Με μια ματιά στην τελευταία δημοσκόπηση της Rass για το Action24, αντιλαμβάνεται εύκολα κανείς ότι η εκλογική βάση του ΠΑΣΟΚ είναι «τεμαχισμένη» σε τρία κομμάτια: αυτούς που θέλουν την αυτόνομη πορεία του κόμματος, αυτούς που βλέπουν θετικά μια συνεργασία με τη Ν.Δ. και αυτούς που έχουν τα παραδοσιακά αντιδεξιά αντανακλαστικά και αποδέχονται πιο εύκολα μια συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ενδεικτικά, στο ερώτημα της δημοσκόπησης, στην περίπτωση που στις εκλογές δεν προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση, τι θα πρέπει να κάνει το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, το 27,9% προτιμά το κόμμα να μη συναινέσει και η χώρα να πάει σε δεύτερες εκλογές, το 27,2% θέλει να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης αν πρώτο κόμμα είναι η Ν.Δ. και να μπει στην κυβέρνηση και το 21,1% προτείνει να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης και να συμμετέχει σε μια κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, σε περίπτωση που είναι πρώτο κόμμα.

Με τα δεδομένα αυτά στην ανθρωπογεωγραφία των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ, υπάρχουν επίσης τρία σενάρια, το καλό, το μέτριο και το κακό.

Το καλύτερο σενάριο για το κόμμα του Νίκου Ανδρουλάκη θα είναι να μη χρειαστεί να μπει σε συζήτηση για τον σχηματισμό κυβέρνησης, έτσι ώστε να μη δυσαρεστήσει καμία από τις δεξαμενές ψηφοφόρων του κόμματός του, διατηρώντας την αυτόνομη πορεία του. Με τη διαφορά των δύο πρώτων κομμάτων να ξεπερνά τις 5 μονάδες, στο ΠΑΣΟΚ ελπίζουν να μη δημιουργηθεί περιβάλλον πόλωσης, έτσι ώστε το κόμμα να καταφέρει να διατηρήσει διψήφια ποσοστά και στον δεύτερο γύρο των εκλογών. Στο σενάριο αυτό και σε περίπτωση αυτοδυναμίας, το ΠΑΣΟΚ δεν θα χρειαστεί παράλληλα να έχει συμμετοχή σε ενδεχόμενη κυβέρνηση συνεργασίας, με συνέπεια να μην υπάρξουν εκροές δυσαρεστημένων ψηφοφόρων του και παράλληλα να αποφευχθούν οι κλυδωνισμοί στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του. Στο εσωτερικό της είναι δεδομένο ότι θα υπάρχουν βουλευτές που δεν θα δέχονται καμία συζήτηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ υπάρχουν και αυτοί που διατηρούν αντι-ΣΥΡΙΖΑ αντανακλαστικά και θα αρνηθούν κάθε συζήτηση με τον Αλέξη Τσίπρα. Το ιδανικό σενάριο, λοιπόν, έχει χαμηλή πόλωση, διψήφιο ποσοστό στις εκλογές και το ΠΑΣΟΚ εκτός κυβέρνησης.

Το μέτριο και το κακό

Το μέτριο σενάριο για τη Χαριλάου Τρικούπη θα είναι το ΠΑΣΟΚ να επωφεληθεί από ένα σκηνικό χαμηλότερης πόλωσης, που θα του επιτρέψει να διατηρήσει τα διψήφια ποσοστά του, αλλά το πρώτο κόμμα να μην έχει την απαραίτητη πλειοψηφία και τότε να πρέπει να μπει σε συζητήσεις για σχηματισμό κυβέρνησης. Στην περίπτωση αυτή, ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν θα έχει έντονη αμφισβήτηση σε προσωπικό επίπεδο στο εσωτερικό του κόμματος, καθώς θα έχει αυξήσει εμφανώς τα ποσοστά του, από την άλλη πλευρά όμως, με όποιο κόμμα και να συνεργαστεί, θα δυσαρεστήσει ένα μέρος ψηφοφόρων του και αρκετούς από τους βουλευτές, που δεν αποκλείεται να αμφισβητήσουν την όποια απόφασή του. Το κακό σενάριο, το οποίο απεύχονται όλοι στο ΠΑΣΟΚ, θα είναι να υπάρξει σκηνικό πόλωσης από τον πρώτο γύρο των εκλογών, ώστε να συρρικνωθούν κάτω από το διψήφιο τα ποσοστά του κόμματος στον πρώτο γύρο και στον δεύτερο γύρο των εκλογών, αν χρειαστεί, να προσεγγίσουν αυτά που διατηρούσε στις εκλογές του 2019. Σε συνδυασμό με το ενδεχόμενο το πρώτο κόμμα να χρειάζεται ένα μικρό ακόμα ποσοστό για τον σχηματισμό κυβέρνησης, τα πράγματα θα είναι εξαιρετικά δύσκολα για το ΠΑΣΟΚ. Ο Νίκος Ανδρουλάκης θα έχει να διαχειριστεί, πέρα από το μονοψήφιο ποσοστό, τους κλυδωνισμούς και την αμφισβήτηση στο εσωτερικό του κόμματος και τις αντιδράσεις των ψηφοφόρων του. Σε κάθε περίπτωση, ενδιαφέρον για την επόμενη μέρα του ΠΑΣΟΚ θα έχει η νέα Κ.Ο., που θα προκύψει μετά τις εκλογές, καθώς οι συσχετισμοί στο εσωτερικό της θα κρίνουν το περιθώριο επιλογών του Ν. Ανδρουλάκη και στο επίπεδο των συνεργασιών. Οι ενδεχόμενες εκροές προς τη Ν.Δ. ή τον ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορούν να αποκλειστούν σε περίπτωση που το κόμμα χρειαστεί να μπει σε μια κυβέρνηση συνεργασίας. Οπως στη βάση του κόμματος, έτσι και στους βουλευτές, υπάρχουν αυτοί που δεν διανοούνται μια συνεργασία με τη Ν.Δ., σε συνδυασμό με αυτούς που δεν αντέχουν ούτε να ακούσουν για ΣΥΡΙΖΑ. Διψήφιο ποσοστό και αυτόνομη πορεία, η μόνη συνταγή για την αποφυγή «κραδασμών» στη Χαριλάου Τρικούπη…

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 20/5/23