Βουλή: Η ΝΔ ζητεί προανακριτική για τον Καραμανλή για το πλημμέλημα της παράβασης καθήκοντος - Πυρ ομαδόν από την αντιπολίτευση
Αίτημα για διερεύνηση ευθυνών στα Τέμπη
Η Νέα Δημοκρατία ζητεί προανακριτική επιτροπή για τον Κώστα Καραμανλή για παράβαση καθήκοντος σχετικά με τη χρηματοδότηση και στελέχωση του ΟΣΕ πριν τα Τέμπη
Γιαννης Α. Πολιτης
Να παραπέμψει τον πρώην υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Αχ. Καραμανλή σε προανακριτική επιτροπή για το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος, σε βαθμό πλημμελήματος, ζήτησε η Νέα Δημοκρατία, μέσα από ένα 28σελιδο κείμενο το οποίο υπογράφεται από 30 βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος. Με φόντο τη σιδηροδρομική τραγωδία στα Τέμπη, η Νέα Δημοκρατία προτείνει τη σύσταση Ειδικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τη διερεύνηση τυχόν τέλεσης από τον πρώην Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Κ. Καραμανλή της πράξης παράβασης καθήκοντος (κατά το διάστημα Σεπτέμβριο 2021 έως και Φεβρουάριο 2023) αναφορικά με την ενδεχόμενη παράλειψη του να καθορίσει ένα επαρκές πλαίσιο χρηματοδότησης για τον τομέα των σιδηροδρόμων, χάριν και της στελέχωσης της εταιρείας ΟΣΕ ΑΕ με επαρκές προσωπικό.
Η ΝΔ αναφέρει στην πρότασή της ότι:
• προκύπτουν οι ευθύνες του για την καθυστέρηση της ολοκλήρωσης της σύμβασης 717/14 .
• το όποιο υπουργικό του αδίκημα δεν μπορεί να ερευνηθεί λόγω παρέλευσης της αποσβεστικής προθεσμίας του άρθρου 86 παρ. 3 Σ, όπως αυτό ίσχυε πριν την τροποποίηση του αρ. 86 Σ κατά τη συνταγματική αναθεώρηση του 2019.
• Οι όποιες παραλείψεις θα μπορούσαν να του αποδοθούν έχουν χρόνο τέλεσης που προηγείται της συνταγματικής αναθεώρησης και συνεπώς δεν μπορούν να τύχουν αναδρομικά εφαρμογής οι αυστηρότερες διατάξεις του νυν ισχύοντος άρθρου 86 Σ. Ήδη κατά τη θέση σε ισχύ του τελευταίου είχε επέλθει εξάλειψη του αξιοποίνου.
Η ΝΔ σημειώνει ότι τα στοιχεία που ο Εφέτης Ανακριτής διαβίβασε αμελλητί στη Βουλή είναι τα έγγραφα των απολογιών και των απολογητικών υπομνημάτων των δύο διευθυντικών στελεχών της της Διεύθυνσης Μεταφορών και Υποδομών. Η διαβίβαση χωρίς αξιολόγηση για τα πολιτικά πρόσωπα αφορά τις απολογίες και τα απολογητικά υπομνήματα των Διευθυντών του Υπουργείου και όχι το σύνολο της σχηματισθείσης δικογραφίας για την υπόθεση.
• Η εποπτεία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών επί των εταιρειών ΟΣΕ ΑΕ και ΕΡΓΟΣΕ ΑΕ είναι διοικητική και δεν αφορά σε θέματα ασφαλείας, για τα οποία εκ του νόμου είναι υπεύθυνη η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), η οποία είναι Ανεξάρτητη Αρχή. Σημειωτέoν ότι πριν την τραγωδία των Τεμπών τόσο η ΡΑΣ, όσο και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων είχαν εκδώσει πιστοποιητικά ασφάλειας που κάλυπταν τόσο τον ΟΣΕ ως διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής όσο και την Hellenic Train ως σιδηροδρομική επιχείρηση υπεύθυνη για τη μεταφορά επιβατών και φορτίου.
• Ο ΟΣΕ είναι Ανώνυμη Εταιρεία, δηλαδή νομικό πρόσωπο με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, διαχειριστής της σιδηροδρομικής υποδομής και υπεύθυνος για την τήρηση των κανόνων ασφαλείας. Προς απόδειξη μάλιστα αυτού οι Διευθυντές του Υπουργείου επικαλέστηκαν ότι και μετά το δυστύχημα των Τεμπών όσες αλλαγές πραγματοποιήθηκαν έγιναν με απόφαση του ΟΣΕ και όχι του Υπουργείου. Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών σύμφωνα με την απολογία Διευθύντριας του Υπουργείου προέβη σε ενέργειες αναφορικά με την ενίσχυση της χρηματοδότησης και της στελέχωσης του ΟΣΕ προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα χρονίζοντα προβλήματα της ανεπαρκούς χρηματοδότησης και της μείωσης των εργαζομένων του ΟΣΕ
• Το κατηγορητήριο κατά των δύο Διευθυντών του Υπουργείου τους αποδίδει μεταξύ άλλων παραλείψεων ότι δεν προέβησαν στην απαιτούμενες ενέργειες (π.χ. εισηγήσεις) προς τον Υπουργό για τυχόν λήψη επιπλέον μέτρων. Αντιστοίχως και στο Κατηγορητήριο κατά της Προέδρου της ΡΑΣ επισημαίνεται ότι δεν υπέβαλε προς τον Υπουργό προτάσεις για θέσπιση επιπλέον εθνικών κανόνων και λήψη πρόσθετων μέτρων.
• Χωρίς να λαμβάνουμε θέση επί αυτών των κατηγοριών, διαπιστώνουμε ότι ο Εφέτης Ανακριτής προβαίνει σε διαφορετική ποινική αξιολόγηση των παραλείψεων των δύο Διευθυντών και της Προέδρου της ΡΑΣ από αυτές που πρέπει να διερευνηθούν σε σχέση με τους αρμόδιους Υπουργούς. Από τη στιγμή που δεν έγιναν οι απαιτούμενες κατά τον Εφέτη Ανακριτή εισηγήσεις προς τον Υπουργό, είναι σαφές ότι αυτός δε μπορεί να έχει αντίστοιχη ποινική ευθύνη. Άλλωστε, ο προσωπικός χαρακτήρας της ποινικής ευθύνης και το μη μεταβιβάσιμο αυτής από προϊσταμένους σε υφισταμένους και αντιστρόφως αποτελεί στοιχειώδη αρχή του ποινικού δικαίου. Η ύπαρξη τέτοιας ευθύνης, ιδίως για παραλείψεις, κρίνεται με βάση τα καθήκοντα και την υπαιτιότητα εκάστου. Η γενική οργανωτική ή θεσμική ευθύνη διακρίνεται από την ευθύνη όσων διαχειρίζονται άμεσα έναν τομέα κοινωνικής δραστηριότητας.
