«Χρειάζεται εθνική στρατηγική για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής», τόνισε ο υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος, στην εκδήλωση για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς από την κλιματική αλλαγή, που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τρίτης, 21 Ιανουαρίου 2020 στην Ακαδημία Αθηνών, προσθέτοντας ότι «η ελληνική κυβέρνηση κινείται δυναμικά προς αυτή την κατεύθυνση», με πρωτοπόρα μέτρα.

Ο κ. Θεοδωρικάκος επισήμανε τον κίνδυνο φθοράς ιστορικών μνημείων από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, τονίζοντας ότι ο κίνδυνος αυτός είναι ιδιαίτερα σημαντικός για τη χώρα μας η οποία έχει εκατοντάδες μνημεία και ανοικτούς αρχαιολογικούς χώρους.

«Από το 1975 και μετά, όλες οι κυβερνήσεις έδωσαν έμφαση στα έργα συντήρησης του ιερού βράχου, και του μοναδικού για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά μνημείου που φιλοξενεί, του Παρθενώνα. Η κλιματική αλλαγή έρχεται να κάνει πιο επιτακτική την ανάγκη αυτή. Όχι μόνο για την Ακρόπολη, όχι μόνο για τους εκατοντάδες ανοικτούς αρχαιολογικούς χώρους, αλλά και για το σύνολο των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας. Γιατί πολιτιστική κληρονομιά δεν είναι μόνο τα αρχαιολογικά μνημεία. Σε αυτή λογίζονται και στοιχεία που έχουν να κάνουν με τον παραδοσιακό τρόπο ζωής», είπε ο κ. Θεοδωρικάκος.

Ο υπουργός Εσωτερικών επισήμανε ότι «η ελληνική κυβέρνηση κινείται δυναμικά προς την κατεύθυνση της δημιουργίας μιας Εθνικής Στρατηγικής για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει εξαγγείλει και προετοιμάζει:

- τη μείωση της χρήσης των πλαστικών και την πλήρη απαγόρευση των πλαστικών μιας χρήσης από το 2021

- Την πλήρη απολιγνιτοποίηση της Ελλάδος από το 2028. Και αυτή η απόφαση είναι κατανοητό πως είναι μια δύσκολη απόφαση καθώς η Ελλάδα είναι χώρα παραγωγός λιγνίτη, με τον οποίο συνδέονται χιλιάδες θέσεις εργασίας.

- Την επέκταση χρήσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε ποσοστό 60% μέχρι το 2030».

Αναφερόμενος στις πρωτοβουλίες του υπουργείου Εσωτερικών είπε ότι «προωθεί με κάθε τρόπο πολιτικές φιλικές προς το περιβάλλον και επιχειρεί να ενισχύσει την περιβαλλοντική συνείδηση των πολιτών, με πρώτους τους νέους ανθρώπους». Αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες για την ανταποδοτική ανακύκλωση και ανακοίνωσε ότι το νέο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα για τους ΟΤΑ θα περιλαμβάνει και δράσεις που θα στηρίζουν το περιβάλλον και την προστασία μνημείων από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Κλείνοντας ο υπουργός Εσωτερικών δήλωσε: «Η πολιτιστική μας κληρονομιά, λοιπόν, είναι η ψυχή της πατρίδας μας. Και με κάθε τρόπο οφείλουμε να τη διαφυλάξουμε. Είναι ηθική και ιστορική υποχρέωση έναντι της νέας γενιάς. Γι’ αυτό οφείλουμε εμπράκτως να σταματήσουμε την ανθρώπινη απληστία και να προτάξουμε κι εδώ το μέτρο, τη λογική και την ανθρώπινη ευαισθησία».



Ο χαιρετισμός του Υπουργού Εσωτερικών κ. Τάκη Θεοδωρικάκου:

“Θα ήθελα να ευχαριστήσω την κα Βαρδινογιάννη και να τη συγχαρώ για την πρωτοβουλία της να διοργανώσει αυτή την τόσο επίκαιρη εκδήλωση σε ένα θέμα ζωτικής σημασίας για τον πλανήτη και τη Χώρα μας και βέβαια και για το πολιτισμικό μας κεκτημένο.

Η προστασία του κλίματος και του περιβάλλοντος είναι δείγμα παιδείας και πολιτισμού, ενώ ταυτόχρονα προστατεύει τα πολιτιστικά μας μνημεία που κινδυνεύουν από την κλιματική αλλαγή και από την περιβαλλοντική ρύπανση.

Η Ελλάδα είναι ένας απέραντος αρχαιολογικός τόπος. Διαθέτει περισσότερους από 1100 αρχαιολογικούς χώρους, χωρίς να υπολογίζω τα βυζαντινά μνημεία και τα μνημεία νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Εκτός από τις ανθρώπινες επεμβάσεις, τα μνημεία αυτά παρέμειναν και παραμένουν εκτεθειμένα στο ύπαιθρο και την ατμόσφαιρα. Η εκβιομηχάνιση και η αύξηση των αυτοκινήτων ήρθαν να επιβαρύνουν όχι μόνο τους ανθρώπους αλλά και τα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το πρόβλημα ήταν και είναι αυξημένο στα αστικά κέντρα, ιδιαίτερα στην Αθήνα όπου καταγράφεται το ήμισυ, περίπου, της βιομηχανικής δραστηριότητας και των μεταφορών

Από το 1975 και μετά, όλες οι κυβερνήσεις έδωσαν έμφαση στα έργα συντήρησης του ιερού βράχου, και του μοναδικού για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά μνημείου που φιλοξενεί, του Παρθενώνα.

Η κλιματική αλλαγή έρχεται να κάνει πιο επιτακτική την ανάγκη αυτή. Όχι μόνο για την Ακρόπολη, όχι μόνο για τους εκατοντάδες ανοικτούς αρχαιολογικούς χώρους, αλλά και για το σύνολο των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας.

Γιατί πολιτιστική κληρονομιά δεν είναι μόνο τα αρχαιολογικά μνημεία. Σε αυτή λογίζονται και στοιχεία που έχουν να κάνουν με τον παραδοσιακό τρόπο ζωής.

Όταν ασθένειες που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή απειλούν παραδοσιακές καλλιέργειες όπως αυτή της ελιάς, ένα φυτό κατ’ εξοχήν ελληνικό και μεσογειακό, είναι κατανοητό ότι μαζί με την αγροτική οικονομία απειλείται ο παραδοσιακός τρόπος ζωής τοπικών κοινοτήτων της ελληνικής υπαίθρου που, εκ των πραγμάτων, αποτελεί στοιχείο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και του μεσογειακού τρόπου ζωής και διατροφής.

Η κλιματική αλλαγή και η περιβαλλοντική υποβάθμιση επηρεάζουν την πολιτιστική κληρονομιά και ειδικότερα τα αρχαιολογικά μνημεία.

Όταν η Αττική πριν από την εφαρμογή των Οδηγιών της τότε ΕΟΚ για την ατμοσφαιρική ρύπανση μαστιζόταν στην κυριολεξία από το γνωστό νέφος και την όξινη βροχή, είχε διαπιστωθεί επιστημονικά ότι η Ακρόπολις και τα άλλα ιστορικά μνημεία είχαν υποστεί ανεπανόρθωτη φθορά υπό μορφή διάβρωσης της επιφάνειάς τους.

Και το μνημείο της Ακρόπολης δεν είναι μόνο το αρχιτεκτόνημα της Ακρόπολης αλλά και ο ιστορικός βράχος και η περιπατητική του πρόσβαση/διαδρομή. Το περιστύλιο της Ακρόπολης συμβολίζει τα δένδρα του δάσους και είναι αλληλένδετο με το οικοσύστημα της περιβάλλουσας πράσινης υποδομής του.

Το ίδιο ισχύει και για τους Δελφούς και την Ολυμπία και το φυσικό οικοσύστημα που τα περιβάλλει.

Η ποιότητα του οικοσυστήματος είναι αλληλένδετη με την υπόσταση και την αειφορία του μνημείου.

Αν για παράδειγμα λόγω της κλιματικής αλλαγής κάποιοι ιστορικοί χώροι που φιλοξενούν μνημεία πλημμυρίσουν τα μνημεία θα υποστούν ανεπανόρθωτη βλάβη.

Εξ ίσου απειλητικές είναι η διάβρωση του εδάφους, οι τυφώνες, οι πυρκαγιές.

Το ίδιο συμβαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι καταστροφικές πυρκαγιές εφέτος στην Αυστραλία, πέρυσι στον Αμαζόνιο, ή αυτές στη Σιβηρία και στην Καλιφόρνια, μπορεί να μην κατέκαψαν ιστορικά μνημεία, αλλά οι επιπτώσεις που προκαλούν στην κλιματική αλλαγή είναι τέτοιες που θα δημιουργούν προβλήματα που αν δεν κινητοποιηθούμε έγκαιρα, ως παγκόσμια κοινότητα, θα είναι δύσκολο να αντιμετωπισθούν.

Τα προβλήματα αυτά απαιτούν άμεση αντιμετώπιση και ριζοσπαστικά μέτρα.

Η διεθνής κοινότητα έχει κινητοποιηθεί- όχι όμως όσο χρειάζεται- με τις διεθνείς Συμβάσεις του Κυότο και πρόσφατα των Παρισίων για το κλίμα και βέβαια με τους 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, με προεξάρχοντα το στόχο 13 για την κλιματική αλλαγή.

Χρειάζονται όμως σε διεθνές επίπεδο περισσότερες προσπάθειες και μεγαλύτερες δεσμεύσεις ώστε να μην υπερβούμε τους δυο βαθμούς Κελσίου.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέκαθεν πρωτοστατεί στα θέματα προστασίας του κλίματος και του περιβάλλοντος και πρόσφατα έχει αναδείξει την κυκλική οικονομία ως το νέο οικονομικό μοντέλο που διαφυλάττει τους πόρους του πλανήτη, τους διαχειρίζεται ορθολογικά και μειώνει το κλιματικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα όλων των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων που ασκούνται στον πλανήτη.

Η ευρωπαϊκή στρατηγική που εκφράζεται με το Πράσινο Σύμφωνο περιλαμβάνει μέτρα που θα επιτρέψουν στις επιχειρήσεις, καθώς και στους πολίτες, να επωφεληθούν από τη βιώσιμη πράσινη μετάβαση. Τα μέτρα συνοδεύονται από έναν οδικό χάρτη βασικών πολιτικών που κυμαίνονται από τη φιλόδοξη μείωση των εκπομπών, τις επενδύσεις σε έρευνα και καινοτομία, και τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης. Η δέσμη μέτρων θα υποστηριχθεί από επενδύσεις σε πράσινες τεχνολογίες, βιώσιμες λύσεις και νέες επιχειρήσεις.

Η Πράσινη Συμφωνία μπορεί έτσι να γίνει η νέα αναπτυξιακή στρατηγική της ΕΕ που στοχεύει στο μετασχηματισμό της ΕΕ σε μια δίκαιη, χωρίς αποκλεισμούς ευημερούσα κοινωνία, με μια σύγχρονη, ανταγωνιστική και αποδοτική ως προς τη χρήση πόρων οικονομία, στην οποία έως το 2050 θα έχουν γίνει μηδενικές οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Η ελληνική κυβέρνηση κινείται δυναμικά προς την κατεύθυνση της δημιουργίας μιας Εθνικής Στρατηγικής για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει εξαγγείλει και προετοιμάζει:

- τη μείωση της χρήσης των πλαστικών και την πλήρη απαγόρευση των πλαστικών μιας χρήσης από το 2021

- Την πλήρη απολιγνιτοποίηση της Ελλάδος από το 2028. Και αυτή η απόφαση είναι κατανοητό πως είναι μια δύσκολη απόφαση καθώς η Ελλάδα είναι χώρα παραγωγός λιγνίτη, με τον οποίο συνδέονται χιλιάδες θέσεις εργασίας.

- Την επέκταση χρήσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας σε ποσοστό 60% μέχρι το 2030.

Η μετάβαση που απαιτείται, στοχεύει στη μετατροπή του ενεργειακού συστήματος, εξασφαλίζοντας βιώσιμα αποτελέσματα για το περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες

Το υπουργείο Εσωτερικών που πολιτικά εποπτεύει όλους τους δήμους της χώρας, προωθεί με κάθε τρόπο πολιτικές φιλικές προς το περιβάλλον και επιχειρεί να ενισχύσει την περιβαλλοντική συνείδηση των πολιτών, με πρώτους τους νέους ανθρώπους

Ξεκινήσαμε την πρωτοβουλία ανταποδοτική ανακύκλωση σε πέντε δήμους της Χώρας για διαλογή στην πηγή καθαρών ανακυκλωσίμων σε τέσσερα ρεύματα με μηχανήματα νέας τεχνολογίας. Η πρωτοβουλία αυτή θα επεκταθεί πανελλαδικά, ώστε η Χώρα μας να επιτύχει τους φιλόδοξους στόχους ανακύκλωσης της ΕΕ - ενώ είναι σήμερα ουραγός - για να αποφύγει τα πρόστιμα και να προστατεύσει το περιβάλλον της.

Ένας διαρκώς αυξανόμενος αριθμός τοπικών αρχών έχει ξεκινήσει να αναπτύσσει τοπικά σχέδια προσαρμογής. Πάνω από 50 ελληνικές πόλεις έχουν υπογράψει το «Σύμφωνο των Δημάρχων για την Ενέργεια και το Κλίμα του 2030», το οποίο τους δεσμεύει να μειώσουν κατά τουλάχιστον 40% τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην επικράτειά τους.

Σημειώνω ότι από την κακή διαχείριση αποβλήτων καταλήγει σε εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και σε αλόγιστη ανάλωση ενέργειας τόσο για μεταφορά όσο και διαχείριση αποβλήτων.

Στη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ για το Κλίμα στη Νέα Υόρκη (23 Σεπτεμβρίου 2019), ο Πρωθυπουργός παρουσίασε την πρότασή του. Περιλαμβάνει ένα πλαίσιο βιώσιμων λύσεων, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης νέων τεχνολογιών και συγκεκριμένων δράσεων για τον τρόπο παρακολούθησης και προστασίας της παγκόσμιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, καθώς και για την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς της.

Η ελληνική πρόταση σημείωσε εξαιρετικά μεγάλη επιτυχία και υποστηρίχθηκε από πολλές χώρες στην πρόσφατη Συνδιάσκεψη στην Ισπανία COP25.

Το υπουργείο Εσωτερικών μέσα από το νέο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα που εκπονεί, θα ενισχύσει περιβαλλοντικές πολιτικές και δράσεις των Δήμων.

Στόχος δεν είναι απλά να προσαρμοστούμε στις διεθνείς και ευρωπαϊκές επιταγές. Στόχος μας είναι να εμφυσήσουμε την ελπίδα στη νέα γενιά ότι εμείς, που ο ελληνικός λαός μας εμπιστεύθηκε την τύχη του και το μέλλον της χώρας, έχουμε κατανοήσει πλήρως το πρόβλημα και με τις πολιτικές που ασκούμε μπορούμε να δημιουργήσουμε την προοπτική ότι θα τους παραδώσουμε μια Ελλάδα καλύτερη από εκείνη που παραλάβαμε εμείς.

Και η έννοια της «καλύτερης Ελλάδας» δεν αποτυπώνεται μόνο στους οικονομικούς δείκτες, αλλά και στους δείκτες της ποιότητας ζωής, μέσα στην οποία περιλαμβάνεται η πολιτιστική μας κληρονομιά, Γιατί Ελλάδα χωρίς πολιτισμό και ιστορία, δεν είναι Ελλάδα.

Η πολιτιστική μας κληρονομιά, λοιπόν, είναι η ψυχή της πατρίδας μας. Και με κάθε τρόπο οφείλουμε να τη διαφυλάξουμε. Είναι ηθική και ιστορική υποχρέωση έναντι της νέας γενιάς. Γι’ αυτό οφείλουμε εμπράκτως να σταματήσουμε την ανθρώπινη απληστία και να προτάξουμε κι εδώ το μέτρο, τη λογική και την ανθρώπινη ευαισθησία.