Μέτρο φιλολαϊκού χαρακτήρα για την προστασία των νοικοκυριών από την ακρίβεια αναζητούν στην κυβέρνηση, προκειμένου να ενταχθεί στο πακέτο με τις παροχές της Θεσσαλονίκης και να κάνει την έκπληξη στη ΔΕΘ.

Πάνω στο τραπέζι βρίσκονται διάφορα σενάρια, ωστόσο αυτό που φαίνεται να κερδίζει έδαφος είναι η πρόταση για την έκδοση «λαϊκών ομολόγων», τα οποία θα μπορούν να αγοράσουν μόνο οι μικροκαταθέτες (φυσικά πρόσωπα), καθώς η ελάχιστη τοποθέτηση θα ξεκινά από τα 1.000 ευρώ. H διάθεση θα γίνεται μέσω των τραπεζών, ενώ θα υπάρχει ανώτερο ποσό αγοράς, το οποίο ακόμη δεν έχει «κλειδώσει», και θα υφίσταται περιορισμός της μιας τοποθέτησης με βάση τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου.

Αναπλήρωση απωλειών

Στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας κλείνει οριστικά ο κύκλος κρίσης χρέους για τη χώρα μας και ξεκινά ένας νέος ενάρετος οικονομικός κύκλος, με εκδόσεις ομολόγων στο εσωτερικό για τους Έλληνες αποταμιευτές. Άλλωστε, στόχος αυτής της κίνησης είναι η αναπλήρωση των εισοδηματικών απωλειών των νοικοκυριών από το πληθωριστικό κύμα, καθώς η απόδοση που θα προσφέρουν οι ειδικοί αποταμιευτικοί τίτλοι θα είναι υψηλότερη από τη μέση ταχύτητα του γενικού δείκτη.

Με δεδομένο ότι ο νέος προϋπολογισμός καταρτίζεται με πρόβλεψη για πληθωρισμό 2,4% το 2024, ενώ το επιτόκιο που θα πληρώνει σε ετήσια βάση το ελληνικό κράτος θα είναι της τάξης του 3,5%-3,6%, εμφανίζονται ως μία ιδανική αποταμιευτική λύση. Μάλιστα, το επιτόκιο των «λαϊκών ομολόγων» έχει συγκριτικό πλεονέκτημα ακόμη και με αυτό των προθεσμιακών καταθέσεων, αφού η καθαρή απόδοση που προσφέρουν οι τράπεζες κυμαίνεται έως 2,5% ανάλογα με τη διάρκεια.

Χωρίς επιβάρυνση

Ένα ακόμη θετικό είναι ότι με το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, που ψηφίστηκε, έχει καταργηθεί η φορολογία στα ελληνικά ομόλογα, με αποτέλεσμα να μην υπόκεινται σε φορολόγηση με συντελεστή 15% σε περίπτωση πώλησης στη δευτερογενή αγορά πριν από τη λήξη τους. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι ακόμη και αν δεν υπήρχε πάνω στον χάρτη το προηγούμενο μέτρο, τα «λαϊκά ομόλογα» θα ήταν αφορολόγητα σε κάθε περίπτωση.

Πλάνο δανεισμού

Στο μέτωπο του δανεισμού ο βασικός σχεδιασμός προβλέπει σε πρώτη φάση μία περιορισμένη έκδοση ύψους 1 δισ. ευρώ και με απώτερο σκοπό να ακολουθήσουν και άλλες στο μέλλον, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από τη ζήτηση που θα έχουν οι λαϊκοί τίτλοι από τα νοικοκυριά, καθώς στο πίσω μέρος του μυαλού των επενδυτών υπάρχει το κακό προηγούμενο με το PSI, όταν τα ελληνικά ομόλογα κουρεύτηκαν κατά 73%.

Από την άλλη, υπάρχει και το δέλεαρ με τα υψηλά επιτόκια, καθώς -σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος- οι καταθέσεις νοικοκυριών στις τράπεζες ανήλθαν για τον Ιούλιο στα 140 δισ. ευρώ. Από το προηγούμενο ποσόν τα 105 δισ. ευρώ «λιμνάζουν» σε  λογαριασμούς ταμιευτηρίου ή όψεως (μισθοδοσίας), με μηδενικά επιτόκια μόλις 0,02%. Στην πράξη δεν υπάρχει κανένα κίνητρο για ενίσχυση του ρυθμού αποταμίευσης, αντιθέτως αυτό που βιώνουν τα νοικοκυριά είναι η απαξίωση των οικονομιών τους, λόγω των ισχυρών κυμάτων της ακρίβειας.

Διπλή στόχευση

Εκεί έγκειται και η «στροφή» των αποταμιευτών προς τις προθεσμιακές καταθέσεις και πάνω σε αυτό το ρεύμα έχουν «ποντάρει» οι επιτελείς στο υπουργείο Οικονομικών: αφενός να καλύψουν με μικρότερο κόστος μέρος των δανειακών αναγκών του 2024, που ανέρχονται σε 9,43 δισ. ευρώ, αφετέρου να πιέσουν τις τράπεζες, προκειμένου να κλείσουν τη μεγάλη «ψαλίδα» στα επιτόκια χορηγήσεων-καταθέσεων.

Σημειώνεται ότι το τελευταίο θέμα βρέθηκε ψηλά στην ατζέντα της συνάντησης που είχε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Κωστής Χατζηδάκης, με τους εκπροσώπους της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, οι οποίοι δεσμεύθηκαν ότι θα προωθήσουν άλλα επενδυτικά προϊόντα, πέραν των καταθέσεων ταμιευτηρίου, με μεγαλύτερες αποδόσεις για τους αποταμιευτές.

Για την ιστορία και μόνο, τελευταία φορά που εκδόθηκαν «λαϊκά ομόλογα» ήταν τον Ιανουάριο του 2008. Και τότε τα ελληνικά νοικοκυριά είχαν περί τα 150 δισ. ευρώ σε καταθέσεις, αλλά τα μισά (περίπου 75 δισ. ευρώ) ήταν κλειστά σε προθεσμιακούς λογαριασμούς. Ακόμη μία σύμπτωση είναι ότι και τότε ο πληθωρισμός στη χώρα μας έτρεχε με 3%-4% (όσο δηλαδή είναι η πρόβλεψη για φέτος στο Πρόγραμμα Σταθερότητας), με τη διαφορά ότι πάνω από τον ελληνικό ουρανό είχαν αρχίσει να σχηματίζονται τα σύννεφα της μεγάλης οικονομικής κρίσης.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή