Η Γιορτή της Μητέρας: Μια μέρα για στοχασμό, όχι μόνο για λουλούδια, άρθρο της Μαρίας - Νεφέλης Χατζηιωαννίδου
Άρθρο γνώμης
''Η σκέψη μας σήμερα, αλλά και κάθε μέρα, είναι μαζί με κάθε γυναίκα που είναι μητέρα, που θέλει να γίνει μητέρα''

Κάθε χρόνο, από τη στιγμή που έγινα μητέρα, με απασχολεί το αν η Ημέρα της Μητέρας είναι όντως μέρα για πανηγυρισμούς ή αν θα έπρεπε να λειτουργεί περισσότερο ως μια ευκαιρία για ειλικρινή αναστοχασμό. Πριν γίνει κανείς γονιός –και ειδικά μητέρα– η εικόνα της μητρότητας έχει ήδη χτιστεί μέσα του με ροζ αποχρώσεις: από ταινίες, παιδικά βιβλία, διαφημίσεις και κοινωνικές νόρμες που υποδεικνύουν πώς επιτρέπεται να μιλάει μια γυναίκα για αυτόν τον ρόλο. Κανείς, όμως, δεν προετοιμάζει πραγματικά μια γυναίκα για το τι σημαίνει να γίνει μητέρα.
Μια μέρα, χωρίς ιδιαίτερη προειδοποίηση, μεταμορφώνεται από γυναίκα σε μητέρα. Και σε εκείνη την αρχική, συχνά χαοτική φάση, η μητρότητα τείνει να καταπιεί όλα τα υπόλοιπα της πρόσωπα: τη σύντροφο, την κόρη, την επαγγελματία, τη φίλη, την αυθύπαρκτη γυναίκα. Κανείς δεν της υπενθυμίζει ότι εξακολουθεί να είναι το ίδιο πρόσωπο που υπήρχε πριν έρθει το παιδί. Ότι τα όνειρά της, οι φιλοδοξίες της, όσα την καθόριζαν, δεν ακυρώνονται. Μα είναι τόσο εύκολο να χαθεί αυτή η αλήθεια μέσα στον κυκλώνα αλλαγών που φέρνει η μητρότητα.
Είμαι ευτυχισμένη που έχω την τύχη να μεγαλώνω δύο υπέροχα κορίτσια. Είμαι ευγνώμων για τη δική μου μητέρα, και αντλώ δύναμη από τις γυναίκες γύρω μου – γυναίκες που μου θυμίζουν ότι η μητρότητα είναι ρόλος, όχι ο μοναδικός προορισμός. Δεν είναι το σημείο μηδέν της γυναικείας ύπαρξης. Μπορεί για κάποιες γυναίκες να είναι μέρος της προσωπικής ολοκλήρωσης, αλλά ακόμα και τότε, η διαδρομή είναι γεμάτη προκλήσεις και σπάνια ευθύγραμμη.
Η άφιξη ενός παιδιού δεν είναι πάντοτε εύκολη ή προφανής. Συχνά απαιτεί προσπάθεια, θυσίες, και ενίοτε πένθος για τα όνειρα που δεν πραγματοποιήθηκαν. Η συζήτηση για όλα αυτά θεωρείτο για χρόνια ταμπού, με αποτέλεσμα πολλές γυναίκες να ζουν αυτή τη βαθιά εμπειρία μέσα στη σιωπή και τη μοναξιά.
Και όταν τελικά κρατάει το παιδί στην αγκαλιά της, έρχεται αντιμέτωπη με έναν καινούργιο κόσμο – άγνωστο, απαιτητικό, γεμάτο "πρώτες φορές": πρώτη ματιά, πρώτη αγκαλιά, πρώτη αγωνία, πρώτη συντριβή, πρώτη ολοκληρωτική αγάπη. Και κανείς δεν την έχει προειδοποιήσει για την εσωτερική μάχη ανάμεσα στην απέραντη αγάπη και τις ενοχές, τη χαρά και την εξάντληση, την αίσθηση ευθύνης και τη διαρκή αμφισβήτηση του εαυτού.
Όσο κι αν προσπαθεί να ανταποκριθεί στην εικόνα της "τέλειας" μητέρας, τόσο περισσότερο νιώθει πως δεν τα καταφέρνει. Μα η τέλεια μητέρα είναι ένας μύθος. Υπάρχει, όμως, η μητέρα που προσπαθεί. Που κάνει λάθη, που μαθαίνει, που παλεύει να σταθεί σε όλους τους ρόλους της, που δεν σταματά να αναπτύσσεται μαζί με τα παιδιά της. Και αυτή είναι η μητέρα που αξίζει να τιμούμε. Γιατί είναι αληθινή.
Ωστόσο, όσο μοναχική και αν φαντάζει πολλές φορές η μητρότητα υπάρχουν πλέον τα εργαλεία για να υποστηριχθεί η καθημερινότητα της σύγχρονης μητέρας. Η αθέατη πλευρά της μητρότητας λοιπόν, που κρυβόταν γύρω από μυστήριο και μία ένοχη σιωπή για δεκαετίες έγινε εθνική προτεραιότητα από τη παρούσα Κυβέρνηση, με τη σύσταση αυτοτελούς Υπουργείου για θέματα κοινωνικής συνοχής και οικογένειας με τη καθιέρωση επιδόματος γέννησης 2.000 ευρώ, με τη μείωση του ΦΠΑ στα βρεφικά είδη, και με την ενίσχυση της δωρεάν πρόσβασης στους βρεφονηπιακούς σταθμούς. Με την υιοθέτηση αυτών των πολιτικών αδιαμφισβήτητα δεν λύνουμε όλα τα ζητήματα, στέλνουμε όμως ένα ξεκάθαρο μήνυμα πως η μητρότητα δεν είναι ατομική υπόθεση, αλλά ευθύνη της κοινωνίας που οφείλουμε να στηρίξουμε έμπρακτα.
Η σκέψη μας σήμερα, αλλά και κάθε μέρα, είναι μαζί με κάθε γυναίκα που είναι μητέρα, που θέλει να γίνει μητέρα, που δεν κατάφερε ακόμη να γίνει μητέρα αλλά προσπαθεί ή είναι μητέρα που βίωσε την τραγική απώλεια του παιδιού της. Προς όλες τις μητέρες σήμερα, όπως και αν βιώνετε το ταξίδι της μητρότητας, σας βλέπουμε, σας ακούμε, είμαστε εδώ και είμαστε όλες μαζί.
Μια μέρα, χωρίς ιδιαίτερη προειδοποίηση, μεταμορφώνεται από γυναίκα σε μητέρα. Και σε εκείνη την αρχική, συχνά χαοτική φάση, η μητρότητα τείνει να καταπιεί όλα τα υπόλοιπα της πρόσωπα: τη σύντροφο, την κόρη, την επαγγελματία, τη φίλη, την αυθύπαρκτη γυναίκα. Κανείς δεν της υπενθυμίζει ότι εξακολουθεί να είναι το ίδιο πρόσωπο που υπήρχε πριν έρθει το παιδί. Ότι τα όνειρά της, οι φιλοδοξίες της, όσα την καθόριζαν, δεν ακυρώνονται. Μα είναι τόσο εύκολο να χαθεί αυτή η αλήθεια μέσα στον κυκλώνα αλλαγών που φέρνει η μητρότητα.
Είμαι ευτυχισμένη που έχω την τύχη να μεγαλώνω δύο υπέροχα κορίτσια. Είμαι ευγνώμων για τη δική μου μητέρα, και αντλώ δύναμη από τις γυναίκες γύρω μου – γυναίκες που μου θυμίζουν ότι η μητρότητα είναι ρόλος, όχι ο μοναδικός προορισμός. Δεν είναι το σημείο μηδέν της γυναικείας ύπαρξης. Μπορεί για κάποιες γυναίκες να είναι μέρος της προσωπικής ολοκλήρωσης, αλλά ακόμα και τότε, η διαδρομή είναι γεμάτη προκλήσεις και σπάνια ευθύγραμμη.
Η άφιξη ενός παιδιού δεν είναι πάντοτε εύκολη ή προφανής. Συχνά απαιτεί προσπάθεια, θυσίες, και ενίοτε πένθος για τα όνειρα που δεν πραγματοποιήθηκαν. Η συζήτηση για όλα αυτά θεωρείτο για χρόνια ταμπού, με αποτέλεσμα πολλές γυναίκες να ζουν αυτή τη βαθιά εμπειρία μέσα στη σιωπή και τη μοναξιά.
Και όταν τελικά κρατάει το παιδί στην αγκαλιά της, έρχεται αντιμέτωπη με έναν καινούργιο κόσμο – άγνωστο, απαιτητικό, γεμάτο "πρώτες φορές": πρώτη ματιά, πρώτη αγκαλιά, πρώτη αγωνία, πρώτη συντριβή, πρώτη ολοκληρωτική αγάπη. Και κανείς δεν την έχει προειδοποιήσει για την εσωτερική μάχη ανάμεσα στην απέραντη αγάπη και τις ενοχές, τη χαρά και την εξάντληση, την αίσθηση ευθύνης και τη διαρκή αμφισβήτηση του εαυτού.
Όσο κι αν προσπαθεί να ανταποκριθεί στην εικόνα της "τέλειας" μητέρας, τόσο περισσότερο νιώθει πως δεν τα καταφέρνει. Μα η τέλεια μητέρα είναι ένας μύθος. Υπάρχει, όμως, η μητέρα που προσπαθεί. Που κάνει λάθη, που μαθαίνει, που παλεύει να σταθεί σε όλους τους ρόλους της, που δεν σταματά να αναπτύσσεται μαζί με τα παιδιά της. Και αυτή είναι η μητέρα που αξίζει να τιμούμε. Γιατί είναι αληθινή.
Ωστόσο, όσο μοναχική και αν φαντάζει πολλές φορές η μητρότητα υπάρχουν πλέον τα εργαλεία για να υποστηριχθεί η καθημερινότητα της σύγχρονης μητέρας. Η αθέατη πλευρά της μητρότητας λοιπόν, που κρυβόταν γύρω από μυστήριο και μία ένοχη σιωπή για δεκαετίες έγινε εθνική προτεραιότητα από τη παρούσα Κυβέρνηση, με τη σύσταση αυτοτελούς Υπουργείου για θέματα κοινωνικής συνοχής και οικογένειας με τη καθιέρωση επιδόματος γέννησης 2.000 ευρώ, με τη μείωση του ΦΠΑ στα βρεφικά είδη, και με την ενίσχυση της δωρεάν πρόσβασης στους βρεφονηπιακούς σταθμούς. Με την υιοθέτηση αυτών των πολιτικών αδιαμφισβήτητα δεν λύνουμε όλα τα ζητήματα, στέλνουμε όμως ένα ξεκάθαρο μήνυμα πως η μητρότητα δεν είναι ατομική υπόθεση, αλλά ευθύνη της κοινωνίας που οφείλουμε να στηρίξουμε έμπρακτα.
Η σκέψη μας σήμερα, αλλά και κάθε μέρα, είναι μαζί με κάθε γυναίκα που είναι μητέρα, που θέλει να γίνει μητέρα, που δεν κατάφερε ακόμη να γίνει μητέρα αλλά προσπαθεί ή είναι μητέρα που βίωσε την τραγική απώλεια του παιδιού της. Προς όλες τις μητέρες σήμερα, όπως και αν βιώνετε το ταξίδι της μητρότητας, σας βλέπουμε, σας ακούμε, είμαστε εδώ και είμαστε όλες μαζί.