Έπειτα από τέσσερα χρόνια στο τιμόνι της ελληνικής διπλωματίας κι έχοντας διαχειριστεί κρίσεις μακράς διαρκείας με την Τουρκία, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, άνοιξε τα χαρτιά του για όλα τα «φλέγοντα» ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής, μιλώντας στο όγδοο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. 

Σχολιάζοντας το καλό κλίμα που δημιουργήθηκε στις σχέσεις Αθήνας - Άγκυρας ως απόρροια της χείρας βοηθείας που έτεινε η Ελλάδα στον σεισμόπληκτο γειτονικό λαό, ο κ. Δένδιας δήλωσε ιδιαιτέρως χαρούμενος, καθώς η ολοκλήρωση αυτής της θητείας του στο υπουργείο Εξωτερικών συμπίπτει με την αποκλιμάκωση της έντασης.

Είπε, μάλιστα, ανοιχτά ότι είναι ένας εξ αυτών που πιστεύουν στη δυνατότητα να βρούμε λύση με την Τουρκία για τη μία και μοναδική διαφορά μας. «Εάν η Τουρκία θέλει επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου να συζητήσουμε, τότε νομίζω ότι πάντοτε υπάρχουν δυνατότητες για λύσεις», τόνισε. Μέχρι στιγμής, έχουν πραγματοποιηθεί 63 γύροι διερευνητικών επαφών. Όλοι άκαρποι. Εξού και ο ΥΠΕΞ ξεκαθάρισε ότι για να αποφύγουμε έναν φαύλο κύκλο, θα πρέπει να αλλάξουμε προσέγγιση. 

Κληθείς να σχολιάσει την προσπάθεια του ομολόγου του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, να αμφισβητήσει την ελληνική κυριαρχία σε νησιά του Αιγαίου, αλλά και το προεκλογικό σποτ του AKP που εμφανίζει ως «τουρκικά εδάφη» τη Δυτική Θράκη και τα νησιά του Βόρειου και Ανατολικού Αιγαίου, ο κ. Δένδιας απάντησε ότι αυτά δεν τα παίρνει τοις μετρητοίς.

Τα απέδωσε στη δύσκολη προεκλογική εκστρατεία που έχει μπροστά του ο Ταγίπ Ερντογάν. Ήταν καταπέλτης. «Δεν θα επαναφέρω το κλίμα της περιόδου προ σεισμών, επειδή κάποιος αξιωματούχος τύπωσε ανοήτως τον χάρτη όπως τον τύπωσε. Έχω καθήκον να αφήσω παράθυρο ευκαιρίας ανοιχτό», τόνισε.

Καταχειροκροτήθηκε

Το μήνυμα που εστάλη στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου, ήταν ξεκάθαρο. «Ούτε αφελής είμαι, ούτε αιθεροβάμων, ούτε πρόκειται να αποστούμε από τις βασικές πάγιες εθνικές θέσεις», είπε ο κ. Δένδιας και καταχειροκροτήθηκε. Γεγονός που σπανίως συμβαίνει κατά τη διάρκεια του «Νταβός της Μεσογείου», όπως αρκετοί αποκαλούν το Delphi Forum. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι, στην πρώτη σειρά των προσκεκλημένων, παρακολουθούσε την τοποθέτηση του υπουργού ο Τούρκος πρέσβης, Τσαγατάι Ερτσιγιές. Ο τελευταίος έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον τη στιγμή που η συζήτηση επικεντρώθηκε στην ελληνική στήριξη της τουρκικής υποψηφιότητας για τη θέση της γενικής γραμματείας στον Διεθνή Οργανισμό Ναυσιπλοΐας (IMO).

«Πρέπει να έχουμε γενναιότητα, να γίνονται βήματα και από τις δύο πλευρές», ανέφερε ο κ. Δένδιας, τονίζοντας παράλληλα τη σημασία της ανοιχτής στήριξης της Τουρκίας προς την Ελλάδα για το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και μάλιστα με ατζέντα το Διεθνές Δίκαιο. Κοινώς, εξήγησε ότι το όφελος είναι μεγαλύτερο από το όποιο «ρίσκο», προσθέτοντας ότι θα ήταν εγκληματικό να μην το δοκιμάσουμε.

Σημείωσε, δε, ότι ο ίδιος είχε ενημερώσει τον Νίκο Χριστοδουλίδη για τη στάση της Ελλάδας, λέγοντας ότι η Κύπρος από την πλευρά της δεν θα μπορούσε να ψηφίσει την τουρκική υποψηφιότητα. Καθώς, η Άγκυρα δεν επιτρέπει σε σκάφη με την κυπριακή σημαία να πηγαίνουν στα λιμάνια της. «Η Ελλάδα έπραξε σωστά, το ίδιο και η Κύπρος», κατέληξε.

Για την ουδέτερη στάση της Ελλάδας στην ψηφοφορία που αφορούσε την ένταξη του Κοσόβου στο Συμβούλιο της Ευρώπης και τη συνεπακόλουθη δυσαρέσκεια της Σερβίας, ο κ. Δένδιας υπογράμμισε: «Την πονάμε τη Σερβία. Οι σχέσεις μας είναι ιστορικές. Ψηφίζουμε για να διευκολύνουμε το ευρωπαϊκό μέλλον της περιοχής. Η Ελλάδα δεν έχει ιδιοτελή ατζέντα. Δεν επιδιώκουμε την επικυριαρχία. Η μόνη μας ατζέντα είναι η σταθερότητα και η οικονομική ανάπτυξη στα Βαλκάνια». Ενώ, για τη διαφορετική στάση της Κύπρου και σε αυτό το θέμα σημείωσε ότι η Λευκωσία καταψήφισε γιατί υπήρχε η αντίληψη ότι η περίπτωση του Κοσόβου έχει αναλογίες με την κατεχόμενη Κύπρο, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι οι δύο αυτές περιπτώσεις είναι διαφορετικές.

Κάνοντας απολογισμό της κυβέρνησης στις σχέσεις με τη γειτονική Αλβανία, χρησιμοποίησε τη φράση «καλή απολογία», φέρνοντας ως παράδειγμα τις συμφωνίες για ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο ύστερα από δεκαετίες διαπραγματεύσεων, τη συμφωνία με την Αλβανία για προσφυγή στη Χάγη, τις αμυντικές συμφωνίες με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ και τις εξαιρετικές σχέσεις με το Ισραήλ. 

Συγκεκριμένα, για τη συμφωνία με την Αλβανία, ο υπουργός Εξωτερικών αποκάλυψε ότι θα υπάρξουν εξελίξεις εντός του 2023, καθώς είναι θέμα χρόνου να εμφανιστεί πληρεξούσιο του Αλβανού προέδρου.

Της Κατερίνας Τσαμούρη