Οι κινήσεις Μητσοτάκη στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ: Παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για νέα, άτυπη συνάντηση με τον Ερντογάν
Σαφές μήνυμα προς την Άγκυρα
Ποια στάση θα κρατήσει ο Έλληνας πρωθυπουργός για το Ουκρανικό, αλλά και τον πόλεμο στο Ισραήλ - Ποιες ενέργειες γίνονται στο παρασκήνιο για νέα, άτυπη συνάντηση με τον Ερντογάν

Παρά τα ήρεµα νερά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις τα τελευταία σχεδόν δυόµισι χρόνια και τα αποτελέσµατα που αυτά έχουν φέρει (σε τουρισµό, Μεταναστευτικό, εµπόριο κ.α.), η µόνη ίσως φορά που οι ηγέτες των δύο χωρών θα βρεθούν στη Χάγη θα είναι αυτή την Τετάρτη, µε αφορµή την ετήσια Σύνοδο του ΝΑΤΟ. Το ∆ιεθνές ∆ικαστήριο, που εδρεύει στην ολλανδική πόλη, µοιάζει προς το παρόν µακρινός στόχος για τη διευθέτηση της βασικής διαφοράς των δύο χωρών, του καθορισµού δηλαδή των ορίων της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονοµικής Ζώνης.
Διαβάστε: Σκληρό πόκερ στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ: Τι θα πει ο Κυριάκος Μητσοτάκης για τις αμυντικές δαπάνες απέναντι στη σκληρή ατζέντα Τραμπ - Το "παγωμένο" κλίμα με Ερντογάν
Οι κ. Μητσοτάκης και Ερντογάν δεν έχουν κλείσει προς το παρόν κάποια διµερή συνάντηση στο περιθώριο της συνόδου, που ξεκινά (και ολοκληρώνεται) την Τετάρτη, αλλά στο παρασκήνιο φέρεται να υπάρχουν διαβουλεύσεις ώστε να πραγµατοποιηθεί. Στην αντίστοιχη περσινή Σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ουάσινγκτον, εξάλλου, η άτυπη συνάντηση των δύο ηγετών κλείστηκε µόλις το προηγούµενο βράδυ της συνόδου.
Οι δίαυλοι επικοινωνίας των δύο χωρών παραµένουν ενεργοί και πολυεπίπεδοι: Ο υφυπουργός Εξωτερικών, αρµόδιος για την Οικονοµική ∆ιπλωµατία και Εξωστρέφεια, Τάσος Χατζηβασιλείου, συναντήθηκε προ ηµερών µε τον Τούρκο οµόλογό του στην Αγκυρα για την προώθηση της λεγόµενης θετικής ατζέντας. Την προηγούµενη ακριβώς ηµέρα η έτερη υφυπουργός Εξωτερικών, πρέσβης Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, συναντήθηκε επίσης µε τον κ. Μποζάι στην Αγκυρα, στο πλαίσιο της διαδικασίας Πολιτικού ∆ιαλόγου.
Μεσολάβησε βέβαια η κατάθεση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασµού της Τουρκίας (που απο τυπώνει την προσπάθειά της να καρπωθεί το µισό Αιγαίο) στην UNESCO, «σε έναν αναρµόδιο φορέα, που δεν δύναται να υποδεχτεί τέτοια κατάθεση», όπως επεσήµαναν στη συνέχεια κυβερνητικά στε λέχη. Τα ίδια στελέχη τόνιζαν πως οι θέσεις της Τουρκίας είναι γνωστές επί πολλά χρόνια, ενώ ο διάλογος δεν έχει αποµειώσει ούτε κατ’ ελάχιστον τις ελληνικές θέσεις. Οπως υπογράµµιζαν, «η κυβέρνηση µένει πάντα πιστή στις “κόκκινες” γραµµές της, επιδιώκοντας τα ήρεµα νερά αλλά και φροντίζοντας να υπερασπίζεται τα εθνικά δίκαια».
Το µήνυµα προς την Αγκυρα είναι σαφές, ότι χωρίς διµερή συµφωνία δεν υπάρχει δυνατότητα άντλησης δανείων από τους πόρους «SAFE» και χωρίς οµοφωνία δεν υπογράφεται συµφωνία. Και το «κλειδί» γι’ αυτή τη συµφωνία ίσως να κρύβεται στην άρση του casus belli από την Τουρκία, έπειτα από τρεις δεκαετίες.
Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ, που φέρεται να έχει συµπτυχθεί σε µόλις τρεις ώρες το πρωί της Τετάρτης, για να αποφευχθεί ο κίνδυνος να την εγκαταλείψει πρόωρα ο Ντόναλντ Τραµπ, γίνεται στη σκιά των πολεµικών συγκρούσεων στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. Ο Βολοντίµιρ Ζελένσκι ήταν παρών στο δείπνο των ηγετών το βράδυ της Τρίτης και ο Κυριάκος Μητσοτάκης –που συµµετείχε στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής Ουκρανίας-Νοτιοανατολικής Ευρώπης, στην Οδησσό– έχει ήδη διαµηνύσει µε σαφήνεια ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία, όπως έκανε από την αρχή, διπλωµατικά, πολιτικά, οικονοµικά, στρατιωτικά, ανθρωπιστικά. Ο Ελληνας πρωθυπουργός έχει επίσης υποστηρίξει ότι µόνο η Ουκρανία πρέπει και θα αποφασίσει για την αποδοχή ή την απόρριψη οποιασδήποτε ειρηνευτικής φόρµουλας, ενώ πιέζει προς την κατεύθυνση µιας άµεσης και άνευ όρων κατάπαυσης του πυρός, ως πρώτο βήµα προς µια δίκαιη και βιώσιµη ειρήνη.
Στο ίδιο πλαίσιο θα κινηθεί ο κ. Μητσοτάκης τόσο στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Χάγη όσο και στη διήµερη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης που ξεκινά αµέσως µετά, την Πέµπτη 26 Ιουνίου. Τόσο το Ουκρανικό όσο κυρίως το Μεσανατολικό θα απασχολήσουν έντονα και τις δύο συνόδους, όπου εξάλλου συµµετέχουν οι ίδιοι 23 ηγέτες (σε σύνολο 32 στο ΝΑΤΟ και 27 στην Ε.Ε.). Η ανησυχία στην Αθήνα είναι βαθιά για τις εξελίξεις στο νέο πολεµικό µέτωπο, αυτή τη φορά µε το Ιράν, και τις ευρύτερες συνέπειες που αυτές µπορεί να φέρουν σε επίπεδο γεωπολιτικό, οικονοµικό, εµπορικό, αλλά και στο πώς θα επηρεάσουν τις εισερχόµενες τουριστικές ροές.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επικοινώνησε τις τελευταίες ηµέρες µε τον Μπέντζαµιν Νετανιάχου και µε τους ηγέτες όλων των µεγάλων χωρών της περιοχής (Σαουδική Αραβία, Ιορδανία, Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα), βρίσκοντας κοινό τόπο στην ανάγκη για άµεση αποκλιµάκωση αυτής της έντασης. «Να επανέλθουν τα ενδιαφερόµενα µέρη στο τραπέζι των συζητήσεων, έτσι ώστε να ολοκληρωθεί αυτή η υπό διαπραγµάτευση συµφωνία που αφορούσε το πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν, χωρίς εντάσεις, οι οποίες κινδυνεύουν να πυροδοτήσουν ακόµα µε γαλύτερα προβλήµατα στην ευρύτερη περιοχή», είναι η θέση που εκφράζει ο πρωθυπουργός, που αποκλείει εκ των προτέρων οποιαδήποτε συµµετοχή των ελληνικών Ενόπλων ∆υνάµεων σε οποιαδήποτε πιθανή στρατιωτική επιχείρηση.
Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα Παραπολιτικά
Διαβάστε: Σκληρό πόκερ στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ: Τι θα πει ο Κυριάκος Μητσοτάκης για τις αμυντικές δαπάνες απέναντι στη σκληρή ατζέντα Τραμπ - Το "παγωμένο" κλίμα με Ερντογάν
Μητσοτάκης: Οι κινήσεις του στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ: Παρασκηνιακές ενέργειες για νέα, άτυπη συνάντηση με τον Ερντογάν
Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν πέρασαν την Τρίτη το βράδυ τις πύλες του παλατιού Huis ten Bosch –µόλις τρία χιλιόµετρα µακριά από το ∆ιεθνές ∆ικαστήριο–, όπου ο βασιλιάς της Ολλανδίας Βίλεµ-Αλεξάντερ µε τη σύζυγό του, βασίλισσα Μαξίµα, διοργάνωσαν δείπνο προς τιµήν των ηγετών των 32 κρατών-µελών της Βορειοατλαντικής Συµµαχίας. Ο κεντρικός στόχος που έχει θέσει ο Μαρκ Ρούτε για τη σύνοδο είναι µια κατ’ αρχήν συµφωνία για να ανέβει το ελάχιστο όριο δαπανών κάθε χώρας για την άµυνα στο 5% του ΑΕΠ, σε βάθος χρόνου, µια θέση που στηρίζει αναφανδόν ο Ντόναλντ Τραµπ και στην οποία, σύµφωνα µε πληροφορίες, ο Ελληνας πρωθυπουργός δεν θα αντιτεθεί.Οι κ. Μητσοτάκης και Ερντογάν δεν έχουν κλείσει προς το παρόν κάποια διµερή συνάντηση στο περιθώριο της συνόδου, που ξεκινά (και ολοκληρώνεται) την Τετάρτη, αλλά στο παρασκήνιο φέρεται να υπάρχουν διαβουλεύσεις ώστε να πραγµατοποιηθεί. Στην αντίστοιχη περσινή Σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ουάσινγκτον, εξάλλου, η άτυπη συνάντηση των δύο ηγετών κλείστηκε µόλις το προηγούµενο βράδυ της συνόδου.
Οι δίαυλοι επικοινωνίας των δύο χωρών παραµένουν ενεργοί και πολυεπίπεδοι: Ο υφυπουργός Εξωτερικών, αρµόδιος για την Οικονοµική ∆ιπλωµατία και Εξωστρέφεια, Τάσος Χατζηβασιλείου, συναντήθηκε προ ηµερών µε τον Τούρκο οµόλογό του στην Αγκυρα για την προώθηση της λεγόµενης θετικής ατζέντας. Την προηγούµενη ακριβώς ηµέρα η έτερη υφυπουργός Εξωτερικών, πρέσβης Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, συναντήθηκε επίσης µε τον κ. Μποζάι στην Αγκυρα, στο πλαίσιο της διαδικασίας Πολιτικού ∆ιαλόγου.
Μεσολάβησε βέβαια η κατάθεση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασµού της Τουρκίας (που απο τυπώνει την προσπάθειά της να καρπωθεί το µισό Αιγαίο) στην UNESCO, «σε έναν αναρµόδιο φορέα, που δεν δύναται να υποδεχτεί τέτοια κατάθεση», όπως επεσήµαναν στη συνέχεια κυβερνητικά στε λέχη. Τα ίδια στελέχη τόνιζαν πως οι θέσεις της Τουρκίας είναι γνωστές επί πολλά χρόνια, ενώ ο διάλογος δεν έχει αποµειώσει ούτε κατ’ ελάχιστον τις ελληνικές θέσεις. Οπως υπογράµµιζαν, «η κυβέρνηση µένει πάντα πιστή στις “κόκκινες” γραµµές της, επιδιώκοντας τα ήρεµα νερά αλλά και φροντίζοντας να υπερασπίζεται τα εθνικά δίκαια».
Σαφές μήνυμα προς την Άγκυρα
Μεταξύ της τελευταίας συνάντησης Μητσοτάκη - Ερντογάν έχει µεσολαβήσει επίσης η επί της αρχής συµφωνία για τον επανεξοπλισµό της Ευρωπαϊκής Ενωσης, µέρος του οποίου είναι το πρόγραµµα «SAFE» µε χαµηλότοκα δάνεια, συνολικού ύψους 150 δισ. ευρώ. Η Ελλάδα, όπως τονίζει σταθερά το τελευταίο διάστηµα η κυβέρνηση, µερίµνησε ώστε κατά τη διαπραγµάτευση του σχετικού Κανονισµού να τεθούν προϋποθέσεις ως προς τη δυνατότητα συµµετοχής τρίτων χωρών στο δανειοδοτικό πρόγραµµα για την άµυνα και την αµυντική-τεχνολογική βιοµηχανία. Πρόκειται, όπως επισηµαίνουν, για δικλίδες ασφαλείας, που προβλέπουν ότι «απαιτείται οµοφωνία των κρατών-µελών για την υπογραφή οποιασδήποτε διµερούς συµφωνίας µεταξύ της Ε.Ε. και τρίτης χώρας η οποία ενδιαφέρεται να λάβει µέρος στο “SAFE”».Το µήνυµα προς την Αγκυρα είναι σαφές, ότι χωρίς διµερή συµφωνία δεν υπάρχει δυνατότητα άντλησης δανείων από τους πόρους «SAFE» και χωρίς οµοφωνία δεν υπογράφεται συµφωνία. Και το «κλειδί» γι’ αυτή τη συµφωνία ίσως να κρύβεται στην άρση του casus belli από την Τουρκία, έπειτα από τρεις δεκαετίες.
Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ, που φέρεται να έχει συµπτυχθεί σε µόλις τρεις ώρες το πρωί της Τετάρτης, για να αποφευχθεί ο κίνδυνος να την εγκαταλείψει πρόωρα ο Ντόναλντ Τραµπ, γίνεται στη σκιά των πολεµικών συγκρούσεων στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. Ο Βολοντίµιρ Ζελένσκι ήταν παρών στο δείπνο των ηγετών το βράδυ της Τρίτης και ο Κυριάκος Μητσοτάκης –που συµµετείχε στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής Ουκρανίας-Νοτιοανατολικής Ευρώπης, στην Οδησσό– έχει ήδη διαµηνύσει µε σαφήνεια ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία, όπως έκανε από την αρχή, διπλωµατικά, πολιτικά, οικονοµικά, στρατιωτικά, ανθρωπιστικά. Ο Ελληνας πρωθυπουργός έχει επίσης υποστηρίξει ότι µόνο η Ουκρανία πρέπει και θα αποφασίσει για την αποδοχή ή την απόρριψη οποιασδήποτε ειρηνευτικής φόρµουλας, ενώ πιέζει προς την κατεύθυνση µιας άµεσης και άνευ όρων κατάπαυσης του πυρός, ως πρώτο βήµα προς µια δίκαιη και βιώσιµη ειρήνη.
Οι επαφές του πρωθυπουργού - Ξεκαθαρίζει τη θέση του
Στο ίδιο πλαίσιο θα κινηθεί ο κ. Μητσοτάκης τόσο στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Χάγη όσο και στη διήµερη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης που ξεκινά αµέσως µετά, την Πέµπτη 26 Ιουνίου. Τόσο το Ουκρανικό όσο κυρίως το Μεσανατολικό θα απασχολήσουν έντονα και τις δύο συνόδους, όπου εξάλλου συµµετέχουν οι ίδιοι 23 ηγέτες (σε σύνολο 32 στο ΝΑΤΟ και 27 στην Ε.Ε.). Η ανησυχία στην Αθήνα είναι βαθιά για τις εξελίξεις στο νέο πολεµικό µέτωπο, αυτή τη φορά µε το Ιράν, και τις ευρύτερες συνέπειες που αυτές µπορεί να φέρουν σε επίπεδο γεωπολιτικό, οικονοµικό, εµπορικό, αλλά και στο πώς θα επηρεάσουν τις εισερχόµενες τουριστικές ροές.Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επικοινώνησε τις τελευταίες ηµέρες µε τον Μπέντζαµιν Νετανιάχου και µε τους ηγέτες όλων των µεγάλων χωρών της περιοχής (Σαουδική Αραβία, Ιορδανία, Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα), βρίσκοντας κοινό τόπο στην ανάγκη για άµεση αποκλιµάκωση αυτής της έντασης. «Να επανέλθουν τα ενδιαφερόµενα µέρη στο τραπέζι των συζητήσεων, έτσι ώστε να ολοκληρωθεί αυτή η υπό διαπραγµάτευση συµφωνία που αφορούσε το πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν, χωρίς εντάσεις, οι οποίες κινδυνεύουν να πυροδοτήσουν ακόµα µε γαλύτερα προβλήµατα στην ευρύτερη περιοχή», είναι η θέση που εκφράζει ο πρωθυπουργός, που αποκλείει εκ των προτέρων οποιαδήποτε συµµετοχή των ελληνικών Ενόπλων ∆υνάµεων σε οποιαδήποτε πιθανή στρατιωτική επιχείρηση.
Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα Παραπολιτικά