Μπορεί ο χρόνος να είναι συνεχής, ωστόσο το ορόσηµο της ολοκλήρωσης µίας δεκαετίας δίνει ακόµα και στους πιο κυνικούς µια αφορµή για αναστοχασµό. Πόσω µάλλον όταν πρόκειται για µια δεκαετία από τις δυσκολότερες -οικονοµικά- από τη σύσταση του ελληνικού κράτους, στη διάρκεια της οποίας χάσαµε πάνω από 20% του ΑΕΠ, καθώς και εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Για να συνειδητοποιήσουµε πόσο µεγάλη είναι η απώλεια, ας θυµηθούµε ότι το έτος 2000 όλες οι υπόλοιπες χώρες της Βαλκανικής µαζί έφταναν στο 50% του ΑΕΠ της Ελλάδας. Λίγοι, ίσως, τότε θα ανέµεναν ότι το 2019 το ΑΕΠ της Ρουµανίας θα ήταν µεγαλύτερο από εκείνο της Ελλάδας. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να δούµε το µέλλον: µπορούµε να µιλάµε ατέρµονα για το πώς φτάσαµε σε αυτό το σηµείο. Να εγκλωβιστούµε στο παρελθόν µε εµµονή και όχι παραγωγικά, δηλαδή µε διάθεση να αντλήσουµε τα διδάγµατά του.

Ή, πολύ απλά, µπορούµε να αποφασίσουµε να υπερκαλύψουµε την απόσταση. Επιλέγοντας αυτό το τελευταίο, καλούµαστε να υπερβούµε δύο «υπαρξιακές» προκλήσεις. Η πρώτη αφορά την ταχύτητα των τεχνολογικών αλλαγών. Η αποκαλούµενη «Τέταρτη Βιοµηχανική Επανάσταση» έρχεται να ενώσει την έννοια του ψηφιακού µε το φυσικό και το βιολογικό. Ακούγεται περίπλοκο - και είναι, διότι θέτει µια σειρά από νέα ηθικά ζητήµατα και διλήµµατα.

Η τεχνητή νοηµοσύνη και οι εφαρµογές της, τα big data και το 3D printing δεν είναι φαντασία ή µελλοντολογικές έννοιες. Είναι εδώ ήδη, φέρνοντας την επανάσταση στα οικονοµικά µοντέλα των χωρών, στην ποιότητα της διαβίωσης των ανθρώπων, στην ίδια τη ζωή µας. Το έχουµε όλοι -είµαι σίγουρος- διαβάσει πολλές φορές, αλλά πρέπει και να το συνειδητοποιήσουµε, ώστε να προχωρήσουµε: πολλοί ειδικοί προβλέπουν ότι τα µισά επαγγέλµατα της γενιάς των παιδιών µας ακόµη δεν έχουν καν δηµιουργηθεί! Η δεύτερη υπαρξιακή πρόκληση αφορά το δηµογραφικό µας πρόβληµα. Η γονιµότητα στη χώρα κυµαίνεται σε εξαιρετικά χαµηλά επίπεδα.

Αναλογούν 1,35 παιδιά ανά γυναίκα, την ώρα που ο πληθυσµός χρειάζεται τουλάχιστον 2 παιδιά για να θεωρηθεί ότι αναπληρώνεται. Για πρώτη φορά µεταπολεµικά, ο πληθυσµός στην Ελλάδα µειώθηκε κατά τα χρόνια της κρίσης. Οχι µόνον επειδή οι θάνατοι είναι περισσότεροι από τις γεννήσεις, αλλά κι επειδή εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνες έχουν µεταναστεύσει στο εξωτερικό. Το σχέδιο για να υπερβούµε αυτές τις προκλήσεις υπάρχει - και ξεκίνησε να εφαρµόζεται.
Επιγραµµατικά αναφέρω: νέα φορολογική πολιτική, επενδύσεις, εξαγωγές, ψηφιακό µετασχηµατισµό του κράτους και της οικονοµίας, αλλαγές στο σύστηµα Παιδείας σε όλες τις βαθµίδες. Το κυριότερο όλων είναι ότι υπάρχει και η πολιτική βούληση ώστε το σχέδιο να εφαρµοστεί, ώστε η Ελλάδα επιτέλους «να αλλάξει αιώνα».

*Ο Κυριάκος Πιερρακάκης είναι υπουργός Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης