Με σφραγίδα Μητσοτάκη η διπλωματία, οι επαφές, η χάραξη νέας εθνικής στρατηγικής και η διαχείριση της ελληνοτουρκικής κρίσης
Την απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη να βγαίνει ο ίδιος μπροστά και να αναλαμβάνει την κεντρική ευθύνη όσον αφορά τους διπλωματικούς χειρισμούς της χώρας με φόντο την ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται στην Ανατολική Μεσόγειο αναδεικνύει η ξεκάθαρη προσωπική σφραγίδα την οποία φέρουν οι πρωτοβουλίες που αναπτύσσει σε όλα τα επίπεδα και σε κάθε κρίσιμη στιγμή της πορείας των τελευταίων μηνών.
Οδηγός σε αυτό το εγχείρημα είναι η σχέση που δημιουργήθηκε στη βάση της ανάγκης διατήρησης των ισορροπιών στην περιοχή με τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ήταν ο πρώτος ηγέτης με τον οποίο συναντήθηκε ο πρωθυπουργός μετά την εκλογική του νίκη, πέρυσι το καλοκαίρι, και εξελίχθηκε στον πλέον φανατικό υπερασπιστή των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Κορυφαίο παράδειγμα, βεβαίως, η προ σχεδόν ενός μηνός επίδειξη... κρητικής φιλοξενίας στον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας και έναν από τους ισχυρούς παράγοντες του επονομαζόμενου «βαθέος κράτους» των ΗΠΑ από την πλευρά των Ρεπουμπλικανών, Μάικ Πομπέο, γεγονός που από μόνο του διαθέτει ιδιαιτέρως έντονη σημειολογία, αν αναλογιστεί κανείς τους ορίζοντες που άνοιξε για την Ελλάδα η επίσκεψη Πομπέο σε Θεσσαλονίκη και Χανιά. Χαρακτηριστικό της νέας διάστασης στην οποία έχουν περάσει οι διπλωματικές επαφές Αθήνας - Ουάσινγκτον είναι οι ξεκάθαρες τοποθετήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης απέναντι σε κάθε ενέργεια κλιμάκωσης της έντασης από την Αγκυρα, οι οποίες, δίχως αμφιβολία, ενισχύουν τη διπλωματική θέση της χώρας.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΤΟΝΟΣ
Φυσικά, αυτή δεν ήταν η μόνη κρίσιμη περίσταση των τελευταίων μηνών στην οποία ο πρωθυπουργός θέλησε, για λόγους τόσο ουσίας όσο και ανάδειξης των ανάλογων συμβολισμών, να δώσει έντονο προσωπικό τόνο στις επαφές του με τους σημαντικούς παίκτες στο «πόκερ» με τη γειτονική χώρα. Το ίδιο είχε συμβεί και στο μέτωπο των πρωτοβουλιών της Ελλάδας, προκειμένου να αντιστρέψει τη στάση της Γερμανίας έναντι της κρίσης με την Τουρκία, αποκαλύπτοντας σε όλη τους την έκταση τις επικίνδυνες όσο και απαράδεκτες κινήσεις και δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν και άλλων αξιωματούχων της κυβέρνησής του. Για τον σκοπό αυτόν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε το προηγούμενο διάστημα διαδοχικές τηλεφωνικές επαφές με την Αγκελα Μέρκελ, η οποία, ακολουθώντας την παραδοσιακή τακτική της γερμανικής διπλωματίας, είχε δείξει (κι ακόμη δείχνει) διάθεση να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο μεταξύ των δύο πλευρών, επιχειρώντας, εκτός των άλλων, να μετριάσει τις αρνητικές εντυπώσεις που δημιούργησαν διεθνώς για την Αγκυρα τα έργα και οι ημέρες του «σουλτάνου».
