Ολομέτωπη επίθεση Κικίλια στην προηγούμενη κυβέρνηση
Ολόκληρη η ομιλία του Βασίλη Κικίλια έχει ως εξής:
Θα ήθελα να επαναλάβω αυτά τα οποία είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε στην Επιτροπή, εξηγώντας για ποιο λόγο ήρθε αυτό το νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας στη Βουλή προκειμένου να ψηφιστεί και να γίνει νόμος του κράτους.
Να ξεκινήσω από το φάρμακο και από τα οικονομικά της υγείας και από τον τρόπο με τον οποίο ασκείται αυτή η πολιτική τα τελευταία χρόνια.
Είπα και στην Επιτροπή, επαναλαμβάνω και σήμερα: μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι υπήρχαν καλές προθέσεις στην προηγούμενη πολιτική ηγεσία σε ό,τι έχει να κάνει με αυτό το οποίο νομίζω ότι θέλουμε όλοι: να μειωθεί η φαρμακευτική δαπάνη προς όφελος των ασφαλισμένων πρώτα από όλα, δηλαδή να έχουν μικρότερη συμμετοχή.
Και να εξοικονομηθούν πόροι, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για προσλήψεις γιατρών, νοσηλευτών, παραϊατρικού προσωπικού, για τη στήριξη των νοσοκομείων του ΕΣΥ που προφανώς γηράσκουν και κτιριακά.
Να δούμε το αποτέλεσμα όμως; Το αποτέλεσμα είναι συγκεκριμένο. Ας μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας. Αυτά τα οποία ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έλεγε το 2013-2014 ως διαρθρωτικά μέτρα και τα οποία τότε είχαμε πει ότι θα εφαρμόσουμε και για τα οποία μας εγκαλούσατε, λέγοντας τότε ότι θα μας πάτε στα ειδικά δικαστήρια, αργότερα που επήλθε η κοινή λογική σε ένα μεγάλο κομμάτι συναδέλφων σε ό,τι έχει να κάνει με τα οικονομικά της υγείας και το ποια είναι αυτά τα διαρθρωτικά μέτρα, μπήκατε στη διαδικασία να θεσμοθετήσετε κάποια.
Το αποτέλεσμα, όμως, ποιο ήταν; Το αποτέλεσμα ήταν ότι τα διαρθρωτικά μέτρα αυτά δεν λειτούργησαν, δεν επιμείνατε και επαναπαυθήκατε. Σωρεύτηκαν αυτά τα 4-4,5 χρόνια υπέρογκες δαπάνες και σε ό,τι έχει να κάνει με την ιδιωτική αγορά. Είναι αυτοί οι κακοί επιχειρηματίες, Έλληνες, ξένοι, μικροί μεγάλοι, είναι αυτή η κακή αγορά που μπορούμε να τους χρεώνουμε στην πλάτη ό,τι θέλουμε; Δεν νομίζω.
Γιατί αυτοί πληρώνουν την φορολογία, οι Έλληνες πολίτες, οι επιχειρηματίες, αυτοί που έχουν τις φαρμακαποθήκες, οι φαρμακοποιοί, οι γιατροί, όλοι αυτοί. Και από αυτή τη φορολογία, που είναι τα χρήματα των Ελλήνων φορολογούμενων, χτίζονται οι πολιτικές υγείας, κοινωνικής ασφάλισης, εργασίας και ούτω καθεξής. Και με πολύ μεγάλο σεβασμό, αυτή τη Κυβέρνηση θα προσέξει και το τελευταίο ευρώ,
Άρα λοιπόν τι έγινε; Θα σας πω τι έγινε επί ημερών ΣΥΡΙΖΑ τα τελευταία 4,5 χρόνια.
Το πλαφόν για το φάρμακο ήταν έξω στα φαρμακεία, στην αγορά, κάτι λιγότερο από 2 δισεκατομμύρια και το φτάσατε στα 3,4 δις φέτος με βάση τους υπολογισμούς του Υπουργείου Υγείας.
Τι σημαίνει δηλαδή; Ότι φέρατε τη δαπάνη στο φάρμακο πίσω στην εποχή του 2012. Δεν είναι ψέμα αυτό, είναι πραγματικότητα, συμφωνούμε και οι δύο σε αυτό τον αριθμό.
Και το φάρμακο στα νοσοκομείο, με πλαφόν κάτι λιγότερο από 500 εκατομμύρια, ο λογαριασμός για φέτος στα 820.
Άρα λοιπόν για ποια διαρθρωτικά μέτρα μιλάμε; Δηλαδή πώς εννοείτε ότι τα εφαρμόσατε τα διαρθρωτικά μέτρα; Δεν είμαι υπέρ των εντάσεων, των αντεγκλήσεων στον χώρο της υγείας, θεωρώ ότι ήταν ατέρμονο όλα αυτά τα χρόνια, οδήγησε μόνο σε προβλήματα, χάθηκε πολύτιμος χρόνος και τη νύφη την πληρώνει, όπως πάντα η μέση ελληνική οικογένεια και ο ασθενής.
Άρα λοιπόν το αποτέλεσμα αυτών των 4,5 χρόνων ποιο ήταν; Σας λέγαμε όλα αυτά τα χρόνια ως αντιπολίτευση, ότι δεν παίρνετε διαφορετικά μέτρα. Είχατε επαναπαυθεί πάνω στο clawback.
Συμφωνείτε και δίνετε έναντι στις εταιρίες κάθε χρονιά ρυθμίζοντας κάποιες δόσεις, σωρεύονται χρέη και αυτά κάποια στιγμή θα οδηγήσουν σε ένα αδιέξοδο και για τον ΕΟΠΥΥ και για τα νοσοκομεία μας και για το Εθνικό Σύστημα Υγείας και για την ιδιωτική αγορά.
Φτάσαμε λοιπόν όχι στο παραπέντε, στο και πέντε. Τι λέμε λοιπόν; Φέρνουμε ένα νομοσχέδιο το οποίο πάνω στο κομμάτι του φαρμάκου έχει διαρθρωτικά μέτρα. Έχει επανασύσταση και ενίσχυση της HTA και της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης.
Περιλαμβάνει την ενίσχυση αυτών των επιτροπών, έτσι ώστε να μπορέσουν να λειτουργήσουν πραγματικά και να φέρουν μειώσεις των τιμών. Πάνω από όλα να υπάρχει πρόσβαση για όλα τα φάρμακα, καινοτόμα ή μη, ακριβά ή μη, στον Έλληνα ασθενή. Και θυμίζω τα τελευταία δυο χρόνια δεν έχουν εισαχθεί νέα φάρμακα στην ελληνική αγορά. Αυτό είναι ένα πρόβλημα για τους ασθενείς.
Εξήγησα από την πρώτη στιγμή στην εναρκτήρια ομιλία μου, στις προγραμματικές δηλώσεις, ότι για εμάς πρώτη προτεραιότητα είναι οι ευπαθείς ομάδες, οι ασθενείς. Μετά, οι ήρωες εργαζόμενοι στο Ε.Σ.Υ. – γιατροί, νοσηλευτές, διοικητικό προσωπικό, παραϊατρικό προσωπικό.
Αλλά για αυτούς τους ανθρώπους δεν έγινε τίποτε αυτά τα 4,5 χρόνια σε ό,τι έχει να κάνει με το πώς εξοικονομούμε πόρους, αν μειώνουμε τις τιμές των φαρμάκων και άρα τη συμμετοχή τους και αν πράγματι έχουν πρόσβαση στα φάρμακά τους. Και αν εξοικονομούνται πόροι πού να πάνε και να διοχετευτούν σε άλλο κομμάτι της Υγείας, στο κομμάτι των προσλήψεων, στο κομμάτι της ενίσχυσης του ΕΣΥ.
Ιατρικά πρωτόκολλα, συμβούλια γιατρών και απόφαση για το πώς δίνονται αυτές οι φαρμακευτικές αγωγές. Επιτροπή ΗΤΑ χωρίς τα γενόσημα, που ήταν παγκόσμια πατέντα στην Ελλάδα, έτσι ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες της αξιολόγησης και μετά και της διαπραγμάτευσης.
Κρουνηδόν διαπραγμάτευση και αναδρομικά για τα φάρμακα των τελευταίων τριών χρόνων και για τα νέα φάρμακα έτσι ώστε να μειωθούν οι τιμές.
Θέλω να εξηγήσω ξανά. Είναι άλλο πράγμα η λιανική τιμή, η τιμή του εμπορίου, αυτές οι τιμές είναι υψηλές, και άλλο πράγμα η ασφαλιστική τιμή. Η ασφαλιστική τιμή ναι μεν είναι απόρρητη, ναι μεν ρυθμίζεται και δηλώνεται στην ΗΔΙΚΑ, όμως η ασφαλιστική τιμή μπορεί να είναι της τάξης του 70%, 80% και 90% κάτω της λιανικής τιμής και έτσι πρέπει να είναι. Και αυτός είναι ο στόχος της παρούσας πολιτικής ηγεσίας.
Αυτό προφανώς στο ασφαλιστικό σύστημά μας δια του ΕΟΠΥΥ δίνει τεράστιου μεγέθους οικονομία. Άρα λοιπόν αυτό είναι κομβικό. Επίσης το ποσοτικό. Θα αρκούσε, κύριοι συνάδελφοι, να πάτε μια βόλτα στον ΕΟΠΥΥ και να ζητήσετε, τα κορυφαία σκευάσματα τα πιο ακριβά καίριων εταιριών σε ποσότητες, για να δείτε πόσο πάνω είμαστε από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα βλέπατε ότι σε σκευάσματα είμαστε και 5 και 10 και 15 και 20 και 50 φορές πάνω. Άρα λοιπόν το ένα θέμα είναι η μείωση των τιμών, το άλλο θέμα είναι ποσοτικό.
Η υπερσυνταγογράφηση: Έχουμε δυο τρόπους να την αντιμετωπίσουμε. Ο ένας, και θέλω να είμαι ειλικρινής, μίλησα καθαρά και στην εγχώρια παραγωγή και στις πολυεθνικές. Θα μειώσουμε τις ποσότητες. Θα φροντίσουν οι ίδιοι δια των ιατρικών αντιπροσώπων και οι ίδιοι επιστημονικά να ελέγξουν τη συνταγογράφηση από τη δική τους πλευρά.
Αλλά και το κράτος οφείλει από την άλλη πλευρά, να έχει αυτούς τους μηχανισμούς ελέγχου έτσι ώστε να ξέρει ποια είναι τα ποσοστά συνταγογράφησης. Οι ίδιοι οι ασθενείς μας το ζητάνε. Έχουν φτάσει στο σημείο ευπαθείς ομάδες, ασθενείς, οι ογκολογικοί ας πούμε, να μας ζητάνε να ελέγξουμε ποια φάρμακα δίνονται και σε ποιους ασθενείς και σε τι ποσότητες. Οι ίδιοι οι ασθενείς!
Άρα λοιπόν, ναι, αυτή είναι μια νέα σύγχρονη, μοντέρνα, θεσμική, πραγματική πολιτική στο φάρμακο. Ελέγχει τιμές, ελέγχει την ποσότητα, μετατρέπει τον ΕΟΠΥΥ σε ένα σύγχρονο οργανισμό-πάροχο υγείας, αγοραστή και πωλητή υπηρεσιών υγείας. Σχεδόν μονοψώνιο, κανονικά θα έπρεπε να έχει δεσπόζουσα θέση στην αγορά.
Έχει δεσπόζουσα θέση στην αγορά; Μόνο δεσπόζουσα θέση δεν έχει στην αγορά. Έχει πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες, νομίζω συμφωνούμε όλοι μας σε αυτό και πρέπει όλοι να δουλέψουμε προς αυτή την κατεύθυνση.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Αφήνω την άκρη στο φάρμακο, πάω στον ΕΟΔΥ. Μου είπαν οι συνεργάτες μου ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας, είναι η ονομασία που έδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ, «άλλαξε το, Υπουργέ, να πάρουμε το λάβαρο». Ούτε καν με νοιάζει. Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας το ονομάσατε, μπράβο σας. Δε με ενδιαφέρει το όνομα, με ενδιαφέρει αυτός ο οργανισμός να μπορεί να υπηρετεί τη δημόσια υγεία και το επείγον. Εάν συμβεί, τι θα κάνουμε; Ένα Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου δεν μπορεί να αντιδράσει στο επείγον. Μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας. Σε όλο τον κόσμο τα CDCs είναι Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου.
Όμως κάνατε επισημάνσεις τις οποίες τις δέχομαι και οι οποίες ενσωματώθηκαν, για να αποδειχθεί ότι ούτε κακή προαίρεση υπάρχει και εντιμότητα υπάρχει και σχέδιο και πλάνο υπάρχει, έτσι ώστε να είναι αυτός ένας σύγχρονος οργανισμός δημόσιας υγείας.
Και προσέξτε, θέλω να είμαι ειλικρινής. Είτε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, είτε Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, είτε υπηρεσία που επικρέμεται στο Υπουργείο, προσυπογράφω ότι τα πρόσωπα κάνουν τις καρέκλες και όχι οι καρέκλες τα πρόσωπα. Άρα έχει μεγάλη σημασία ποιος έχει θέση ευθύνης στην κάθε αρχή ή οργανισμό, ό,τι και να είναι αυτός, και πώς υπηρετεί το λειτούργημά του. Όλοι κρινόμαστε από αυτό.
Στην ουσία μου ζητήσατε κάτι το οποίο είναι καίριο. Τι μου ζητήσατε; Το μη έκτακτο, αυτό το οποίο ουσιαστικά μεταφράζεται σε προσλήψεις διοικητικού προσωπικού, όποτε αυτό χρειαστεί, εγώ θεωρώ ότι δεν χρειάζεται στον ΕΟΔΥ, όποτε χρειαστεί, αυτό να διέπεται μέσα απ’ τους κανόνες του ΑΣΕΠ, να γίνεται με ΑΣΕΠ.
Το δέχτηκα και το ενσωμάτωσα.
Μου είπατε «Υπουργέ, να μην είναι αυθαίρετο, να υπάρχει πλατφόρμα…», την εισήγηση την έκανε ο κ. Πολάκης, πλατφόρμα τέτοια όπως πάει και για τους επικουρικούς γιατρούς και να υπάρχει νοσηλευτικό ιατρικό προσωπικό, παραϊατρικό και να μπορεί απ’ αυτή την πλατφόρμα κανείς να επιλέγει στο έκτακτο και μόλις παύει να υπάρχει η αιτία του έκτακτου, αυτοδικαίως να λήγει και η σύμβαση.
Το δέχτηκα, το ενσωμάτωσα.
Είναι εμφανές, λοιπόν, ότι δεν πρόκειται για κάτι κομματικό, για κάτι ρεβανσιστικό, για κάτι το οποίο έχει να κάνει με μικροπολιτική. Έχουμε θέματα σε όλη τη χώρα, και έχουμε μία κρίση του μεταναστευτικού-προσφυγικού και αυτή την κρίση πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Εγώ δεν κρύβομαι πίσω από το δάχτυλό μου.
Έχουμε και είχαμε στο παρελθόν και άλλα. Υπάρχουν και άλλοι Υπουργοί εδώ πέρα, όπως ο Ανδρέας Λοβέρδος και άλλοι. Όλοι έχουμε αντιμετωπίσει στο παρελθόν αλλά και σήμερα το έκτακτο, σε ό,τι είχε να κάνει με το Υπουργείο Υγείας. Δυστυχώς είναι σχεδόν καθημερινό.
Πρέπει να έχει τη δυνατότητα το κράτος να έρχεται να αντιδρά άμεσα και για λόγους δημόσιας υγείας να μπορεί να αποσοβεί κρίσεις ή να τις αντιμετωπίζει; Βεβαίως.
Είναι αυτός ένας φορέας που πρέπει να μιλήσει και για πρόληψη, για εμβολιασμό, για νέες τεχνικές; Που να ενσωματώσει αύριο, και θα ήθελα τη στήριξή σας σ’ αυτό, όποιος θέλει κάνει καμπάνια για ό,τι θέλει να αρκεί να δώσει ένα “ok” το ΕΣΡ; Δεν είναι έτσι.
Ιατρικοί σύλλογοι, φαρμακευτικοί σύλλογοι και ανεξάρτητοι φορείς, επιτροπές, θα πρέπει να είναι ομογενοποιημένες πάνω σε μία κεντρική πολιτική για τη δημόσια υγεία. Η δημόσια υγεία δεν είναι προϊόν παραγωγής πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας, ούτε του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε κανενός. Είναι η δημόσια υγεία.
Οργανωμένα και δομημένα κάτω απ’ τους επιστήμονες αυτούς, πρέπει να στοιχηθούν όλοι και να ξέρουν πώς λειτουργούν, πότε αναφέρονται σε κάτι και σε τι αποσκοπεί αυτό.
Μου λέτε «Ο Πρόεδρος δεν θα είναι γιατρός». Θα καταθέσω στα πρακτικά τώρα, τα βιογραφικά του ανάλογου προέδρου του CDC στην Αγγλία και στη Γαλλία και του ECDC. Δεν είναι γιατροί. Δεν ξέρω, μπορεί να αξιολογηθεί στο παρελθόν για το συγκεκριμένο οργανισμό αν το management των γιατρών ενδεχομένως ήταν επιτυχημένο ή όχι. Το αφήνω στην κρίση του καθενός.
Όχι, δεν θα είναι γιατρός. Θα είναι manager και θα μπορεί να διοικεί τον οργανισμό και να βγάλουμε το βάσανο πάνω από τις πλάτες του επιστημονικού προσωπικού. Θα πρέπει να είναι άλλη η δουλειά του, η επιστημοσύνη του, να μπορεί πραγματικά να υπηρετήσει τη δημόσια υγεία.
Γι’ αυτό και ορίζονται δύο αντιπρόεδροι, εγνωσμένης αξίας προφανώς. Ο ένας για τα λοιμώδη μεταδοτικά και ο άλλος για τα μη μεταδοτικά. Έτσι ώστε να μπορούν επιστημονικά να δουλέψουν με τις ομάδες τους, να οργανώσουν τη δημόσια υγεία και να ξέρουμε με τι έχουμε να κάνουμε.
Μου είπατε για το επιστημονικό συμβούλιο το οποίο υπάρχει ή δεν υπάρχει. Προβλέπεται από ό,τι είδα από το οργανόγραμμα να υπάρχει και αυτό. Ελάτε να κάνουμε έναν μοντέρνο οργανισμό που να τον χαίρονται όλοι, που να αισθάνονται ασφάλεια όλοι, που να ξέρουν όλοι ότι υπηρετεί τη δημόσια υγεία.
Όσο με τιμούν οι συμπολίτες μου και μου δίνετε ευθύνη, όπως μου έδωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, θα πιστεύω και θα πρεσβεύω το εξής: είναι άλλη η νομοθετική εξουσία, είναι άλλη η εκτελεστική εξουσία και προφανώς άλλη η δικαστική εξουσία. Και δε μπορεί η μία να εμπλέκεται στην άλλη. Ουδέποτε σχολίασα, ουδέποτε παρενέβην και ούτε πρόκειται να το κάνω σε θέματα που δεν είναι της αρμοδιότητάς μου ως βουλευτού και ως Υπουργού.
Πάμε παρακάτω. Υπάρχουν και άλλες διατάξεις. Μιλήσατε πολλοί για τη συνένωση του ΕΚΑΒ με το ΕΚΕΠΥ, δεν χρειάζεται να πω πολλά πράγματα. Δόθηκαν και οι ανάλογες εξηγήσεις, μπήκε μέσα στη διάταξη και αυτός ο οποίος πρέπει να ορίζει σε ενδεχόμενη, να μην πω αντιδικία, αλλά διαφορά απόψεων το έκτακτο και άρα να υπάρχει «εντέλλεσθε» ως προς την έκτακτη λειτουργία.
Θεωρώ ότι κάποια στιγμή τα ΤΕΠ πρέπει να γίνουν προνοσοκομειακά. Να ενοποιηθούν με το σύστημα του έκτακτου, το σύστημα του ΕΚΑΒ, το σύστημα της έκτακτης ανάγκης και στο σύνολό τους να αντιμετωπίζουν τα πάντα.
Άρα πρέπει να εμπλέκεται το ΕΚΑΒ και στις ΜΕΘ την ηλεκτρονική πλατφόρμα αυτή την οποία εσείς φέρατε, ως προς το ΕΚΑΒ. Τη θεωρώ καλή πρωτοβουλία. Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να θωρακιστούμε. Επαναλαμβάνω γιατί ζητάω από τις ευπαθείς ομάδες, τα παιδιά μας, το νοσηλευτικό προσωπικό, τους πιο μεγάλους σε ηλικία που είναι πάσχοντες, να εμβολιαστούν: μα γιατί το Δεκέμβριο, τον Ιανουάριο, το Φεβρουάριο και το Μάρτιο στη χώρα γίνεται «πόλεμος». Γιατί ελάτε να δείτε, πηγαίνετε στον κύριο Παπαευσταθίου στο ΕΚΑΒ να δείτε πόσες είναι οι λίστες της αναμονής για ένα κρεβάτι εντατικής θεραπείας;
Και προφανώς, η πρόληψη είναι πολύ ανώτερη της θεραπείας.
Ρυθμίζει και άλλα πράγματα το νομοσχέδιο. Σας ενημερώνω προκαταβολικά ότι εμείς εντός του έτους θα φέρουμε ένα συνολικό νομοσχέδιο, όπως έχουμε υποσχεθεί, για τη δημόσια υγεία, για το ΕΣΥ, για τα νοσοκομεία.
Είπε κάτι ο κύριος Υπουργός να σχολιάσω κάτι, το οποίο δεν το ξέρω ακόμα. Θα περιμένω, κύριε Υπουργέ, να ενημερωθώ θεσμικά από τον Πρόεδρο του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου και θα τοποθετηθώ σε όλα. Δεν θέλω να υπεκφεύγω σε τίποτα.
Αλλά νομίζω ότι είναι εμφανές και πρέπει να γίνει αποδεκτό ότι εκεί που το δημόσιο συμφέρον είναι πολύ ανώτερο όλων των άλλων, δε χωρούν μικροπολιτικά παιχνίδια, δε χωρούν εντάσεις και δε χωρά η σπέκουλα.
Σεβασμός στη μέση ελληνική οικογένεια, σεβασμός στον Έλληνα ασθενή, σεβασμός στις ανάγκες του. Μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας, δεν είναι κανείς Θεός, ούτε κανείς με ένα μαγικό ραβδάκι μπορεί να αλλάξει τα πάντα στην υγεία. Για αυτό και συστήματα υγείας ευρωπαϊκά, κομβικά, ισχυρά, κάνουν ολόκληρες δεκαετίες να κάνουν θεσμικές αλλαγές και επιμένουν και προσπαθούν και αποτυγχάνουν ενδεχομένως και μαθαίνουν από τα λάθη τους.
Ελάτε, σας παρακαλώ πολύ, αυτή τη θεσμική αλλαγή να την κάνουμε όλοι μαζί.