«Όλες και όλοι πρέπει να νιώθουν ασφαλείς στις σχολές τους: οι φοιτητές, οι διδάσκοντες, οι ερευνητές, το διοικητικό προσωπικό, οι προσκεκλημένοι ομιλητές». Με αυτόν τον διακηρυγμένο στόχο, η κυβέρνηση προχωρά σε μια σειρά μέτρων για να ενισχύσει την ασφάλεια στα πανεπιστήμια και να δώσει ένα οριστικό τέλος στα περιστατικά βίας και ανομίας που παρατηρούνται ανά διαστήματα. Μεγαλύτερη αυστηρότητα θα υπάρξει και για τους πρυτάνεις που δεν μεριμνούν για τα σχέδια ασφαλείας των πανεπιστημίων τους, αλλά και για τους φοιτητές που με τις πράξεις τους προκαλούν ζημιές στην πανεπιστημιακή περιουσία. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, στο νομοσχέδιο που θα παρουσιάσει σύντομα η αρμόδια υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Σοφία Ζαχαράκη, θα προβλέπεται ρητά ότι μετά την οριστική ταυτοποίηση του φυσικού προσώπου που προκάλεσε την όποια ζημιά, είτε μέσω της πειθαρχικής είτε μέσω της ποινικής διαδικασίας, και τον προσδιορισμό του ύψους των ζημιών, θα αποστέλλεται στην αρμόδια ΔΟΥ για είσπραξη κατά τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.

Διαβάστε: Νίκος Παπαϊωάννου στην Απογευματινή: Ειδικό ποινικό πλαίσιο για την πανεπιστηµιακή βία

Παράλληλα, το υπουργείο Παιδείας συγκροτεί Εθνικό Παρατηρητήριο Ασφάλειας ΑΕΙ, έναν μόνιμο μηχανισμό που θα συγκεντρώνει και θα ψηφιοποιεί όλα τα περιστατικά βίας ή εκφοβισμού στους πανεπιστημιακούς χώρους, τροφοδοτώντας μια κεντρική βάση δεδομένων. Με καθημερινή εποπτεία θα ελέγχει εάν τα ιδρύματα εφαρμόζουν τα σχέδια ασφαλείας, τα συστήματα ελεγχόμενης πρόσβασης και τις συμβάσεις φύλαξης, ενώ θα συνεργάζεται στενά με τις εσωτερικές Μονάδες Προστασίας για άμεση καθοδήγηση σε κρίσιμα περιστατικά. Κάθε χρόνο θα καταρτίζει έκθεση με αναλυτικά στατιστικά, ποιοτικά συμπεράσματα και συγκεκριμένες προτάσεις πολιτικής. Θα στελεχώνεται με ειδικούς αποσπασμένους από το Δημόσιο και τα ίδια τα πανεπιστήμια, ώστε να λειτουργεί ως κεντρικός κόμβος συντονισμού, τεχνικής βοήθειας και χάραξης στρατηγικής για την ασφάλεια των πανεπιστημίων.

Κυβερνητικό σχέδιο για τα πανεπιστήμια: Αυτές θα είναι οι παρεμβάσεις

Αναλυτικά, οι παρεμβάσεις που σχεδιάζονται, είτε νομοθετικά είτε πρακτικά, για την ενίσχυση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότερης αντιμετώπισης των περιστατικών βίας και ανομίας στους χώρους των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων είναι οι ακόλουθες: Ενίσχυση των μέσων φύλαξης των πανεπιστημιακών χώρων, με την εγκατάσταση συστημάτων πρόσβασης, ταυτοποίησης και καμερών και προσθήκη προσωπικού ασφαλείας. Πλήρης στελέχωση των Μονάδων Ασφαλείας των ΑΕΙ. Σταθερή συνεργασία μεταξύ των πανεπιστημίων και της Ελληνικής Αστυνομίας, με σαφείς όρους και συνεννοήσεις. Το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων θα προχωρήσει σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο πρόληψης παραβατικών συμπεριφορών. Αυτό θα περιλαμβάνει καμπάνιες ενημέρωσης, επιμορφωτικά σεμινάρια και δράσεις ευαισθητοποίησης, που στοχεύουν στη διαμόρφωση κουλτούρας μηδενικής ανοχής στη βία.

Αυστηροποίηση της ποινικής αντιμετώπισης όσων εμπλέκονται σε κακουργηματικές πράξεις εντός των πανεπιστημίων και επιτάχυνση των νομικών διαδικασιών. Καθιέρωση αυτοδίκαιων κυρώσεων για όσους παρανομούν. Αυστηροποίηση των πειθαρχικών μέτρων σε βάρος των φοιτητών που αποδεδειγμένα μετέχουν σε έκνομες ενέργειες, με διευκόλυνση των διαδικασιών διαγραφής. Ο υφιστάμενος Ν. 4957 (νόμος του 2022 για τα ΑΕΙ) προβλέπει και την οριστική διαγραφή φοιτητή ανάλογα με τη βαρύτητα του περιστατικού. Ομως, στην πράξη αυτό δεν συμβαίνει, με «άλλοθι» των πανεπιστημιακών Αρχών τη δυσκολία συγκρότησης των πειθαρχικών συμβουλίων, που εκ του νόμου πρέπει να αποφασίσουν. Πλέον, θα δοθεί η δυνατότητα στα πειθαρχικά συμβούλια να συγκροτηθούν χωρίς την παρουσία εκπροσώπου των φοιτητών. Η θέσπιση ενός Πειθαρχικού Συμβουλίου ανά Ιδρυμα και η άμεση συγκρότησή του θα προβλέπονται ρητά στο νέο νομοσχέδιο. Με την ίδια νομοθετική πρωτοβουλία, θα προβλεφθεί αστική ευθύνη και αποζημίωση για τις φθορές στην περιουσία των πανεπιστημίων, εφόσον βέβαια ταυτοποιηθούν οι δράστες. Σε κάθε περίπτωση, θα ισχύει η αρχή της αναλογικότητας και την τελική απόφαση θα λαμβάνει το Πειθαρχικό. Οσοι καταστρέφουν πανεπιστημιακή περιουσία θα είναι υποχρεωμένοι να πληρώσουν για την αποκατάστασή της.

Ειδικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση ποινικά κολάσιμων συμπεριφορών, που περιλαμβάνει αναστολή φοιτητικής ιδιότητας για έως 24 μήνες για φοιτητές σε βάρος των οποίων ασκούνται ποινικές διώξεις (ανάλογα με την εξέλιξη της ποινικής δικογραφίας). Επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης. Στο πλαίσιο αυτό, θα οριστεί αντεισαγγελέας Αρείου Πάγου ο οποίος θα έχει την πανελλαδική εποπτεία αδικημάτων που απορρέουν από περιστατικά πανεπιστημιακής βίας. Συνέπειες θα προβλέπονται στο εξής για τους πρυτάνεις οι οποίοι δεν θα καταθέσουν, εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος, τα σχέδια ασφαλείας των πανεπιστημίων. Θα ζητηθεί απολογισμός και λογοδοσία για το ποσό των 10.000.000 ευρώ που έχουν δοθεί για την εκπόνηση των σχεδίων. Οι ποινές μάλιστα θα αφορούν προσωπικά τους πρυτάνεις και δεν θα συνδεθεί η πορεία των σχεδίων ασφαλείας των πανεπιστημίων με τη χρηματοδότηση των Ιδρυμάτων.

Παρακολούθηση

Θα δημιουργηθεί Παρατηρητήριο στο υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (μέσω ειδικής πλατφόρμας) για την καταγραφή και παρακολούθηση συμβάντων εντός των πανεπιστημίων, καθώς και για παρακολούθηση της εφαρμογής και επικαιροποίησης των σχεδίων ασφαλείας. Το Εθνικό Παρατηρητήριο Βίας θα ασχολείται με τη συστηματική καταγραφή και παρακολούθηση όλων των προβλημάτων, αλλά και με τη διασφάλιση λογοδοσίας. Συγκεκριμένη προθεσμία έξι μηνών -μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου δηλαδή- για την κατάρτιση των εσωτερικών κανονισμών των πανεπιστημίων. Προθεσμία δύο μηνών -έως το τέλος Ιουλίου- για την εκπόνηση ή την επικαιροποίηση Σχεδίων Ασφαλείας και Προστασίας, καθώς ήδη έχουν περάσει σχεδόν τέσσερα χρόνια από την ψήφιση του σχετικού νόμου και δύο στα τρία ΑΕΙ ουδέν έχουν πράξει στην κατεύθυνση αυτή. Θα υπάρξει διυπουργική συνεργασία σε επίπεδο γενικών γραμματέων για συντονισμό δράσεων ως προς την ασφάλεια και τα θέματα πολιτικής προστασίας και συνεργασία με τους πρυτάνεις.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά