Σε τροχιά υποχώρησης ο Αλέξης Τσίπρας - Τι δείχνουν οι έρευνες
Η κυριαρχία του Κυριάκου και η ευάλωτη αντοχή του πρώην πρωθυπουργού
Νικος Σιμος
Δεν χωρεί αµφιβολία ότι είναι πολύ µικρό το διάστηµα που έχει παρέλθει από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου, ώστε να βγαίνουν ασφαλή συµπεράσµατα για το σηµερινό πολιτικό σκηνικό. Οµως, εξίσου δεν µπορεί να αµφιβάλλει κανείς ότι, όσο µικρό και αν είναι το διάστηµα που έχει περάσει, τόσο µεγάλη είναι η διαφορά που διαπιστώνεται στον τρόπο λειτουργίας και δράσης της κυβέρνησης και του Κυριάκου Μητσοτάκη, αφενός, και της αξιωµατικής αντιπολίτευσης και του Αλέξη Τσίπρα, αφετέρου. Με την πρώτη και τον επικεφαλής της να κερδίζουν σχεδόν άµεσα την εµπιστοσύνη του ελληνικού λαού και τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Αλέξη Τσίπρα να τελούν σε κατάσταση ανετοιµότητας ως προς τον νέο ρόλο τους, που τους στοιχίζει, τουλάχιστον στις πρώτες δηµοσκοπήσεις, σηµαντικές ήδη απώλειες στην πρόθεση ψήφου, έναντι του εκλογικού αποτελέσµατος που επέτυχαν και το οποίο µάλιστα προκάλεσε και εντύπωση ως προς το ύψος του.
Πράγµατι, η ανετοιµότητα αυτή ήταν εµφανής σε όλη την ελληνική κοινωνία κατά την εµφάνισή του στη διαχρονικά πολιτικής σηµασίας εφετινή ∆ιεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης. Ανετοιµότητα που καταγραφικώς επισηµοποιήθηκε και στην πρόσφατη δηµοσκόπηση της Metron Analysis για το «Βήµα», καθώς στο ερώτηµα για τις εντυπώσεις που άφησαν ο πρωθυπουργός και ο αρχηγός της αξιωµατικής αντιπολίτευσης µε την παρουσία τους στην ∆ΕΘ ο µεν Κυριάκος Μητσοτάκης συγκέντρωσε 56% θετικών εκτιµήσεων έναντι µόλις 17% του Αλέξη Τσίπρα. Σηµειώνεται, µάλιστα, ότι σε έρευνα της ίδιας εταιρείας σχεδόν αµέσως µετά την εµφάνιση που είχε πραγµατοποιήσει στη ∆ΕΘ ο πρωθυπουργός (9/9/19), οι θετικές απόψεις των πολιτών για την παρουσία εκεί του Κυριάκου Μητσοτάκη ανέρχονταν σε 64%. Η παρατηρούµενη µικρή απόκλιση στις θετικές απόψεις δικαιολογείται από το χρονικό διάστηµα που έχει ήδη περάσει.
Παρ’ όλα αυτά, η ανάλυση των τελευταίων δύο-τριών δηµοσκοπήσεων που έχουν διενεργηθεί έχει δώσει την αφορµή να διατυπωθεί η εκτίµηση ότι, παρόλο που πέφτει ο ΣΥΡΙΖΑ, εν τούτοις ο Αλέξης Τσίπρας δείχνει µία εντυπωσιακή αντοχή ακόµη µέσα στην ελληνική κοινωνία. Πράγµατι, αν σταθεί κανείς σε στοιχεία όπως, λ.χ., η δηµοτικότητα του πρώην πρωθυπουργού, θα διαπιστώσει ότι ενδεχοµένως δικαιολογείται αυτή η εκτίµηση της πολιτικής αντοχής του. Για παράδειγµα, στην τελευταία έρευνα της Metron Analysis, στη διερεύνηση της δηµοτικότητας των δύο πολιτικών αρχηγών, ενώ είναι σαφής και εντυπωσιακή η υπεροχή του Κυριάκου Μητσοτάκη µε ένα ποσοστό που αγγίζει το 70% (69% για την ακρίβεια), ο Αλέξης Τσίπρας κατορθώνει να συγκεντρώσει ένα ποσοστό 40%.
Αυτό, από µια άποψη, θα µπορούσε να δικαιολογηθεί από το γεγονός ότι, ενώ ο πρωθυπουργός εµφανίζεται στα µάτια της κοινής γνώµης περίπου ως εκτός συναγωνισµού, το ποσοστό που συγκεντρώνει ο Αλέξης Τσίπρας διαµορφώνεται από τη σύγκριση που κάνουν οι ερωτώµενοι µεταξύ αυτού και των άλλων πολιτικών αρχηγών.
Οι ψηφοφόροι του
Πέραν αυτού, η δηµοφιλία Τσίπρα προέρχεται κυρίως από ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ σε ποσοστό που υπερβαίνει το 70%. Για παράδειγµα, στην αξιολόγηση Τσίπρα ως αρχηγού της αξιωµατικής αντιπολίτευσης το ποσοστό του 28% των θετικών απόψεων που συγκεντρώνει διαµορφώνεται από το 70% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ. Ενώ -άλλο παράδειγµα- σε έρευνα της Opinion Poll και στην ερώτηση «Πόσο ικανοποιηµένοι είστε από τον ΣΥΡΙΖΑ στον ρόλο της αξιωµατικής αντιπολίτευσης;» το έστω και ελάχιστο ποσοστό των ικανοποιηµένων που συγκεντρώνει και που ανέρχεται σε 21,85% διαµορφώνεται από το 73,79% των πολιτών που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες εκλογές.
Οµως, η δηµοτικότητα αυτή -που δικαιολογεί και την εκτίµηση ότι, παρά την εκλογική ήττα, ο κ. Τσίπρας αντέχει ακόµη-, στην περίπτωση που αξιολογηθεί µέσα από το πρίσµα των απαντήσεων για τον κ. Τσίπρα σε πιο ειδικές ερωτήσεις, ακυρώνεται. Και µαζί µε αυτήν και η απήχηση του κ. Τσίπρα στην κοινή γνώµη. Σε έρευνα της MRB η αξιωµατική αντιπολίτευση συγκεντρώνει ποσοστό αρνητικών σχολίων 52,6% και ο κ. Τσίπρας ποσοστό αρνητικών σχολίων 49,6%. Μπορεί το ποσοστό του να είναι καλύτερο -στην αρνητική εκτίµηση- από εκείνο του κόµµατός του, πλην όµως η διαφορά είναι ελαχίστη, που δείχνει περίπου την ταύτιση του ΣΥΡΙΖΑ µε τον Αλέξη Τσίπρα.
Οµως, στην ίδια έρευνα όσον αφορά την καταλληλότητα για την πρωθυπουργική θέση µεταξύ Μητσοτάκη και Τσίπρα ο πρόεδρος της Ν.∆. συγκεντρώνει ένα ποσοστό 46,5%, έναντι µόλις 25,9% του αρχηγού της αξιωµατικής αντιπολίτευσης. Η διαφορά αυτή των περίπου 20 ποσοστιαίων µονάδων όσον αφορά την καταλληλότητα του ενός και του άλλου στην τελευταία δηµοσκόπηση της Metron Analysis εκτινάσσεται σχεδόν στις 30 ποσοστιαίες µονάδες, καθώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης συγκεντρώνει ένα ποσοστό 48%, έναντι µόλις 19% του Αλέξη Τσίπρα.
∆εδοµένου ότι η έρευνα αυτή της ΜRB προηγήθηκε αυτής της Metron Analysis, βλέπουµε ότι, προϊόντος του χρόνου και συντελούσης της καλής εικόνας που ως πρωθυπουργός εµφανίζει στην κοινή γνώµη ο Κυριάκος Μητσοτάκης, συρρικνώνονται τα ποσοστά του Τσίπρα ως καταλλήλου για την πρωθυπουργία. Σε ερώτηµα, δε, της Opinion Poll ποιον θεωρούν οι πολίτες πιο ικανό πρωθυπουργό το 50,56% πρόκρινε τον Κυριάκο Μητσοτάκη και µόλις το 20,75% τον Αλέξη Τσίπρα. Και στην έρευνα αυτή βλέπουµε να παραµένει µια διαφορά σχεδόν στις 30 ποσοστιαίες µονάδες.
Τα ποσοστά αυτά, υπό µίαν έννοια, αποτελούν µέτρο σύγκρισης για τη σηµερινή και τη δική του πρωθυπουργία, µολονότι, βεβαίως, είναι πολύ µικρή χρονικά η πρωθυπουργική θητεία Μητσοτάκη. Πράγµα το οποίο δεσµεύει τον σηµερινό πρωθυπουργό σε επιτυχή κυβερνητική πορεία, που αποτελεί και τη µόνη προϋπόθεση για τη µη ανάκαµψη του κ. Τσίπρα.
Αδυνατεί
Τα ποσοστά αυτά, και κυρίως η διαφορά, αντανακλούν την αξιολόγηση της κ υβερνητικής δράσης του Μητσοτάκη και της αντιπολιτευτικής αµηχανίας Τσίπρα που συνοδεύεται από πρόταξη µιας διαφορετικής πολιτικής. Αυτή η αµηχανία είναι έκδηλη στην κοινή γνώµη, η οποία συµπεραίνει ότι αδυνατεί ο κ. Τσίπρας να προτείνει κάτι άλλο. Πράγµατι, στην έρευνα της MRB και στο ερώτηµα αν ο κ. Τσίπρας µπορεί να συνθέσει µια νέα κυβερνητική πρόταση για τους πολίτες το 52,1% απαντάει αρνητικά!
Συµπερασµατικά, προς ώρας τουλάχιστον, η διαπιστούµενη αντοχή Τσίπρα είναι τόσο τεχνητή όσο και ευάλωτη και εξαρτάται απολύτως όχι µόνο από την επιτυχία της κυβερνησιµότητας Μητσοτάκη, αλλά και από αν ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θα κατορθώσει να προτείνει κάτι άλλο. Αλλά και αυτό που θα προτείνει -και για το οποίο αµφισβητούν οι πολίτες αν έχει τη δυνατότητα να το κάνει, όπως απάντησαν στην παραπάνω αναφερθείσα έρευνα- θα τελεί συνεχώς υπό την επιφύλαξη της ανακολουθίας την οποία είχε επιδείξει κατά τη δική του κυβερνητική θητεία.
Πέραν τούτου, οι εξελίξεις ως προς την ανάκαµψη του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα εξαρτώνται σε µεγάλο βαθµό και (α) από την αποτελεσµατικότητα της κυβέρνησης Μητσοτάκη, (β) την εµπέδωση της αξιοπιστίας της και (γ) την αποφυγή των λαθών συµπεριφοράς που συνέβαλαν σε µεγάλο βαθµό στο να γυρίσει η κοινωνία την πλάτη της στον ΣΥΡΙΖΑ.
Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 28/9/2019
Πράγµατι, η ανετοιµότητα αυτή ήταν εµφανής σε όλη την ελληνική κοινωνία κατά την εµφάνισή του στη διαχρονικά πολιτικής σηµασίας εφετινή ∆ιεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης. Ανετοιµότητα που καταγραφικώς επισηµοποιήθηκε και στην πρόσφατη δηµοσκόπηση της Metron Analysis για το «Βήµα», καθώς στο ερώτηµα για τις εντυπώσεις που άφησαν ο πρωθυπουργός και ο αρχηγός της αξιωµατικής αντιπολίτευσης µε την παρουσία τους στην ∆ΕΘ ο µεν Κυριάκος Μητσοτάκης συγκέντρωσε 56% θετικών εκτιµήσεων έναντι µόλις 17% του Αλέξη Τσίπρα. Σηµειώνεται, µάλιστα, ότι σε έρευνα της ίδιας εταιρείας σχεδόν αµέσως µετά την εµφάνιση που είχε πραγµατοποιήσει στη ∆ΕΘ ο πρωθυπουργός (9/9/19), οι θετικές απόψεις των πολιτών για την παρουσία εκεί του Κυριάκου Μητσοτάκη ανέρχονταν σε 64%. Η παρατηρούµενη µικρή απόκλιση στις θετικές απόψεις δικαιολογείται από το χρονικό διάστηµα που έχει ήδη περάσει.
Παρ’ όλα αυτά, η ανάλυση των τελευταίων δύο-τριών δηµοσκοπήσεων που έχουν διενεργηθεί έχει δώσει την αφορµή να διατυπωθεί η εκτίµηση ότι, παρόλο που πέφτει ο ΣΥΡΙΖΑ, εν τούτοις ο Αλέξης Τσίπρας δείχνει µία εντυπωσιακή αντοχή ακόµη µέσα στην ελληνική κοινωνία. Πράγµατι, αν σταθεί κανείς σε στοιχεία όπως, λ.χ., η δηµοτικότητα του πρώην πρωθυπουργού, θα διαπιστώσει ότι ενδεχοµένως δικαιολογείται αυτή η εκτίµηση της πολιτικής αντοχής του. Για παράδειγµα, στην τελευταία έρευνα της Metron Analysis, στη διερεύνηση της δηµοτικότητας των δύο πολιτικών αρχηγών, ενώ είναι σαφής και εντυπωσιακή η υπεροχή του Κυριάκου Μητσοτάκη µε ένα ποσοστό που αγγίζει το 70% (69% για την ακρίβεια), ο Αλέξης Τσίπρας κατορθώνει να συγκεντρώσει ένα ποσοστό 40%.
Αυτό, από µια άποψη, θα µπορούσε να δικαιολογηθεί από το γεγονός ότι, ενώ ο πρωθυπουργός εµφανίζεται στα µάτια της κοινής γνώµης περίπου ως εκτός συναγωνισµού, το ποσοστό που συγκεντρώνει ο Αλέξης Τσίπρας διαµορφώνεται από τη σύγκριση που κάνουν οι ερωτώµενοι µεταξύ αυτού και των άλλων πολιτικών αρχηγών.
Οι ψηφοφόροι του
Πέραν αυτού, η δηµοφιλία Τσίπρα προέρχεται κυρίως από ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ σε ποσοστό που υπερβαίνει το 70%. Για παράδειγµα, στην αξιολόγηση Τσίπρα ως αρχηγού της αξιωµατικής αντιπολίτευσης το ποσοστό του 28% των θετικών απόψεων που συγκεντρώνει διαµορφώνεται από το 70% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ. Ενώ -άλλο παράδειγµα- σε έρευνα της Opinion Poll και στην ερώτηση «Πόσο ικανοποιηµένοι είστε από τον ΣΥΡΙΖΑ στον ρόλο της αξιωµατικής αντιπολίτευσης;» το έστω και ελάχιστο ποσοστό των ικανοποιηµένων που συγκεντρώνει και που ανέρχεται σε 21,85% διαµορφώνεται από το 73,79% των πολιτών που ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες εκλογές.
Οµως, η δηµοτικότητα αυτή -που δικαιολογεί και την εκτίµηση ότι, παρά την εκλογική ήττα, ο κ. Τσίπρας αντέχει ακόµη-, στην περίπτωση που αξιολογηθεί µέσα από το πρίσµα των απαντήσεων για τον κ. Τσίπρα σε πιο ειδικές ερωτήσεις, ακυρώνεται. Και µαζί µε αυτήν και η απήχηση του κ. Τσίπρα στην κοινή γνώµη. Σε έρευνα της MRB η αξιωµατική αντιπολίτευση συγκεντρώνει ποσοστό αρνητικών σχολίων 52,6% και ο κ. Τσίπρας ποσοστό αρνητικών σχολίων 49,6%. Μπορεί το ποσοστό του να είναι καλύτερο -στην αρνητική εκτίµηση- από εκείνο του κόµµατός του, πλην όµως η διαφορά είναι ελαχίστη, που δείχνει περίπου την ταύτιση του ΣΥΡΙΖΑ µε τον Αλέξη Τσίπρα.
Οµως, στην ίδια έρευνα όσον αφορά την καταλληλότητα για την πρωθυπουργική θέση µεταξύ Μητσοτάκη και Τσίπρα ο πρόεδρος της Ν.∆. συγκεντρώνει ένα ποσοστό 46,5%, έναντι µόλις 25,9% του αρχηγού της αξιωµατικής αντιπολίτευσης. Η διαφορά αυτή των περίπου 20 ποσοστιαίων µονάδων όσον αφορά την καταλληλότητα του ενός και του άλλου στην τελευταία δηµοσκόπηση της Metron Analysis εκτινάσσεται σχεδόν στις 30 ποσοστιαίες µονάδες, καθώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης συγκεντρώνει ένα ποσοστό 48%, έναντι µόλις 19% του Αλέξη Τσίπρα.
∆εδοµένου ότι η έρευνα αυτή της ΜRB προηγήθηκε αυτής της Metron Analysis, βλέπουµε ότι, προϊόντος του χρόνου και συντελούσης της καλής εικόνας που ως πρωθυπουργός εµφανίζει στην κοινή γνώµη ο Κυριάκος Μητσοτάκης, συρρικνώνονται τα ποσοστά του Τσίπρα ως καταλλήλου για την πρωθυπουργία. Σε ερώτηµα, δε, της Opinion Poll ποιον θεωρούν οι πολίτες πιο ικανό πρωθυπουργό το 50,56% πρόκρινε τον Κυριάκο Μητσοτάκη και µόλις το 20,75% τον Αλέξη Τσίπρα. Και στην έρευνα αυτή βλέπουµε να παραµένει µια διαφορά σχεδόν στις 30 ποσοστιαίες µονάδες.
Τα ποσοστά αυτά, υπό µίαν έννοια, αποτελούν µέτρο σύγκρισης για τη σηµερινή και τη δική του πρωθυπουργία, µολονότι, βεβαίως, είναι πολύ µικρή χρονικά η πρωθυπουργική θητεία Μητσοτάκη. Πράγµα το οποίο δεσµεύει τον σηµερινό πρωθυπουργό σε επιτυχή κυβερνητική πορεία, που αποτελεί και τη µόνη προϋπόθεση για τη µη ανάκαµψη του κ. Τσίπρα.
Αδυνατεί
Τα ποσοστά αυτά, και κυρίως η διαφορά, αντανακλούν την αξιολόγηση της κ υβερνητικής δράσης του Μητσοτάκη και της αντιπολιτευτικής αµηχανίας Τσίπρα που συνοδεύεται από πρόταξη µιας διαφορετικής πολιτικής. Αυτή η αµηχανία είναι έκδηλη στην κοινή γνώµη, η οποία συµπεραίνει ότι αδυνατεί ο κ. Τσίπρας να προτείνει κάτι άλλο. Πράγµατι, στην έρευνα της MRB και στο ερώτηµα αν ο κ. Τσίπρας µπορεί να συνθέσει µια νέα κυβερνητική πρόταση για τους πολίτες το 52,1% απαντάει αρνητικά!
Συµπερασµατικά, προς ώρας τουλάχιστον, η διαπιστούµενη αντοχή Τσίπρα είναι τόσο τεχνητή όσο και ευάλωτη και εξαρτάται απολύτως όχι µόνο από την επιτυχία της κυβερνησιµότητας Μητσοτάκη, αλλά και από αν ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θα κατορθώσει να προτείνει κάτι άλλο. Αλλά και αυτό που θα προτείνει -και για το οποίο αµφισβητούν οι πολίτες αν έχει τη δυνατότητα να το κάνει, όπως απάντησαν στην παραπάνω αναφερθείσα έρευνα- θα τελεί συνεχώς υπό την επιφύλαξη της ανακολουθίας την οποία είχε επιδείξει κατά τη δική του κυβερνητική θητεία.
Πέραν τούτου, οι εξελίξεις ως προς την ανάκαµψη του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα εξαρτώνται σε µεγάλο βαθµό και (α) από την αποτελεσµατικότητα της κυβέρνησης Μητσοτάκη, (β) την εµπέδωση της αξιοπιστίας της και (γ) την αποφυγή των λαθών συµπεριφοράς που συνέβαλαν σε µεγάλο βαθµό στο να γυρίσει η κοινωνία την πλάτη της στον ΣΥΡΙΖΑ.
Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά 28/9/2019