Στη διάρκεια των συνομιλιών αυτών, ο πρωθυπουργός διεμήνυσε στην κ. Μέρκελ πως ο Ταγίπ Ερντογάν την εκθέτει προσωπικά με τα πεπραγμένα του, παράμετρος πολύ σημαντική για την έστω και συγκρατημένη -και συνεχώς υπό διαδικασία επανεκτίμησης της κατάστασης- προσαρμογή του Βερολίνου. Οι ζυμώσεις αυτές είχαν καθοριστική συμβολή στην ένταξη των πιθανών κυρώσεων από την Ε.Ε. κατά της Τουρκίας στην ατζέντα κάθε Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, παράμετρος που σίγουρα έχει θετικό αντίκτυπο στη διπλωματική δυναμική της Ελλάδας, παρά την εμφανή «δυσλεξία» των Γερμανών στο κομμάτι της πρακτικής εφαρμογής.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
Παράλληλα, μετά τη συνάντησή του με τον Κυρ. Μητσοτάκη και τον υπουργό Εξωτερικών, Ν. Δένδια, ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, Χ. Μάας, όχι μόνο ακύρωσε την επίσκεψή του στην Αγκυρα, αλλά διατύπωσε επιχειρηματολογία απέναντι στις τουρκικές ενέργειες που δεν έχει εκφραστεί από κορυφαίο κυβερνητικό παράγοντα του Βερολίνου εδώ και πολλά χρόνια. Κεντρικό ζητούμενο, βεβαίως, για την κυβέρνηση Μητσοτάκη και προσωπικά τον πρωθυπουργό ήταν εξαρχής και η περαιτέρω εμβάθυνση των συμμαχιών με Ισραήλ και Αίγυπτο, ως του πλέον σημαντικού παράγοντα στην εξίσωση της αναχαίτισης - σε ρεαλιστικό επίπεδο - των προκλήσεων Ερντογάν.
«Ο ίδιος θέλησε να είναι εγγυητής των προοπτικών που ανοίγονται με αυτήν τη συνεργασία, στην οποία πλέον ποντάρουμε και στο πεδίο των αμυντικών συσχετισμών. Αυτό διεφάνη και στην τελευταία τριμερή με Κύπρο και Αίγυπτο, όπου και διασαφήνισε ακόμα περισσότερο στους Αναστασιάδη και Αλ Σίσι την πρόθεση της Αθήνας να επενδύσει μόνιμα και με ακόμα μεγαλύτερη γενναιότητα στον άξονα που έχει δημιουργηθεί», λένε οι καλά γνωρίζοντες τις μεσοπρόθεσμες διπλωματικές επιδιώξεις Μητσοτάκη.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 24 Οκτωβρίου
Οδηγός σε αυτό το εγχείρημα είναι η σχέση που δημιουργήθηκε στη βάση της ανάγκης διατήρησης των ισορροπιών στην περιοχή με τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ήταν ο πρώτος ηγέτης με τον οποίο συναντήθηκε ο πρωθυπουργός μετά την εκλογική του νίκη, πέρυσι το καλοκαίρι, και εξελίχθηκε στον πλέον φανατικό υπερασπιστή των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Κορυφαίο παράδειγμα, βεβαίως, η προ σχεδόν ενός μηνός επίδειξη... κρητικής φιλοξενίας στον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας και έναν από τους ισχυρούς παράγοντες του επονομαζόμενου «βαθέος κράτους» των ΗΠΑ από την πλευρά των Ρεπουμπλικανών, Μάικ Πομπέο, γεγονός που από μόνο του διαθέτει ιδιαιτέρως έντονη σημειολογία, αν αναλογιστεί κανείς τους ορίζοντες που άνοιξε για την Ελλάδα η επίσκεψη Πομπέο σε Θεσσαλονίκη και Χανιά. Χαρακτηριστικό της νέας διάστασης στην οποία έχουν περάσει οι διπλωματικές επαφές Αθήνας - Ουάσινγκτον είναι οι ξεκάθαρες τοποθετήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης απέναντι σε κάθε ενέργεια κλιμάκωσης της έντασης από την Αγκυρα, οι οποίες, δίχως αμφιβολία, ενισχύουν τη διπλωματική θέση της χώρας.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΤΟΝΟΣ
Φυσικά, αυτή δεν ήταν η μόνη κρίσιμη περίσταση των τελευταίων μηνών στην οποία ο πρωθυπουργός θέλησε, για λόγους τόσο ουσίας όσο και ανάδειξης των ανάλογων συμβολισμών, να δώσει έντονο προσωπικό τόνο στις επαφές του με τους σημαντικούς παίκτες στο «πόκερ» με τη γειτονική χώρα. Το ίδιο είχε συμβεί και στο μέτωπο των πρωτοβουλιών της Ελλάδας, προκειμένου να αντιστρέψει τη στάση της Γερμανίας έναντι της κρίσης με την Τουρκία, αποκαλύπτοντας σε όλη τους την έκταση τις επικίνδυνες όσο και απαράδεκτες κινήσεις και δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν και άλλων αξιωματούχων της κυβέρνησής του. Για τον σκοπό αυτόν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε το προηγούμενο διάστημα διαδοχικές τηλεφωνικές επαφές με την Αγκελα Μέρκελ, η οποία, ακολουθώντας την παραδοσιακή τακτική της γερμανικής διπλωματίας, είχε δείξει (κι ακόμη δείχνει) διάθεση να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο μεταξύ των δύο πλευρών, επιχειρώντας, εκτός των άλλων, να μετριάσει τις αρνητικές εντυπώσεις που δημιούργησαν διεθνώς για την Αγκυρα τα έργα και οι ημέρες του «σουλτάνου».
Στη διάρκεια των συνομιλιών αυτών, ο πρωθυπουργός διεμήνυσε στην κ. Μέρκελ πως ο Ταγίπ Ερντογάν την εκθέτει προσωπικά με τα πεπραγμένα του, παράμετρος πολύ σημαντική για την έστω και συγκρατημένη -και συνεχώς υπό διαδικασία επανεκτίμησης της κατάστασης- προσαρμογή του Βερολίνου. Οι ζυμώσεις αυτές είχαν καθοριστική συμβολή στην ένταξη των πιθανών κυρώσεων από την Ε.Ε. κατά της Τουρκίας στην ατζέντα κάθε Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, παράμετρος που σίγουρα έχει θετικό αντίκτυπο στη διπλωματική δυναμική της Ελλάδας, παρά την εμφανή «δυσλεξία» των Γερμανών στο κομμάτι της πρακτικής εφαρμογής.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ
Παράλληλα, μετά τη συνάντησή του με τον Κυρ. Μητσοτάκη και τον υπουργό Εξωτερικών, Ν. Δένδια, ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, Χ. Μάας, όχι μόνο ακύρωσε την επίσκεψή του στην Αγκυρα, αλλά διατύπωσε επιχειρηματολογία απέναντι στις τουρκικές ενέργειες που δεν έχει εκφραστεί από κορυφαίο κυβερνητικό παράγοντα του Βερολίνου εδώ και πολλά χρόνια. Κεντρικό ζητούμενο, βεβαίως, για την κυβέρνηση Μητσοτάκη και προσωπικά τον πρωθυπουργό ήταν εξαρχής και η περαιτέρω εμβάθυνση των συμμαχιών με Ισραήλ και Αίγυπτο, ως του πλέον σημαντικού παράγοντα στην εξίσωση της αναχαίτισης - σε ρεαλιστικό επίπεδο - των προκλήσεων Ερντογάν.
«Ο ίδιος θέλησε να είναι εγγυητής των προοπτικών που ανοίγονται με αυτήν τη συνεργασία, στην οποία πλέον ποντάρουμε και στο πεδίο των αμυντικών συσχετισμών. Αυτό διεφάνη και στην τελευταία τριμερή με Κύπρο και Αίγυπτο, όπου και διασαφήνισε ακόμα περισσότερο στους Αναστασιάδη και Αλ Σίσι την πρόθεση της Αθήνας να επενδύσει μόνιμα και με ακόμα μεγαλύτερη γενναιότητα στον άξονα που έχει δημιουργηθεί», λένε οι καλά γνωρίζοντες τις μεσοπρόθεσμες διπλωματικές επιδιώξεις Μητσοτάκη.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 24 Οκτωβρίου