Πολεοδομίες τέλος από τους δήμους. Οχι άμεσα, αλλά σε εύλογο χρονικό διάστημα και κατόπιν διαβούλευσης με την Τοπική Αυτοδιοίκηση η κυβέρνηση σχεδιάζει μια ριζική μεταρρύθμιση σε σχέση με τις Πολεοδομίες, με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών και των επιχειρήσεων, αλλά και την αποκατάσταση της τάξης και της διαφάνειας. Η πρώτη έρευνα αξιολόγησης των υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης από τους πολίτες ολοκληρώθηκε προ ημερών και τα αποτελέσματά της παρουσιάστηκαν από τον αρμόδιο υπουργό Εσωτερικών, Θεόδωρο Λιβάνιο, την περασμένη Τετάρτη. Σε ό,τι αφορά τους δήμους, οι πολίτες κλήθηκαν να βαθμολογήσουν 23 διαφορετικές υπηρεσίες - οι υπηρεσίες δόμησης, δηλαδή οι Πολεοδομίες, πήραν κατά μέσο όρο βαθμολογία 3,4 μονάδων. Ηταν η πέμπτη χαμηλότερη από όλες τις υπηρεσίες.

Διαβάστε: Ρόδος: Απορρίφθηκαν οι προσφυγές στελεχών της Πολεοδομίας για μείωση εγγυήσεων για την υπόθεση διαφθοράς

Πέραν τούτου, είχαν προηγηθεί αποκαλύψεις, όπως το κύκλωμα έκδοσης παράνομων οικοδομικών εργασιών και αδειών σε Πολεοδομίες στη Χαλκιδική, το σκάνδαλο με την Πολεοδομία Ρόδου κ.ά. «Να κάνω μία ειδική αναφορά στις τοπικές υπηρεσίες δόμησης. Παίρνουν χαμηλό βαθμό. Αυτό μας προβληματίζει ιδιαίτερα. Παίρνουν ακόμα πιο χαμηλό βαθμό εκεί που υπάρχουν, προφανώς, ενδείξεις και αποδείξεις πια παράνομων αδειοδοτήσεων τοπικών κυκλωμάτων», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης δημόσιων υπηρεσιών από τους πολίτες και της εσωτερικής αξιολόγησης δημοσίων υπαλλήλων. «Ομως αναμένεται μία δραστική παρέμβαση από πλευράς κυβέρνησης και του αρμόδιου υπουργείου για τον τρόπο με τον οποίο εκδίδονται πια οι άδειες δόμησης. Νομίζω ότι το σύστημα αυτό έχει φτάσει πια στα όριά του και πρέπει να αναμορφωθεί με τρόπο πολύ πιο δραστικό», πρόσθεσε με νόημα ο πρωθυπουργός. 

Η βέλτιστη λύση

Πρόκειται, σύμφωνα με πληροφορίες, για ένα θέμα που συζητείται εδώ και καιρό στο Μέγαρο Μαξίμου και αναζητείται η βέλτιστη λύση για την κεντρικοποίηση του συστήματος των Πολεοδομιών, με τρόπο τέτοιο όμως ώστε να μην ξεσπάσει «πόλεμος» με τους δήμους. Είτε μέσω της Κεντρικής Υπηρεσίας Δόμησης είτε με κάποιο άλλο σχήμα, ο στόχος είναι οι Πολεοδομίες να υπαχθούν στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και παράλληλα να τρέξει πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά η ψηφιοποίησή τους, ώστε ο πολίτης ή ο επιχειρηματίας να μπορεί να διεκπεραιώνει ηλεκτρονικά την όλη διαδικασία που απαιτείται. Το έργο, με προϋπολογισμό 160.000.000 ευρώ, αφορά σε 3,5 εκατομμύρια αρχεία (πάνω από 80 εκατομμύρια σελίδες και σχέδια) των Πολεοδομιών και στοχεύει στη δημιουργία ενός ενιαίου ψηφιακού αρχείου, άμεσα προσβάσιμου σε μηχανικούς, πολίτες και διοικητικές Αρχές. Μέσω της ψηφιοποίησης, οι πολίτες θα μπορούν να αναζητούν άδειες και πολεοδομικά έγγραφα χωρίς φυσική παρουσία, ενώ οι μηχανικοί θα εξυπηρετούνται άμεσα για μεταβιβάσεις ή δηλώσεις αυθαιρέτων. Η πλατφόρμα θα διασυνδεθεί με το Κτηματολόγιο και την e-Αδειες, ανοίγοντας τον δρόμο για πλήρη ηλεκτρονική εξυπηρέτηση.

Ηδη τον περασμένο Απρίλιο, λίγες εβδομάδες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, με συνέντευξή του στα «Π» δήλωνε ότι «ο νόμος του 2010, που μετέφερε τις Πολεοδομίες στους δήμους, αντικειμενικά δεν έφερε τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα, ούτε ως προς τη διαφάνεια ούτε ως προς την επικουρικότητα -οι αποφάσεις να λαμβάνονται κοντά στον πολίτη- ούτε ως προς την αποτελεσματικότητα». Αποκάλυπτε δε ότι ήταν σε εξέλιξη από τότε ο σχετικός ανασχεδιασμός. «Σχεδιάζουμε, μαζί με τα συναρμόδια υπουργεία, πρωτοβουλίες που θα ενισχύσουν τη διαφάνεια, θα αποκαταστήσουν την αξιοπιστία της Πολεοδομίας απέναντι στον πολίτη, θα επιτύχουν την κοινωνική συνοχή. Εξετάζουμε πιθανές λύσεις εξυγίανσης - ήδη η κυβέρνηση παρεμβαίνει με αυστηρότητα όταν εντοπίζονται θύλακες ανομίας για την καταστολή τους», ήταν χαρακτηριστικά τα λόγια του κ. Παπασταύρου.

Ακραία προβλήματα

Και πριν ωστόσο από τα φαινόμενα διαφθοράς που αναδείχθηκαν, αλλά και από  την αρνητική εν πολλοίς αξιολόγηση των πολιτών, το πρόβλημα με τις Πολεοδομίες είχε αναδειχθεί πολλάκις από τον Συνήγορο του Πολίτη, ο οποίος μάλιστα σε πρόσφατη αναφορά του επεσήμανε μεγάλες καθυστερήσεις στη διεκπεραίωση των πολεοδομικών υποθέσεων, μεγάλο αριθμό εκκρεμοτήτων και υποστελέχωση των υπηρεσιών. Υπογράμμιζε δε ότι το μοντέλο της διοικητικής υποστήριξης των δήμων που στερούνται υπηρεσιών δόμησης δεν λειτούργησε αποτελεσματικά, λόγω της οριακής στελέχωσης των μητροπολιτικών δήμων που κλήθηκαν να τις υποστηρίξουν, με αποτέλεσμα να δημιουργεί «ακραία προβλήματα κακοδιοίκησης, συνιστώντας παραβίαση των αρχών της νομιμότητας και της χρηστής διοίκησης».

Η λεγόμενη κεντρικοποίηση των υπηρεσιών δόμησης υπηρετεί και μια άλλη λογική. Για το 80% της επικράτειας εκπονούνται ήδη 227 Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ), δηλαδή σύνθετες χωροταξικές-πολεοδομικές μελέτες, καλύπτοντας 731 Δημοτικές Ενότητες σε όλη τη χώρα. Με επιστημονικά τεκμηριωμένο σχεδιασμό καθορίζονται χρήσεις γης, όροι και περιορισμοί δόμησης, περιοχές προστασίας, όπως και ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, οριοθετήσεις ρεμάτων, περιοχές ειδικών αστικών κινήτρων, δίκτυα μεταφορών και κατασκευών. Παράλληλα, εκπονούνται 18 Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ) καλύπτοντας 99 Δημοτικές Ενότητες και έχουν κοινούς στόχους, αρχές και χαρακτηριστικά με τα ΤΠΣ. Οταν όλο αυτό το φιλόδοξο έργο ολοκληρωθεί, θα είναι πιο εύκολο να εφαρμοστεί μια ενιαία πολιτική για τη δόμηση στη χώρα, λαμβάνοντας φυσικά υπόψη κάθε τοπική ιδιαιτερότητα, όπως αυτή θα εκφράζεται μέσα από τα πολεοδομικά σχέδια.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά