«Πατώντας» πάνω στη νέα πραγματικότητα που έχουν διαμορφώσει οι φονικοί σεισμοί στη Νοτιοανατολική Τουρκία και αξιοποιώντας καλές προσωπικές σχέσεις που έχουν χτίσει υπουργοί των δύο κυβερνήσεων, Ελλάδα και Τουρκία διασφαλίζουν μια προσωρινή νηνεμία στις ταραγμένες διμερείς σχέσεις.

Ο ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας και η καλή «χημεία» μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών, Νίκου Δένδια και Μεβλούτ Τσαβούσογλου, των υπουργών Εθνικής Άμυνας, Νίκου Παναγιωτόπουλου και Χουλουσί Ακάρ, και των υφυπουργών Εξωτερικών, Κώστα Φραγκογιάννη και Σεντάτ Ονάλ (πλέον είναι ο νέος μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στον ΟΗΕ), συμβάλλουν σημαντικά στην κατεύθυνση αυτή.

Οι κ. Δένδιας και Τσαβούσογλου, μάλιστα, είχαν μυστικές συνομιλίες τις τελευταίες περίπου τρεις εβδομάδες, που οδήγησαν στο να υποστηρίξει τελικά η Τουρκία την Ελλάδα για μια μη μόνιμη θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, αλλά και η χώρα μας να υποστηρίξει τον Τούρκο υποψήφιο για τη θέση του γενικού γραμματέα στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό.

Είκοσι χρόνια πριν

Η προσωπική τους σχέση, ωστόσο, πηγαίνει σχεδόν 20 χρόνια πίσω, όταν, νεοεκλεγέντες βουλευτές και οι δύο τότε, ορίστηκαν μέλη στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης και γνωρίστηκαν στο Στρασβούργο. Ξανασυναντήθηκαν στην ίδια πόλη στις αρχές του 2010, όταν ο Τσαβούσογλου εξελέγη πρόεδρος της συνέλευσης και ο Δένδιας πρόεδρος της Υποεπιτροπής Μετανάστευσης.

Παρά τις «κορώνες» που εκτοξεύονται συχνά από την Αγκυρα, η επαφή των δύο ΥΠ.ΕΞ., όπως και των δύο ΥΠΕΘΑ, συνεχίζεται, με τους κ. Παναγιωτόπουλο και Ακάρ μάλιστα να ανταλλάσσουν κατά καιρούς και μηνύματα και να προετοιμάζουν πλέον αμέσως μετά το Πάσχα κοινή επίσκεψη στην επαρχία Χατάι, στη Νοτιοανατολική Τουρκία, που επλήγη σφόδρα από τον σεισμό.

Η προσέγγιση αυτή μεταξύ των δύο κυβερνήσεων, σύμφωνα με πληροφορίες, ενθαρρύνεται και από τους εταίρους στην Ευρωπαϊκή Ενωση, και ιδίως τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ, που μεταφέρουν το μήνυμα και στις δύο πλευρές ότι όσο εμπεδώνεται η σχέση καλής γειτονίας, τόσο αυξάνεται η ασφάλεια στη νοτιοανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας, τη δεδομένη μάλιστα περίοδο που ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει απρόβλεπτες εξελίξεις και οι εκτιμήσεις είναι επίφοβες.

«Καλύτερο κλίμα»

«Δεν έχουμε αυταπάτες ότι (όλα αυτά που συμβαίνουν μεταξύ των δύο χωρών το τελευταίο διάστημα) λύνουν τα προβλήματα, δημιουργούν όμως ένα πολύ καλύτερο κλίμα», επισημαίνουν στα «Π» διπλωματικές πηγές. Την ίδια ώρα, βέβαια, προχωρά η οικοδόμηση ισχυρών συμμαχιών στην Ανατολική Μεσόγειο: Την Πέμπτη 30 Μαρτίου θα είναι στην Αθήνα οι νέοι υπουργοί Εξωτερικών της Κύπρου, Κωνσταντίνος Κόμπος, και του Ισραήλ, Ελι Κοέν, για τριμερή σύνοδο, ενώ τον Απρίλιο αναμένεται στη χώρα μας ο ΥΠ.ΕΞ. της Αιγύπτου, Σάμεχ Σούκρι.

Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, που μονοπωλούν οι «εμπρηστικές» δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν και αξιωματούχων της κυβέρνησής του τους προηγούμενους μήνες και την ένταση που αυτές δημιουργούν, συνεχίζεται αθόρυβα και συστηματικά η δουλειά που έχει ξεκινήσει προ τριετίας ο Κώστας Φραγκογιάννης με τον ομόλογό του, Σεντάτ Ονάλ, για την οικοδόμηση της λεγόμενης «θετικής ατζέντας».

Διαβουλεύσεις

Ο Ονάλ μπορεί να «μετακόμισε» στα Ηνωμένα Εθνη, αλλά ο διάδοχός του, Μπουράκ Ακσαπάρ -με τη συνδρομή και του τέως πρέσβη της Τουρκίας στην Αθήνα, Μπουράκ Οζουγκεργκίν-, συνεχίζει ενεργά τις διαβουλεύσεις αυτές. Οι δύο υφυπουργοί συναντήθηκαν προχθές στην Αγκυρα για τον τέταρτο γύρο συζητήσεων επί του Κοινού Σχεδίου Δράσης στο πλαίσιο της θετικής ατζέντας μεταξύ των δύο χωρών.

Στην Αθήνα

Μάλιστα, από τα 25 σημεία της θετικής ατζέντας, σε 12 μπορούν να υπογραφούν MOU κατά την επόμενη συνάντηση υψηλού επιπέδου, που θα διοργανωθεί στην Αθήνα, ενώ έχουν ήδη ολοκληρωθεί με επιτυχία δέκα σημεία, μια πρόοδος που καταγράφεται ως σημαντική: H μικτή επιτροπή ICT, τα μνημόνια συνεργασίας μεταξύ Enterprise Greece και Invest in Turkey, η Μικτή Ομάδα Εργασίας για ναυτιλιακά θέματα, τα μνημόνια συνεργασίας μεταξύ των Οργανισμών Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων των δύο χωρών, η Μικτή Επιτροπή Τουρισμού, η Επιτροπή Ομάδας Εργασίας Εμπορίου και Οικονομικής Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, η νέα Σύνοδος της Μικτής Οικονομικής Επιτροπής, η δημιουργία Κοινής Επιτροπής Οικονομίας και Εμπορίου και η σύγκληση Κοινής Επιτροπής Οδικών Μεταφορών και Μικτής Επιτροπής για τη συνεργασία στον τομέα των συνδυασμένων μεταφορών.

Σύμφωνα με πληροφορίες, μέχρι την επόμενη συνάντηση αναμένεται να έχουν προστεθεί κοινή συναινέσει και άλλα ζητήματα, που θα διευρύνουν το πεδίο συνεργασίας στις επιχειρηματικές κοινότητες των δύο χωρών, στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας στους τομείς της αγροτικής ανάπτυξης και της ψηφιακής διακυβέρνησης και στη συνεργασία ερευνητικών κέντρων στους τομείς της Βιολογίας, της Ιατρικής και των περιβαλλοντικών ερευνών. Εμφαση θα δοθεί ιδιαίτερα στην πολιτική προστασία και στη συνεργασία των δύο χωρών σε φυσικές καταστροφές, όπως και στον τομέα της συνεργασίας στον αθλητισμό.

*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 24 Μαρτίου 2023.