Την κινητοποίηση πόρων που ξεπερνούν 8 δισ. ευρώ μέσω ενεργοποίησης 3 νέων ευρωπαϊκών ταμείων που θα δοθούν στο περιβάλλον, την ανάπτυξη, την καθημερινότητα και τη φτώχεια ήταν το θέμα της διυπουργικής συνέντευξης Τύπου που πραγματοποιείται στο υπουργείο Περιβάλλοντος. Ειδικότερα, τα τρία νέα ευρωπαϊκά ταμεία έχουν κονδύλια πάνω από 8 δισ. ευρώ και θα λειτουργήσει μετά και το Ταμείο Ανάκαμψης  σε προγράμματα για το περιβάλλον, την ανάπτυξη, την καθημερινότητα και τη φτώχεια, από το 2026 έως το 2032. Τα τρία νέα ταμεία είναι το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, με κονδύλια 4,7 δισ. ευρώ, το Ταμείο Εκσυγχρονισμού των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, με κονδύλια 1,6 δισ. ευρώ και το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νήσων, με κονδύλια 1,7 δισ. ευρώ. 

Τα νέα προγράμματα θα δίνουν χρηματοδοτήσεις από το 2026 έως το 2032, «γεγονός που αποτελεί και μια απάντηση στο ερώτημα τι θα γίνει όταν η χώρα στερηθεί τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης» δήλωσε χαρακτηριστικά ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης. «Είναι μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη για την ελληνική κοινωνία και είναι δική μας ευθύνη να τρέξουμε γρήγορα και αποτελεσματικά για την απορρόφηση και τη σωστή αξιοποίηση των κονδυλίων» ανέφερε, προσθέτοντας ότι τους τελευταίους μήνες, τα συναρμόδια υπουργεία συνεργάστηκαν και με την αντιπροεδρία. «Για εμάς όλους αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση το πακέτο αυτό να έχει θετική προστιθέμενη αξία στην κοινωνία μας». 

Οι δέκα άξονες που ανακοίνωσε ο Κωστής Χατζηδάκης είναι:

Αναβάθμιση του Μετρό της Αθήνας

Νέα ηλεκτρικά λεωφορεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη

Ενεργειακή θωράκιση κατοικιών

Αναβάθμιση στις φοιτητικές εστίες

Κατασκευή κοινωνικών κατοικιών

Ηλεκτρικές διασυνδέσεις στα νησιά

Εκσυγχρονισμό στόλου ακτοπλοΐας

Έργα ύδρευσης, άρδευσης και ηλεκτροπαραγωγής στα νησιά

Ενεργειακή αναβάθμιση για μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις

Βελτίωση καθημερινότητας αναπήρων και άλλων ευάλωτων

Σταύρος Παπασταύρου: "Πιο φθηνή και προσιτή ενέργεια χωρίς να μένει κανένας πίσω"

Από την πλευρά του, ο υπουργός Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου ανέφερε ότι το πρόγραμμα αφορά σε πιο φθηνή και προσιτή ενέργεια χωρίς να μένει κανένας πίσω. Στόχος είναι να υπάρξει μετάβαση με άρση των ανισοτήτων. Για το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, ο κ. Παπασταύρου ανέφερε ότι έχει να κάνει με την πρόνοια της Ευρώπης να στηρίξει τους πιο ευάλωτους. Η εφαρμογή θα γίνει από το 2027, αυτός είναι ο σχεδιασμός της ΕΕ. Από τις αρχές του 2026, άρα η Ευρώπη επιδιώκει με χρονοδιάγραμμα εξαετίας να βοηθήσει τους ενεργειακά και μεταφορικά ευάλωτους.  Βασική έννοια είναι η περίμετρος των ευάλωτων ενεργειακά και μεταφορικά νοικοκυριών. Εκεί υπήρχε το κριτήριο των 25.000 ευρώ, όμως προστέθηκαν και κριτήρια απομακρυσμένων περιοχών, άτομα με αναπηρία, μονογονεϊκές οικογένειες. 

Για το Ταμείο Εκσυγχρονισμού, ο κ. Παπασταύρου ανέφερε ότι η επόμενη περίοδος υποβολής είναι τον Σεπτέμβριο.  Μέσω του Ταμείου θα υπάρχει ενίσχυση υποσταθμών δικτύου σε κορεσμένες περιοχές για εγκατάσταση ΑΠΕ, αναβάθμιση και ψηφιοποίηση του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας κλπ. Το τρίτο ταμείο, το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νήσων είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη χώρα μας. Είναι ένα ad hoc διαπραγματευτικό εργαλείο. Έχει συναφθεί τον Νοέμβριο του 2024. Το χρονοδιάγραμμα είναι έως το 2032 και το ποσό με τη μόχλευση μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερο. Το Ταμείο θα αλλάξει την εικόνα στα νησιά, ενώ θα ολοκληρωθεί η διασύνδεση με μια σειρά από νησιά. 

Τη συνέντευξη Τύπου παραχωρούν ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης και οι Υπουργοί Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη, Μεταφορών Κώστας Κυρανάκης, Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος, Οικογένειας και Κοινωνικής Συνοχής Δόμνα Μιχαηλίδου και Ναυτιλίας Βασίλης Κικίλιας.

Ενεργειακή αναβάθμιση φοιτητικής στέγης

Η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη ανέφερε ότι στο ζήτημα του υπουργείο Παιδείας, το πρόγραμμα αφορά στη φοιτητική στέγη, αλλά και στη μεταφορά μαθητών από απομακρυσμένες περιοχές. Μέσω του Κοινωνικού Κλιματικού Ταμείου θα δημιουργηθούν ενεργειακά βιώσιμες φοιτητικές εστίες για ευάλωτους νέους. Στόχος είναι ενεργειακά και αισθητικά, οι φοιτητές να μένουν σε καλύτερους χώρους.

Δεύτερο κομμάτι αφορά στη δυνατότητα μετακίνησης μαθητών. Διαγωνισμοί αποβαίνουν άγονοι και τα παιδιά ταλαιπωρούνται. Μέσω του Ταμείου θα δοθεί η δυνατότητα να αγοραστούν ηλεκτρικά λεωφορεία, να προσληφθούν οδηγοί και από το 2026 και μετά να υπάρχει και αυτή η επιλογή. «Κανένα παιδί από καμία οικογένεια δεν πρέπει να αποκλείεται από το δώρο της εκπαίδευσης», είπε.

Στήριξη και πολύ μικρών επιχειρήσεων

Ο Τάκης Θεοδωρικάκος σημείωσε ότι η αξιοποίηση των πόρων είναι εξαιρετικής σημασίας. Τα δύο ταμεία λειτουργούν συμπληρωματικά με τον νέο αναπτυξιακό νόμο. Όπως είπε, χρήματα από τη βιομηχανία επιστρέφουν στη βιομηχανία. Το υπουργείο σχεδιάζει να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις και ανάμεσά τους και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις ώστε να ενισχύσει την ανθεκτικότητά τους και να μειώσει την εξάρτησή τους από ορυκτά καύσιμα. Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις θα στηριχθούν σε συνεργασία με τα επιμελητήρια, κυρίως μέσα από την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων και την ενεργειακή αναβάθμιση του εξοπλισμού τους. Προβλέπονται 757 εκατ. ευρώ να διοχετευτούν εστιάζοντας σε πολύ μικρές επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα.

Πέντε μέτρα ανακοίνωσε η Δόμνα Μιχαηλίδου

Για έργα που στοχεύουν στην άρση των κοινωνικών ανισοτήτων έκανε λόγο η Δόμνα Μιχαηλίδου, που παρουσίασε πέντε μέτρα στο δικό της χαρτοφυλάκιο. Ειδικότερα είπε για ανακαίνιση κλειστών ιδιωτικών ακινήτων και υποχρέωση για μακροχρόνια μίσθωση σε ευάλωτα νοικοκυριά και ευάλωτους φοιτητές. Δεύτερον, την πιλοτική κατασκευή νέων και ανακαίνιση υφιστάμενων ακινήτων του Δημοσίου και των Δήμων σε περιοχές στεγαστικής πίεσης. Τρίτον, Να υπάρξει επιδότηση ηλεκτρικών αμαξιδίων, mobility scooters και hand bikes για άτομα με αναπηρία. Τέταρτον, επιδότηση ενοικίου σε δημόσιους λειτουργούς που εργάζονται εκτός έδρας, ιδιαίτερα σε νησιά, ορεινές, μειονεκτικές περιοχές και αυτούς που καθημερινά διανύουν μεγάλες αποστάσεις. Επιδότηση ενοικίου θα υπάρξει και σε ευάλωτα νοικοκυριά. Πέμπτον, Χρήση Κέντρων Κοινότητας ως on stop shop για την ενημέρωση πολιτών για προγράμματα και θέματα ενεργειακής φτώχειας και μεταφορών.

Κικίλιας: Εκσυγχρονισμός του στόλου των πλοίων

Ο υπουργός Ναυτιλίας Βασίλης Κικίλιας ανέφερε ότι τα τρία νέα ευρωπαϊκά ταμεία θα ικανοποιήσουν θέματα που απασχολούν τα νησιά. «Δεν υπήρχε για πολλά χρόνια, 300 εκατ. ευρώ για τη δυνατότητα να αγοραστούν καινούρια πράσινα και ασφαλή πλοία», ανέφερε. Οι λεπτομέρειες για τα καινούρια πλοία θα ανακοινωθούν το επόμενο διάστημα. Για τους νησιώτες και τον τουρισμό, ο σταδιακός εκσυγχρονισμός του στόλου μας με αυτήν την εκκίνηση είναι καίρια πολιτική. Από πλευράς υπουργείου θα υπάρξει μέσω των ταμείων εκσυγχρονισμός του στόλου, με ενεργειακή αναβάθμιση πλοίων και ηλεκτρικά φέρι μπόουτ σε κοντινές πορθμειακές γραμμές.

Δεύτερον, θα υπάρξει αναβάθμιση επτά κτιριακών συγκροτημάτων του υπουργείου Ναυτιλίας, που αφορούν και στη ναυτική επένδυση.

Κυρανάκης: Αναβάθμιση στις μεταφορές

Ένα μεγάλο τμήμα του πακέτου θα οδηγηθεί στο υπουργείο Μεταφορών. Ο αναπληρωτής υπουργός Κωνσταντίνος Κυρανάκης ανέφερε στην πρόταση θα υπάρχουν πρώτον νέοι συρμοί μετρό στις γραμμές 2 και 3 και ανάταξη συρμών γραμμής 1. Δεύτερον, 210 νέα ηλεκτρικά λεωφορεία σε Αττική και Θεσσαλονίκη, προσβάσιμα και σε άτομα με αναπηρία on demand μεταφοράς ευάλωτων. Τρίτον Ανανέωση του στόλου φορτηγών, city logistics και υποδομές φόρτισης και ηλεκτρικά προσβάσιμα ταξί. Τέταρτον, ποδηλατοδρόμους, πεζοδρόμια, υποδομές μικροκινητικότητας, Πέμπτον αναβάθμιση και βελτίωση προσβασιμότητας σιδηροδρομικών σταθμών, πέμπτον, χρηματοδοτική μίσθωση ηλεκτρικών οχημάτων για μεταφορικά ευάλωτα νοικοκυριά και υποδομές φόρτισης.

Επίσης, μέσω του Ταμείου Απανθρακοποίησης Νήσων θα υπάρξει δημιουργία φραγμάτων πολλαπλού σκοπού σε νησιά και υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων σε νησιά.

Τη συνέντευξη Τύπου παραχώρησαν ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης και οι Υπουργοί Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη, Μεταφορών Κώστας Κυρανάκης, Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος, Οικογένειας και Κοινωνικής Συνοχής Δόμνα Μιχαηλίδου και Ναυτιλίας Βασίλης Κικίλιας.