Τη μεγάλη πρόοδο που επετεύχθη στις σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια, και κυρίως σε τομείς στρατηγικού ενδιαφέροντος, αναγνωρίζει η αμερικανική πλευρά που θέτει ως προτεραιότητά της να γίνουν ακόμη περισσότερα προς την κατεύθυνση της σύσφιξης των διμερών σχέσεων στο μέλλον. Σύμφωνα με ανώτερο αμερικανό αξιωματούχο, ανάμεσα στις δύο χώρες αναπτύσσεται ένα ευρύ πλαίσιο ευκαιριών για εμβάθυνση των στρατηγικών σχέσεων που γεννά αισιοδοξία και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. 

Το ενδιαφέρον σε Αθήνα και Ουάσιγκτον αναμένεται να εστιάσει στους τομείς που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου και οι οποίοι αφορούν, κατά κύριο λόγο, άμυνα, ενέργεια, εμπόριο και επενδύσεις, κοινή προσπάθεια για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας αλλά και ενίσχυση των δεσμών επικοινωνίας ανάμεσα στους πολίτες των δύο χωρών. Στον διμερή διάλογο φαίνεται να τίθεται σταδιακά και η συζήτηση για αναβάθμιση της Συμφωνίας για Αμοιβαία Αμυντική Συνεργασία (Mutual Defence Cooperation Agreement - MDCA). Εκτός από τη βάση της Σούδας, θα τεθεί επί τάπητος η επέκταση της αμυντικής συνεργασίας και σε άλλες γεωγραφικές περιοχές, όπως Αλεξανδρούπολη και Λάρισα. Οι ΗΠΑ δίνουν μεγάλη έμφαση στον τομέα της ασφάλειας ως μέσο για την επίτευξη της σταθερότητας και κατ’ επέκταση της ευημερίας ενώ η διεύρυνση της Συμφωνίας εξυπηρετεί την αξιοποίηση οικονομικών πόρων από το Κογκρέσο και ανοίγει ένα ευρύτερο πεδίο συναντίληψης ανάμεσα στις δύο πλευρές θέτοντας τις κατευθυντήριες γραμμές για τη συνεργασία τους.

Οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν την Ελλάδα ως ένα νέο κεφάλαιο με πολλές ευκαιρίες ενώ οι αμερικανοί αξιωματούχοι εκφράζουν την πεποίθησή τους για τα οφέλη της συνεργασίας ανάμεσα στις δύο πλευρές με τη χώρα μας να αποτελεί πυλώνα σταθερότητας για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Σύμφωνα με ανώτερο αμερικανό αξιωματούχο, στην Ελλάδα έχουν γίνει μεγάλες αλλαγές τα τελευταία χρόνια. «Νέα Ελλάδα, νέες ευκαιρίες», σημειώνει. Την ίδια ώρα, στην Ουάσιγκτον εκτιμούν ότι η μετάβαση από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτή της Νέας Δημοκρατίας έγινε πολύ ομαλά γεννώντας μηνύματα σταθερότητας και ωριμότητας του πολιτικού συστήματος της χώρας, μετά και την ταραχώδη περίοδο των μνημονίων, ενώ εκφράζουν την ικανοποίησή τους για τη μέχρι τώρα πορεία της νέας κυβέρνησης στο επίπεδο του διμερούς διαλόγου. 

Οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν την Ελλάδα ως ένα νέο κεφάλαιο με πολλές ευκαιρίες
Ενδεικτικές των προθέσεων των Ηνωμένων Πολιτειών ήταν και οι τηλεφωνικές επαφές που είχαν με τον νέο Έλληνα πρωθυπουργό τόσο ο αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, όσο και ο αντιπρόεδρος, Μάικ Πενς. Μάλιστα, η πρώτη επίσκεψη του ΥΠΕΞ Νίκου Δένδια, λίγες μόνο ημέρες μετά την εκλογή της νέας κυβέρνησης, ερμηνεύτηκε ως ένα πρώτο δείγμα για τη σταθερότητα των προθέσεων της ελληνικής πλευράς στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των διμερών σχέσεων.

Σημειώνεται πάντως ότι και στις προθέσεις του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, βρίσκεται η πραγματοποίηση επίσκεψης στην Ελλάδα με την ημερομηνία να παραμένει ακόμη άγνωστη λόγω του βεβαρημένου προγράμματός του.

ΤΟΥΡΚΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ

Στον αντίποδα, σε κρίσιμη καμπή οδεύουν οι σχέσεις Ουάσιγκτον – Άγκυρας μετά και την αγορά του αντιαεροπορικού πυραυλικού συστήματος S-400 από τη Ρωσία. Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν την Τουρκία ως σύμμαχο στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και επιδιώκουν να προσπεράσουν τις πρόσκαιρες, όπως τις χαρακτηρίζουν, διαφωνίες αλλά ξεκαθαρίζουν ότι δεν προτίθενται να υποχωρήσουν στις εξαγγελθείσες κυρώσεις.

Ως προς αυτή την κατεύθυνση, ανοιχτό παραμένει και το ενδεχόμενο να συμμετέχει η Ελλάδα στο πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35. Οι ΗΠΑ έχουν διαμηνύσει ότι περιμένουν από χώρες να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους ενώ κρατούν στάση αναμονής απέναντι στο ενδιαφέρον που φημολογείται ότι υπάρχει και από την Αθήνα. Το ζήτημα πάντως αναμένεται να συζητηθεί περαιτέρω στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου.

Η στάση της Αθήνας απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης
Τέλος, σε ό,τι αφορά την παραβίαση της κυπριακής ΑΟΖ από την Τουρκία, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να εκφράζουν την ανησυχία τους, όπως αυτή είχε επίσημα διατυπωθεί από ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών στις 9 Ιουλίου, για τις προσπάθειες της Άγκυρας να προχωρήσει σε γεωτρήσεις. Όπως επισημαίνει ανώτερος αμερικανός αξιωματούχους, η Ουάσιγκτον εκτιμά ιδιαίτερα τη στάση που κράτησε η Αθήνα απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα ενώ λειτουργεί ως αποθαρρυντικός παράγοντας για την κλιμάκωσή της και παρακολουθεί στενά την κατάσταση προκειμένου να παραμένουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ όλων των συμμάχων. Σε κάθε περίπτωση, η τηλεφωνική επικοινωνία Μητσοτάκη - Ερντογάν, αμέσως μετά την εκλογή του Έλληνα πρωθυπουργού, ήχησε θετικά στην άλλη μεριά του Ατλαντικού.