Η Δόμνα Μιχαηλίδου στη Σάσα Σταμάτη: Θα ήθελα να υιοθετήσω ένα παιδί
Η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υπόθεσεων, ∆όμνα Μιχαηλίδου, ανοίγει την καρδιά της στα «Π» και εξομολογείται τα συναισθήματα της για το δύσκολο κυβερνητικό έργο που ανέλαβε, αναφέρεται στην προσωπική της ζωή και μιλά για την καθημερινότητα της
Είναι μία από τις πέντε γυναίκες της κυβέρνησης Μητσοτάκη, της οποίας αποτελεί και το νεότερο μέλος. Η ίδια, έχοντας ακαδημαϊκή καριέρα στο εξωτερικό, επέλεξε να αποδεχθεί την πρόταση να αναλάβει ένα από τα δύσκολα κυβερνητικά χαρτοφυλάκια, αυτό της υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Ο λόγος για την 32χρονη ∆όμνα Μιχαηλίδου, που διετέλεσε πανεπιστημιακός για χρόνια στο Cambridge. Tη συναντήσαμε στο Ζάππειο και μας μίλησε για την ολοκλήρωση των διαδικασιών για τις αναδοχές και τις υιοθεσίες, για τα χόμπι της, ενώ μας αποκάλυψε ότι θα υιοθετούσε ένα παιδί.
Είστε κοινοβουλευτική υφυπουργός Εργασίας στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Πώς γνωρίσατε τον πρωθυπουργό;
Πριν αναλάβω καθήκοντα υφυπουργού, είχα υπάρξει σύμβουλος του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη για δυόμισι χρόνια. Το 2016, έπειτα από 11 χρόνια στο εξωτερικό, επέστρεψα στην Ελλάδα ως εμπειρογνώμονας στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Σχεδιάζαμε αναγκαίες νομοθετικές παρεμβάσεις στην ελληνική οικονομία, για να μειωθούν ρυθμιστικά εμπόδια που περιόριζαν τις δυνατότητες της χώρας να επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Λίγο μετά την παράδοση της μελέτης στην ελληνική κυβέρνηση, στα τέλη του 2016, ξεκίνησε και η συνεργασία μου με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος την ίδια χρονιά είχε εκλεγεί πρόεδρος του κόμματος. Μέχρι τις εκλογές του 2019 εργαζόμουν ως σύμβουλός του σε θέματα μεταρρυθμίσεων.
Πρωτόγνωρη εμπειρία, φαντάζομαι, για εσάς. Από ακαδημαϊκός αναλάβατε ένα πολιτικό πόστο.
Πράγματι. Ηταν ένα πολύ δημιουργικό διάστημα για μένα, γιατί, βάσει στοιχείων και ορθής τεκμηρίωσης, σχεδιάζαμε τις οικονομικές και πολιτικές θέσεις της επόμενης ημέρας. Ηταν συναρπαστικό η ακαδημαϊκή γνώση και εμπειρία που είχα αποκτήσει να μεταφραστούν σε ένα πλάνο αναλυτικά τεκμηριωμένων, αλλά και ρεαλιστικά υλοποιήσιμων πολιτικών. Είναι αλήθεια ότι μοιραζόμαστε μια εμμονή για την πλήρη και ορθή αιτιολόγηση επιλογών, γεγονός που αποτέλεσε για εμένα πηγή εκτίμησης, θαυμασμού και, βέβαια, κίνητρο να συνεργαστώ μαζί του. Ο ίδιος λειτουργεί πάντα με μια ισορροπία μεταξύ ακαδημαϊκής λογικής, πρακτικής εφαρμογής και κοινωνικού αντι κτύ που, πράγμα το οποίο, μέσα από την καθημερινή μας τριβή, ήταν εξαιρετικά διδακτικό για εμένα, που δεν είχα ασχοληθεί με την πολιτική.
Σήμερα, ποιος είναι ο στόχος σας σε σχέση με τον τομέα ευθύνης που έχετε αναλάβει;
Πιστεύω πως ο στόχος κάθε υπουργείου πρέπει να είναι η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Ο τομέας της Πρόνοιας ασχολείται ίσως λίγο περισσότερο με καθημερινά ζητήματα των πολιτών και αυτό γιατί αφορά τόσο πολιτικές για την οικογένεια, τα παιδιά, τα άτομα με αναπηρία, τους απόρους και άλλες κοινωνικάευαίσθητες ομάδες όσο και την επιδοματική πολιτική της κυβέρνησης. Στόχος μου, λοιπόν, είναι η βελτίωση της καθημερινότητας των Ελλήνων, είτε εφαρμόζοντας αποτελεσματικές κοινωνικές πολιτικές που θα προστατεύσουν θεμελιώδη δικαιώματα των ατόμων είτε εφαρμόζοντας μια επιδοματική πολιτική που στηρίζει ουσιαστικά τους πιο ευάλωτους. Προχωρούμε διαδικασίες και πολιτικές που είχαν παγώσει και που έκαναν τους Ελληνες να αισθάνονται ότι δεν απολαμβάνουν την προστασία του κράτους, αλλά, αντίθετα, ότι το κράτος είναι απέναντι και όχι δίπλα τους.
Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε σε σχέση με τις αναδοχές και τις υιοθεσίες;
Η ολοκλήρωση των διαδικασιών για τις αναδοχές και τις υιοθεσίες είναι προτεραιότητα τόσο δική μου όσο και του πρωθυπουργού. Τον ∆εκέμβριο του 2019, πραγματοποιήσαμε στο Ζάππειο εκδήλωση με τίτλο «Μια οικογένεια για κάθε παιδί», παρουσία του πρωθυπουργού, μελών της κυβέρνησης, φορέων και πολιτών. Θέλαμε με αυτόν τον τρόπο να αναδείξουμε το συγκεκριμένο θέμα, καθώς είναι γνωστό ότι την ίδια στιγμή που ζευγάρια προσπαθούν να αναλάβουν τη φροντίδα ενός παιδιού, παιδιά βρίσκονται σε δομές προστασίας. ∆εσμεύθηκα ενώπιον του κόσμου ότι θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί, τάχιστα, για να μπορέσουν περισσότερα παιδιά να λάβουν τη φροντίδα που τους αξίζει.
Κι όμως, υπάρχουν ζευγάρια που παραπονούνται για καθυστερήσεις. Αν και ο νόμος υπάρχει από το 2018, δεν έχει μειωθεί ο χρόνος που απαιτείται για να ολοκληρωθεί μια υιοθεσία.
Πράγματι, το 2018 ψηφίστηκε ο νόμος για την αναδοχή και την υιοθεσία. Το πλαίσιο της προηγούμενης κυβέρνησης προέβλεπε διαδικασίες τις οποίες η κοινωνία δεν είχε ξανασυναντήσει, με αποτέλεσμα να απαιτείται τεράστια προσπάθεια για συντονισμό, η οποία, δυστυχώς, δεν είχε γίνει. Για παράδειγμα, ενώ προβλέπεται ότι όλα τα παιδιά που φιλοξενούνται σε δομές παιδικής προστασίας θα πρέπει να καταγράφονται σε ένα ενιαίο σύστημα, μόνο 2 από τις 82 δομές τα είχαν καταγράψει. Σχετικά με τον χρόνο, θέλουμε να μειωθεί στο ελάχιστο, αλλά να διασφαλίζει το συμφέρον των παιδιών. Την εβδομάδα που μας πέρασε, εκπαιδεύσαμε, εν μέσω πανδημίας, με τη χρήση διαδικτυακών μέσων, πάνω από 130 ειδικούς, οι οποίοι μέχρι το τέλος του μήνα θα ξεκινήσουν τις πρώτες εκπαιδεύσεις γονέων. Στη Βουλή είχα δηλώσει πως το φθινόπωρο θα έχουμε ολοκληρώσει τον πρώτο κύκλο εκπαιδεύσεων γονέων. Πλέον, λέω ότι μέχρι το φθινόπωρο θα έχουμε ολοκληρώσει τις πρώτες αναδοχές και υιοθεσίες μέσω του εθνικού συστήματος.
Εσείς θα υιοθετούσατε παιδί;
Θα υιοθετούσα, ναι. Είναι μια σκέψη που ανέκαθεν υπήρχε στο μυαλό μου. Απαιτείται, βέβαια, ο σωστός χρόνος και το κατάλληλο περιβάλλον, ώστε να εξασφαλιστεί ότι κάθε παιδί μπορεί να απολαμβάνει όλη την αγάπη και τη φροντίδα που αξίζει. Πιστεύω ακράδαντα ότι το οικογενειακό περιβάλλον είναι το πλέον κατάλληλο για τη σωστή ανάπτυξη κάθε παιδιού.
Αν δεν είχατε αναλάβει μια πολιτική θέση, πού φαντάζεστε ότι θα ήσασταν σήμερα;
Λίγο πριν από τις εκλογές του 2019, είχα δεχθεί πρόταση από βρετανικό πανεπιστήμιο να διδάξω Οικονομικά, την οποία, φυσικά, απέρριψα τον Ιούλιο. Αν, λοιπόν, δεν ήμουν σήμερα υφυπουργός, πιθανότατα δεν θα ήμουν στην Ελλάδα.
Τι κάνετε όταν δεν είστε στο γραφείο σας στο υπουργείο; Εχετε κάποιο χόμπι;
Είναι λίγες οι ώρες που δεν βρίσκομαι στο γραφείο καθημερινά. Τους προηγούμενους μήνες, λόγω των έκτακτων συνθηκών, έπρεπε να ρυθμιστούν μια σειρά από ζητή ματα άμεσα και η μη αποκλειστική ενασχόληση με θέματα του γραφείου ήταν αδύνατη. Αν εξαιρέσουμε, όμως, το διάστημα της πανδημίας, δύσκολα με βρίσκει κάποιος στον ελεύθερο χρόνο μου στο σπίτι. Μου αρέσει να είμαι έξω, είτε με φίλους είτε με τους γονείς μου. Επίσης, μου αρέσει πολύ να αθλούμαι. Πηγαίνω συχνά για τρέξιμο, συνήθως πολύ νωρίς το πρωί. Κάποιες φορές παίζω βιολί, όχι πια με ιδιαίτερη επιτυχία, δεδομένου ότι το έχω αφήσει εδώ και χρόνια.
Μιλήστε μας για τη σχέση που έχετε με την οικογένειά σας.
Οι γονείς μου είναι το στήριγμά μου. Αποτελούν παράδειγμα του πώς πρέπει να πορεύεται κανείς στη ζωή του. Είναι άτομα που έχουν διαβάσει και δουλέψει πολύ, με τεράστια ευγένεια στα λόγια και στις πράξεις τους. Με μεγάλωσαν με πλεόνασμα αγάπης, δοτικότητας και φροντίδας, το οποίο μου δίδαξαν (ελπίζω επιτυχημένα) από παιδί να μοιράζομαι απλόχερα. Επιπλέον, μεγαλώνοντας σε μια οικογένεια που αποτελείται από πολλές δυναμικές και δίκαιες γυναίκες, έχω έντονα την αίσθηση ότι και εγώ ως γυναίκα πρέπει να είμαι εργατική και να φροντίζω τους κοντινούς μου φίλους και συνεργάτες.
Πώς είστε στην προσωπική σας ζωή; Είστε ευτυχισμένη;
Τον περιορισμένο χρόνο που έχω χαίρομαι που μπορώ να τον μοιράζομαι με έναν άνθρωπο που με στηρίζει.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 16 Μαΐου
Είστε κοινοβουλευτική υφυπουργός Εργασίας στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Πώς γνωρίσατε τον πρωθυπουργό;
Πριν αναλάβω καθήκοντα υφυπουργού, είχα υπάρξει σύμβουλος του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη για δυόμισι χρόνια. Το 2016, έπειτα από 11 χρόνια στο εξωτερικό, επέστρεψα στην Ελλάδα ως εμπειρογνώμονας στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Σχεδιάζαμε αναγκαίες νομοθετικές παρεμβάσεις στην ελληνική οικονομία, για να μειωθούν ρυθμιστικά εμπόδια που περιόριζαν τις δυνατότητες της χώρας να επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Λίγο μετά την παράδοση της μελέτης στην ελληνική κυβέρνηση, στα τέλη του 2016, ξεκίνησε και η συνεργασία μου με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος την ίδια χρονιά είχε εκλεγεί πρόεδρος του κόμματος. Μέχρι τις εκλογές του 2019 εργαζόμουν ως σύμβουλός του σε θέματα μεταρρυθμίσεων.
Πρωτόγνωρη εμπειρία, φαντάζομαι, για εσάς. Από ακαδημαϊκός αναλάβατε ένα πολιτικό πόστο.
Πράγματι. Ηταν ένα πολύ δημιουργικό διάστημα για μένα, γιατί, βάσει στοιχείων και ορθής τεκμηρίωσης, σχεδιάζαμε τις οικονομικές και πολιτικές θέσεις της επόμενης ημέρας. Ηταν συναρπαστικό η ακαδημαϊκή γνώση και εμπειρία που είχα αποκτήσει να μεταφραστούν σε ένα πλάνο αναλυτικά τεκμηριωμένων, αλλά και ρεαλιστικά υλοποιήσιμων πολιτικών. Είναι αλήθεια ότι μοιραζόμαστε μια εμμονή για την πλήρη και ορθή αιτιολόγηση επιλογών, γεγονός που αποτέλεσε για εμένα πηγή εκτίμησης, θαυμασμού και, βέβαια, κίνητρο να συνεργαστώ μαζί του. Ο ίδιος λειτουργεί πάντα με μια ισορροπία μεταξύ ακαδημαϊκής λογικής, πρακτικής εφαρμογής και κοινωνικού αντι κτύ που, πράγμα το οποίο, μέσα από την καθημερινή μας τριβή, ήταν εξαιρετικά διδακτικό για εμένα, που δεν είχα ασχοληθεί με την πολιτική.
Σήμερα, ποιος είναι ο στόχος σας σε σχέση με τον τομέα ευθύνης που έχετε αναλάβει;
Πιστεύω πως ο στόχος κάθε υπουργείου πρέπει να είναι η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Ο τομέας της Πρόνοιας ασχολείται ίσως λίγο περισσότερο με καθημερινά ζητήματα των πολιτών και αυτό γιατί αφορά τόσο πολιτικές για την οικογένεια, τα παιδιά, τα άτομα με αναπηρία, τους απόρους και άλλες κοινωνικάευαίσθητες ομάδες όσο και την επιδοματική πολιτική της κυβέρνησης. Στόχος μου, λοιπόν, είναι η βελτίωση της καθημερινότητας των Ελλήνων, είτε εφαρμόζοντας αποτελεσματικές κοινωνικές πολιτικές που θα προστατεύσουν θεμελιώδη δικαιώματα των ατόμων είτε εφαρμόζοντας μια επιδοματική πολιτική που στηρίζει ουσιαστικά τους πιο ευάλωτους. Προχωρούμε διαδικασίες και πολιτικές που είχαν παγώσει και που έκαναν τους Ελληνες να αισθάνονται ότι δεν απολαμβάνουν την προστασία του κράτους, αλλά, αντίθετα, ότι το κράτος είναι απέναντι και όχι δίπλα τους.
Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε σε σχέση με τις αναδοχές και τις υιοθεσίες;
Η ολοκλήρωση των διαδικασιών για τις αναδοχές και τις υιοθεσίες είναι προτεραιότητα τόσο δική μου όσο και του πρωθυπουργού. Τον ∆εκέμβριο του 2019, πραγματοποιήσαμε στο Ζάππειο εκδήλωση με τίτλο «Μια οικογένεια για κάθε παιδί», παρουσία του πρωθυπουργού, μελών της κυβέρνησης, φορέων και πολιτών. Θέλαμε με αυτόν τον τρόπο να αναδείξουμε το συγκεκριμένο θέμα, καθώς είναι γνωστό ότι την ίδια στιγμή που ζευγάρια προσπαθούν να αναλάβουν τη φροντίδα ενός παιδιού, παιδιά βρίσκονται σε δομές προστασίας. ∆εσμεύθηκα ενώπιον του κόσμου ότι θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί, τάχιστα, για να μπορέσουν περισσότερα παιδιά να λάβουν τη φροντίδα που τους αξίζει.
Κι όμως, υπάρχουν ζευγάρια που παραπονούνται για καθυστερήσεις. Αν και ο νόμος υπάρχει από το 2018, δεν έχει μειωθεί ο χρόνος που απαιτείται για να ολοκληρωθεί μια υιοθεσία.
Πράγματι, το 2018 ψηφίστηκε ο νόμος για την αναδοχή και την υιοθεσία. Το πλαίσιο της προηγούμενης κυβέρνησης προέβλεπε διαδικασίες τις οποίες η κοινωνία δεν είχε ξανασυναντήσει, με αποτέλεσμα να απαιτείται τεράστια προσπάθεια για συντονισμό, η οποία, δυστυχώς, δεν είχε γίνει. Για παράδειγμα, ενώ προβλέπεται ότι όλα τα παιδιά που φιλοξενούνται σε δομές παιδικής προστασίας θα πρέπει να καταγράφονται σε ένα ενιαίο σύστημα, μόνο 2 από τις 82 δομές τα είχαν καταγράψει. Σχετικά με τον χρόνο, θέλουμε να μειωθεί στο ελάχιστο, αλλά να διασφαλίζει το συμφέρον των παιδιών. Την εβδομάδα που μας πέρασε, εκπαιδεύσαμε, εν μέσω πανδημίας, με τη χρήση διαδικτυακών μέσων, πάνω από 130 ειδικούς, οι οποίοι μέχρι το τέλος του μήνα θα ξεκινήσουν τις πρώτες εκπαιδεύσεις γονέων. Στη Βουλή είχα δηλώσει πως το φθινόπωρο θα έχουμε ολοκληρώσει τον πρώτο κύκλο εκπαιδεύσεων γονέων. Πλέον, λέω ότι μέχρι το φθινόπωρο θα έχουμε ολοκληρώσει τις πρώτες αναδοχές και υιοθεσίες μέσω του εθνικού συστήματος.
Εσείς θα υιοθετούσατε παιδί;
Θα υιοθετούσα, ναι. Είναι μια σκέψη που ανέκαθεν υπήρχε στο μυαλό μου. Απαιτείται, βέβαια, ο σωστός χρόνος και το κατάλληλο περιβάλλον, ώστε να εξασφαλιστεί ότι κάθε παιδί μπορεί να απολαμβάνει όλη την αγάπη και τη φροντίδα που αξίζει. Πιστεύω ακράδαντα ότι το οικογενειακό περιβάλλον είναι το πλέον κατάλληλο για τη σωστή ανάπτυξη κάθε παιδιού.
Αν δεν είχατε αναλάβει μια πολιτική θέση, πού φαντάζεστε ότι θα ήσασταν σήμερα;
Λίγο πριν από τις εκλογές του 2019, είχα δεχθεί πρόταση από βρετανικό πανεπιστήμιο να διδάξω Οικονομικά, την οποία, φυσικά, απέρριψα τον Ιούλιο. Αν, λοιπόν, δεν ήμουν σήμερα υφυπουργός, πιθανότατα δεν θα ήμουν στην Ελλάδα.
Τι κάνετε όταν δεν είστε στο γραφείο σας στο υπουργείο; Εχετε κάποιο χόμπι;
Είναι λίγες οι ώρες που δεν βρίσκομαι στο γραφείο καθημερινά. Τους προηγούμενους μήνες, λόγω των έκτακτων συνθηκών, έπρεπε να ρυθμιστούν μια σειρά από ζητή ματα άμεσα και η μη αποκλειστική ενασχόληση με θέματα του γραφείου ήταν αδύνατη. Αν εξαιρέσουμε, όμως, το διάστημα της πανδημίας, δύσκολα με βρίσκει κάποιος στον ελεύθερο χρόνο μου στο σπίτι. Μου αρέσει να είμαι έξω, είτε με φίλους είτε με τους γονείς μου. Επίσης, μου αρέσει πολύ να αθλούμαι. Πηγαίνω συχνά για τρέξιμο, συνήθως πολύ νωρίς το πρωί. Κάποιες φορές παίζω βιολί, όχι πια με ιδιαίτερη επιτυχία, δεδομένου ότι το έχω αφήσει εδώ και χρόνια.
Μιλήστε μας για τη σχέση που έχετε με την οικογένειά σας.
Οι γονείς μου είναι το στήριγμά μου. Αποτελούν παράδειγμα του πώς πρέπει να πορεύεται κανείς στη ζωή του. Είναι άτομα που έχουν διαβάσει και δουλέψει πολύ, με τεράστια ευγένεια στα λόγια και στις πράξεις τους. Με μεγάλωσαν με πλεόνασμα αγάπης, δοτικότητας και φροντίδας, το οποίο μου δίδαξαν (ελπίζω επιτυχημένα) από παιδί να μοιράζομαι απλόχερα. Επιπλέον, μεγαλώνοντας σε μια οικογένεια που αποτελείται από πολλές δυναμικές και δίκαιες γυναίκες, έχω έντονα την αίσθηση ότι και εγώ ως γυναίκα πρέπει να είμαι εργατική και να φροντίζω τους κοντινούς μου φίλους και συνεργάτες.
Πώς είστε στην προσωπική σας ζωή; Είστε ευτυχισμένη;
Τον περιορισμένο χρόνο που έχω χαίρομαι που μπορώ να τον μοιράζομαι με έναν άνθρωπο που με στηρίζει.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 16 Μαΐου