίοδο τουλάχιστον 14 ετών. Όπως διαπιστώθηκε, σε αυτό το χρονικό διάστημα, ακόμα και όσοι έκαναν λιγότερα από 150 λεπτά σωματικής άσκησης την εβδομάδα, είχαν κατά μέσο όρο 20% μικρότερη πιθανότητα πρόωρου θανάτου, σε σχέση με όσους δεν ασκούνταν καθόλου.

Όσοι ασκούνταν περισσότερο χρόνο από το συνιστώμενο ελάχιστο όριο των 150 λεπτών, είχαν κατά μέσο όρο 31% έως 37% μικρότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου. Όμως, από ένα σημείο και μετά το όφελος της άσκησης φαίνεται ότι «πιάνει ταβάνι»: το όριο αυτό είναι περίπου τα 600 λεπτά την εβδομάδα (δέκα ώρες), πέρα από το οποίο τα έξτρα οφέλη για την υγεία είναι μικρά. Από την άλλη, πάντως, δεν φαίνεται ότι η πολλή άσκηση, ακόμα και ο Μαραθώνιος, κάνει κάποιο κακό (εκτός και αν υπάρχει προϋπάρχον πρόβλημα υγείας).

Το κεντρικό μήνυμα, όσον αφορά την άσκηση και την υγεία, είναι απλό: το κάτι είναι καλύτερο από το τίποτε και το περισσότερο είναι καλύτερο από το λιγότερο.