Η κίνηση της τουρκικής ηγεσίας να στείλει ευχές στην Ελλάδα ανήμερα της εθνικής μας εορτής αποτέλεσε για αρκετούς έκπληξη. Δεν θα έπρεπε, όμως. Κυρίως διότι έχει ξανασυμβεί το 2021, αλλά ακολούθησε μια τεταμένη χρονιά.

Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο δεν δικαιολογείται έκπληξη έχει να κάνει με το νόημα πίσω από την κίνηση. Στην πολιτική, πολλώ δε μάλλον στη διπλωματία, κάθε πρωτοβουλίας προηγείται τακτική που αποσκοπά σε έναν στόχο, ο οποίος εν προκειμένω είναι η διατήρηση του καλού κλίματος μέχρι τις εκλογές.

Το πρωί του Σαββάτου ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών έστειλε ευχητήρια επιστολή στον Έλληνα ομόλογό του, Νίκο Δένδια. Στην επιστολή, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου εξέφραζε τη βεβαιότητα πως οι σχέσεις καλής γειτονίας θα παγιωθούν στο μέλλον. Ακολούθησε ανάρτηση του Ταγίπ Ερντογάν με αποδέκτη τον Κυριάκο Μητσοτάκη. «Είμαι πεπεισμένος ότι η σχέση και συνεργασία μεταξύ των χωρών μας θα αναπτυχθούν περαιτέρω με τις κοινές μας προσπάθειες την προσεχή περίοδο», σημείωνε ο Τ. Ερντογάν, «ξεχνώντας» τις απειλές «θα έρθουμε βράδυ», που εκτόξευε σχεδόν σε κάθε ομιλία του προ του φονικού σεισμού της 6ης Φεβρουαρίου. «Δράττομαι της ευκαιρίας να επαναλάβω τις καλύτερές μου ευχές τόσο για την προσωπική σας υγεία και ευημερία όσο και για την υγεία και ευημερία του ελληνικού λαού», κατέληγε.

Νηνεμία στο Αιγαίο

Συνεπώς, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις χωρίζονται πλέον στην προ σεισμού και μετά σεισμού εποχή. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Α», Αθήνα και Άγκυρα έχουν ατύπως συμφωνήσει να διατηρηθεί αυτή η «νηνεμία» στο Αιγαίο τους επόμενους μήνες.

Αρμόδιες πηγές ξεκαθαρίζουν ότι η Ελλάδα δεν εφησυχάζει. Ούτε σε επιχειρησιακό επίπεδο, εξ ου και οι ασκήσεις σε ξηρά, αέρα και θάλασσα συνεχίζονται κανονικά, ούτε σε διπλωματικό επίπεδο. Η προεκλογική περίοδος βρίσκει τον Τούρκο πρόεδρο στριμωγμένο, αντιμέτωπο με μια ισχυρή αντιπολίτευση, που στηρίζει το προεκλογικό της αφήγημα στις ανθελληνικές αξιώσεις. Μέχρι στιγμής, εκείνος που έχει επωμιστεί τη «βρόμικη» δουλειά είναι ο επικοινωνιολόγος του Τ. Ερντογάν, Φαχρετίν Αλτούν.

Με 14 αναρτήσεις στο Twitter, γραμμένες στα αγγλικά και όχι στα τουρκικά, όπως συνηθίζει, στοχοποίησε τον «ισχυρό» της αμερικανικής Γερουσίας, Ρόμπερτ Μενέντεζ, και τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, για τις πρόσφατες δηλώσεις τους κατά των τουρκικών προκλήσεων σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου. «Είναι λυπηρό να βλέπεις μέλη του Κογκρέσου των ΗΠΑ και αξιωματούχους της κυβέρνησης να διαιωνίζουν μονόπλευρες απόψεις για τις πολιτικές της Τουρκίας. Οι λοξές και βαθιά λανθασμένες περιγραφές των πολιτικών και των προσεγγίσεων της κυβέρνησής μας έχουν, δυστυχώς, γίνει βασικό στοιχείο των ακροάσεων στο Κογκρέσο των ΗΠΑ», έγραψε, αποδεικνύοντας ότι η τουρκική στροφή είναι εξαιρετικά εύθραυστη και πως η ανθελληνική-αντιαμερικανική ρητορική παραμένει βαθιά ριζωμένη στο τουρκικό DNA.

Διπλωματικές πηγές στην Αθήνα υποστηρίζουν ότι στην παρούσα φάση και ενόψει της στήριξης που περιμένει (και προεκλογικά) η Άγκυρα για την αντιμετώπιση των καταστροφών από τον σεισμό, που το κόστος τους είναι πάνω από 50 δισεκατομμύρια ευρώ, στην επιφάνεια θα επικρατεί ηρεμία. Ωστόσο, δεν βλέπουν τεκτονικές μετακινήσεις από την πάγια αντίληψή τους για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

«Παραβιάσεις... γιοκ»

Ο Νίκος Δένδιας, μιλώντας στο «Πρώτο Θέμα», σημείωσε ότι έχουν μεταβληθεί οι παράμετροι της τουρκικής συμπεριφοράς απέναντι στην Ελλάδα μετά την τραγωδία των σεισμών. «Η τουρκική παραβατικότητα έχει μετατραπεί σε κάτι το ανύπαρκτο. Δεν υπάρχουν παραβιάσεις στο Αιγαίο, δεν υπάρχουν υπερπτήσεις, δεν υπάρχει τοξική διατύπωση λόγου, δεν υπάρχει λεκτική επιθετικότητα, δεν υπάρχει απειλή χρήσης βίας. Η Ελλάδα πάντοτε έλεγε ότι επιδιώκει τον διάλογο κάτω ακριβώς απ' αυτές τις συνθήκες. Οφείλουμε, λοιπόν, έχουμε υποχρέωση, αν θέλετε, να ανταποκριθούμε σε μια τέτοια τουρκική συμπεριφορά».

Και διπλωματικά τοποθετούμενος, κρατά επιφυλάξεις, προσθέτοντας: «Πολλοί διατυπώνουν τη σκέψη ότι αυτό δεν θα διαρκέσει. Αυτό δεν μπορώ να το ξέρω, αλλά φανταστείτε πόσο άσχημο θα ήταν εάν η Τουρκία τείνει χείρα συνεννόησης προς την Ελλάδα, η Ελλάδα να την αρνηθεί, δηλαδή να είναι ανακόλουθη με όσα η ίδια έλεγε μέχρι τώρα...».

Ρεπορτάζ: Κατερίνα Τσαμούρη
Δημοσιεύτηκε στην ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ στις 27/3