Το νέο πλαίσιο για τις μετεγγραφές φοιτητών εξηγεί στα «Π» ο υφυπουργός Παιδείας, αρμόδιος για την Ανώτατη Εκπαίδευση, Βασίλης ∆ιγαλάκης, ο οποίος εξαγγέλλει μεγάλη μεταρρύθμιση για τα πανεπιστήμια το προσεχές φθινόπωρο.

Γιατί άνοιξαν τα σχολεία, αλλά όχι τα πανεπιστήμια;

Η αλήθεια είναι ότι άνοιξαν και τα πανεπιστήμια: τα κλινικά και εργαστηριακά μαθήματα και η διεξαγωγή των πρακτικών ασκήσεων, για τις οποίες ήταν απαραίτητη η φυσική παρουσία, διενεργούνται κανονικά από τις 25 Μαΐου, ενώ, όπου απαιτείται, θα διεξαχθεί και η εξεταστική με φυσική παρουσία. Οφείλω να υπενθυμίσω ότι το εγχείρημα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης υπήρξε εξαιρετικά επιτυχημένο για τα πανεπιστήμια. Σημειώθηκε ευρύτατη συμμετοχή και χάρη στην κοινή προσπάθεια υπουργείου και ακαδημαϊκής κοινότητας η προσαρμογή στα νέα εκπαιδευτικά ψηφιακά εργαλεία ήταν σύντομη και ομαλή. Τα καταγεγραμμένα στοιχεία πιστοποιούν ότι πάνω από το 96% των προπτυχιακών μαθημάτων -ή και το 99,7% για ορισμένα ΑΕI- διεξήχθη μέσω σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, γεγονός που βεβαίως συνετέλεσε καθοριστικά στο να μη διακινδυνεύσει η ολοκλήρωση του τρέχοντος ακαδημαϊκού εξαμήνου. Ως εκ τούτου και λαμβάνοντας υπόψη τις οδηγίες της αρμόδιας επιτροπής για την αντιμετώπιση της πανδημίας, κρίθηκε σκόπιμο να μη διακινδυνέψουμε την επιστροφή στην εκπαιδευτική διαδικασία με φυσική παρουσία για το σύνολο των φοιτητών, δεδομένου μάλιστα ότι μεγάλο μέρος τους θα έπρεπε να μετακινηθεί από τον τόπο καταγωγής του προς τον τόπο σπουδών του.

Οι εξετάσεις σε κάποια μαθήματα θα γίνουν εξ αποστάσεως, μέσω ∆ιαδικτύου. Πώς εξασφαλίζεται το αδιάβλητο της διαδικασίας; Προκρίνετε την ίδια μέθοδο και για την εξεταστική του Σεπτεμβρίου;

Σεβόμενοι το αυτοδιοίκητο των ιδρυμάτων και τις ιδιαιτερότητές τους, υποδείξαμε το κατάλληλο πλαίσιο για την εξεταστική, θεσμοθετήσαμε τη δυνατότητα εξ αποστάσεως εξετάσεων και ζητήσαμε από τα πανεπιστήμια να λάβουν τεκμηριωμένες αποφάσεις των Συγκλήτων τους, οι οποίες να ορίζουν και να περιγράφουν αναλυτικά τον τρόπο και τα μέσα για τη διεξαγωγή των εξετάσεων. Όλα τα ιδρύματα έχουν ανταποκριθεί πολύ ικανοποιητικά και οι εξετάσεις θα γίνουν μελετημένα και προσεκτικά, προκειμένου να εξασφαλιστούν σε υψηλό βαθμό τόσο το αδιάβλητο και η αξιοπιστία της εξεταστικής διαδικασίας όσο και η προστασία των προσωπικών δεδομένων.

Με το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας που συζητείται στη Βουλή περιορίζονται πολύ οι μετεγγραφές φοιτητών. Σας βρίσκει αντίθετο ο κοινωνικός χαρακτήρας του συστήματος αυτού, που ισχύει έως σήμερα;

∆εν υπάρχει περιορισμός των μετεγγραφών, αλλά εξορθολογισμός και μια πιο ισορροπημένη κατανομή των φοιτητών σε περισσότερα τμήματα. Ο στόχος είναι να αποφευχθούν η συγκέντρωση των μετεγγραφών σε λίγα τμήματα των μεγάλων αστικών κέντρων και η αποδυνάμωση των περιφερειακών πανεπιστημίων. Πετυχαίνουμε τον στόχο αυτό με δύο μέτρα. Για πρώτη φορά καθιερώνεται πρόσθετο ακαδημαϊκό κριτήριο και για να πάρει ένας φοιτητής μετεγγραφή σε ένα τμήμα θα πρέπει να έχει επίδοση κοντά στη βάση εισαγωγής του τμήματος αυτού. Πρόκειται για μια επιλογή επιβεβλημένη από την πραγματικότητα, καθώς με το μέχρι τώρα καθεστώς παρατηρούνταν φαινόμενα καταφανών αδικιών και προνομιακής εισαγωγής σε σχολές και τμήματα υψηλής ζήτησης. Η δεύτερη καινοτομία είναι ο β’ κύκλος μετεγγραφών, που δίνει τη δυνατότητα στους φοιτητές που δεν μπορούν να πάρουν μετεγγραφή σε αντίστοιχο τμήμα λόγω του ακαδημαϊκού κριτηρίου να μετακινηθούν στην περιοχή ενδιαφέροντός τους και σε τμήμα του ίδιου επιστημονικού πεδίου, διευρύνοντας έτσι τον κύκλο των επιλογών τους. Παράλληλα, εξορθολογίζουμε τα υφιστάμενα οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια, ώστε να αποφεύγεται η καταστρατήγηση των κανόνων. Σε καμία περίπτωση δεν παραγνωρίζεται ο κοινωνικός χαρακτήρας των μετεγγραφών. Άλλωστε, ενισχύουμε τη μοριοδότηση σε πολυμελείς οικογένειες και σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες.

Στο ίδιο νομοσχέδιο εισάγονται μεταρρυθμίσεις και διευκολύνσεις για την προσέλκυση ξένων φοιτητών. Ποιος είναι ο στόχος σας; Πόσοι ξένοι φοιτητές θα μπορούσαν να σπουδάζουν ετησίως στα ελληνικά ΑΕΙ και ΤΕΙ;

Ο στόχος μας εξαρχής ήταν να ενισχύσουμε τη θέση της χώρας μας στον παγκόσμιο εκ-παιδευτικό χάρτη με τη χάραξη εξωστρεφούς στρατηγικής και αξιοποιώντας τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα να απελευθερώσουμε την αναπτυξιακή δυναμική των ιδρυμάτων μας. Η Ελλάδα δεν αρκείται στο να είναι προορισμός διακοπών, όταν έχει τη δυνατότητα να διεκδικήσει μερίδιο στην Εκπαίδευση και να δέχεται φοιτητές από το εξωτερικό, αντί μόνο να στέλνει Έλληνες φοιτητές σε άλλες χώρες. Ειδικά όταν κάτι τέτοιο μπορεί να αποφέρει σημαντικούς πόρους, να δημιουργήσει επαγγελματικές ευκαιρίες και να συντελέσει στην ανάσχεση του brain drain. Στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο, το οποίο καταρτίσαμε, δίνεται η δυνατότητα στα ΑΕΙ να ιδρύουν ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών, που θα απευθύνονται σε αλλοδαπούς φοιτητές, και προβλέψαμε απλοποίηση των διαδικασιών χορήγησης αδειών παραμονής και άλλων γραφειοκρατικών ζητημάτων.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει εξαγγείλει «νέο θεσμικό πλαίσιο συνολικά για τα ΑΕΙ». Πότε θα φέρετε το σχετικό νομοσχέδιο και ποιες θα είναι οι βασικές του πτυχές;

Το νέο θεσμικό πλαίσιο για τα ΑΕΙ θα έρθει τους επόμενους μήνες και θα συνεχιστεί η ευρύτατη διαβούλευση, η οποία άλλωστε έχει ξε-κινήσει από το φθινόπωρο του 2019. Οι βασικοί πυλώνες του νέου θεσμικού πλαισίου θα περιλαμβάνουν: 1) Μεταρρυθμίσεις στη διοικητική διάρθρωση και στις βασικές διοικητικές δομές των ΑΕΙ, 2) μείωση της γραφειοκρατίας και ενίσχυση του αυτοδιοίκητου σε θέματα διαχείρισης και αξιοποίησης των πόρων των ΑΕΙ και 3) εκσυγχρονισμό της οργάνωσης σπουδών στα ΑΕΙ, ενίσχυση της διεθνοποίησης και της εξωστρέφειας και διευκόλυνση της κινητικότητας των φοιτητών. Πέραν των παραπάνω βασικών πυλώνων, θα υπάρχουν και άλλες ρυθμίσεις, που θα αφορούν, για παράδειγμα, τη διαδικασία εκλογής καθηγητών, με στόχο την ενίσχυση της αξιοκρατίας και την καταπολέμηση της μεροληψίας υπέρ εσωτερικών υποψηφίων.


Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 6 Ιουνίου