Ευκαιρία για µια νέα αναπτυξιακή πορεία των 13 περιφερειών αποτελεί το ΕΣΠΑ 2021-2027, συνολικού ύψους 8,1 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση επιδιώκει την ισόρροπη ανάπτυξη των περιφερειών και αποδίδει µεγάλη σηµασία στην εκλογή νέων περιφερειακών Αρχών που θα συντονιστούν µε τον κεντρικό αναπτυξιακό σχεδιασµό στη µεταρρυθµιστική πορεία της χώρας.

Με τη νέα χρηµατοδότηση θα επιχειρηθούν η σχεδιασµένη άµβλυνση των ανισοτήτων µεταξύ των περιφερειών, η ενίσχυση της εξωστρέφειας και η αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτηµάτων κάθε περιοχής. Παράλληλα, στο Ταµείο Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας οι Οργανισµοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) θα υποβάλλουν µε προτεραιότητα τα ώριµα έργα για έγκριση και χρηµατοδότηση, µε δεδοµένο ότι η διάρκεια του προγράµµατος είναι µέχρι το τέλος του 2025, µε πόρους που αγγίζουν τα 2,5 δισ. ευρώ. Μέχρι το τέλος του 2023 θα έχουν ολοκληρωθεί οι χρηµατοδοτήσεις έργων στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ που «τρέχει» 2014-2020 και παρατάθηκε µέχρι τις 31 ∆εκεµβρίου 2023 λόγω της πανδηµίας COVID-19.

Για την παρακολούθηση των έργων του νέου ΕΣΠΑ θα συγκροτηθεί σε κάθε περιοχή Περιφερειακή Επιτροπή Αναπτυξιακού Σχεδιασµού (ΠΕΑΣ), η οποία θα λειτουργεί ως υποεπιτροπή της Επιτροπής Παρακολούθησης του Περιφερειακού Προγράµµατος και θα αποτελείται από δύο εκπροσώπους της περιφέρειας, δύο εκπροσώπους της Περιφερειακής Ενωσης ∆ήµων (ΠΕ∆) και έναν εκπρόσωπο των αναπτυξιακών εταιρειών. Τα έργα των ΟΤΑ που θα χρηµατοδοτηθούν για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων θα είναι επιλέξιµα ως µικρής κλίµακας υποδοµές και αυτό εφόσον συνάδουν µε το ολοκληρωµένο σχέδιο για την Περιφέρεια (ΠΕΣ∆Α), εξυπηρετούν τους σκοπούς της ολοκληρωµένης και αποτελεσµατικής διαχείρισης και συµβάλλουν τεκµηριωµένα στην επίτευξη των στόχων της ανακύκλωσης. Από το ΠΕΠ θα χρηµατοδοτηθεί και η υλοποίηση των γωνιών ανακύκλωσης και των «πράσινων» σηµείων, που έχουν κάνει ήδη την εµφάνισή τους σε πολλούς δήµους. Το πρόγραµµα «Περιβάλλον και κλιµατική αλλαγή» θα ασχοληθεί µε κάθε άλλη δράση διαχείρισης (Σταθµοί Μεταφόρτωσης Απορριµµάτων - ΣΜΑ, Μονάδες Ανάκτησης - Ανακύκλωσης - RRF κ.ά.).

Υδρευση στην περιφέρεια

Στον τοµέα της ύδρευσης και των λυµάτων τα νέα έργα θα τα διαχειριστούν τα ΠΕΠ, καθώς και τα µικρά αντιπληµµυρικά έργα και τα έργα οµβρίων σε αστικές περιοχές, όπου η ευθύνη και η κυριότητα ανήκουν στις περιφερειακές Αρχές (στις περιφέρειες ή µε εκχώρηση αρµοδιότητας στους δήµους). Μέσω του νέου ΕΣΠΑ θα διαχειριστούν τα έργα ενεργειακής αναβάθµισης κτιρίων σε τοπικό επίπεδο οι δήµοι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως µικρά κτίρια και σχολεία. Από τους πόρους του ίδιου Ταµείου θα καλυφθούν ανάγκες σε υποδοµές Υγείας, Εκπαίδευσης και διά βίου µάθησης, κοινωνικής πρόνοιας, αλλά και σε υπηρεσίες και µικρές υποδοµές τουρισµού και πολιτισµού, στο πλαίσιο της συµβολής στην κοινωνικοοικονοµική ανάκαµψη. Επίσης, θα χρηµατοδοτηθούν δράσεις για την καταπολέµηση της φτώχειας, την ενεργό και ισότιµη κοινωνικοοικονοµική ένταξη και την προώθηση της ισότητας και της ισότιµης πρόσβασης σε υπηρεσίες.

Οι δράσεις

Οι δράσεις που χρηµατοδοτεί το νέο ΕΣΠΑ και αφορούν την Αυτοδιοίκηση:

-Ανάπτυξη ψηφιακών εφαρµογών δηµόσιων οργανισµών

- Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας της περιφερειακής οικονοµίας µέσω της προώθησης του καινοτόµου και «έξυπνου» οικονοµικού και ψηφιακού µετασχηµατισµού

- Ανάπτυξη/αναβάθµιση µηχανισµών και δοµών στήριξης επιχειρήσεων

- Ανάπτυξη ψηφιακών εφαρµογών στους τοµείς πολιτισµού - τουρισµού

- Υποστήριξη της ψηφιοποίησης δηµόσιων οργανισµών και ερευνητικών φορέων

- Αξιοποίηση των οφελών της ψηφιοποίησης για τους πολίτες, τις εταιρείες, τους ερευνητικούς οργανισµούς και τις δηµόσιες Αρχές, περιβάλλον - βιώσιµη/«πράσινη» ανάπτυξη

- Ενεργειακή αναβάθµιση δηµόσιων κτιρίων

- Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Εν κατακλείδι, το νέο ΕΣΠΑ αποτελεί µια σηµαντική ευκαιρία για την Τοπική Αυτοδιοίκηση να συµβάλει ουσιαστικά στην οικονοµική ανάπτυξη, εφαρµόζοντας στρατηγικές για την περιφερειακή, την τοπική και την αστική ανάπτυξη, βελτιώνοντας τις τοπικές και περιφερειακές υποδοµές, δηµιουργώντας ένα ευνοϊκό επιχειρηµατικό περιβάλλον και προωθώντας την καινοτοµία.

Τα έργα που θα γίνουν στην περιφέρεια

Αντιπληµµυρικά

-Ετοιµότητα φορέων για την πρόληψη και αντιµετώπιση φυσικών καταστροφών.

-Συµπλήρωση και αναβάθµιση των δικτύων ύδρευσης (άντληση, επεξεργασία, υποδοµές αποθήκευσης και διανοµής, µέτρα αύξησης της απόδοσης, παροχή πόσιµου νερού).

-∆ίκτυα ύδρευσης και µονάδες αφαλάτωσης (για τα νησιά).

-Ανάπτυξη ανθεκτικών στην κλιµατική αλλαγή κοινόχρηστων χώρων αστικών κέντρων και οικισµών.

-Εργα προστασίας και διάβρωσης ακτών

Βελτίωση της απασχόλησης

-Στήριξη της αυτοαπασχόλησης και της σύστασης επιχειρήσεων. Στήριξη της κοινωνικής οικονοµίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων.

-Στήριξη της Πρωτοβάθµιας και ∆ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης (εξαιρουµένων των υποδοµών) για τη βελτίωση της πρόσβασης περιθωριοποιηµένων οµάδων, όπως οι Ροµά, στην εκπαίδευση και την απασχόληση και για την προώθηση της κοινωνικής ένταξής τους. Στήριξη της προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας (εξαιρουµένων των υποδοµών).

-Προώθηση της κοινωνικής ένταξης των ατόµων που αντιµετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισµού, συµπεριλαµβανοµένων των απόρων και των παιδιών.

-Υλοποίηση σχεδίων αποϊδρυµατοποίησης.

-Προώθηση και υποστήριξη παιδιών για την ένταξή τους στην προσχολική Εκπαίδευση, καθώς και για την πρόσβαση παιδιών σχολικής ηλικίας, εφήβων και ατόµων µε αναπηρία σε υπηρεσίες δηµιουργικής απασχόλησης.

*Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή της Κυριακής