Έχουν μεσολαβήσει 12 μήνες από το περσινό show του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος από το βήμα της 77ης τότε Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών επιχειρούσε μέσω φωτογραφιών με νεκρούς μετανάστες στο Αιγαίο να δυσφημήσει τη χώρα μας, μέσω αιτιάσεων ότι η Ελλάδα εφαρμόζει μία απάνθρωπη πολιτική στο Αιγαίο κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου.

Προχθές τα χαμόγελα περίσσευαν στο Turkish House, εκεί όπου ο Τούρκος πρόεδρος υποδεχόταν τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, για το έκτο κατά σειρά ραντεβού τους από τον όχι και τόσο μακρινό Σεπτέμβριο του 2019. Ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος επισημαίνει στην «ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ» ότι το κλίμα καταλλαγής, που εσχάτως παρατηρείται στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, δεν είναι καθόλου αυτονόητο και δεδομένο, ως εκ τούτου από μόνο του είναι ένα σημαντικό κρατούμενο.

«Το στοίχημα είναι να αποδείξει η Τουρκία ότι η διάθεσή της για αποκλιμάκωση και αποφυγή των εντάσεων είναι ειλικρινής και όχι περιστασιακή, προκειμένου η επιχειρούμενη διαδικασία επαναπροσέγγισης να είναι στέρεη και χωρίς σοβαρές αναταράξεις», επισημαίνει με νόημα το ίδιο πρόσωπο, παραπέμποντας στα επόμενα κρίσιμα ορόσημα του Οδικού Χάρτη, που συμφωνήθηκε από τους δύο ηγέτες τον περασμένο Ιούλιο στο Βίλνιους της Λιθουανίας και επικαιροποιείται, όταν αυτό κρίνεται σκόπιμο και αναγκαίο, από τους δύο υπουργούς Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν.

«Ένα βήμα παραπάνω»

Ανώτατη κυβερνητική πηγή χαρακτήριζε το αποτέλεσμα της χθεσινής συνάντησης κορυφής ως «ένα βήμα παραπάνω και φυσική συνέχεια του τετ α τετ στο Βίλνιους».

Αρμόδια στελέχη εξηγούσαν ότι η συνέπεια που επέδειξαν Αθήνα και Άγκυρα ως προς την υλοποίηση των συμφωνηθέντων στο περιθώριο της προηγούμενης συνάντησης Μητσοτάκη - Ερντογάν επί λιθουανικού εδάφους, ήτοι η αποφυγή προκλήσεων επί του πεδίου αλλά και εμπρηστικής ρητορικής, είναι η κρίσιμη παράμετρος που «ξεκλειδώνει» τα επόμενα βήματα του προσεκτικά οριοθετημένου ελληνοτουρκικού διαλόγου, με κύριο ορόσημο την πραγματοποίηση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασία Ελλάδας - Τουρκίας στις 7 Δεκεμβρίου στη Θεσσαλονίκη.

Όπως το θέτει αρμόδια κυβερνητική πηγή, η διαφύλαξη του καλού κλίματος και η συνεχής ενίσχυση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης στις δύο ακτές του Αιγαίου είναι βασική προϋποτιθέμενη συνθήκη προκειμένου Αθήνα και Άγκυρα να μπουν -εφόσον βεβαίως αυτό καταστεί εφικτό- και στα πιο βαθιά νερά των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ήτοι στη διερεύνηση της προοπτικής επίλυσης της μιας και μόνης διαφοράς, αυτής της οριοθέτησης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας.

Μία πρώτη εικόνα από τις διαθέσεις της τουρκικής ηγεσίας ως προς τη βούληση να προχωρήσει ο πολιτικός διάλογος ανάμεσα στις δύο χώρες θα έχουμε στο ραντεβού της υφυπουργού Εξωτερικών, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, και του Τούρκου ομολόγου της, Μπουράκ Ακσαπάρ, στις 16 Οκτωβρίου στην Αθήνα, αν και όπως παρατηρούσε ανώτατη κυβερνητική πηγή «δεν μπορείς να βάλεις σφιχτά χρονοδιαγράμματα σε ένα ζήτημα που δεν έχει επιλυθεί εδώ και δεκαετίες».

Πιο ώριμα προς προώθηση μοιάζουν να είναι συγκεκριμένα κομμάτια της θετικής ατζέντας ανάμεσα στις δύο χώρες, τα οποία θα τεθούν επί τάπητος κατά το ραντεβού του Κώστα Φραγκογιάννη με τον Μπουράκ Ακσαπάρ, επίσης στην Αθήνα, στις 17 του επόμενου μήνα, με προοπτική αυτά να αποτελέσουν το κυρίως «μενού» των αποφάσεων του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη.

Κυπριακό

Το παραπάνω περιγραφέν θετικό κλίμα είναι σαφές, πάντως, ότι επισκιάζεται από την εμμονή της Τουρκίας στη λύση δύο κρατών στην Κύπρο, τις σχετικές προκλητικές δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά και την επιδείνωση της κατάστασης στο Αιγαίο σε ό,τι αφορά το Μεταναστευτικό.

Και μπορεί κυβερνητική πηγή να επισημαίνει πως «είναι σημαντικό ότι καταγράφεται θετικό momentum στις ελληνοτουρκικές σχέσεις παρά τις σοβαρές δυσκολίες που υπάρχουν στο Κυπριακό», ωστόσο η άκαμπτη στάση της Άγκυρας προκαλεί προβληματισμό σε Αθήνα και Λευκωσία και δεν επιτρέπει κανενός είδους εφησυχασμό, όπως τονίστηκε κατά την προχθεσινή συνάντηση των Κυριάκου Μητσοτάκη και Νίκου Χριστοδουλίδη στη Νέα Υόρκη.

«Οποιαδήποτε λύση εκτός πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών είναι μη αποδεκτή για την Αθήνα και οποιαδήποτε συζήτηση περί δύο κρατών στη Μεγαλόνησο είναι άκρως αντιπαραγωγική», φέρεται να είπε στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ο Έλληνας πρωθυπουργός κατά τη μεταξύ τους συνάντηση στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Επιπλέον, ανώτατη κυβερνητική πηγή τόνιζε στο περιθώριο του ραντεβού κορυφής ότι η Αθήνα τάσσεται υπέρ της πραγματοποίησης τριμερούς, καθώς και της αποστολής ειδικού απεσταλμένου για το Κυπριακό.

Μεταναστευτικό

Ακόμη ένα ζήτημα που ρίχνει σκιές στην εν εξελίξει διαδικασία της ελληνοτουρκικής επαναπροσέγγισης μοιάζει να είναι και το Μεταναστευτικό, υπό το φως των αυξημένων εσχάτως μεταναστευτικών ροών προς τα ελληνικά νησιά στο Ανατολικό Αιγαίο.

Μετά το πέρας της συνάντησης Μητσοτάκη - Ερντογάν ανώτατη κυβερνητική πηγή μετέδιδε ότι «είναι αμοιβαία ωφέλιμο να μην υπάρχουν βάρκες στο νερό, καθώς αυτό αυξάνει τις πιθανότητες απώλειας ανθρωπίνων ζωών» και επιβεβαίωνε ότι έγινε εκτενής συζήτηση στην κατεύθυνση λύσεων «εκτός του γνωστού πλαισίου» ώστε να βελτιωθεί άμεσα η εικόνα στο Αιγαίο.

Η Αθήνα αναμένει από την Άγκυρα να τηρήσει τη δέσμευση που ανέλαβε ο Χακάν Φιντάν ενώπιον του Γιώργου Γεραπετρίτη κατά την πρόσφατη συνάντησή τους στην Άγκυρα στις αρχές Σεπτεμβρίου για καλύτερη συνεργασία στο πεδίο του Μεταναστευτικού.

 

Μήνυμα για την κλιματική κρίση 

Το μήνυμα ότι απαιτείται πλέον μία παγκοσμίου εμβέλειας συμμαχία για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, η οποία πλήττει με ιδιαίτερη σφοδρότητα τη λεκάνη της Μεσογείου, όπως διαφάνηκε με τραγικό τρόπο στις καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία, μετέφερε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την προσφώνησή του στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών γύρω στα μεσάνυχτα της Πέμπτης ώρα Ελλάδος.

Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή στις 22/9/2023