• Επιβάλλεται η γνήσια διαφοροποίηση της πολιτικής από την ποινική ευθύνη.
• Το μόνο αδίκημα που θα μπορούσε να συνδεθεί με την άσκηση των υπουργικών καθηκόντων, όταν δεν υπάρχει οικονομική κακοδιαχείριση ή διαφθορά και διάπραξη αδικημάτων απιστίας και δωροδοκίας, είναι αυτό της παράβασης καθήκοντος του αρ. 259 ΠΚ. Με βάση τη διάταξη αυτή μπορεί να ελεγχθεί η τυχόν ευθύνη υπουργού στην πραγματική της ποινική διάσταση, που είναι η παράβαση ή μη των αποκλειστικά δικών του καθηκόντων.
• Εάν η μη υλοποίηση των συστημάτων επιπρόσθετης ασφάλειας γεννούσε για τους υπουργούς ποινικές ευθύνες, θα έπρεπε οι Υπουργοί Υποδομών να είναι σε καθημερινή βάση ποινικά υπόλογοι για τα δυστυχήματα που γίνονται στις εθνικές οδούς που δεν έχουν ολοκληρωθεί (Πύργος – Πάτρα, ΒΟΑΚ). Αντίστοιχα θα έπρεπε να διώκονται ποινικά οι υπουργοί υγείας για τις διαχρονικές ελλείψεις σε γιατρούς ή διασώστες ΕΚΑΒ ή για τη μη επαρκή υλικοτεχνική υποδομή του Συστήματος Υγείας κλπ.
Στην πρόταση της ΝΔ σημειώνεται ότι:
• Από τη μελέτη του συνόλου της δικογραφίας και ειδικότερα των στοιχείων που διαβιβάστηκαν αμελλητί δεν προκύπτουν ενδείξεις ότι η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών της ελεγχόμενης περιόδου προέβη σε πράξεις καταστροφής, βλάβης ή μετακίνησης εγκαταστάσεων ή συγκοινωνιακών μέσων, τοποθέτησης ή διατήρησης εμποδίων, αλλοίωσης σημείων ή σημάτων ή τοποθέτησης ή διατήρησης εσφαλμένων σημείων ή σημάτων, παραβίασης των κανόνων τεχνικού ελέγχου ή ασφαλούς φόρτωσης των συγκοινωνιακών μέσων ή σε άλλες, εξίσου επικίνδυνες, για την ασφάλεια της συγκοινωνίας πράξεις, ως απαιτεί το άρθρο 291 ΠΚ, ούτε είχε πρόθεση ή αμέλεια ως προς την φερόμενη διατάραξη της ασφάλειας της συγκοινωνίας μέσων σταθερής τροχιάς ή ως προς την πρόκληση των θανάτων ή των σωματικών βλαβών των επιβαινόντων στην επιβατική και την εμπορική αμαξοστοιχία.
• Επιπλέον, την ημέρα κατά την οποία συνέβη το δυστύχημα οι εταιρείες ΟΣΕ ΑΕ και Hellenic Train, πληρούσαν σύμφωνα με τις αρμόδιες εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές το σύνολο των προϋποθέσεων ασφαλούς εκτέλεσης του δρομολογίου, κατά το οποίο επήλθε η σύγκρουση.
Ειδικότερα, δε:
• Η Ρ.Α.Σ. ως Εθνική Αρχή Ασφαλείας των Σιδηροδρόμων, εξέδωσε και χορήγησε στην ΟΣΕ Α.Ε.:
(α) στις 20/10/2021 Πιστοποιητικό Ασφαλείας με ισχύ μέχρι 03/10/2026, με το οποίο βεβαιώνεται ότι η Ρ. Α.Σ. αποδέχεται το σύστημα διαχείρισης της ασφαλείας εντός της ΕΕ, σύμφωνα με το εθνικό κι ευρωπαϊκό δίκαιο χωρίς οποιοδήποτε περιορισμό ή παρατήρηση και
(β) στις 31/01/2023 Πιστοποιητικό ΥΣΦ (Υπεύθυνου για τη Συντήρηση Φορέα) στο Διαχειριστή Υποδομής ΟΣΕ σύμφωνα επίσης με το εθνικό κι ευρωπαϊκό δίκαιο.
• Στις 06/02/2023 η Ευρωπαϊκή Αρχή Σιδηροδρόμων (European Union Agency for Railways - ERA) εξέδωσε και χορήγησε στην HELLENIC TRAIN Ενιαίο Πιστοποιητικό Ασφαλείας με αριθμό EU1020230029 και με 5ετή ισχύ, με το οποίο πιστοποιείται το σύστημα διαχείρισης ασφαλείας της σιδηροδρομικής επιχείρησης, καθώς και τα μέτρα που έλαβε η σιδηροδρομική επιχείρηση, προκειμένου να πληροί τις ειδικές απαιτήσεις που επιβάλλει η ασφαλής λειτουργία του σχετικού δικτύου, σύμφωνα με το εθνικό κι ευρωπαϊκό δίκαιο. Το Πιστοποιητικό αυτό, που εξέδωσε ο ERA, ίσχυε για την μεταφορά επιβατών και φορτίων.
Στην πρόταση σημειώνεται:
Η ΝΔ μένοντας συνεπής στη θέση της να μην στέκεται εμπόδιο στη δικαιοσύνη καίτοι θεωρεί ότι τα στοιχεία για τυχόν ποινική ευθύνη εις βάρους του Κ. Καραμανλή δεν είναι ισχυρά, κρίνει ότι ενδέχεται να συνιστούν τις ενδείξεις που απαιτεί ο νόμος για τη σύσταση ειδικής προκαταρκτικής επιτροπής.
Ειδικότερα:
• Από τα απολογητικά υπομνήματα και την εν συνεχεία εξέταση από τον Εφέτη Ανακριτή Λάρισας των ίδιων ως άνω υπαλλήλων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών εγείρονται ορισμένα ζητήματα που χρήζουν περαιτέρω έρευνας και αξιολόγησης από ποινικής απόψεως.
• Συγκεκριμένα, προκύπτει ότι τον Σεπτέμβριο του 2021 η Διεύθυνση Σιδηροδρομικών Μεταφορών (Τμήμα Σιδηροδρομικών και Συνδυασμένων Μεταφορών) είχε συντάξει και υποβάλει δυο ενημερωτικά σημειώματα προς την Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου (στις 10 και 21/9/2021), στα οποία έθιγε ζητήματα υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης της εταιρείας Ο.Σ.Ε. ΑΕ.
• Με τα σημειώματα αυτά η προαναφερόμενη Διεύθυνση, αφού εξέθετε τα χρόνια ζητήματα υποχρηματοδότησης και ελλιπούς στελέχωσης της εταιρείας ΟΣΕ ΑΕ, ζητούσε ειδικότερα την εξεύρεση επιπλέον ποσού για την χρηματοδότηση του ΟΣΕ, καθώς και τον συντονισμό των απαραίτητων ενεργειών για την άμεση πρόσληψη 290 ατόμων διαφόρων ειδικοτήτων.
• Από τα στοιχεία της ποινικής δικογραφίας για το δυστύχημα των Τεμπών, που επισυνάφθηκε στο διαβιβαστικό έγγραφο του Εφέτη Ανακριτή Λάρισας προς τη Βουλή, δεν καθίσταται σαφές σε ποιες ενέργειες προέβη ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κος Καραμανλής, που συμπεριλαμβανόταν στους παραλήπτες των δυο υπηρεσιακών σημειωμάτων, για την αντιμετώπιση των δυο ζητημάτων που είχαν εγερθεί σε αυτά, δηλαδή της πρόσθετης χρηματοδότησης της εταιρείας ΟΣΕ ΑΕ χάριν και της άμεσης στελέχωσής της και
• Παρά το γεγονός ότι γίνονται αναφορές από τους δυο υπαλλήλους περί ενεργειών του Υπουργείου για εξασφάλιση πρόσθετης χρηματοδότησης και για την στελέχωση της ΟΣΕ ΑΕ, δεν υπάρχουν στη δικογραφία περαιτέρω στοιχεία, ώστε να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα ως προς τις ενέργειες αυτές.
• Κατ’ αποτέλεσμα δεν μπορεί να διαπιστωθεί αν ο Κ. Καραμανλής άσκησε ορθώς ή όχι τα καθήκοντά του ως Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών ούτε αν η ενδεχόμενη παράβαση αυτών ήταν υπαίτια.
• Επιβάλλεται, συνεπώς, χάριν της πλήρους διαλεύκανσης της υπόθεσης να εξετασθεί αν υπάρχουν τυχόν ενδείξεις περί πλημμελούς άσκησης των καθηκόντων του Κ. Καραμανλή βάσει των ως άνω σημειωμάτων των Διευθυντών. Σε περίπτωση δε που οι ενδείξεις αυτές είναι επαρκείς κατά το νόμο, να κινηθεί εις βάρος του ποινική δίωξη για το πλημμέλημα της παράβασης καθήκοντος εις βάρος της εταιρείας ΟΣΕ ΑΕ.
Την ίδια ώρα η αντιπολίτευση εξέφρασε οργισμένες αντιδράσεις από την πρόταση της ΝΔ. Το αίτημα της ΝΔ, κατά το ΠΑΣΟΚ, «βρίθει αντιφάσεων». «Επί της ουσίας “κατασκευάζεται” ένα εξωφρενικό νομικά αδίκημα για τον κ. Καραμανλή με μοναδικό στόχο το δικαστικό συμβούλιο επειδή δεν θα στέκει αυτό για το οποίο τον παραπέμπουν, εν τέλει να τον απαλλάξει με βούλευμα» σχολίαζαν χαρακτηριστικά πηγές του ΠΑΣΟΚ. Οι ίδιες πηγές επεσήμαναν πως «ο ίδιος ο κ. Μπακαϊμης προσδιορίζει ότι ο κ. Καραμανλής είχε εποπτεία ως προς την ασφάλεια», τονίζοντας σε αυτό το πλαίσιο πως «η παράβαση καθήκοντος που αποδίδουν στον κ. Καραμανλή, είναι ότι είχε τάχα σκοπό να βλάψει τον ΟΣΕ. Δηλαδή πως ό,τι έκανε, το έκανε για να βλάψει τον ΟΣΕ στερώντας του πόρους και προσωπικό». Οι πηγές της αξιωματικής αντιπολίτευσης σχολίασαν ακόμη ότι «πρόκειται για νομική ακροβασία, την οποία καταρρίπτει ο ίδιος ο κ. Μπακαϊμης ο οποίος στο κατηγορητήριο του γράφει: “Προκύπτει ευθεία εκ του νόμου ειδική εποπτική λειτουργία και έλεγχος από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών επί του διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής (ΟΣΕ) ως προς την ασφάλεια της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας παράλληλη και ανεξάρτητη με την εποπτεία της ΡΑΣ» (Ν.4632/2019, π.δ. 123/2017 ΚΑΙ:Άρθρα 40, 45-50 Ν.4974/2022 Προισχυσας ν.4408/2016 άρθρο 54)”». Και όπως αναφέρουν από την Χαριλάου Τρικούπη «δεν είχε διοικητική εποπτεία – όπως τη βάπτισαν στη ΝΔ -, αλλά εποπτεία ως προς την ΑΣΦΑΛΕΙΑ».
Οι ίδιες πηγές μιλούν για αντιφάσεις της ΝΔ και χαρακτηριστικά ανέφεραν τα εξής: «Ας δούμε μερικές από τις αντιφάσεις τους: Στη σελίδα 7 του αιτήματος της ΝΔ ξεδιπλώνεται μια “φιλοσοφική” τοποθέτηση ότι ένας υπουργός αν δεν κατηγορείται για απιστία ή παράβαση καθήκοντος, εξ ορισμού δεν μπορεί να έχει διαπράξει οποιοδήποτε άλλο έγκλημα (!). Αυτή είναι ερμηνεία των νόμων αλά ΝΔ! Στη σελίδα 5 του αιτήματος της ΝΔ γράφουν: “Το κατηγορητήριο κατά των δύο διευθυντών του υπουργείου τους αποδίδει μεταξύ άλλων παραλείψεων ότι δεν προέβησαν στις απαιτούμενες εισηγήσεις προς τον υπουργό για να μπορέσει να λάβει επιπλέον μέτρα αντιστοίχως και στην πρόεδρο της σειράς επισημαίνεται ότι δεν εισηγήθηκε ως όφειλε μέτρα προς τον υπουργό για θέσπιση εθνικών κανόνων και λήψη λοιπών μέτρων”. Αφού σύμφωνα με τη ΝΔ δεν είχε αρμοδιότητα για την ασφάλεια, τι να του εισηγηθούν;
Κι όμως ο κ. Καραμανλής και οι υφυπουργοί είχαν έγγραφες ειδοποιήσεις για την ασφάλεια. Σταχυολογούμε:
• Τι έκαναν ο υπουργός και οι υφυπουργοί μιας σοβαρής κυβέρνησης, όταν στις 6.9.2021 η εμπιστευτική επιστολή του τότε διευθύνοντος συμβούλου της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, Φίλιππου Τσαλίδη, προς τον Πρόεδρο και Διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΣΕ Σπύρο Πατέρα, κοινοποιήθηκε προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου και διατύπωνε σαφή προειδοποίηση για πιθανό συμβάν “μεγίστης σοβαρότητας”;
• Τι έκαναν όταν στις 10.9.2021 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή Μεταφορών Α. Πολάκι προς την πολιτική ηγεσία προειδοποιεί ότι δεν έχει ακόμη υπογραφεί η κρατική χρηματοδότηση του ΟΣΕ μέσω συμβατικής συμφωνίας με το Δημόσιο, προκαλώντας μάλιστα σχετική παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής; Η έλλειψη πόρων σύμφωνα με την ρητή και ξεκάθαρη προειδοποίηση του κ. Πολάκι προς την πολιτική ηγεσία, έχει οδηγήσει σε περιορισμένη συντήρηση της υποδομής με επιπτώσεις στην ασφάλεια, τη λειτουργικότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών.
• Τι έκαναν ο υπουργός και οι υφυπουργοί του όταν στις 13.12.2021 έγγραφο της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων παρατηρεί την αύξηση της συχνότητας των ατυχημάτων; «Η παρέμβασή μας αυτή απορρέει από την βαθύτατη ανησυχία μας για την ασφάλειά των σιδηροδρομικών μεταφορών στη χώρα μας» έγραφε η επιστολή. Η ανησυχία αυτή επαναλαμβάνεται και στις 23.12.2021 με νέο έγγραφο της Ρ.Α.Σ. προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου. Τέσσερις (4) ημέρες πριν το τραγικό δυστύχημα, η πρόεδρος της Ρ.Α.Σ. αποστέλλει την από 24.2.2023 επιστολή προς τον ΟΣΕ με κοινοποίηση στην Hellenic Train, στην οποία καταγράφει περίπτωση μη ορθής διευθέτησης της αλλαγής τροχιάς, παρόμοιας με αυτή που συνέβη στο δυστύχημα των Τεμπών, καλώντας να εξακριβωθεί αν αιτία είναι «η ελλιπής εκπαίδευση, η κόπωση ή κάτι άλλο.
Τα πιστοποιητικά που επικαλούνται, δεν αφορούν την κατάσταση του δικτύου και αν είναι ασφαλείς οι μεταφορές αλλά αφορούν κατά πόσο σε επίπεδο οργανογράμματος και οργάνωσης οι εταιρίες ΟΣΕ και Hellenic Train έχουν προβλέψει διαδικασίες ασφαλείας»
Από την πλευρά του ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτήρισε «προκλητική» και συμπλήρωσε ότι «στην αρχή τον καταχειροκροτούσαν, μετά τον επιβράβευσαν. Στη συνέχεια, μετά τα συλλαλητήρια, προσπαθούν να κοροϊδέψουν την ελληνική κοινωνία, αλλά κανείς δεν τρώει κουτόχορτο. Μετά τον Τριαντόπουλο θέλουν να προχωρήσουν σε άλλη μια fast track Προανακριτική Επιτροπή, αντισυνταγματική και παράνομη, με στόχο να πέσει στα μαλακά και ο Καραμανλής μόνο για πλημμέλημα».
«Η κοινωνία φωνάζει για το έγκλημα και τη συγκάλυψη και αυτοί έχουν κλειστά αυτιά. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία επιμένει για δικαιοσύνη και αλήθεια και για διερεύνηση όλων των ευθυνών σε όσους εμπλέκονται, όσο ψηλά και αν βρίσκονται. Η κοινωνία απαιτεί οξυγόνο, όχι και άλλη συγκάλυψη», κατέληξε η Κουμουνδούρου.
Από την πλευρά του το ΚΚΕ και συγκεκριμένα ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος Νίκος Καραθανασόπουλος χαρακτήρισε προσχηματική και προσβλητική, την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής.
«Κατατέθηκε από τη Νέα Δημοκρατία, η πρόταση για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής. Κατά τη γνώμη του ΚΚΕ πρόκειται για μια πρόταση προσχηματική και προσβλητική, μια πρόταση – πλυντήριο, που επιδιώκει να ξεπλύνει τις διαχρονικές ευθύνες της ΕΕ αλλά και των κυβερνήσεων, ευθύνες που οδήγησαν στο έγκλημα των Τεμπών με τους 57 νεκρούς και τους δεκάδες τραυματίες», τόνισε με νόημα.
«Είναι πρόταση πλυντήριο για τις ευθύνες του Κώστα Καραμανλή που αντί να παραπεμφθεί για πράξεις κακουργηματικού χαρακτήρα, παραπέμπεται για το πλημμέλημα της παράβασης καθήκοντος», είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ και συνέχισε: «Ως κόμμα, οφείλουμε να καταγγείλουμε και την πρόθεση της κυβέρνησης και της ΝΔ ότι επιδιώκει να προβεί σε μια προανακριτική φιάσκο, μιας και σήμερα, όπως δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, η προανακριτική Τριαντόπουλου αποτελεί τον οδηγό. Είναι καθαρό ότι το ΚΚΕ θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του να υπάρξει ουσιαστική λειτουργία της προανακριτικής, με διερεύνηση και εξέταση μαρτύρων για να φωτιστούν όλες οι ευθύνες και μέσα από τον λαϊκό παράγοντα, θα επιδιώξει να αποτελέσει καταλύτη των εξελίξεων», κατέληξε ο κ. Καραθανασόπουλος.
Έντονη ήταν η αντίδραση που εξέφρασε η Νέα Αριστερά, καθώς σε ανακοίνωσή της έσπευσε να χαρακτηρίσει προκλητική την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας και εγκάλεσε τον πρωθυπουργό για μεθόδευση.
«Ο κ. Μητσοτάκης, με την πρόταση της Ν.Δ. για την προανακριτική, αμνηστεύει τον υπουργό των Τεμπών. Κατά την κύρια ανάκριση, το Δικαστικό Συμβούλιο δεν θα διερευνήσει τυχόν ποινικές ευθύνες του κ. Καραμανλή, παρά μόνο στο εξαιρετικά περιορισμένο εύρος που θα καθορίσει η κυβερνητική πλειοψηφία. «Για όλα θα αποφασίσει το Δικαστικό Συμβούλιο», μας έλεγε ο κ. Μητσοτάκης, αλλά εννοούσε: «για όλα όσα ο ίδιος το ρωτήσει». Τα «όλα» έγιναν το εξής ένα: παράβαση καθήκοντος. Η πρόταση της Ν.Δ. είναι προκλητική· η μεθόδευση του πρωθυπουργού, για να δέσει τα χέρια της Δικαιοσύνης και να καταστήσει εκ των προτέρων αθώο τον πρώην υπουργό, είναι εξοργιστική. Η κοινωνία απαιτεί αλήθεια, Δικαιοσύνη και δικαίωση των 57 νεκρών — αίτημα που θα ικανοποιηθεί μόνο με μια άλλη, αριστερή και προοδευτική πλειοψηφία», τόνισε στην ανακοίνωσή της η Νέα Αριστερά.
Προανακριτική Επιτροπή για τα Τέμπη: Η πρόταση της Νέας Δημοκρατίας
Η ΝΔ αναφέρει στην πρότασή της ότι:• προκύπτουν οι ευθύνες του για την καθυστέρηση της ολοκλήρωσης της σύμβασης 717/14 .
• το όποιο υπουργικό του αδίκημα δεν μπορεί να ερευνηθεί λόγω παρέλευσης της αποσβεστικής προθεσμίας του άρθρου 86 παρ. 3 Σ, όπως αυτό ίσχυε πριν την τροποποίηση του αρ. 86 Σ κατά τη συνταγματική αναθεώρηση του 2019.
• Οι όποιες παραλείψεις θα μπορούσαν να του αποδοθούν έχουν χρόνο τέλεσης που προηγείται της συνταγματικής αναθεώρησης και συνεπώς δεν μπορούν να τύχουν αναδρομικά εφαρμογής οι αυστηρότερες διατάξεις του νυν ισχύοντος άρθρου 86 Σ. Ήδη κατά τη θέση σε ισχύ του τελευταίου είχε επέλθει εξάλειψη του αξιοποίνου.
Πώς αξιολογεί η ΝΔ τα έγγραφα από τη Δικαιοσύνη
Η ΝΔ σημειώνει ότι τα στοιχεία που ο Εφέτης Ανακριτής διαβίβασε αμελλητί στη Βουλή είναι τα έγγραφα των απολογιών και των απολογητικών υπομνημάτων των δύο διευθυντικών στελεχών της της Διεύθυνσης Μεταφορών και Υποδομών. Η διαβίβαση χωρίς αξιολόγηση για τα πολιτικά πρόσωπα αφορά τις απολογίες και τα απολογητικά υπομνήματα των Διευθυντών του Υπουργείου και όχι το σύνολο της σχηματισθείσης δικογραφίας για την υπόθεση.
Από τη μελέτη των στοιχείων που διαβίβασε ο Εφέτης Ανακριτής στη Βουλή προκύπτουν τα ακόλουθα
• Η εποπτεία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών επί των εταιρειών ΟΣΕ ΑΕ και ΕΡΓΟΣΕ ΑΕ είναι διοικητική και δεν αφορά σε θέματα ασφαλείας, για τα οποία εκ του νόμου είναι υπεύθυνη η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), η οποία είναι Ανεξάρτητη Αρχή. Σημειωτέoν ότι πριν την τραγωδία των Τεμπών τόσο η ΡΑΣ, όσο και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Σιδηροδρόμων είχαν εκδώσει πιστοποιητικά ασφάλειας που κάλυπταν τόσο τον ΟΣΕ ως διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής όσο και την Hellenic Train ως σιδηροδρομική επιχείρηση υπεύθυνη για τη μεταφορά επιβατών και φορτίου.
• Ο ΟΣΕ είναι Ανώνυμη Εταιρεία, δηλαδή νομικό πρόσωπο με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, διαχειριστής της σιδηροδρομικής υποδομής και υπεύθυνος για την τήρηση των κανόνων ασφαλείας. Προς απόδειξη μάλιστα αυτού οι Διευθυντές του Υπουργείου επικαλέστηκαν ότι και μετά το δυστύχημα των Τεμπών όσες αλλαγές πραγματοποιήθηκαν έγιναν με απόφαση του ΟΣΕ και όχι του Υπουργείου. Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών σύμφωνα με την απολογία Διευθύντριας του Υπουργείου προέβη σε ενέργειες αναφορικά με την ενίσχυση της χρηματοδότησης και της στελέχωσης του ΟΣΕ προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα χρονίζοντα προβλήματα της ανεπαρκούς χρηματοδότησης και της μείωσης των εργαζομένων του ΟΣΕ
Η σχέση ανάμεσα στις κατηγορίες κατά στελεχών και του Υπουργού
• Το κατηγορητήριο κατά των δύο Διευθυντών του Υπουργείου τους αποδίδει μεταξύ άλλων παραλείψεων ότι δεν προέβησαν στην απαιτούμενες ενέργειες (π.χ. εισηγήσεις) προς τον Υπουργό για τυχόν λήψη επιπλέον μέτρων. Αντιστοίχως και στο Κατηγορητήριο κατά της Προέδρου της ΡΑΣ επισημαίνεται ότι δεν υπέβαλε προς τον Υπουργό προτάσεις για θέσπιση επιπλέον εθνικών κανόνων και λήψη πρόσθετων μέτρων.• Χωρίς να λαμβάνουμε θέση επί αυτών των κατηγοριών, διαπιστώνουμε ότι ο Εφέτης Ανακριτής προβαίνει σε διαφορετική ποινική αξιολόγηση των παραλείψεων των δύο Διευθυντών και της Προέδρου της ΡΑΣ από αυτές που πρέπει να διερευνηθούν σε σχέση με τους αρμόδιους Υπουργούς. Από τη στιγμή που δεν έγιναν οι απαιτούμενες κατά τον Εφέτη Ανακριτή εισηγήσεις προς τον Υπουργό, είναι σαφές ότι αυτός δε μπορεί να έχει αντίστοιχη ποινική ευθύνη. Άλλωστε, ο προσωπικός χαρακτήρας της ποινικής ευθύνης και το μη μεταβιβάσιμο αυτής από προϊσταμένους σε υφισταμένους και αντιστρόφως αποτελεί στοιχειώδη αρχή του ποινικού δικαίου. Η ύπαρξη τέτοιας ευθύνης, ιδίως για παραλείψεις, κρίνεται με βάση τα καθήκοντα και την υπαιτιότητα εκάστου. Η γενική οργανωτική ή θεσμική ευθύνη διακρίνεται από την ευθύνη όσων διαχειρίζονται άμεσα έναν τομέα κοινωνικής δραστηριότητας.
Διαχωρισμός πολιτικής-ποινικής ευθύνης
• Επιβάλλεται η γνήσια διαφοροποίηση της πολιτικής από την ποινική ευθύνη.• Το μόνο αδίκημα που θα μπορούσε να συνδεθεί με την άσκηση των υπουργικών καθηκόντων, όταν δεν υπάρχει οικονομική κακοδιαχείριση ή διαφθορά και διάπραξη αδικημάτων απιστίας και δωροδοκίας, είναι αυτό της παράβασης καθήκοντος του αρ. 259 ΠΚ. Με βάση τη διάταξη αυτή μπορεί να ελεγχθεί η τυχόν ευθύνη υπουργού στην πραγματική της ποινική διάσταση, που είναι η παράβαση ή μη των αποκλειστικά δικών του καθηκόντων.
• Εάν η μη υλοποίηση των συστημάτων επιπρόσθετης ασφάλειας γεννούσε για τους υπουργούς ποινικές ευθύνες, θα έπρεπε οι Υπουργοί Υποδομών να είναι σε καθημερινή βάση ποινικά υπόλογοι για τα δυστυχήματα που γίνονται στις εθνικές οδούς που δεν έχουν ολοκληρωθεί (Πύργος – Πάτρα, ΒΟΑΚ). Αντίστοιχα θα έπρεπε να διώκονται ποινικά οι υπουργοί υγείας για τις διαχρονικές ελλείψεις σε γιατρούς ή διασώστες ΕΚΑΒ ή για τη μη επαρκή υλικοτεχνική υποδομή του Συστήματος Υγείας κλπ.
«Δεν προκύπτουν ενδείξεις διατάραξης ασφάλειας συγκοινωνίας» - Πιστοποιήσεις από ΡΑΣ και ERA
Στην πρόταση της ΝΔ σημειώνεται ότι:• Από τη μελέτη του συνόλου της δικογραφίας και ειδικότερα των στοιχείων που διαβιβάστηκαν αμελλητί δεν προκύπτουν ενδείξεις ότι η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών της ελεγχόμενης περιόδου προέβη σε πράξεις καταστροφής, βλάβης ή μετακίνησης εγκαταστάσεων ή συγκοινωνιακών μέσων, τοποθέτησης ή διατήρησης εμποδίων, αλλοίωσης σημείων ή σημάτων ή τοποθέτησης ή διατήρησης εσφαλμένων σημείων ή σημάτων, παραβίασης των κανόνων τεχνικού ελέγχου ή ασφαλούς φόρτωσης των συγκοινωνιακών μέσων ή σε άλλες, εξίσου επικίνδυνες, για την ασφάλεια της συγκοινωνίας πράξεις, ως απαιτεί το άρθρο 291 ΠΚ, ούτε είχε πρόθεση ή αμέλεια ως προς την φερόμενη διατάραξη της ασφάλειας της συγκοινωνίας μέσων σταθερής τροχιάς ή ως προς την πρόκληση των θανάτων ή των σωματικών βλαβών των επιβαινόντων στην επιβατική και την εμπορική αμαξοστοιχία.
• Επιπλέον, την ημέρα κατά την οποία συνέβη το δυστύχημα οι εταιρείες ΟΣΕ ΑΕ και Hellenic Train, πληρούσαν σύμφωνα με τις αρμόδιες εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές το σύνολο των προϋποθέσεων ασφαλούς εκτέλεσης του δρομολογίου, κατά το οποίο επήλθε η σύγκρουση.
Ειδικότερα, δε:
• Η Ρ.Α.Σ. ως Εθνική Αρχή Ασφαλείας των Σιδηροδρόμων, εξέδωσε και χορήγησε στην ΟΣΕ Α.Ε.:
(α) στις 20/10/2021 Πιστοποιητικό Ασφαλείας με ισχύ μέχρι 03/10/2026, με το οποίο βεβαιώνεται ότι η Ρ. Α.Σ. αποδέχεται το σύστημα διαχείρισης της ασφαλείας εντός της ΕΕ, σύμφωνα με το εθνικό κι ευρωπαϊκό δίκαιο χωρίς οποιοδήποτε περιορισμό ή παρατήρηση και
(β) στις 31/01/2023 Πιστοποιητικό ΥΣΦ (Υπεύθυνου για τη Συντήρηση Φορέα) στο Διαχειριστή Υποδομής ΟΣΕ σύμφωνα επίσης με το εθνικό κι ευρωπαϊκό δίκαιο.
• Στις 06/02/2023 η Ευρωπαϊκή Αρχή Σιδηροδρόμων (European Union Agency for Railways - ERA) εξέδωσε και χορήγησε στην HELLENIC TRAIN Ενιαίο Πιστοποιητικό Ασφαλείας με αριθμό EU1020230029 και με 5ετή ισχύ, με το οποίο πιστοποιείται το σύστημα διαχείρισης ασφαλείας της σιδηροδρομικής επιχείρησης, καθώς και τα μέτρα που έλαβε η σιδηροδρομική επιχείρηση, προκειμένου να πληροί τις ειδικές απαιτήσεις που επιβάλλει η ασφαλής λειτουργία του σχετικού δικτύου, σύμφωνα με το εθνικό κι ευρωπαϊκό δίκαιο. Το Πιστοποιητικό αυτό, που εξέδωσε ο ERA, ίσχυε για την μεταφορά επιβατών και φορτίων.
Γιατί η ΝΔ προτείνει τη σύσταση Επιτροπής Προκαταρκτικής Εξέτασης για τον Κ. Καραμανλή
Στην πρόταση σημειώνεται:Η ΝΔ μένοντας συνεπής στη θέση της να μην στέκεται εμπόδιο στη δικαιοσύνη καίτοι θεωρεί ότι τα στοιχεία για τυχόν ποινική ευθύνη εις βάρους του Κ. Καραμανλή δεν είναι ισχυρά, κρίνει ότι ενδέχεται να συνιστούν τις ενδείξεις που απαιτεί ο νόμος για τη σύσταση ειδικής προκαταρκτικής επιτροπής.
Ειδικότερα:
• Από τα απολογητικά υπομνήματα και την εν συνεχεία εξέταση από τον Εφέτη Ανακριτή Λάρισας των ίδιων ως άνω υπαλλήλων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών εγείρονται ορισμένα ζητήματα που χρήζουν περαιτέρω έρευνας και αξιολόγησης από ποινικής απόψεως.
• Συγκεκριμένα, προκύπτει ότι τον Σεπτέμβριο του 2021 η Διεύθυνση Σιδηροδρομικών Μεταφορών (Τμήμα Σιδηροδρομικών και Συνδυασμένων Μεταφορών) είχε συντάξει και υποβάλει δυο ενημερωτικά σημειώματα προς την Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου (στις 10 και 21/9/2021), στα οποία έθιγε ζητήματα υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης της εταιρείας Ο.Σ.Ε. ΑΕ.
• Με τα σημειώματα αυτά η προαναφερόμενη Διεύθυνση, αφού εξέθετε τα χρόνια ζητήματα υποχρηματοδότησης και ελλιπούς στελέχωσης της εταιρείας ΟΣΕ ΑΕ, ζητούσε ειδικότερα την εξεύρεση επιπλέον ποσού για την χρηματοδότηση του ΟΣΕ, καθώς και τον συντονισμό των απαραίτητων ενεργειών για την άμεση πρόσληψη 290 ατόμων διαφόρων ειδικοτήτων.
• Από τα στοιχεία της ποινικής δικογραφίας για το δυστύχημα των Τεμπών, που επισυνάφθηκε στο διαβιβαστικό έγγραφο του Εφέτη Ανακριτή Λάρισας προς τη Βουλή, δεν καθίσταται σαφές σε ποιες ενέργειες προέβη ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κος Καραμανλής, που συμπεριλαμβανόταν στους παραλήπτες των δυο υπηρεσιακών σημειωμάτων, για την αντιμετώπιση των δυο ζητημάτων που είχαν εγερθεί σε αυτά, δηλαδή της πρόσθετης χρηματοδότησης της εταιρείας ΟΣΕ ΑΕ χάριν και της άμεσης στελέχωσής της και
• Παρά το γεγονός ότι γίνονται αναφορές από τους δυο υπαλλήλους περί ενεργειών του Υπουργείου για εξασφάλιση πρόσθετης χρηματοδότησης και για την στελέχωση της ΟΣΕ ΑΕ, δεν υπάρχουν στη δικογραφία περαιτέρω στοιχεία, ώστε να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα ως προς τις ενέργειες αυτές.
• Κατ’ αποτέλεσμα δεν μπορεί να διαπιστωθεί αν ο Κ. Καραμανλής άσκησε ορθώς ή όχι τα καθήκοντά του ως Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών ούτε αν η ενδεχόμενη παράβαση αυτών ήταν υπαίτια.
• Επιβάλλεται, συνεπώς, χάριν της πλήρους διαλεύκανσης της υπόθεσης να εξετασθεί αν υπάρχουν τυχόν ενδείξεις περί πλημμελούς άσκησης των καθηκόντων του Κ. Καραμανλή βάσει των ως άνω σημειωμάτων των Διευθυντών. Σε περίπτωση δε που οι ενδείξεις αυτές είναι επαρκείς κατά το νόμο, να κινηθεί εις βάρος του ποινική δίωξη για το πλημμέλημα της παράβασης καθήκοντος εις βάρος της εταιρείας ΟΣΕ ΑΕ.
Πυρ ομαδόν από την αντιπολίτευση
Την ίδια ώρα η αντιπολίτευση εξέφρασε οργισμένες αντιδράσεις από την πρόταση της ΝΔ. Το αίτημα της ΝΔ, κατά το ΠΑΣΟΚ, «βρίθει αντιφάσεων». «Επί της ουσίας “κατασκευάζεται” ένα εξωφρενικό νομικά αδίκημα για τον κ. Καραμανλή με μοναδικό στόχο το δικαστικό συμβούλιο επειδή δεν θα στέκει αυτό για το οποίο τον παραπέμπουν, εν τέλει να τον απαλλάξει με βούλευμα» σχολίαζαν χαρακτηριστικά πηγές του ΠΑΣΟΚ. Οι ίδιες πηγές επεσήμαναν πως «ο ίδιος ο κ. Μπακαϊμης προσδιορίζει ότι ο κ. Καραμανλής είχε εποπτεία ως προς την ασφάλεια», τονίζοντας σε αυτό το πλαίσιο πως «η παράβαση καθήκοντος που αποδίδουν στον κ. Καραμανλή, είναι ότι είχε τάχα σκοπό να βλάψει τον ΟΣΕ. Δηλαδή πως ό,τι έκανε, το έκανε για να βλάψει τον ΟΣΕ στερώντας του πόρους και προσωπικό». Οι πηγές της αξιωματικής αντιπολίτευσης σχολίασαν ακόμη ότι «πρόκειται για νομική ακροβασία, την οποία καταρρίπτει ο ίδιος ο κ. Μπακαϊμης ο οποίος στο κατηγορητήριο του γράφει: “Προκύπτει ευθεία εκ του νόμου ειδική εποπτική λειτουργία και έλεγχος από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών επί του διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής (ΟΣΕ) ως προς την ασφάλεια της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας παράλληλη και ανεξάρτητη με την εποπτεία της ΡΑΣ» (Ν.4632/2019, π.δ. 123/2017 ΚΑΙ:Άρθρα 40, 45-50 Ν.4974/2022 Προισχυσας ν.4408/2016 άρθρο 54)”». Και όπως αναφέρουν από την Χαριλάου Τρικούπη «δεν είχε διοικητική εποπτεία – όπως τη βάπτισαν στη ΝΔ -, αλλά εποπτεία ως προς την ΑΣΦΑΛΕΙΑ».Οι ίδιες πηγές μιλούν για αντιφάσεις της ΝΔ και χαρακτηριστικά ανέφεραν τα εξής: «Ας δούμε μερικές από τις αντιφάσεις τους: Στη σελίδα 7 του αιτήματος της ΝΔ ξεδιπλώνεται μια “φιλοσοφική” τοποθέτηση ότι ένας υπουργός αν δεν κατηγορείται για απιστία ή παράβαση καθήκοντος, εξ ορισμού δεν μπορεί να έχει διαπράξει οποιοδήποτε άλλο έγκλημα (!). Αυτή είναι ερμηνεία των νόμων αλά ΝΔ! Στη σελίδα 5 του αιτήματος της ΝΔ γράφουν: “Το κατηγορητήριο κατά των δύο διευθυντών του υπουργείου τους αποδίδει μεταξύ άλλων παραλείψεων ότι δεν προέβησαν στις απαιτούμενες εισηγήσεις προς τον υπουργό για να μπορέσει να λάβει επιπλέον μέτρα αντιστοίχως και στην πρόεδρο της σειράς επισημαίνεται ότι δεν εισηγήθηκε ως όφειλε μέτρα προς τον υπουργό για θέσπιση εθνικών κανόνων και λήψη λοιπών μέτρων”. Αφού σύμφωνα με τη ΝΔ δεν είχε αρμοδιότητα για την ασφάλεια, τι να του εισηγηθούν;
Κι όμως ο κ. Καραμανλής και οι υφυπουργοί είχαν έγγραφες ειδοποιήσεις για την ασφάλεια. Σταχυολογούμε:
• Τι έκαναν ο υπουργός και οι υφυπουργοί μιας σοβαρής κυβέρνησης, όταν στις 6.9.2021 η εμπιστευτική επιστολή του τότε διευθύνοντος συμβούλου της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, Φίλιππου Τσαλίδη, προς τον Πρόεδρο και Διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΣΕ Σπύρο Πατέρα, κοινοποιήθηκε προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου και διατύπωνε σαφή προειδοποίηση για πιθανό συμβάν “μεγίστης σοβαρότητας”;
• Τι έκαναν όταν στις 10.9.2021 έγγραφο του Γενικού Διευθυντή Μεταφορών Α. Πολάκι προς την πολιτική ηγεσία προειδοποιεί ότι δεν έχει ακόμη υπογραφεί η κρατική χρηματοδότηση του ΟΣΕ μέσω συμβατικής συμφωνίας με το Δημόσιο, προκαλώντας μάλιστα σχετική παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής; Η έλλειψη πόρων σύμφωνα με την ρητή και ξεκάθαρη προειδοποίηση του κ. Πολάκι προς την πολιτική ηγεσία, έχει οδηγήσει σε περιορισμένη συντήρηση της υποδομής με επιπτώσεις στην ασφάλεια, τη λειτουργικότητα και την ποιότητα των υπηρεσιών.
• Τι έκαναν ο υπουργός και οι υφυπουργοί του όταν στις 13.12.2021 έγγραφο της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων παρατηρεί την αύξηση της συχνότητας των ατυχημάτων; «Η παρέμβασή μας αυτή απορρέει από την βαθύτατη ανησυχία μας για την ασφάλειά των σιδηροδρομικών μεταφορών στη χώρα μας» έγραφε η επιστολή. Η ανησυχία αυτή επαναλαμβάνεται και στις 23.12.2021 με νέο έγγραφο της Ρ.Α.Σ. προς την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου. Τέσσερις (4) ημέρες πριν το τραγικό δυστύχημα, η πρόεδρος της Ρ.Α.Σ. αποστέλλει την από 24.2.2023 επιστολή προς τον ΟΣΕ με κοινοποίηση στην Hellenic Train, στην οποία καταγράφει περίπτωση μη ορθής διευθέτησης της αλλαγής τροχιάς, παρόμοιας με αυτή που συνέβη στο δυστύχημα των Τεμπών, καλώντας να εξακριβωθεί αν αιτία είναι «η ελλιπής εκπαίδευση, η κόπωση ή κάτι άλλο.
Τα πιστοποιητικά που επικαλούνται, δεν αφορούν την κατάσταση του δικτύου και αν είναι ασφαλείς οι μεταφορές αλλά αφορούν κατά πόσο σε επίπεδο οργανογράμματος και οργάνωσης οι εταιρίες ΟΣΕ και Hellenic Train έχουν προβλέψει διαδικασίες ασφαλείας»
ΣΥΡΙΖΑ: Η κοινωνία φωνάζει για το έγκλημα και τη συγκάλυψη και αυτοί έχουν κλειστά αυτιά
Από την πλευρά του ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτήρισε «προκλητική» και συμπλήρωσε ότι «στην αρχή τον καταχειροκροτούσαν, μετά τον επιβράβευσαν. Στη συνέχεια, μετά τα συλλαλητήρια, προσπαθούν να κοροϊδέψουν την ελληνική κοινωνία, αλλά κανείς δεν τρώει κουτόχορτο. Μετά τον Τριαντόπουλο θέλουν να προχωρήσουν σε άλλη μια fast track Προανακριτική Επιτροπή, αντισυνταγματική και παράνομη, με στόχο να πέσει στα μαλακά και ο Καραμανλής μόνο για πλημμέλημα».«Η κοινωνία φωνάζει για το έγκλημα και τη συγκάλυψη και αυτοί έχουν κλειστά αυτιά. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία επιμένει για δικαιοσύνη και αλήθεια και για διερεύνηση όλων των ευθυνών σε όσους εμπλέκονται, όσο ψηλά και αν βρίσκονται. Η κοινωνία απαιτεί οξυγόνο, όχι και άλλη συγκάλυψη», κατέληξε η Κουμουνδούρου.
ΚΚΕ: Πρόταση – πλυντήριο, η πρόταση της ΝΔ
Από την πλευρά του το ΚΚΕ και συγκεκριμένα ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος Νίκος Καραθανασόπουλος χαρακτήρισε προσχηματική και προσβλητική, την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής.«Κατατέθηκε από τη Νέα Δημοκρατία, η πρόταση για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής. Κατά τη γνώμη του ΚΚΕ πρόκειται για μια πρόταση προσχηματική και προσβλητική, μια πρόταση – πλυντήριο, που επιδιώκει να ξεπλύνει τις διαχρονικές ευθύνες της ΕΕ αλλά και των κυβερνήσεων, ευθύνες που οδήγησαν στο έγκλημα των Τεμπών με τους 57 νεκρούς και τους δεκάδες τραυματίες», τόνισε με νόημα.
«Είναι πρόταση πλυντήριο για τις ευθύνες του Κώστα Καραμανλή που αντί να παραπεμφθεί για πράξεις κακουργηματικού χαρακτήρα, παραπέμπεται για το πλημμέλημα της παράβασης καθήκοντος», είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ και συνέχισε: «Ως κόμμα, οφείλουμε να καταγγείλουμε και την πρόθεση της κυβέρνησης και της ΝΔ ότι επιδιώκει να προβεί σε μια προανακριτική φιάσκο, μιας και σήμερα, όπως δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, η προανακριτική Τριαντόπουλου αποτελεί τον οδηγό. Είναι καθαρό ότι το ΚΚΕ θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του να υπάρξει ουσιαστική λειτουργία της προανακριτικής, με διερεύνηση και εξέταση μαρτύρων για να φωτιστούν όλες οι ευθύνες και μέσα από τον λαϊκό παράγοντα, θα επιδιώξει να αποτελέσει καταλύτη των εξελίξεων», κατέληξε ο κ. Καραθανασόπουλος.
Νέα Αριστερά: Προκλητική η πρόταση της ΝΔ, εξοργιστική η μεθόδευση του πρωθυπουργού
Έντονη ήταν η αντίδραση που εξέφρασε η Νέα Αριστερά, καθώς σε ανακοίνωσή της έσπευσε να χαρακτηρίσει προκλητική την πρόταση της Νέας Δημοκρατίας και εγκάλεσε τον πρωθυπουργό για μεθόδευση.«Ο κ. Μητσοτάκης, με την πρόταση της Ν.Δ. για την προανακριτική, αμνηστεύει τον υπουργό των Τεμπών. Κατά την κύρια ανάκριση, το Δικαστικό Συμβούλιο δεν θα διερευνήσει τυχόν ποινικές ευθύνες του κ. Καραμανλή, παρά μόνο στο εξαιρετικά περιορισμένο εύρος που θα καθορίσει η κυβερνητική πλειοψηφία. «Για όλα θα αποφασίσει το Δικαστικό Συμβούλιο», μας έλεγε ο κ. Μητσοτάκης, αλλά εννοούσε: «για όλα όσα ο ίδιος το ρωτήσει». Τα «όλα» έγιναν το εξής ένα: παράβαση καθήκοντος. Η πρόταση της Ν.Δ. είναι προκλητική· η μεθόδευση του πρωθυπουργού, για να δέσει τα χέρια της Δικαιοσύνης και να καταστήσει εκ των προτέρων αθώο τον πρώην υπουργό, είναι εξοργιστική. Η κοινωνία απαιτεί αλήθεια, Δικαιοσύνη και δικαίωση των 57 νεκρών — αίτημα που θα ικανοποιηθεί μόνο με μια άλλη, αριστερή και προοδευτική πλειοψηφία», τόνισε στην ανακοίνωσή της η Νέα Αριστερά.
