Ενεργειακή "απογείωση" της Ελλάδας μέσω του Κάθετου Διαδρόμου: Η επίσκεψη Παπασταύρου στη Βουλγαρία και το παρασκήνιο του μεγάλου έργου μεταφοράς φυσικού αερίου
Υψηλή και η γεωστρατηγική αξία για τη χώρα μας
Πώς η Ελλάδα γίνεται κορυφαίος παίκτης και στον Βορρά με τη μεταφορά φυσικού αερίου προς τη νοτιοανατολική Ευρώπη μέχρι την Ουκρανία

«Οι αρτηρίες μέχρι τώρα έστελναν από πάνω προς τα κάτω. Τώρα αρχίζει η αντίστροφη πορεία: από εκεί που διαχρονικά ερχόταν φυσικό αέριο από τη Ρωσία προς τη Νοτιανατολική Ευρώπη και την Ελλάδα, τώρα η Ελλάδα θα διοχετεύει φυσικό αέριο προς τη Νοτιοανατολική Ευρώπη μέχρι και την Ουκρανία.
Οι αρτηρίες ξεκινάνε για πρώτη φορά να λειτουργούν από κάτω προς τα πάνω». Ετσι περιγράφει στα «Π» ανώτερος κυβερνητικός παράγοντας τη σημασία του λεγόμενου Κάθετου Διαδρόμου, η υλοποίηση του οποίου αποκτά πλέον νέα δυναμική. Πρόκειται για το φιλόδοξο έργο μεταφοράς φυσικού αερίου από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία και στη συνέχεια τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία, με υψηλή γεωστρατηγική αξία για τη χώρα μας, πέρα από την ενεργειακή.
«Λοιπόν, είναι το όνειρο της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Ολόκληρη η κυβέρνηση των ΗΠΑ υποστηρίζει αυτή την ιδέα», είχε αναφέρει σε ανύποπτο χρόνο ο Αμερικανός πρώην πρέσβης στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, την περίοδο που ήταν υφυπουργός Ενεργειακών Πόρων των Ηνωμένων Πολιτειών. «Το να ενισχύσουμε τη ροή ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ Βορρά και Νότου είναι ίσως ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες στην ενεργειακή ασφάλεια και στην ενεργειακή μετάβαση στην Ευρώπη», είναι η θέση που έχει εκφράσει η ελληνική κυβέρνηση στις Βρυξέλλες, επιδιώκοντας, πέρα από την αμερικανική, και την ισχυρή ευρωπαϊκή υποστήριξη – και φυσικά την ανάλογη χρηματοδότηση.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, επισκέφθηκε προχθές, Πέμπτη, την Κρέσνα της Βουλγαρίας, προσκεκλημένος του υπουργού Ενέργειας της γειτονικής χώρας, Ζέκο Στάνκοφ. Μαζί με τον πρωθυπουργό της Βουλγαρίας, Ρόσεν Ζελιάσκοφ, και τον υπουργό Εξωτερικών της Ουγγαρίας, Πέτερ Σιγιάρτο, οι δύο υπουργοί εγκαινίασαν την κατασκευή μεγάλης διακλάδωσης του βουλγαρικού δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου, στο πλαίσιο του Κάθετου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου (Vertical Corridor).
Ο κ. Παπασταύρου είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον Βούλγαρο ομόλογό του και να επιθεωρήσουν από αέρος, με πτήση σε ελικόπτερο, το έργο, αναδεικνύοντας τη σημασία της ενεργειακής διασύνδεσης των δύο χωρών με την υπόλοιπη Ευρώπη και την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου. Το κομβικό αυτό έργο, που αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του πρώτου τριμήνου του 2026, συνδέεται με την επέκταση της δυναμικότητας από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία (με σημείο διασύνδεσης το Σιδηρόκαστρο) και από τη Βουλγαρία προς τη Ρουμανία (με σημείο διασύνδεσης την Κρέσνα) ως βασικό τμήμα του Κάθετου Διαδρόμου, καθώς και με την υλοποίηση των στόχων για τη διαφοροποίηση και τη βελτίωση της ασφάλειας εφοδιασμού.
Σύμφωνα με αρμόδιες κυβερνητικές πηγές με τις οποίες συνομιλήσαμε, γίνεται πλέον το πρώτο ουσιαστικό βήμα υλοποίησης της πρωτοβουλίας του Κάθετου Διαδρόμου, μια ελληνική στρατηγική επιλογή, που ανάγεται στο 2009 και σε ό,τι αφορά τη χώρα μας υλοποιείται συστηματικά μετά το 2019, μέσα από την υλοποίηση του αγωγού IGB (Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας-Βουλγαρίας) το 2022 και την έναρξη εμπορικής λειτουργίας του FSRU Αλεξανδρούπολης (νέα μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου) το 2024.
Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι ο Κάθετος Διάδρομος διασφαλίζει πως η Ελλάδα μέσα από τους τερματικούς σταθμούς Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) σε Ρεβυθούσα και Αλεξανδρούπολη –και όχι η Τουρκία– μπορεί να πρωταγωνιστήσει στην πλήρη απεξάρτηση των χωρών της Νοτιοανατολικής και Ανατολικής Ευρώπης από το ρωσικό αέριο. Με αυτόν τον τρόπο, μάλιστα, εφαρμόζει και την Ευρωπαϊκή Στρατηγική του RepowerEU και ενισχύει ουσιαστικά την ενεργειακή ασφάλεια και ανθεκτικότητα της Ουκρανίας.
Με βάση τα στοιχεία που είναι στη διάθεση των «Π», η αύξηση δυναμικότητας στην εξαγωγή φυσικού αερίου από Ελλάδα προς Βουλγαρία μέσω των δύο ΕΣΦΑ (Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου) θα φτάσει από τα 2,3 στα 3,6 δισ. κυβικά μέτρα.
Μαζί με την επερχόμενη αύξηση της μεταφορικής δυναμικότητας του IGB από 3 σε 5 ΔΚΜ (Δισεκατομμύρια Κυβικά Μέτρα), η συνολική διαμετακομιστική δυναμικότητα της Ελλάδας προς Βορρά θα αυξηθεί στα 8,6 ΔΚΜ/έτος, ξεκλειδώνοντας το εξαγωγικό δυναμικό της Ρεβυθούσας και πρωτίστως της Αλεξανδρούπολης. Μαζί, δε, με την υλοποίηση και του αγωγού διασύνδεσης με τη Βόρεια Μακεδονία (1,5-3 ΔΚΜ δυναμικότητας) η εξαγωγική δυναμικότητα των ελληνικών υποδομών φυσικού αερίου από τη Βόρεια Ελλάδα έως τη Σερβία, τη Σλοβακία και την Ουκρανία θα φτάσει στα 11,6 ΔΚΜ!
Η χώρα, όπως έχει τονίσει πολλές φορές την τελευταία τριετία ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις επαφές του στο εξωτερικό, συνιστά κόμβο μεταφοράς ενέργειας στον διάδρομο Νότου-Βορρά, αποτελεί γέφυρα της Ευρώπης με τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο μέχρι και την Ουκρανία και επιδιώκει να είναι πάροχος ενεργειακής ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή.
Οι αρτηρίες ξεκινάνε για πρώτη φορά να λειτουργούν από κάτω προς τα πάνω». Ετσι περιγράφει στα «Π» ανώτερος κυβερνητικός παράγοντας τη σημασία του λεγόμενου Κάθετου Διαδρόμου, η υλοποίηση του οποίου αποκτά πλέον νέα δυναμική. Πρόκειται για το φιλόδοξο έργο μεταφοράς φυσικού αερίου από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία και στη συνέχεια τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία, με υψηλή γεωστρατηγική αξία για τη χώρα μας, πέρα από την ενεργειακή.
«Λοιπόν, είναι το όνειρο της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Ολόκληρη η κυβέρνηση των ΗΠΑ υποστηρίζει αυτή την ιδέα», είχε αναφέρει σε ανύποπτο χρόνο ο Αμερικανός πρώην πρέσβης στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, την περίοδο που ήταν υφυπουργός Ενεργειακών Πόρων των Ηνωμένων Πολιτειών. «Το να ενισχύσουμε τη ροή ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ Βορρά και Νότου είναι ίσως ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες στην ενεργειακή ασφάλεια και στην ενεργειακή μετάβαση στην Ευρώπη», είναι η θέση που έχει εκφράσει η ελληνική κυβέρνηση στις Βρυξέλλες, επιδιώκοντας, πέρα από την αμερικανική, και την ισχυρή ευρωπαϊκή υποστήριξη – και φυσικά την ανάλογη χρηματοδότηση.
Παπασταύρου: Επέκταση του δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, επισκέφθηκε προχθές, Πέμπτη, την Κρέσνα της Βουλγαρίας, προσκεκλημένος του υπουργού Ενέργειας της γειτονικής χώρας, Ζέκο Στάνκοφ. Μαζί με τον πρωθυπουργό της Βουλγαρίας, Ρόσεν Ζελιάσκοφ, και τον υπουργό Εξωτερικών της Ουγγαρίας, Πέτερ Σιγιάρτο, οι δύο υπουργοί εγκαινίασαν την κατασκευή μεγάλης διακλάδωσης του βουλγαρικού δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου, στο πλαίσιο του Κάθετου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου (Vertical Corridor). Ο κ. Παπασταύρου είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον Βούλγαρο ομόλογό του και να επιθεωρήσουν από αέρος, με πτήση σε ελικόπτερο, το έργο, αναδεικνύοντας τη σημασία της ενεργειακής διασύνδεσης των δύο χωρών με την υπόλοιπη Ευρώπη και την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου. Το κομβικό αυτό έργο, που αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του πρώτου τριμήνου του 2026, συνδέεται με την επέκταση της δυναμικότητας από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία (με σημείο διασύνδεσης το Σιδηρόκαστρο) και από τη Βουλγαρία προς τη Ρουμανία (με σημείο διασύνδεσης την Κρέσνα) ως βασικό τμήμα του Κάθετου Διαδρόμου, καθώς και με την υλοποίηση των στόχων για τη διαφοροποίηση και τη βελτίωση της ασφάλειας εφοδιασμού.
Σύμφωνα με αρμόδιες κυβερνητικές πηγές με τις οποίες συνομιλήσαμε, γίνεται πλέον το πρώτο ουσιαστικό βήμα υλοποίησης της πρωτοβουλίας του Κάθετου Διαδρόμου, μια ελληνική στρατηγική επιλογή, που ανάγεται στο 2009 και σε ό,τι αφορά τη χώρα μας υλοποιείται συστηματικά μετά το 2019, μέσα από την υλοποίηση του αγωγού IGB (Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας-Βουλγαρίας) το 2022 και την έναρξη εμπορικής λειτουργίας του FSRU Αλεξανδρούπολης (νέα μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου) το 2024.
Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι ο Κάθετος Διάδρομος διασφαλίζει πως η Ελλάδα μέσα από τους τερματικούς σταθμούς Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) σε Ρεβυθούσα και Αλεξανδρούπολη –και όχι η Τουρκία– μπορεί να πρωταγωνιστήσει στην πλήρη απεξάρτηση των χωρών της Νοτιοανατολικής και Ανατολικής Ευρώπης από το ρωσικό αέριο. Με αυτόν τον τρόπο, μάλιστα, εφαρμόζει και την Ευρωπαϊκή Στρατηγική του RepowerEU και ενισχύει ουσιαστικά την ενεργειακή ασφάλεια και ανθεκτικότητα της Ουκρανίας.
Στα 3,6 δισ. κυβικά μέτρα θα φτάσει η ελληνική δυναμικότητα εξεαγωγής αερίου
Με βάση τα στοιχεία που είναι στη διάθεση των «Π», η αύξηση δυναμικότητας στην εξαγωγή φυσικού αερίου από Ελλάδα προς Βουλγαρία μέσω των δύο ΕΣΦΑ (Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου) θα φτάσει από τα 2,3 στα 3,6 δισ. κυβικά μέτρα. Μαζί με την επερχόμενη αύξηση της μεταφορικής δυναμικότητας του IGB από 3 σε 5 ΔΚΜ (Δισεκατομμύρια Κυβικά Μέτρα), η συνολική διαμετακομιστική δυναμικότητα της Ελλάδας προς Βορρά θα αυξηθεί στα 8,6 ΔΚΜ/έτος, ξεκλειδώνοντας το εξαγωγικό δυναμικό της Ρεβυθούσας και πρωτίστως της Αλεξανδρούπολης. Μαζί, δε, με την υλοποίηση και του αγωγού διασύνδεσης με τη Βόρεια Μακεδονία (1,5-3 ΔΚΜ δυναμικότητας) η εξαγωγική δυναμικότητα των ελληνικών υποδομών φυσικού αερίου από τη Βόρεια Ελλάδα έως τη Σερβία, τη Σλοβακία και την Ουκρανία θα φτάσει στα 11,6 ΔΚΜ!
Η χώρα, όπως έχει τονίσει πολλές φορές την τελευταία τριετία ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις επαφές του στο εξωτερικό, συνιστά κόμβο μεταφοράς ενέργειας στον διάδρομο Νότου-Βορρά, αποτελεί γέφυρα της Ευρώπης με τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο μέχρι και την Ουκρανία και επιδιώκει να είναι πάροχος ενεργειακής ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή.