Σε πρώτη και άμεση πολιτική προτεραιότητα έχει αναχθεί για τον Κυριάκο Μητσοτάκη προσωπικά και την κυβέρνησή του η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και η προσπάθεια της χώρας να ξεφύγει από το δίπολο αριστερά - δεξιά και να προχωρήσει μπροστά. Στα επιτελεία του Μαξίμου δεν μπορεί παρά να επικρατεί αισιοδοξία και ικανοποίηση για την μέχρι τώρα πορεία της κυβέρνησης στον τομέα της οικονομίας καθώς, μόλις σε λιγότερο από τέσσερις μήνες, έχει κατορθώσει να παράξει έργο που άλλοι απέτυχαν να υλοποιήσουν σε μία ολόκληρη τετραετία.

Τα σημεία που δίνουν το έναυσμα για αισιοδοξία αναφορικά με την πορεία της εθνικής οικονομίας έχουν αρχίσει να πολλαπλασιάζονται το τελευταίο διάστημα. Κορωνίδα όλων των οικονομικών αποτελεσμάτων που φέρνει η κυβέρνηση στο τραπέζι ήταν η ψήφος εμπιστοσύνης της Standard & Poor's που αναβάθμισε την Ελλάδα. Ειδικότερα, Οπως καταγράφει η έκθεση της S&P το outlook είναι θετικό, κάτι που σημαίνει πως εντός του προσεχούς 12μήνου είναι δυνατή μια νέα αναβάθμιση, εφόσον διατηρηθεί η μεταρρυθμιστική ορμή.

Όπως αναφέρει ο οίκος αξιολόγησης προχωρά σε αυτήν την αναβάθμιση καθώς υπάρχει σημαντική υποχώρηση των κινδύνων αναφορικά με τον προϋπολογισμό της χώρας,

Η τελευταία αναβάθμιση κλίμακας της πιστοληπτικής αξιοπιστίας στην Ελλάδα από την Standard and Poor’s, (από Β, σε Β+), είχε γίνει τον Ιούνιο του 2018.

Αλλωστε, εν αναμονή της αναβάθμισης από την S&P η απόδοση του 10ετούς ομολόγου κατέρριψε νωρίς το απόγευμα της Παρασκευής νέο ρεκόρ, υποχωρώντας στο 1,20%, από το 1,23% που είχε μειωθεί την Πέμπτη.

Η νέα κατηγορία ΒΒ- βρίσκεται τρεις βαθμίδες πιο χαμηλά από αυτή που θεωρείται ως ασφαλής για επενδύσεις.

Η αναβάθμιση της Standard and Poor's έρχεται μετά από μια σειρά καλών ειδήσεων: Πριν από μερικά 24ωρα, ο γερμανικός οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Scope αναβάθμισε το μακροπρόθεσμο αξιόχρεο της Ελλάδας σε ΒΒ από ΒΒ-, διατηρώντας θετική την προοπτική του.

Τα βασικά σημεία της αναβάθμισης

Το θετικό outlook σημαίνει ότι μέσα στο επόμενο 12μηνο μπορεί να γίνει νέα αναβάθμιση, εφόσον η κυβέρνηση συνεχίσει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
«Κλειδί» για νέα αναβάθμιση θα είναι και η πειστική μείωση των «κόκκινων» δανείων. Ωστόσο, παραμένει πάντα ο κίνδυνος υποβάθμισης αν οι ρυθμοί ανάπτυξης αποδειχθούν πιο αδύναμοι και «κολλήσουν» οι μεταρρυθμίσεις

Η S&P κάνει πρόβλεψη για μέσο ρυθμό ανάπτυξης 2,5% την περίοδο 2019- 2022 ενώ χαρακτηρίζει ως θετική εξέλιξη την άρση και των τελευταίων capital controls χωρίς τον παραμικρό αρνητικό αντίκτυπο

Επίσης ο οίκος αξιολόγησης αξιολογεί ως θετικές τις εξελίξεις στο δικαστικό πεδίο όπου κρίθηκε συνταγματική η κατάργηση των δώρων στους δημοσίους υπαλλήλους, ενώ η αντισυνταγματικότητα των διατάξεων Κατρούγκαλου για τις συντάξεις δεν έχει αναδρομική ισχύ.

Εάν επιβεβαιωθούν τα σχέδια της κυβέρνησης, με φοροελαφρύνσεις, βελτίωση του επενδυτικού κλίματος, ιδιωτικοποιήσεις, τότε η ανάπτυξη μπορεί να εκτιναχθεί προβλέπει η Standard & Poor’s.

Επιπλέον, δίνει θετικό πρόσημο στις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας.

Τέλος,τονίζει ότι εξαφανίζεται ο κίνδυνος πολιτικής αστάθειας, με την αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από την προσφυγή στις κάλπες.

Πλεόνασμα 4,5 δισ. ευρώ

Εξίσου θετικά στα αυτιά του οικονομικού επιτελείου ήχησε και η είδηση για πλεόνασμα 4,5 δισ. ευρώ. Παρά τα υψηλά ποσοστά παραβατικότητας, παρά τις μετατάξεις αγαθών στο χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ 13%, παρά τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, τα έσοδα από τη συγκεκριμένη πηγή εξακολουθούν να υπεραποδίδουν, δείχνοντας αύξηση της κατανάλωσης και περιορισμό της μικρομεσαίας φοροδιαφυγής.

Το σύνολο των φόρων στο 9μηνο διαμορφώθηκε 547 εκατ. ευρώ υψηλότερα από το στόχο, ενώ ειδικά όσον αφορά στο ΦΠΑ η υπέρβαση είναι της τάξης των 561 εκατ. ευρώ, παρά τις απώλειες από τα καύσιμα και τα καπνικά. Κι εκεί ακριβώς βρίσκεται το μυστικό της επιτυχίας: ο ΦΠΑ λοιπών αγαθών και υπηρεσιών, που είναι “φουσκωμένος» κατά 644 εκ. ευρώ.

Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, μόνο μέρος αυτής της υπεραπόδοσης- και συγκεκριμένα τα 272 εκατ. ευρώ- είναι ο ΦΠΑ από τη σύμβαση επέκτασης παραχώρησης του «Ελ. Βενιζέλος» κι αυτό σημαίνει ότι τα υπόλοιπα 372 εκατ. ευρώ είναι «καθαρές» υπερεισπράξεις. Αυτά τα στοιχεία φαίνεται ότι έκλιναν τη ζυγαριά των διαβουλεύσεων με τους Θεσμούς, προς την ελληνική πλευρά που υποστήριξε σταθερά ότι η υπεραπόδοση του ΦΠΑ είναι μόνιμου χαρακτήρα.

Από την άλλη πλευρά δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη η καθίζηση του ΦΠΑ σε καύσιμα- καπνικά (83 εκατ. ευρώ υστέρηση), η οποία σε συνδυασμό με την υστέρηση των αντίστοιχων ΕΦΚ (109 εκατ. ευρώ) μαρτυρούν και μείωση κατανάλωσης- εδώ τίθεται ερώτημα για το εύρος του λαθρεμπορίου τσιγάρων- αλλά και μείωση τιμών στα πετρελαιοειδή.

Ειδικά όσον αφορά στα φορολογικά έσοδα του Σεπτεμβρίου, κατέγραψαν υπέρβαση 125 εκατ. ευρώ, ενισχυμένα προφανώς κι από τις εισπράξεις των «120 δόσεων».

Συνολικά, το πρωτογενές πλεόνασμα στο 9μηνο διαμορφώθηκε σε 4,474 δισεκατ. ευρώ, έναντι στόχου 1,467 δισεκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 2,523 δισεκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2018.

Επιστρέφονται τα αναδρομικά

Την διαβεβαίωση πως η κυβέρνηση θα σεβαστεί τις αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου σχετικά με τα αναδρομικά των συνταξιούχων, τόνισε σε συνέντευξή του ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.

«Η κυβέρνηση θα σεβαστεί τις αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου» δηλώνει σε συνέντευξή του στη Real news ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας αναφερόμενος στα αναδρομικά των συνταξιούχων και προσθέτει:«Τα αναδρομικά που θα αποφασιστεί ότι δικαιούνται οι συνταξιούχοι θα επιστραφούν με γνώμονα το χρέος της πολιτείας απέναντι σε όσους αδικήθηκαν. Όμως ξεκαθαρίζω ότι, ταυτόχρονα και σταθερά, κύριο μέλημά μας παραμένει η αποτροπή κάθε πυροδότησης της αποσταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας».

Πέφτουν τα ομόλογα

Εν μέσω γενικευμένης μείωσης των αποδόσεων των ομολόγων στην ευρωζώνη τον τελευταίο χρόνο, εξαιτίας της επιβράδυνσης της οικονομίας και των νέων μέτρων στήριξης της ΕΚΤ, η Ελλάδα κατέγραψε τη μεγαλύτερη προσαρμογή και το επίπεδο δανεισμού συγκλίνει με εκείνο άλλων χωρών

Η πιο χαρακτηριστική ένδειξη του μεγέθους της προσαρμογής ήταν το αρνητικό επιτόκιο (-0,02%) της έκδοσης τρίμηνων έντοκων γραμματίων του ελληνικού Δημοσίου στις 9 Οκτωβρίου, σημειώνει το ΑΠΕ. Πολύ μεγάλη είναι, όμως, η πτώση του κόστους δανεισμού και για τα 10ετή ομόλογα, όπως και για τις υπόλοιπες διάρκειες των τίτλων που έχει εκδώσει η Ελλάδα, δηλαδή τα 7ετή και 3ετή ομόλογα.

Η απόδοση των 10ετών ομολόγων, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg που επικαλείται το ΑΠΕ, διαμορφώθηκε στις 23 Οκτωβρίου στο 1,25% από 4,26% που ήταν ένα χρόνο πριν, δηλαδή μειώθηκε περισσότερο από τρεις ποσοστιαίες μονάδες (301 μονάδες βάσης). Την ίδια περίοδο, η απόδοση των αντίστοιχων γερμανικών ομολόγων, που αποτελούν τον δείκτη αναφοράς για την ευρωζώνη, μειώθηκε κατά 79 μονάδες βάσης στο 0,40%, των ισπανικών μειώθηκε κατά 138 μονάδες βάσης στο 0,24%, των πορτογαλικών κατά 178 μονάδες βάσης στο 0,19% και των ιταλικών κατά 267 μονάδες βάσης στο 0,93%.

Η μεγαλύτερη μείωση των αποδόσεων των ελληνικών 10ετών ομολόγων είχε ως αποτέλεσμα και τη σημαντική μείωση των spread, δηλαδή των διαφορών στις αποδόσεις τους σε σχέση με εκείνες των άλλων χωρών της ευρωζώνης. Το spread με τα γερμανικά ομόλογα μειώθηκε στις 165 μονάδες βάσης (1,65 ποσοστιαίες μονάδες) από 387 πριν από ένα χρόνο, ενώ το spread με τα πορτογαλικά ομόλογα μειώθηκε στις 106 μονάδες βάσης από 229 και με τα ιταλικά ομόλογα στις 32 μονάδες βάσης.

Αξιοσημείωτο είναι ότι το κόστος με το οποίο μπορεί να δανειστεί η Ελλάδα από τις αγορές, με βάση τις τρέχουσες αποδόσεις των ομολόγων, είναι χαμηλότερο από το κόστος εξυπηρέτησης του συσσωρευμένου χρέους της. Και αυτό δεν αφορά μόνο τα πιο ακριβά δάνεια του ΔΝΤ, που για ένα σημαντικό μέρος τους υπερβαίνει το 5% (και για αυτό η Ελλάδα έχει υποβάλει αίτημα πρόωρης αποπληρωμής τους) ή τα ομόλογα που είχε εκδώσει την τελευταία πενταετία και αυτά που είχαν δοθεί με το PSI, αλλά και τα δάνεια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) που αντιστοιχούν στο 53,6% του συνολικού ελληνικού χρέους. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ESM, το επιτόκιο με το οποίο δανείζει αυτός την Ελλάδα διαμορφώθηκε φέτος κοντά στο 1,4%, ενώ λίγο χαμηλότερο είναι το επιτόκιο για τα δάνεια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) που ήταν ο πρόδρομος του ESM. Αυτό θα έχει προφανώς θετική επίδραση στη εξέλιξη του χρέους και για τον λόγο αυτό η κυβέρνηση θεωρεί ότι θα υπάρξει μία νέα ανάλυση της βιωσιμότητάς του.

Η μείωση του κόστους δανεισμού της Ελλάδας, που βασίσθηκε στην προσδοκία των επενδυτών ότι η χώρα δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα αποπληρωμής των ομολόγων της έως τουλάχιστον το 2032 λόγω των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσής του, επιταχύνθηκε μετά τις εκλογές, εξέλιξη στην οποία συνέβαλαν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εξήγγειλε η κυβέρνηση και το «πράσινο φως» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο σχέδιο Ηρακλής για την επιτάχυνση της μείωσης των κόκκινων δανείων. Τον τελευταίο μήνα (από τις 23 Σεπτεμβρίου), η απόδοση των ελληνικών 10ετών ομολόγων μειώθηκε κατά 6 μονάδες βάσης, ενώ των γερμανικών αυξήθηκε κατά 21 μονάδες βάσης, των ισπανικών κατά 13 μονάδες βάσης και των ιταλικών κατά 10 μονάδες βάσης.