Τη συζήτηση για τη µεγάλη συνταγµατική αναθεώρηση άνοιξε ουσιαστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ρίχνοντας στο τραπέζι µια πρόταση που σίγουρα θα προκαλέσει έντονες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις, εντός και εκτός Βουλής: την άρση της µονιµότητας των δηµοσίων υπαλλήλων, µέσω της αναθεώρησης του σχετικού άρθρου. Μετά και τη δηµοσκόπηση-έκπληξη (της MARC), όπου το 41,2% των δηµοσίων υπαλλήλων δηλώνει ότι «συµφωνεί» και το 23,3% ότι «µάλλον συµφωνεί» µε την κατάργηση της µονιµότητας στο ∆ηµόσιο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ρωτήθηκε την περασµένη ∆ευτέρα σχετικά στη διάρκεια της ενηµέρωσης των πολιτικών συντακτών. «Χρειάζονται και οι µεγαλύτερες δυνατές πλειοψηφίες και οι ευρύτερες πλειοψηφίες που απαιτεί η συνταγµατική αναθεώρηση», τόνισε, προσθέτοντας ότι «η κοινωνία θέλει ακόµα µεγαλύτερες αλλαγές και η χώρα θέλει τοµές» και πως «διαχρονικά η Ν.∆. πίστευε ότι πρέπει να υπάρχει αξιολόγηση σε καθέναν. Κανένας δεν µπορεί να εξαιρείται από την αξιολόγηση. Αρα ούτε και στο ∆ηµόσιο. Η αξιολόγηση, προφανώς, πρέπει να έχει και συνέπειες».

Συνταγματική αναθεώρηση: Τι προβλέπεται στο άρθρο που αφορά τη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων

Τρεις ηµέρες αργότερα, ήρθε ο πρωθυπουργός να ξεκαθαρίσει για πρώτη φορά µε σαφήνεια τις προθέσεις της κυβέρνησης. «Αυτή τη στιγµή το Σύνταγµα στο Αρθρο 103 κατοχυρώνει τη µονιµότητα των δηµοσίων υπαλλήλων. Θεωρώ ότι έχει έρθει η ώρα να συζητήσουµε την αναθεώρηση του Αρθρου 103», είπε χαρακτηριστικά (στον ΣΚΑΪ). Κάλεσε, δε, το ΠΑΣΟΚ να τοποθετηθεί πάνω στην πρότασή του όχι µε µισόλογα, αλλά µε καθαρές απαντήσεις, καθώς το Σύνταγµα επιτάσσει ευρύτερες πλειοψηφίες και συναινέσεις. Το συγκεκριµένο άρθρο στις παραγράφους 4 και 5 (που είναι και αυτές που θα τεθούν ουσιαστικά προς αναθεώρηση) ορίζει τα εξής: «4. Oι δηµόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσεις είναι µόνιµοι εφόσον αυτές οι θέσεις υπάρχουν. Aυτοί εξελίσσονται µισθολογικά σύµφωνα µε τους όρους του νόµου και, εκτός από τις περιπτώσεις που αποχωρούν λόγω ορίου ηλικίας ή παύονται µε δικαστική απόφαση, δεν µπορούν να µετατεθούν χωρίς γνωµοδότηση ούτε να υποβιβαστούν ή να παυθούν χωρίς απόφαση υπηρεσιακού συµβουλίου, που αποτελείται τουλάχιστον κατά τα δύο τρίτα από µόνιµους δηµοσίους υπαλλήλους. Kατά των αποφάσεων των συµβουλίων αυτών επιτρέπεται προσφυγή στο Συµβούλιο της Eπικρατείας, όπως ο νόµος ορίζει. 5. Mε νόµο µπορεί να εξαιρούνται από τη µονιµότητα ανώτατοι διοικητικοί υπάλληλοι που κατέχουν θέσεις εκτός της υπαλληλικής ιεραρχίας, οι διοριζόµενοι απευθείας µε βαθµό πρεσβευτικό, οι υπάλληλοι της Προεδρίας της ∆ηµοκρατίας και των γραφείων του Πρωθυπουργού, των Yπουργών και Yφυπουργών».

Πότε θα ξεκινήσει η συζήτηση για τη διαδικασία

Συνεπώς, µε τις εξαιρέσεις που προβλέπει η παράγραφος 5, οι δηµόσιοι υπάλληλοι απολαµβάνουν το προνόµιο της µονιµότητας. Αυτό ισχύει εδώ και πάνω από έναν αιώνα: Η Αναθεωρητική Βουλή που αναδείχθηκε τον Νοέµβριο του 1910 πραγµατοποίησε το 1911 την αναθεώρηση του Συντάγµατος του 1864, µε τον Ελευθέριο Βενιζέλο να εισάγει την έννοια της µονιµότητας των δηµοσίων υπαλλήλων, ώστε να δοθεί ένα τέλος στο φαινόµενο των κοµµατικών προσλήψεων και απολύσεων, που παρέλυε πολλές φορές τη δηµόσια διοίκηση. «Η µονιµότητα υπήρξε από την εποχή της Πλατείας Κλαυθµώνος, για να µην καταδιώκει το ένα κόµµα τους δηµοσίους υπαλλήλους που µπορεί να είχε διορίσει το άλλο κόµµα, γιατί αυτά συνέβαιναν στην ελληνική ιστορία», σηµείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εξηγώντας την απόφασή του να προτείνει την αναθεώρηση του συγκεκριµένου άρθρου. «Νοµίζω ότι έχουµε ξεπεράσει πια αυτή την εποχή, να αισθάνονται οι δηµόσιοι υπάλληλοι ότι µπορεί να απειλούνται από την αλλαγή µιας κυβέρνησης. Και σε καµία περίπτωση, ξέρετε, η µονιµότητα δεν µπορεί να λειτουργεί ως µια δύναµη αδράνειας. ∆ιότι αυτό µπορεί να συµβαίνει σήµερα», υπογράµµισε. Η διαδικασία αναµένεται να ξεκινήσει στις αρχές του 2026, ώστε να έχει ολοκληρωθεί η συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή το αργότερο στις αρχές του 2027 και σε κάθε περίπτωση αρκετά πριν από τη διάλυση της Βουλής και την προκήρυξη εκλογών.

Η συζήτηση για το Σύνταγµα που θα εκκινήσει η κυβερνητική πλειοψηφία αναµένεται να εµπεριέχει εµβληµατικές παρεµβάσεις, από την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστηµίων για πρώτη φορά στη Μεταπολίτευση µέχρι πιθανώς τη δηµιουργία Συνταγµατικού ∆ικαστηρίου. Ο κ. Μητσοτάκης έχει ήδη µάλιστα εξαγγείλει ότι µια από τις προτάσεις της Νέας ∆ηµοκρατίας θα περιλαµβάνει την ενσωµάτωση στο Σύνταγµα της αξιολόγησης των δηµοσίων υπαλλήλων. Κατά τη διάρκεια, δε, της ανακοίνωσης που είχε πραγµατοποιήσει για την υποψηφιότητα του Κώστα Τασούλα για την Προεδρία της ∆ηµοκρατίας, είχε αποκαλύψει ακόµα µία πρόταση που θα ενσωµατώσει στην εισήγηση της κυβερνητικής πλειοψηφίας. «Με δεδοµένη, µάλιστα, την ενοποιητική αποστολή που έχει ο Πρόεδρος της ∆ηµοκρατίας, πιστεύω ότι θα έπρεπε να ψηφίζεται για µία και µόνη εξαετή θητεία. Ετσι, η συζήτηση για ανανέωση της παραµονής του στο αξίωµα δεν θα άνοιγε, κάθε τόσο, τον χορό των αντιπαραθέσεων. Και ο θεσµός θα έµενε µακριά από τις κοµµατικές σκοπιµότητες», είχε ανακοινώσει ο πρωθυπουργός.

Θυµίζουµε ότι η παρούσα Βουλή είναι η προτείνουσα. Με πλειοψηφία των τριών πέµπτων του όλου αριθµού των µελών της (180 βουλευτές δηλαδή) σε δύο ψηφοφορίες, που απέχουν µεταξύ τους τουλάχιστον έναν µήνα, καθορίζονται όλες οι διατάξεις που πρέπει να αναθεωρηθούν. Η επόµενη Βουλή, όποια δηλαδή προκύψει από τις εθνικές εκλογές το 2027, είναι αυτή που κατά την πρώτη σύνοδό της αποφασίζει µε την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθµού των µελών της (151 βουλευτές δηλαδή) σχετικά µε τις αναθεωρητέες διατάξεις. Aν, πάλι, η πρόταση για αναθεώρηση του Συντάγµατος περάσει µε πάνω από 151 βουλευτές, αλλά όχι 180, τότε η επόµενη Bουλή µπορεί να αποφασίσει σχετικά µε τις αναθεωρητέες διατάξεις µε πλειοψηφία 180 βουλευτών.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά