Σε µια περίοδο που η διεθνής σταθερότητα δοκιµάζεται, το γεωπολιτικό περιβάλλον της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής παρουσιάζει έντονη ρευστότητα και πολυπλοκότητα. Οι εστίες έντασης πολλαπλασιάζονται: από την παρατεταµένη αστάθεια στη Λιβύη και τη Συρία µέχρι το συνεχές σφυροκόπηµα στη Γάζα και την ευρύτερη αναταραχή στον Περσικό Κόλπο -που δείχνει προσωρινά να καταλαγιάζει-, η περιοχή µεταβάλλεται ραγδαία, επηρεάζοντας τόσο την περιφερειακή ασφάλεια όσο και τις παγκόσµιες ισορροπίες.

Η Ελλάδα, ευρισκόµενη στη συµβολή τριών ηπείρων, καλείται να διαχειριστεί πολλά µέτωπα. Τα ελληνοτουρκικά ραντεβού στο πλαίσιο του Ανώτατου Συµβουλίου Συνεργασίας παραπέµπονται στις φθινοπωρινές καλένδες, η µεταναστευτική πίεση αυξάνεται ως απόρροια της κρίσης στη Μέση Ανατολή και οι νέες τουρκολιβυκές «νάρκες» προσθέτουν ακόµα έναν πονοκέφαλο στην Αθήνα. Ολα αυτά τα κοµµάτια συνθέτουν ένα περίπλοκο παζλ, που προβληµατίζει την ελληνική διπλωµατία. Ο επικεφαλής της, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, παραχώρησε αποκλειστικές δηλώσεις στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», παρουσιάζοντας τις ελληνικές θέσεις και αναλύοντας τις στρατηγικές προτεραιότητες της χώρας µας στην ευρύτερη περιοχή. «Η γεωπολιτική αρένα µεταβάλλεται µε ταχύτητα, όχι πάντοτε επί τα βελτίω. Οι συρράξεις πλέον αποκτούν ένα πολύ ευρύτερο αποτύπωµα. Επιδρούν σε πολύ µεγαλύτερες περιφέρειες και, πέρα από την προφανή ανθρωπιστική διάσταση, επηρεάζουν την παγκόσµια οικονοµία, το περιβάλλον και την εφοδιαστική αλυσίδα. Στο πλαίσιο αυτό, η πολυµερής διπλωµατία των διεθνών οργανισµών εµφανίζεται αδύναµη να επιτελέσει τον ρόλο του καταλύτη στην ειρηνική επίλυση των διαφορών. Αντ’ αυτού, οι περισσότεροι πλέον φαίνεται να προσβλέπουν στην ωφέλιµη διαµεσολάβηση ισχυρών κρατών. Η προβολή ισχύος υποκαθιστά σε µεγάλο βαθµό την παραδοσιακή διεθνή δικαιοταξία», τονίζει ο κ. Γεραπετρίτης. Για την Ελλάδα, όµως, που έχει έναν απρόβλεπτο γείτονα, το ∆ιεθνές ∆ίκαιο αποτελούσε διαχρονικά ασπίδα. Το εύλογο ερώτηµα που προκύπτει στην παρούσα φάση είναι αν αυτό το διπλωµατικό χαρτί εξακολουθεί να θωρακίζει τη χώρα µας. Ο κ. Γεραπετρίτης διατείνεται: «Σε αυτό το περιβάλλον, η Ελλάδα έχει την τελευταία διετία διατηρήσει και επαυξήσει το διπλωµατικό της κεφάλαιο, στηριγµένη στη σωρευµένη αξιοπιστία της εξωτερικής της πολιτικής. Συγκαθορίζει τη διεθνή αρχιτεκτονική ασφαλείας, έχοντας εκλεγεί µε συντριπτική πλειοψηφία στο Συµβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Σε σύµπνοια µε την Κυπριακή ∆ηµοκρατία, επανέφερε το Κυπριακό ως µείζονα προτεραιότητα στην ατζέντα του γενικού γραµµατέα του ΟΗΕ». Υπενθυµίζεται ότι περί τα τέλη Ιουλίου θα πραγµατοποιηθεί νέα πενταµερής συνάντηση για το Κυπριακό.

«Μέσω της βελτίωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, χωρίς καµία παραχώρηση στις εθνικές µας θέσεις, ελαχιστοποιήθηκαν οι µεταναστευτικές ροές και οι παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου. Η χώρα µας άσκησε στο πεδίο τα κυριαρχικά της δικαιώµατα µε την έκδοση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασµού, τη χωροθέτηση θαλάσσιων πάρκων και την προκήρυξη θαλάσσιων οικοπέδων προς εκµετάλλευση µετά την εκδήλωση ενδιαφέροντος του ενεργειακού κολοσσού Chevron. Και στην όποια αντίδραση απάντησε η Ευρωπαϊκή Ενωση, περιλαµβάνοντας στα συµπεράσµατα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου της Πέµπτης την καταδίκη του ανυπόστατου τουρκολιβυκού µνηµονίου και περιορίζοντας την αµυντική συνεργασία στις οµονοούσες χώρες», δηλώνει ο κ. Γεραπετρίτης σε µια χρονική στιγµή που ειδικά το µέτωπο Αγκυρας-Λιβύης δείχνει να έχει αναζωπυρωθεί για τα καλά. Είναι ενδεικτικό ότι την Τετάρτη, την ώρα που ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ένα σύντοµο τετ-α-τετ µε τον Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της ΝΑΤΟϊκής Συνόδου στη Χάγη, οι επικεφαλής των εταιρειών πετρελαίου της Τουρκίας και της Λιβύης, Αχµέτ Τούρκογλου και Μασούντ Σουλεµάν, συµφωνούσαν να ξεκινήσουν σεισµικές έρευνες σε τέσσερα θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης. Με την ελπίδα ότι στο µέλλον θα προχωρήσουν σε γεωτρήσεις υδρογονανθράκων. Τα τρία εξ αυτών είναι νότια της λεγόµενης µέσης γραµµής, δεν εµπίπτουν δηλαδή στην ελληνική δικαιοδοσία, αλλά στη λιβυκή. Ωστόσο, το τέταρτο θαλάσσιο οικόπεδο πατά στο παράνοµο τουρκολιβυκό µνηµόνιο. Σύµφωνα µε πληροφορίες, τις επόµενες ώρες το «Oruc Reis» αναµένεται να πλεύσει προς τη Μεσόγειο.

Η ελληνική κυβέρνηση, πάντως, έχει εµπιστοσύνη στη στρατηγική και τις συµµαχίες της. «Ενισχύσαµε ουσιαστικά τους διπλωµατικούς δεσµούς της χώρας µας µε ισχυρές δυνάµεις του πλανήτη, όπως οι ΗΠΑ και η Ινδία, αλλά και µε κρίσιµα περιφερειακά κράτη, όπως το σύνολο του αραβικού κόσµου. Και, τέλος, σε µια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, οι ελληνικές εξαγωγές άγγιξαν το 2024 τα 50 δισ. ευρώ και το εµπορικό έλλειµµα µειώθηκε σχεδόν 8%. Ολα αυτά δεν έγιναν τυχαία. Με σύνεση και γνώση η Ελλάδα χτίζει τη διπλωµατία των έργων και όχι των δηλώσεων, της άγνοιας και του καιροσκοπισµού, που σε ένα τέτοιο διεθνές περιβάλλον δηµιουργούν τεράστιους κινδύνους για την Ελλάδα και τους Ελληνες», καταλήγει ο κ. Γεραπετρίτης στέλνοντας διττό µήνυµα εντός κι εκτός συνόρων.  

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά