Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να χαρακτήρισε το εργασιακό νομοσχέδιο «μητέρα όλων των μαχών», με αιχμή του δόρατος την κατά την ερμηνεία του «κατάργηση του 8ώρου», ωστόσο αλλού βρίσκεται το «αγκάθι» που ενοχλεί τους συνδικαλιστές, οι οποίοι με τη σειρά τους προσφεύγουν για στήριξη στην αντιπολίτευση.

Η υποχρεωτική εγγραφή των συνδικαλιστικών οργανώσεων σε ηλεκτρονικό μητρώο, όπου θα καταχωρίζονται βασικά στοιχεία, όπως το καταστατικό, η έδρα και ο αριθμός των μελών, απειλεί την ίδια την ύπαρξη της συνδικαλιστικής κατάχρησης, που έχει οδηγήσει σε φαινόμενα όπως οι συνεχείς απεργίες, οι οποίες με τη σειρά τους και σε συγκεκριμένες περιπτώσεις είχαν ολέθρια αποτελέσματα, ακόμα και για την ίδια τη λειτουργία των επιχειρήσεων, αλλά και τη δουλειά των εργαζομένων.

Το νέο νομοσχέδιο που δόθηκε σε διαβούλευση την περασμένη εβδομάδα αποτελεί μια τολμηρή μεταρρύθμιση, με στόχο να διευθετήσει «γκρίζες ζώνες» οι οποίες είχαν γίνει «εθιμοτυπικά αποδεκτές», αλλά στην ουσία αποτελούσαν κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Οι σημαντικότερες αλλαγές που εισάγει ο υπό ψήφιση εργασιακός νόμος είναι:
  1. Η ψηφιακή κάρτα εργασίας, διά της οποίας θα επιχειρηθεί καλύτερος έλεγχος της «μαύρης» ή υποδηλωμένης εργασίας και της εισφοροδιαφυγής. Πρόκειται για εφαρμογή στο κινητό τηλέφωνο ή την υφιστάμενη κάρτα εργασίας που χρησιμοποιούν ήδη πολλές επιχειρήσεις. Οι ελεγκτές της Επιθεώρησης Εργασίας, πριν μπουν σε μια εγκατάσταση, θα γνωρίζουν πόσους και ποιους εργαζομένους πρέπει να βρουν εκεί. Ετσι, ακόμα και αν υπό την πίεση του εργοδότη ένας εργαζόμενος δεν δηλώσει την παρουσία του στον χώρο δουλειάς ή δηλώσει ότι έχει σχολάσει ενώ εξακολουθεί να εργάζεται, ο έλεγχος θα είναι άμεσος, αυτόματος και διαφανής.
  2. Η μετατροπή του ΣΕΠΕ σε ανεξάρτητη Αρχή αποκλείει τις όποιες ενδεχόμενες πολιτικές παρεμβάσεις στον έλεγχο της αγοράς εργασίας. Οπως, δηλαδή, έγινε και με την Εφορία, όπου κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι με το προηγούμενο καθεστώς υπήρχε καλύτερη εξυπηρέτηση και μεγαλύτερη διαφάνεια
  3. Ιδιαίτερα επίκαιρη είναι η διάταξη για την τηλεργασία και το «δικαίωμα αποσύνδεσης». Μεταξύ άλλων, αναγνωρίζεται το δικαίωμα του τηλεργαζομένου να μην ασχολείται με θέματα της εργασίας του εκτός ωραρίου και κατά τη διάρκεια των αδειών του. Επιπλέον, ο εργοδότης αναλαμβάνει το κόστος του εξοπλισμού, της συντήρησης και των τηλεπικοινωνιών.
  4. Ρυθμίζεται η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής με διατάξεις οι οποίες αφορούν τη θέσπιση άδειας πατρότητας 14 ημερών, γονικής άδειας 4 μηνών για κάθε γονέα (με δίμηνη επιδότηση από τον ΟΑΕΔ) και δικαιώματος ευέλικτων ρυθμίσεων εργασίας για γονείς παιδιών έως 12 ετών.
  5. Κυρώνεται η Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, η οποία προβλέπει μέτρα κατά της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία. Η Ελλάδα είναι μια από τις πρώτες χώρες που κυρώνουν τη συγκεκριμένη σύμβαση.
  6. Το επίμαχο θέμα της διευθέτησης του ωραρίου εργασίας προβλέπεται από την κοινοτική νομοθεσία, εφαρμόζεται ευρέως στην Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ στη χώρα μας έχει νομοθετηθεί από το 1990 και εφαρμόζεται σε σημαντικούς κλάδους, όπως ο ξενοδοχειακός, και σε πολλές επιχειρήσεις, με συλλογικές συμβάσεις. Ο νέος νόμος θα προβλέπει ότι, αν δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή συλλογική σύμβαση (μέσω της οποίας μπορεί να γίνει η διαδικασία), η διευθέτηση μπορεί να εφαρμόζεται έπειτα από αίτηση του εργαζομένου. Το 8ωρο φυσικά δεν καταργείται, καθώς σε άλλη διάταξη κατοχυρώνεται ρητά το 8ωρο / 5ήμερο / 40ωρο, προβλέπεται δυνατότητα 4ήμερης εργασίας, χωρίς μείωση αποδοχών, στο πλαίσιο της διευθέτησης, ενώ ορίζεται ότι είναι άκυρη η απόλυση εργαζομένου που αρνήθηκε να συμφωνήσει σε διευθέτηση του χρόνου εργασίας.
  7. Ακόμα πιο επίμαχο είναι το θέμα της υποχρεωτικής εγγραφής των συνδικαλιστικών οργανώσεων σε ηλεκτρονικό μητρώο, όπου θα καταχωρίζονται βασικά στοιχεία, όπως το καταστατικό, η έδρα και ο αριθμός των μελών. Η εγγραφή στο μητρώο θα αποτελεί προϋπόθεση για συλλογική διαπραγμάτευση, κήρυξη απεργίας και υπογραφή συλλογικής σύμβασης. Επιπλέον προϋπόθεση για την κήρυξη απεργίας και την εκλογή Διοικητικού Συμβουλίου είναι να υπάρχει διαθέσιμο σύστημα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας σε όποιο μέλος επιθυμεί να το χρησιμοποιήσει, με όρους μυστικότητας. Ο νέος νόμος προβλέπει, επίσης, ότι ακόμα και σε περιπτώσεις απεργίας θα εργάζεται προσωπικό που θα διασφαλίζει τουλάχιστον το ένα τρίτο της συνήθως παρεχόμενης υπηρεσίας σε επιχειρήσεις δημόσιου χαρακτήρα ή κοινής ωφέλειας.
  8. Προβλέπεται βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εργαζομένων σε delivery και κούριερ.
  9. Καταργείται το καθεστώς διακρίσεων στις αποζημιώσεις μεταξύ εργατοτεχνιτών και υπαλλήλων.
  10. Διευρύνεται η λίστα των περιπτώσεων άκυρης απόλυσης.


Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά το Σάββατο 15 Μαΐου