Την ανάγκη να δημιουργηθεί ένα όραμα παγκόσμιας αλληλεγγύης και διαγενεακής βιωσιμότητας προέταξε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, στην ομιλία του για την κλιματική αλλαγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, τονίζοντας ότι η υλοποίηση αυτού του οράματος θα γίνει μέσω «μιας παγκόσμιας διακυβέρνησης βασισμένης στην ηθική, σε κανόνες και το δίκαιο επιμερισμό των βαρών μεταξύ των κρατών».

Ο Έλληνας υπουργός έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην επίδραση της κλιματικής αλλαγής στην επισιτιστική ασφάλεια. «Στη σύγχρονη εποχή, τέτοιου είδους προκλήσεις έχουν αλυσιδωτές συνέπειες. Η κλιματική κρίση απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια και από κοινού θέτουν σε κίνδυνο τη σταθερότητα και την κοινωνική συνοχή», τόνισε χαρακτηριστικά.

Εν προκειμένω, όπως εξήγησε, η αύξηση της θερμοκρασίας έχει προκαλέσει σοβαρή περιβαλλοντική ζημία. Επιπλέον, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, θέτει σε κίνδυνο την ποσότητα και την ποιότητα της αλιείας και των ιχθυαποθεμάτων και κατ΄επέκταση, την υγεία και τη διαβίωση πολλών ανθρώπων.

Γεραπετρίτης: Η λεκάνη της Μεσογείου δεν έχει μείνει αλώβητη από την κλιματική κρίση

Επιπλέον, ο κ. Γεραπετρίτης εξήγησε ότι τέτοιου είδους προβλήματα δεν μπορούν να περιοριστούν μόνο σε μια χώρα ή μια περιοχή. Η κατάρρευση της πρωτοβουλίας για τα σιτηρά της Ουκρανίας απειλεί την αλυσίδα διανομής των σιτηρών συνολικά και η ταχεία τήξη των πάγων στην Ανταρκτική επηρεάζει ολόκληρη τη γη. Σύμφωνα με υπολογισμούς, περισσότεροι από 600 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως αναμένεται να βρεθούν αντιμέτωποι με την πείνα έως το 2030.

Στο σημείο αυτό, ο Έλληνας ΥΠΕΞ ανέδειξε το γεγονός ότι η λεκάνη της Μεσογείου δεν έχει μείνει αλώβητη από την κλιματική κρίση. Αντιθέτως, όπως είπε, «η Μεσόγειος κατέστη τα τελευταία χρόνια επίκεντρο της κλιματικής κρίσης, καθώς επλήγη από εκτεταμένες δασικές πυρκαγιές και τις καταστροφικές πλημμύρες».

Υπό αυτό το πρίσμα, εξήγησε ότι οι αιτίες των φαινομένων αυτών αποτυπώνονται και στις επίσημες στατιστικές. Για παράδειγμα, η ετήσια θερμοκρασία των θαλασσίων υδάτων στη Μεσόγειο είναι κατά 1,54°C υψηλότερη από τα προ του 1990 επίπεδα και περίπου 0,4°C υψηλότερη από τη μέση τιμή αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη.

Γι' αυτό και η ελληνική κυβέρνηση αναλαμβάνει πρωτοβουλίες στη μάχη εναντίον της κλιματικής κρίσης. «H Ελλάδα έχει θέσει το τρίπτυχο κλίμα-ειρήνη-ασφάλεια ως προτεραιότητα της υποψηφιότητάς της για τη θέση του μη μόνιμου μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την περίοδο 2025-2026», επεσήμανε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών.

Our Ocean Conference: Στις 16 και 17 Απριλίου η διάσκεψη για τους Ωκεανούς στην Αθήνα

Επιπλέον, στην Αθήνα θα διοργανωθεί στις 16-17 Απριλίου η Διάσκεψη «Our Ocean Conference», στην οποία θα συζητηθούν θέματα όπως ο μετριασμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη, η προώθηση του βιώσιμου τουρισμού και της πράσινης ναυτιλίας και η μείωση της ρύπανσης από μικροπλαστικά. Η διάσκεψη θα αποτελέσει τη «γέφυρα» μεταξύ της 28ης Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP28), η οποία έλαβε χώρα στο τέλος της περασμένης χρονιάς, και της Διάσκεψης του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς που θα πραγματοποιηθεί εντός του 2024, φιλοδοξώντας να εξασφαλίσει δεσμεύσεις από τα κράτη και τη χάραξη ενός σαφούς οδικού χάρτη.

«Ωστόσο, καμία διάσκεψη ή μεμονωμένη κρατική παρέμβαση δεν μπορεί να επιφέρει θεαματικά αποτελέσματα», δήλωσε ο κ. Γεραπετρίτης. «Κάτι τέτοιο άλλωστε θα ισοδυναμούσε με την αιώνια προσπάθεια του Σίσυφου να σπρώξει έναν βαρύ βράχο σε ένα λόφο». Ως εκ τούτου, η πολυπλοκότητα προκλήσεων που δεν γνωρίζουν σύνορα θα πρέπει να συναντήσει τη συλλογική αντίδραση κυβερνήσεων και λαών που έχουν το βλέμμα τους στραμμένο στο μέλλον, λαμβάνοντας υπόψη και τις μελλοντικές γενεές.


"Η Ελλάδα επιδιώκει τη σύμπηξη μιας καθολικής συμμαχίας με πυξίδα τη βιωσιμότητα"

Ο υπουργός Εξωτερικών ανάφερε ότι απαιτείται ένας νέος τρόπος σκέψης σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος και την επισιτιστική ανασφάλεια, όπως το πρόγραμμα ‘OneHealth' του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, προκειμένου να επιτευχθεί μια ολιστική προσέγγιση για τη βελτιστοποίηση της υγείας των ανθρώπων, των ζώων και του περιβάλλοντος.

Κλείνοντας την ομιλία του ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι «ως Ελλάδα επιδιώκουμε τη σύμπηξη μίας καθολικής συμμαχίας με πυξίδα τη βιωσιμότητα. Επιπλέον, τασσόμαστε υπέρ της πρότασης για το διορισμό Ειδικού Απεσταλμένου του ΟΗΕ για ένα βιώσιμο μέλλον. Το οφείλουμε στις επόμενες γενιές. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν είμαστε ιδιοκτήτες, αλλά απλοί διαχειριστές της γης».

Με την ομιλία ενώπιον του του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ ολοκληρώθηκαν οι υψηλού επιπέδου επαφές του κ. Γεραπετρίτη στις ΗΠΑ. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του σε Ουάσιγκτον κήρυξε μαζί με τον Αμερικανό ομόλογό του, 'Αντονι Μπλίνκεν, την έναρξη του 5ου Στρατηγικού Διαλόγου Ελλάδας-ΗΠΑ, όπου υπέγραψε στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ την πράξη προσχώρησης της Ελλάδας στις διαστημικές συμφωνίες Artemis. Επίσης, είχε σημαντικές επαφές για την προώθηση της ελληνικής υποψηφιότητας για το Συμβούλιο Ασφαλείας και παρουσίασε τις βασικές θέσεις της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, καθώς και τη Διάσκεψη «Our Ocean Conference», στο Πανεπιστήμιο Georgetown και τη δεξαμενή σκέψης «Wilson Center».

Αναλυτικά η ομιλία του Γιώργου Γεραπετρίτη στον ΟΗΕ

«Κύριε Πρόεδρε, αγαπητά μέλη του Συμβουλίου, θα ήθελα πρώτα απ΄ όλα να ευχαριστήσω τη μόνιμη αποστολή της Γουιάνας, τον ΟΗΕ για την πρόσκληση προς συμμετοχή στον αποψινό διάλογο, καθώς και όλους τους εισηγητές για τις αξιοθαύμαστες παρατηρήσεις τους.

Κυρίες και κύριοι, στον σύγχρονο κόσμο δεν υπάρχει ούτε μία πρόκληση που δεν σχετίζεται με άλλες, η κλιματική κρίση αποτελεί μία απειλή για την τροφική ασφάλεια και αμφότερες είναι απειλή για την κοινωνική συνοχή και σταθερότητα.

Δεν υπάρχει καμία πρόκληση, η οποία επηρεάζει μόνο μία χώρα ή περιοχή.

Η κατάρρευση της πρωτοβουλίας στην Ουκρανία απειλεί τα σιτηρά εν συνόλω και φυσικά το λιώσιμο των πάγων στην Ανταρκτική επηρεάζει την υφήλιο, ενώ πάνω από 600 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως θα αντιμετωπίσουν συνθήκες πείνας το 2030.

Η Μεσόγειος Θάλασσα, το σταυροδρόμι τριών ηπείρων, είναι ένα παράδειγμα διάδρασης αλλά και εξάπλωσης αυτού του φαινομένου.

Η μέση θερμοκρασία της θάλασσας είναι 1,54 βαθμούς πιο υψηλή σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια και 0,5 βαθμούς Κελσίου από την παγκόσμια θέρμανση η αύξηση της θερμοκρασίας έχει προκαλέσει μεγάλη ποιοτική ζημιά.

Η λεκάνη της Μεσογείου το τελευταίο έτος έχει γίνει το hot spot της κλιματικής κρίσης με εκτεταμένες πυρκαγιές αλλά και καταστροφικές πλημμύρες. Επιπροσθέτως, η άνοδος του επιπέδου της θάλασσας θέτει σε κίνδυνο την ποιότητα και την ποσότητα των αλιευμάτων, αλλά και ταυτόχρονα θέτει σε κίνδυνο την υγεία και τη ζωή των ανθρώπων.

Η άμβλυνση της παγκόσμιας θέρμανσης,η πρόοδος του βιώσιμου τουρισμού αλλά και η πράσινη ναυτιλία, όπως και η μείωση της μόλυνσης από μικροπλαστικά, θα βρίσκονται στην ατζέντα της 9ης Διάσκεψης των Ωκεανών που θα λάβει χώρα στην Αθήνα την 16η και 17η Απριλίου.

Το συνέδριο θα αποτελέσει τη γέφυρα μεταξύ του COP 28 και της Συνθήκης του ΟΗΕ των Ωκεανών το επόμενο έτος, με φιλοδοξία να παράξει ορόσημα αλλά και συγκεκριμένες δεσμεύσεις.

Ταυτόχρονα, η Ελλάδα θα αναλάβει την πρωτοβουλία ενός δικτύου μεταξύ της κλιματικής ειρήνης και της ασφάλειας, θέτοντας αυτά, ως μια προτεραιότητα για την υποψηφιότητά της ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας για την περίοδο 2025-2026.

Ωστόσο, κανένα συνέδριο ή κανένα μεμονωμένο κράτος ή η παρέμβαση αυτών δεν μπορούν να φέρουν συγκλονιστικά αποτελέσματα. Αυτό είναι κάτι που προσομοιάζει τον Σίσυφο στο ότι κουβαλούσε μια τεράστια πέτρα. Για παράδειγμα, οι προκλήσεις προϋποθέτουν κοινές απαντήσεις όλων των κρατών και ανθρώπων και πολιτών του κόσμου εν όψη του μέλλοντος.

Χρειαζόμαστε μια διαφορετική νοοτροπία σε σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος και τη διατροφική ασφάλεια.

Μια τέτοια πολιτική είναι φυσικά το «One health» project του ΠΟΥ, όπως και η ολοκληρωμένη προσέγγιση ότι υπάρχει μια εξισορρόπηση και βελτιστοποίηση ολιστικά της υγείας των ανθρώπων, των ζώων αλλά και του περιβάλλοντος. Χρειαζόμαστε αυτού του είδους το παγκόσμιο όραμα, την παγκόσμια αλληλεγγύη, έτσι ώστε να υπάρχει μια βιωσιμότητα μέσω παγκόσμιας διακυβέρνησης, αλλά και μια κοινή πρωτοβουλία μέσω μιας κοινής ανάκτησης των βαρών.

Για αυτό εμείς θέλουμε μια κοινή πρωτοβουλία και υιοθετούμε την πρόταση για έναν ειδικό απεσταλμένο του ΟΗΕ για ένα βιώσιμο μέλλον. Το οφείλουμε στις μελλοντικές γενιές, από τις οποίες προφανώς έχουμε αποκτήσει ένα κομμάτι του δικού τους μερίσματος. Δεν θα πρέπει να λησμονούμε σαφώς ότι δεν είμαστε οι ιδιοκτήτες, αλλά είμαστε εκείνοι που φροντίζουν τη Γη. Ευχαριστώ θερμά».