«Καθώς στην πατρίδα μας εξακολουθεί να ελλοχεύει ο κίνδυνος μεγάλων πυρκαγιών η σκέψη όλων μας στρέφεται σε εκείνους και εκείνες που ακόμα μάχονται. Στην Πολιτική Προστασία, στην Πυροσβεστική, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και στους εθελοντές», τόνισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ανοίγοντας την σημερινή συζήτηση στη Βουλή με θέμα τη διαχείριση των καταστροφικών πυρκαγιών που έπληξαν την χώρα μας και τα μέτρα αποκατάστασης.

«Προσδοκώ η σημερινή συζήτηση να διαφέρει, γιατί το θέμα της είναι ένα πρόβλημα παγκοσμίων διαστάσεων και με κοινό ζητούμενο τις απαντήσεις σε τέσσερα ερωτήματα», πρόσθεσε.

Η συζήτηση, σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών, διεξάγεται μετά από πρωτοβουλία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.

Όπως επεσήμανε ο πρωθυπουργός, «το ζήτημα δεν είναι μόνο ο χρόνος που έχουμε σήμερα για το ζήτημα που κυριάρχησε το μήνα αυτόν, τις πυρκαγιές. Σημαντική θα είναι και η ποιότητα της συζήτησης στα όσα θέτουν οι πολίτες και η αντιπολίτευση.

Για ένα θέμα τόσων εθνικών διαστάσεων, πρέπει να καταλήξουμε σε κάποιους άξονες για το πώς θα αντιμετωπίσουμε τις πυρκαγιές και η κλιματική κρίση επιβάλλει να ακολουθήσουμε πολιτικές. Στην Ελλάδα ο κίνδυνος πυρκαγιών ελλοχεύει ακόμα».

«Να δώσουμε συγχαρητήρια σε Πολιτική προστασία, Πυροσβεστική, Ένοπλες Δυνάμεις και Αυτοδιοίκηση και εθελοντές παντού στη χώρα. Οσα χαθήκαν οφείλουμε να τα αναστήσουμε και θα τα αναστήσουμε», τόνισε ο πρωθυπουργός. 

Παράλληλα, ο πρωθυπουργός έθεσε τρία ερωτήματα
«Πρώτον, είχαμε προετοιμαστεί; Δεύτερον τι πήγε καλά και τι λάθος; Τρίτον πώς θα στηριχθούν οι πυρόπληκτοι και τέταρτον πώς θα αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της κλιματικής κρίσης».

Για την αντιπυρική περίοδο

«Πόσο είχαμε προετοιμαστεί για την αντιπυρική περίοδο;», συνέχισε ο πρωθυπουργός. 

«Σε μια πύρινη επίθεση που η χώρα είχε να βιώσει πολλά χρόνια, προστατέψαμε χιλιάδες συμπολίτες μας. Καταστράφηκαν 1 εκατομμύριο στρέμματα πρασίνου. Το φετινό καλοκαίρι κατέστη πιο δύσκολο στη διαχείρισή του, λόγω του παρατεταμένου καύσωνα.

Είχαμε προνοήσει να επενδύσουμε στην Πολιτική Προστασία. Όσοι αμφιβάλουν γι' αυτό ας προσπαθήσουν να θυμηθούν το όνομα του προκατόχου του Νίκου Χαρδαλιά. Εγώ δεν το θυμάμαι», τόνισε χαρακτηριστικά. 

Ενεργοποιήθηκε το 112

Όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός, ενεργοποιήθηκε το 112, κάτι που -όπως είπε- ήταν προσωπική του δέσμευση.

Η χώρα, σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη, είχε προνοήσει να εξοπλιστεί με περισσότερα εναέρια μέσα

«Είχαμε προνοήσει να παρέμβουμε σε επικίνδυνες περιοχές, οι οποίες θύμιζαν τα χαρακτηριστικά του Ματιού. Εγώ ο ίδιος συμμετείχα σε τηλεδιάσκεψη με 18 δημάρχους στις 24 Μαϊου, στους οποίους κατέστησα σαφές ότι όλοι πρέπει να δουλέψουμε για να μειώσουμε την ποσότητα της καύσιμης ύλης, αλλά και να έχουμε σχέδια διαφυγής», τόνισε.

