Γεραπετρίτης: Αυτοί είναι οι έξι πυλώνες του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα δικαίωματα των ΑμεΑ
Το Εθνικό Σχέδιο για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων με Αναπηρία, είναι ένας Κωδικός Χάρτης που βασίζεται σε 6 πυλώνες και έχει 30 δράσεις ώστε να αλλάξει το υπόδειγμα του τρόπου με τον οποίο η δημόσιες πολιτικές και η κοινωνία αντιμετωπίζει τους συμπολίτες μας με αναπηρία. Αυτό τόνισε ο υπ.Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, παρουσιάζοντας το Εθνικό Σχέδιο για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων με Αναπηρία στην διαρκή επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων και στην ειδική μόνιμη επιτροπή Ισότητας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Οι έξι πυλώνες του Σχεδίου Δράσης
«Τέτοιες στιγμές που έχει ολοκληρωθεί ένα τέτοιο έργο σε κάνουν να αισθάνεσαι ότι αξίζει κανείς να βρίσκεται στην πολιτική», σημείωσε χαρακτηριστικά. Οι 6 πυλώνες, όπως ανέφερε ο υπουργός Επικρατείας, πάνω στον οποίο έχει αναπτυχθεί το Εθνικό Σχέδιο είναι:
Αναλύοντας τις δράσεις που εμπεριέχονται σε κάθε έναν από αυτούς τους 6 βασικούς άξονες, ο Γιώργος Γεραπετρίτης ανέφερε:
Ο πυλώνας «το κράτος στην υπηρεσία του ατόμου με αναπηρία» περιλαμβάνει την ενεργοποίηση, για πρώτη φορά, του δικτύου του συντονιστικού μηχανισμού σε όλη την επικράτεια ώστε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης να μπορούν να προσανατολίζονται σε μια ενιαία δημόσια πολιτική. Αυτό θα υλοποιηθεί και με την σύσταση της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας, για την οποία το σχετικό νομοσχέδιο θα αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση μέχρι το τέλος του έτους και ο ρόλος της θα είναι να συμβουλεύει την Πολιτεία για τα θέματα αυτά. Παράλληλα θα προχωρήσουν μέχρι το καλοκαίρι: Η διοικητική κωδικοποίηση της νομοθεσίας για τα δικαιώματα των αναπήρων. Η αναβάθμιση της λειτουργίας των ΚΕΠΑ. Η θέσπιση της ηλεκτρονικής κάρτας αναπηρίας, που θα διασυνδεθεί με την εθνική πύλη παροχών. Η εξυπηρέτηση στα ΚΕΠ και μέσω της νοηματικής γλώσσας . Η ένταξη δεικτών στην ελληνική στατιστική υπηρεσία για την καταγραφή των κτιρίων σχετικά με την φυσική προσβασιμότητα αναπήρων σε αυτά.
Ο δεύτερος πυλώνας του Εθνικού Σχεδίου έχει να κάνει με τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Στον τομέα αυτό αναπτύσσονται δράσεις που αφορούν την ισότητα των συμπολιτών μας με αναπηρία. Ειδικότερα, ο υπουργός ανέφερε ότι στο πλαίσιο αυτό «έχουμε προβλέψει μια αρκετά εμπροσθοβαρή φορολογική πολιτική, ώστε να δοθούν πραγματικές δυνατότητες ισότητας στους συμπολίτες μας. Την κατάρτισης ενός Οδηγού Δικαιωμάτων, ο οποίος θα καταγράφονται με κάθε λεπτομέρεια τα δικαιώματα που έχουν από την Πολιτεία, διότι έχει διαπιστωθεί πως ενώ υπάρχουν επιμέρους δικαιώματα αυτά δεν είναι αρκετά εμφανή στους δικαιούχους και δεν αξιοποιούνται αρκετά.
Ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε στις πρόνοιες που θα αναπτυχθούν: Για τις γυναίκες και τα παιδιά με αναπηρία για την καταπολέμηση της βίας. Την στήριξη της οικογένειας. Την από-ιδρυματοποίηση. Την έγκαιρη διάγνωση. Την πρόσβαση σε σχολικά και παιδικούς σταθμούς. Τη δημιουργία της οικογενειακής κάρτας. Την ενδυνάμωσης της ανεξάρτητης διαβίωσης με τον προσωπικό βοηθό και το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι». Την ανάπτυξη της αυτόνομης κατοικίας, της προσβάσιμης γειτονιάς. «Μια, δηλαδή, αλλαγή μοντέλου στην πραγματικότητα έτσι ώστε ο ανάπηρος συμπολίτης μας να είναι αυτόνομος».
Σχετικά με την εκπαίδευση, ο υπουργός Επικρατείας ανέφερε μια σειρά δράσεις και στόχους που προβλέπονται στο Εθνικό Σχέδιο, τονίζοντας ότι στόχος είναι να εντάσσονται τα παιδιά με αναπηρία στην εκπαίδευση, στην δια βίου επιμόρφωση, στην επαγγελματική εκπαίδευση και τον προσανατολισμό, στην ψηφιακή κατάρτιση, αλλά και οι καλύτερες σχολικές μεταφορές, που θα ενθαρρύνει δράσεις και εκτός του σχολείου όπως είναι οι διαγωνισμοί ή η συμμετοχή στη Βουλή των Εφήβων.
Αναφορικά με την υγεία των ατόμων με αναπηρία, εξήγησε ότι προβλέπουμε πέρα από την βελτίωση της πρόσβασης σε όλες τις δομές υγείας και της αποθεραπείας, να υπάρξει η δυνατότητα μεγαλύτερης πρόσβασης στην σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία που είναι ένας εξαιρετικά κρίσιμος παράγοντας.
Για την απασχόληση, προβλέπονται συγκεκριμένες δράσει που αφορούν κίνητρα για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας που θα καταλαμβάνονται από άτομα με αναπηρία. Καθιέρωση της υποστηριζόμενης απασχόλησης αλλά και μια προσαρμογή του εργασιακού περιβάλλοντος έτσι ώστε να καταστεί πιο εφικτή και ελκυστική η εργασία από ανάπηρους συμπολίτες μας.
Ο υπουργός Επικρατείας επισήμανε ότι ήδη έχει προχωρήσει ένα μεγάλο έργο που αφορά την ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης, λαμβάνοντας υπόψη και τη δυνατότητα ένα άτομο με αναπηρία να έχει πρόσβαση σε όλα αυτά τα έγγραφα μέσα από προσαρμοσμένα εργαλεία. Λαμβάνονται, επίσης, νομοθετικές πρωτοβουλίες για τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης για τα άτομα με αναπηρία, και βεβαίως για τις ευάλωτες κατηγορίες, όπως είναι μετανάστες και πρόσφυγες. Η γραμμή 112 που αφορά τις έκτακτες συνθήκες, θα γίνει πιο εύκολα προσβάσιμη για τα άτομα με αναπηρία.
Αναφορικά με τον πυλώνας της προσβασιμότητας του Σχεδίου, ο υπουργός επισήμανε πως είναι ένα πολύ μεγάλο σχέδιο που στοχεύει να μπορεί να έχουν φυσική προσβασιμότητα τα άτομα με αναπηρία σε όλους τους δημόσιους χώρους και υπηρεσίες. Θα δημιουργηθεί μια ψηφιακή πλατφόρμα κτιρίων και κανόνες ποιότητας στις κατασκευές, «ώστε επιτέλους να δημιουργήσουμε μια φιλική πόλη στον κινητικά ανάπηρο, με πρόσβαση σε κοινόχρηστους χώρους, στη θάλασσα και σε κάθε άλλη μορφή αναψυχής».
Ο κ. Γεραπετρίτης σημείωσε πως η προστιθέμενη αξία του Εθνικού Σχεδίου είναι ότι για όλες αυτές τις δράσεις, που είναι οριζόντιες και αφορούν όλα τα υπουργεία και όλες τις δημόσιες πολιτικές, υπάρχουν στόχοι, προθεσμίες υλοποίησης ώστε επί της βάσης αυτής να μπορούμε ν α αξιολογηθούμε όλοι και κυρίως να υπάρξει ένα ωφέλιμο αποτέλεσμα.
Ανέφερε ότι η προετοιμασία αυτού του φιλόδοξου σχεδίου διάρκεσε 15 μήνες και ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα, «γιατί είχαμε να κάνουμε με μια δαιδαλώδη και διάσπαρτη νομοθεσία και με δράσεις που είναι εντελώς κατακερματισμένες» και προσέθεσε: «Αυτό που θέλαμε, ήταν να αποφύγουμε τη δημιουργία ενός Σχεδίου "ευχολόγιο", και γι αυτό έχουν τεθεί εκτός από τους στόχους, συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης ανά στόχο, ποσοστικοποιήσεις της δημόσιας δαπάνης και δείκτες αποτελεσματικότητας».
Απαντώντας σε ερωτήσεις φορέων και βουλευτών της αντιπολίτευσης, ο υπουργός Επικρατείας, ανέφερε ότι πολλές από τις δράσεις του σχεδίου δεν επιφέρουν μεγάλες δαπάνες, ενώ σημείωσε ότι υπάρχουν και πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης και του νέου δημοσιονομικού πλαισίου που θα μπορούν να αξιοποιηθούν. Διευκρίνισε ότι το Σχέδιο Δράσης δεν είναι ένα νομοσχέδιο αλλά μια Οδική Χάρτα και προσέθεσε πως «οφείλουμε οι δράσει αυτές να γίνουν πράξη και οι συμπολίτες μας που έχουν κάποια αναπηρία να μπορέσουν να αισθανθούν πράγματι μέλη της κοινωνίας και ισότιμα με όλους».
Οι έξι πυλώνες του Σχεδίου Δράσης
«Τέτοιες στιγμές που έχει ολοκληρωθεί ένα τέτοιο έργο σε κάνουν να αισθάνεσαι ότι αξίζει κανείς να βρίσκεται στην πολιτική», σημείωσε χαρακτηριστικά. Οι 6 πυλώνες, όπως ανέφερε ο υπουργός Επικρατείας, πάνω στον οποίο έχει αναπτυχθεί το Εθνικό Σχέδιο είναι:
- Το κράτος στην υπηρεσία του ατόμου με αναπηρία.
- Η προστασία των δικαιωμάτων τους.
- Η προσβασιμότητα.
- Η συμμετοχή σε κάθε έκφραση της ζωής.
- Η αφύπνιση της κοινωνίας
- και οι συνέργειες.
Αναλύοντας τις δράσεις που εμπεριέχονται σε κάθε έναν από αυτούς τους 6 βασικούς άξονες, ο Γιώργος Γεραπετρίτης ανέφερε:
Ο πυλώνας «το κράτος στην υπηρεσία του ατόμου με αναπηρία» περιλαμβάνει την ενεργοποίηση, για πρώτη φορά, του δικτύου του συντονιστικού μηχανισμού σε όλη την επικράτεια ώστε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης να μπορούν να προσανατολίζονται σε μια ενιαία δημόσια πολιτική. Αυτό θα υλοποιηθεί και με την σύσταση της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας, για την οποία το σχετικό νομοσχέδιο θα αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση μέχρι το τέλος του έτους και ο ρόλος της θα είναι να συμβουλεύει την Πολιτεία για τα θέματα αυτά. Παράλληλα θα προχωρήσουν μέχρι το καλοκαίρι: Η διοικητική κωδικοποίηση της νομοθεσίας για τα δικαιώματα των αναπήρων. Η αναβάθμιση της λειτουργίας των ΚΕΠΑ. Η θέσπιση της ηλεκτρονικής κάρτας αναπηρίας, που θα διασυνδεθεί με την εθνική πύλη παροχών. Η εξυπηρέτηση στα ΚΕΠ και μέσω της νοηματικής γλώσσας . Η ένταξη δεικτών στην ελληνική στατιστική υπηρεσία για την καταγραφή των κτιρίων σχετικά με την φυσική προσβασιμότητα αναπήρων σε αυτά.
Ο δεύτερος πυλώνας του Εθνικού Σχεδίου έχει να κάνει με τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Στον τομέα αυτό αναπτύσσονται δράσεις που αφορούν την ισότητα των συμπολιτών μας με αναπηρία. Ειδικότερα, ο υπουργός ανέφερε ότι στο πλαίσιο αυτό «έχουμε προβλέψει μια αρκετά εμπροσθοβαρή φορολογική πολιτική, ώστε να δοθούν πραγματικές δυνατότητες ισότητας στους συμπολίτες μας. Την κατάρτισης ενός Οδηγού Δικαιωμάτων, ο οποίος θα καταγράφονται με κάθε λεπτομέρεια τα δικαιώματα που έχουν από την Πολιτεία, διότι έχει διαπιστωθεί πως ενώ υπάρχουν επιμέρους δικαιώματα αυτά δεν είναι αρκετά εμφανή στους δικαιούχους και δεν αξιοποιούνται αρκετά.
Ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε στις πρόνοιες που θα αναπτυχθούν: Για τις γυναίκες και τα παιδιά με αναπηρία για την καταπολέμηση της βίας. Την στήριξη της οικογένειας. Την από-ιδρυματοποίηση. Την έγκαιρη διάγνωση. Την πρόσβαση σε σχολικά και παιδικούς σταθμούς. Τη δημιουργία της οικογενειακής κάρτας. Την ενδυνάμωσης της ανεξάρτητης διαβίωσης με τον προσωπικό βοηθό και το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι». Την ανάπτυξη της αυτόνομης κατοικίας, της προσβάσιμης γειτονιάς. «Μια, δηλαδή, αλλαγή μοντέλου στην πραγματικότητα έτσι ώστε ο ανάπηρος συμπολίτης μας να είναι αυτόνομος».
Σχετικά με την εκπαίδευση, ο υπουργός Επικρατείας ανέφερε μια σειρά δράσεις και στόχους που προβλέπονται στο Εθνικό Σχέδιο, τονίζοντας ότι στόχος είναι να εντάσσονται τα παιδιά με αναπηρία στην εκπαίδευση, στην δια βίου επιμόρφωση, στην επαγγελματική εκπαίδευση και τον προσανατολισμό, στην ψηφιακή κατάρτιση, αλλά και οι καλύτερες σχολικές μεταφορές, που θα ενθαρρύνει δράσεις και εκτός του σχολείου όπως είναι οι διαγωνισμοί ή η συμμετοχή στη Βουλή των Εφήβων.
Αναφορικά με την υγεία των ατόμων με αναπηρία, εξήγησε ότι προβλέπουμε πέρα από την βελτίωση της πρόσβασης σε όλες τις δομές υγείας και της αποθεραπείας, να υπάρξει η δυνατότητα μεγαλύτερης πρόσβασης στην σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία που είναι ένας εξαιρετικά κρίσιμος παράγοντας.
Για την απασχόληση, προβλέπονται συγκεκριμένες δράσει που αφορούν κίνητρα για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας που θα καταλαμβάνονται από άτομα με αναπηρία. Καθιέρωση της υποστηριζόμενης απασχόλησης αλλά και μια προσαρμογή του εργασιακού περιβάλλοντος έτσι ώστε να καταστεί πιο εφικτή και ελκυστική η εργασία από ανάπηρους συμπολίτες μας.
Ο υπουργός Επικρατείας επισήμανε ότι ήδη έχει προχωρήσει ένα μεγάλο έργο που αφορά την ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης, λαμβάνοντας υπόψη και τη δυνατότητα ένα άτομο με αναπηρία να έχει πρόσβαση σε όλα αυτά τα έγγραφα μέσα από προσαρμοσμένα εργαλεία. Λαμβάνονται, επίσης, νομοθετικές πρωτοβουλίες για τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης για τα άτομα με αναπηρία, και βεβαίως για τις ευάλωτες κατηγορίες, όπως είναι μετανάστες και πρόσφυγες. Η γραμμή 112 που αφορά τις έκτακτες συνθήκες, θα γίνει πιο εύκολα προσβάσιμη για τα άτομα με αναπηρία.
Αναφορικά με τον πυλώνας της προσβασιμότητας του Σχεδίου, ο υπουργός επισήμανε πως είναι ένα πολύ μεγάλο σχέδιο που στοχεύει να μπορεί να έχουν φυσική προσβασιμότητα τα άτομα με αναπηρία σε όλους τους δημόσιους χώρους και υπηρεσίες. Θα δημιουργηθεί μια ψηφιακή πλατφόρμα κτιρίων και κανόνες ποιότητας στις κατασκευές, «ώστε επιτέλους να δημιουργήσουμε μια φιλική πόλη στον κινητικά ανάπηρο, με πρόσβαση σε κοινόχρηστους χώρους, στη θάλασσα και σε κάθε άλλη μορφή αναψυχής».
Ο κ. Γεραπετρίτης σημείωσε πως η προστιθέμενη αξία του Εθνικού Σχεδίου είναι ότι για όλες αυτές τις δράσεις, που είναι οριζόντιες και αφορούν όλα τα υπουργεία και όλες τις δημόσιες πολιτικές, υπάρχουν στόχοι, προθεσμίες υλοποίησης ώστε επί της βάσης αυτής να μπορούμε ν α αξιολογηθούμε όλοι και κυρίως να υπάρξει ένα ωφέλιμο αποτέλεσμα.
Ανέφερε ότι η προετοιμασία αυτού του φιλόδοξου σχεδίου διάρκεσε 15 μήνες και ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα, «γιατί είχαμε να κάνουμε με μια δαιδαλώδη και διάσπαρτη νομοθεσία και με δράσεις που είναι εντελώς κατακερματισμένες» και προσέθεσε: «Αυτό που θέλαμε, ήταν να αποφύγουμε τη δημιουργία ενός Σχεδίου "ευχολόγιο", και γι αυτό έχουν τεθεί εκτός από τους στόχους, συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης ανά στόχο, ποσοστικοποιήσεις της δημόσιας δαπάνης και δείκτες αποτελεσματικότητας».
Απαντώντας σε ερωτήσεις φορέων και βουλευτών της αντιπολίτευσης, ο υπουργός Επικρατείας, ανέφερε ότι πολλές από τις δράσεις του σχεδίου δεν επιφέρουν μεγάλες δαπάνες, ενώ σημείωσε ότι υπάρχουν και πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης και του νέου δημοσιονομικού πλαισίου που θα μπορούν να αξιοποιηθούν. Διευκρίνισε ότι το Σχέδιο Δράσης δεν είναι ένα νομοσχέδιο αλλά μια Οδική Χάρτα και προσέθεσε πως «οφείλουμε οι δράσει αυτές να γίνουν πράξη και οι συμπολίτες μας που έχουν κάποια αναπηρία να μπορέσουν να αισθανθούν πράγματι μέλη της κοινωνίας και ισότιμα με όλους».