Κανείς οικισμός δεν κάηκε ολοσχερώς

Ο πρωθυπουργός τόνισε πως «κανείς οικισμός δεν κάηκε ολοσχερώς. Προστατέψαμε τις κρίσιμες υποδομές. Στη φωτιά στη Βαρυμπόμπη έγιναν υπεράνθρωπες προσπάθειες ώστε να εξασφαλιστεί η ηλεκτροδότηση του λεκανοπεδίου».

Μιλώντας για τα πύρινα μέτωπα του καλοκαιριού, είπε πως «κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε σχεδόν 60 πυρκαγιές την ημέρα τις πρώτες ημέρες του Αυγούστου».

«Στα Βίλια ενεργοποιήθηκε ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός. Παρά τη μεγάλη προσπάθεια χρειαστήκαμε 3 ημέρες για να την σβήσουμε».

Εάν έγινε κάποιο λάθος, να μας το υποδείξετε

Ο κ. Μητσοτάκης παραδέχθηκε, παράλληλα, πως «εάν έγινε κάποιο λάθος μπορείτε να έρθετε να μας το υποδείξετε».

Αναφερόμενος στο ανθρώπινο δυναμικό της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας αλλά και στη μάχη που έδωσαν οι εθελοντές, τόνισε πως «η αυτοθυσία πυροσβεστών και εθελοντών υπήρξε ανεπανάληπτη, αλλά δεν έλλειψαν τα λάθη.

Αυτό που διδαχτήκαμε είναι ότι η πρώτη επέμβαση είναι απολύτως κρίσιμη. Όσους καθαρισμούς και να κάνουμε, όσα εναέρια μέσα και να διαθέτουμε είναι πολύ δύσκολο να αποτραπεί η επέκταση μιας πυρκαγιάς εάν δεν καταφέρει να σβηστεί στην αρχή της».

Υπήρξαν κενά - Θα συστήσουμε ειδική μονάδα

Ο πρωθυπουργός στη συνέχεια μίλησε για τα κονδύλια που έχουν διατεθεί για την πρόληψη, τονίζοντας πως «εάν και στον τομέα της πρόληψης διατέθηκαν 51 εκατομμύρια ευρώ και εκεί υπήρξαν κενά. Πλέον η ευθύνη περνά στην Πολιτική Προστασία με το πρόγραμμα "Δρυάδες".

Υπάγουμε πλέον τα δασαρχεία στο υπουργείο Περιβάλλοντος, προκειμένου να μην υπάγονται πλέον σε αποκεντρωμένες διοικήσεις και να συνεργάζονται καλύτερα με την Πολιτική Προστασία».

Ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε, παράλληλα, τη σύσταση ειδικής μονάδας, τονίζοντας πως «διαπιστώσαμε ότι χρειαζόμαστε περισσότερα εναέρια μέσα. Θα επενδύσουμε στην απόκτηση/ενοικίαση νέων αεροσκαφών. Προχωράμε στη σύσταση ειδικής μονάδας η οποία θα επιχειρεί μέσα στα δάση».

Η «συγγνώμη» μου ήταν μια πολιτική στάση

Ο πρωθυπουργός επανέλαβε πως «η δημόσια συγγνώμη μου ήταν μια πολιτική, ηθική στάση. Ήταν ένα κάλεσμα να διδαχθούμε πως από μια αρνητική εμπειρία μπορούμε να διδαχθούμε για να γίνουμε καλύτεροι».

Καθαρίσαμε 21 επικίνδυνες περιοχές

«Ταυτόχρονα», συνέχισε ο κ. Μητσοτάκης, «είχαμε μεριμνήσει να καθαρίσουμε 21 επικίνδυνες περιοχές που προσομοίαζαν με το Μάτι. Συμμετείχα σε τηλεδιάσκεψη με 18 δημάρχους στις 24 Μαρτίου που επισήμανα την ανάγκη να δουλέψουμε όλοι μαζί, ώστε με τις παρεμβάσεις εντός αυτών των οικισμών να μειώσουμε την καύσιμη ύλη αλλά και να καταστρώσουμε σχέδια διαφυγής».

«Πράγματι οι παρεμβάσεις έγιναν. Αναφέρω δύο παραδείγματα: Πρώτον η Ιπποκράτειος Πολιτεία, που έφτασε η φωτιά αλλά δεν μπήκε μέσα στον οικισμό, ενώ για πρώτη φορά υπήρχε καινούρια οδός διαφυγής ώστε οι δημότες να απομακρυνθούν με ασφάλεια και ταχύτητα.

Η δεύτερη περιοχή είναι μια περιοχή που σας είναι οικεία κ. Τσίπρα και αναφέρομαι στο Σούνιο. Αν κινηθείτε στον δρόμο Σούνιο – Λαύριο υπάρχουν δίοδοι διαφυγής που δείχνουν στους πολίτες πώς να κινηθούν προς τη θάλασσα, αν προκύψει ανάγκη. Αυτά έγιναν και είχαν στόχο να προτατέψουν περιουσίες», συμπλήρωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Άδικα όσα ακούγονται για την Πυροσβεστική

Στη συνέχεια, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στα «άδικα», όπως είπε, σχόλια για την Πυροσβεστική

«Έχω ακούσει σχόλια άδικα για την Πυροσβεστική και τους ανθρώπους που έδωσαν τη μάχη. Αυτή η δύναμη κατάφερε να θέσει χιλιάδες φωτιές σε έλεγχο από την πρώτη στιγμή. Δυστυχώς, κληθήκαμε κάποια στιγμή να διαχειριστούμε τέσσερις ταυτόχρονες φωτιές μεγάλες που ξεπέρασαν την προετοιμασία που είχαμε κάνει. Το έχω πει. Προετοιμαστήκαμε καλύτερα από άλλες φωτιές αλλά φάνηκε σε μια στιγμή ότι αυτό δεν επαρκούσε», τόνισε ο πρωθυπουργός.

Ενεργοποιήθηκε όλος ο κρατικός μηχανισμός.

Ο κ. Μητσοτάκης επεσήμανε πως «το καλύτερο παράδειγμα αυτής της πραγματικότητας ήταν η τελευταία φωτιά στα Βίλια.

Ενεργοποιήθηκε ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός, όλες οι δυνάμεις Πυροσβεστικής του Λεκανοπεδίου, συμπεριλαμβανομένων των δυνάμεων από το εξωτερικό. Πάρα ταύτα, χρειαστήκαμε τρεις ημέρες να σβήσουμε τη φωτιά. Πείτε μας, πού ακριβώς έγινε το λάθος;» αναρωτήθηκε και συνέχισε: 

«Η αλήθεια είναι ότι αυτές οι φωτιές, όταν ξεφεύγουν από τη δυνατότητα παρέμβασης της πρώτης προσβολής, γίνονται εξαιρετικά δύσκολες στη διαχείρισή τους».

Έρευνα για την αναζωπύρωση στην Βαρυμπόμπη

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης άφησε υπόνοιες πως η αναζωπύρωση της πυρκαγιάς στη Βορειοανατολική Αττική οφείλεται σε λάθη και παραλείψεις, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «δεν έλλειψαν τα λάθη».

«Οι φετινές πυρκαγιές, αν μας δίδαξαν κάτι, είναι ότι η απόλυτη προτεραιότητα ως προς τη διαχείριση της φωτιάς είναι ότι η πρώτη επέμβαση είναι απολύτως κρίσιμη. Όπως δήλωσαν και οι αρμόδιοι υπουργοί, αν ανατρέξει κανείς στην αλληλουχία των γεγονότων, θα διαπιστώσει ότι το μεγάλο πρόβλημα ξεκίνησε δυστυχώς από την αναζωπύρωση της φωτιάς της Βαρυμπόμπης.

Οι αρμόδιες αρχές είχαν την βεβαιότητα ότι η φωτιά στην Βαρυμπόμπη είχε οριοθετηθεί, με αποτέλεσμα να στείλουν δυνάμεις σε άλλη περιοχή. Δυστυχώς υπήρξε αναζωπύρωση για λόγους που ελέγχονται και είχαμε τα αποτελέσματα που είχαμε».

«Για πρώτη φορά φέτος εντός των Βασιλικών Κτημάτων, εντός του πυρήνα του δρυμού στο Τατόι είχαν γίνει σημαντικοί καθαρισμοί με απομάκρυνση κορμών και κλαδιών που είχαν πέσει λόγω Μήδειας. Στην περιοχή υπάρχουν αντιπυρικές ζώνες που δεν κατάφεραν να την σταματήσουν. Εδώ δεν κατάφερε να την σταματήσει η εθνική οδός με δεκάδες πυροσβεστικά», τόνισε ο πρωθυπουργός.

Θα στηρίξουμε όλους τους συμπολίτες μας

Ο πρωθυπουργός τόνισε πως «για την Εύβοια τα μέτρα που έχουμε εξαγγείλει αφορούν όλες τις επιχειρήσεις και όχι μόνο αυτές που επλήγησαν από την πυρκαγιά» και συνέχισε απευθυνόμενος «προς όλους τους πληγέντες»: «Όπως στηρίξαμε όλους τους συμπολίτες μας στην Καρδίτσα και τη Σάμο το ίδιο θα κάνουμε και τώρα».

Είναι μια εθνική προσπάθεια – Το 112 δεν υπάρχει σε άλλες χώρες

«Κάθε καλή ιδέα θα είναι καλοδεχούμενη για την ανασυγκρότηση της Εύβοιας. Είναι μια προσπάθεια εθνική», επεσήμανε ο κ. Μητσοτάκης και εξήρε την καινοτομία που αφορά την γραμμή ενημέρωσης λέγοντας ότι «το 112 δεν υπάρχει ούτε στη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Το 112 είναι παρακαταθήκη αυτής της κυβέρνησης στη χώρα».

Εξασφαλίσαμε 18,5 εκατ. ευρώ - Να επικρατήσει η λεωφόρος της επιστήμης

Ο πρωθυπουργός, ολοκληρώνοντας την ενημέρωσή του προς το Σώμα, είπε:

«Θα κλείσω με μια γενική παρατήρηση που αφορά τη μεγάλη πρόκληση αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης. Βρεθήκαμε στην πρώτη γραμμή της ευρωπαϊκής μάχης για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Σπεύσαμε και εξασφαλίσαμε 18,5 εκατ. ευρώ από το σχέδιο "Ελλάδα 2.0" και πόρους του ΕΣΠΑ για την πράσινη οικονομία. Δεν γίνεται σήμερα να συνωμοσιολογούν κάποιοι για τις ανεμογεννήτριες, όταν δάση και ανεμογεννήτριες μπορούν να συνυπάρξουν. Είμαστε εδώ για να υπερασπιστούμε τον ορθό λόγο, να διορθώσουμε τις αδυναμίες μας για να μπορέσουμε να γίνουμε καλύτερα. Να επικρατήσει η λεωφόρος της επιστήμης και όχι ο δρόμος του παραλογισμού και του ψέματος».

Σημαντικές οι δωρεές των ιδιωτών

Ο πρωθυπουργός, αναφερθείς στις δωρεές ιδιωτών, τις οποίες θεωρεί ζωτικής σημασίας, επεσήμανε: «Αποδίδω μεγάλη σημασία στις ιδιωτικές δωρεές. Για πρώτη φορά με διαφανή και εύκολη διαδικασία οι προσφορές ιδίως των ιδρυμάτων θα συναντώνται με τις ανάγκες του δημοσίου και κάθε δωρητής θα παρακολουθεί πού κατευθύνονται τα χρήματά του.

Και με τον νέο θεσμό αναδόχου, ο ίδιος ο δωρητής θα αναλαμβάνει όχι μόνο μελέτη αλλά και έργα αποκατάστασης, πάντα υπο την εποπτεία δασαρχείου. Τέτοιες εργασίες ξεκίνησαν και είναι σημαντική η αρωγή από μεγάλα ιδρύματα και επιχειρήσεις που προσφέρουν όχι μόνο πόρους, αλλά και ταχύτητα στην υλοποίηση των σχετικών έργων».

Μάλιστα ενημέρωσε πως «το απόγευμα θα έχω την ευκαιρία να συναντηθώ με τον Επίτροπο διαχείρισης κρίσεων για εξασφάλιση πρόσθετης συνδρομής.

Η συνδρομή που εξασφαλίσαμε τις προηγούμενες εβδομάδες ήταν πρωτοφανής καθώς 23 χώρες έσπευσαν να συνδράμουν με προσωπικό εναέρια και άλλα μέσα. Ευχαριστώ κάθε μία προσωπικά. Επικεφαλής αυτής της προσπάθειας ανασυγκρότησης θα είναι ο Χρήστος Τριαντόπουλος που έχει εμπειρία από διαχείριση αντίστοιχων προγραμμάτων αρωγής».

Το επιτελικό κράτος έχει επιτυχίες και αποτυχίες

Ο κ. Μητσοτάκης, απαντώντας στις κατηγορίες για την αστοχία του επιτελικού κράτους, σημείωσε πως «θα σας παρακαλούσα, όμως, όταν επικαλείται το πόρισμα να μην το κάνει επιλεκτικά αλλά συνολικά».

«Το ίδιο το πόρισμα αναγνωρίζει ότι δεν πρέπει να υπάρχει θεοποίηση εναέριων μέσων, αλλά δεν έχω ακούσει ένα στέλεχός σας να μην υπερθεματίζει στη δικαιολογημένη οργή των κατοίκων, που θέλουν ένα εναέριο μέσο πάνω από το σπίτι τους. Είναι λάθος να πούμε στους πολίτες ότι μπορούν να έχουν ένα εναέριο πάνω από το σπίτι τους ή ότι μπορούν να σβήσουν όλες τις φωτιές», συμπλήρωσε ο πρωθυπουργός και συνέχισε: 

«Να συμφωνήσουμε σε κάποια δεδομένα και να απομονώσουμε τους εύκολους αφορισμούς. Θα σπεύσετε πάλι να ασκήσετε κριτική στο επιτελικό κράτος. Σας προλαμβάνω. Είναι το επιτελικό κράτος αυτής της κυβέρνησης που έως σήμερα απάντησε επιτυχημένα σε μια σειρά από κρίσεις: στον Έβρο, τον εμβολιασμό, ενίσχυση εθνικής άμυνας.

Πιστώνεται το επιτελικό κράτος και τις επιτυχίες και τις αποτυχίες. Το επιτελικό κράτος υπήρξε ανέκαθεν και άλλοτε υπήρξε επιτελικό κράτος, δεν το ανακαλύψαμε εμείς. Είχε, όμως, άλλες επιδόσεις και εκπροσώπους. Σήμερα το επιτελικό κράτος το εκπροσωπεί ο κ. Γεραπετρίτης, ο κ. Σκέρτσος, ο κ. Πιερρακάκης. Παλαιότερα το επιτελικό κράτος το αντιπροσώπευαν ο κ. Παππάς, ο κ. Φλαμπουράρης, ο κ. Βερναδάκης κι εδώ κλείνει αυτή η συζήτηση», είπε και έκλεισε την ομιλία του ο πρωθυπουργός.

Δείτε την ομιλία του πρωθυπουργού: