Οι εξελίξεις που μαρτυρούν γεωπολιτική αστάθεια, τα ζητήματα που ανακύπτουν από τους συνεχιζόμενους πολέμους όπως και η ανάγκη σεβασμού του διεθνούς δικαίου και του Χάρτη του ΟΗΕ ετέθησαν κατά την πρώτη μέρα των εργασιών της 29ης Συζήτησης Στρογγυλής Τραπέζης του Economist. Φλέγοντα θέματα άμυνας, μεταναστευτικών ροών αλλά και δασμών βρέθηκαν, επίσης, ψηλά στη θεματολογία. Υψηλόβαθμοι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προσήλθαν στη διοργάνωση στην Αθήνα, συμμετέχοντας σε συνομιλίες για τη στρατηγικής σημασίας συμφωνία ΗΠΑ και Ουκρανίας για κοινό ταμείο επενδύσεων σε ορυκτά και υδρογονάνθρακες, τον αμερικανικό βομβαρδισμό στο Ιράν ως απόδειξη αποκατεστημένης αποτροπής, όπως για την αύξηση των αμυντικών δαπανών που συμφωνήθηκε στην πρόσφατη σύνοδο του ΝΑΤΟ.
Συνέδριο Economist - Πρώτη μέρα
Περπατώντας σταθερά πάνω σε ένα τεντωμένο σχοινί αβεβαιότητας - 1ο τραπέζι
Κωνσταντίνος Τασούλας: Ανάγκη σεβασμού στο διεθνές δίκαιο
Την επίσημη έναρξη των εργασιών της 29ης Συζήτησης Στρογγυλής Τραπέζης του Economist με την Ελληνική Κυβέρνηση κήρυξε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Αν. Τασούλας, σημειώνοντας πως η θεματική του συνεδρίου αντανακλά το σημερινό κλίμα ρευστότητας και αβεβαιότητας στη διεθνή σκηνή.
Σε αυτό το πλαίσιο, ανέδειξε τις πολλαπλές κρίσεις – από τον αναθεωρητισμό και τον εθνικισμό, μέχρι την κλιματική αλλαγή, τις υγειονομικές κρίσεις, την τεχνητή νοημοσύνη και τις αυξανόμενες ανισότητες – και προειδοποίησε πως η διεθνής συνεργασία, παρότι αναγκαία, παραμένει ζητούμενο. Επισήμανε την ενίσχυση του απομονωτισμού και του «δικαίου του ισχυρού» σε βάρος της πολυμέρειας και της διεθνούς συνεργασίας, ενώ αναφέρθηκε σε φαινόμενα αμφισβήτησης του διεθνούς δικαίου και των θεσμών.
Ο κ. Τασούλας αναρωτήθηκε αν η παγκόσμια τάξη που βασίζεται σε κανόνες παραμένει ζωντανή ή αν επιστρέφουμε στη «διεθνή αναρχία». Υπενθύμισε τη δημιουργία του ΟΗΕ και την ποινικοποίηση των εγκλημάτων πολέμου, που αποτέλεσαν θεμέλια για ένα φιλελεύθερο διεθνές σύστημα και σημείωσε ότι μετά το 1945 οικοδομήθηκε μια τάξη με θεσμούς και κανόνες που στόχευαν στην αποτροπή των φρικαλεοτήτων, με πυλώνα τον ΟΗΕ. Σήμερα, όπως ανέφερε, αυτή η φιλελεύθερη τάξη έχει υπονομευθεί και διερωτήθηκε ποια είναι η εναλλακτική.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε την ανάγκη σεβασμού στο διεθνές δίκαιο και στον Χάρτη του ΟΗΕ και επανέλαβε την ελληνική στήριξη προς την Ουκρανία ως έκφραση σεβασμού στο διεθνές δίκαιο και ως απόδειξη της προσήλωσης στην εδαφική ακεραιότητα και στο απαραβίαστο των συνόρων. Επιπλέον, υπογράμμισε το δικαίωμα του Ισραήλ να προστατεύει τους πολίτες του, με σεβασμό όμως στο διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, τάχθηκε υπέρ της λύσης δύο κρατών στη Μέση Ανατολή και μίλησε με έμφαση για την ανάγκη δίκαιης και βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό.
Παράλληλα, έκανε λόγο για την ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ, λέγοντας πως η Ελλάδα έχει διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην κατεύθυνση αυτή, χωρίς να αμφισβητεί τη σημασία των διατλαντικών δεσμών. «Εμείς οι Ευρωπαίοι δεν διαθέτουμε την πολυτέλεια της μονομέρειας ή της απομόνωσης», σημείωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και κατέληξε λέγοντας ότι η Ελλάδα είναι φάρος σταθερότητας και ασφάλειας.
Αννίτα Δημητρίου: Η Ευρώπη καλείται να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, αντιμετωπίζοντας τον λαϊκισμό
Μήνυμα ότι βρισκόμαστε σε μια εποχή αβεβαιότητας, όπου οι αξίες, η δημοκρατία και το διεθνές δίκαιο δοκιμάζονται διαρκώς, έστειλε από το βήμα του Economist η Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας Αννίτα Δημητρίου, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα ότι η Ευρώπη καλείται να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, αντιμετωπίζοντας τον λαϊκισμό που αποδομεί θεσμούς και κατακτήσεις δεκαετιών.
Η κ. Δημητρίου τόνισε τη σημασία της ενότητας, της συνέπειας και της αλληλεγγύης – όπως φάνηκε κατά την πανδημία – απέναντι σε σύγχρονες προκλήσεις όπως η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι κρίσεις στη Μέση Ανατολή. Παράλληλα, υποστήριξε τη σημασία για ενεργειακή αυτονομία, την προώθηση του αγωγού GSI και τη διεύρυνση της ΕΕ με χώρες που πληρούν τα κριτήρια. Τέλος, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την αδράνεια που καταγράφεται, ενώ απηύθυνε μια σαφή έκκληση για την ανάγκη αντίδρασης σε κάθε καταπάτηση του διεθνούς δικαίου.
Ντόρα Μπακογιάννη: Η Ελλάδα ξεχωρίζει ως παράδειγμα οικονομικής ανάκαμψης
Σαφή θέση για τα τεκταινόμενα στη νοτιοανατολική Ευρώπη πήρε κατά την ομιλία της στο ετήσιο Government Roundtable του Economist η πρόεδρος της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων και πρώην υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη, σημειώνοντας ότι όσο η Τουρκία κατέχει κυπριακά εδάφη και απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα, δεν μπορεί να έχει καμία θέση στο τραπέζι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδιαίτερα στον τομέα της άμυνας. Όπως είπε, η στάση αυτή βασίζεται στην αρχή του απόλυτου σεβασμού της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών-μελών.
Παράλληλα, σχολιάζοντας την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, η κ. Μπακογιάννη χαρακτήρισε τη Σερβία ως ένα «κλειδί» για το άνοιγμα του πλήρους δυναμικού της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην περιοχή, ενώ εξέφρασε έντονη ανησυχία για τις εξελίξεις στο Κόσοβο, ζητώντας σεβασμό στα δικαιώματα των μειονοτήτων και αποκατάσταση της θεσμικής νομιμότητας. Αναλύοντας το διεθνές περιβάλλον, η πρώην υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε την αβεβαιότητα της παγκόσμιας τάξης και τη στροφή στον χρυσό ως ένδειξη φόβου. Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με την ίδια, η Ελλάδα ξεχωρίζει ως παράδειγμα οικονομικής ανάκαμψης, σταθερότητας και στρατηγικής σημασίας. «Με μείωση χρέους 60 ποσοστιαίων μονάδων από το 2020, δεν είναι πλέον το “προβληματικό παιδί” αλλά μια δύναμη ειρήνης, ασφάλειας και υπευθυνότητας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Μάγκνους Μπρούνερ: Η πρόκληση είναι διπλή, η μετανάστευση συνδέεται άμεσα με την ασφάλεια
Η μετανάστευση αποτελεί ένα από τα πιο κρίσιμα πολιτικά ζητήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ. Όπως επεσήμανε, η πρόκληση είναι διπλή, καθώς η μετανάστευση συνδέεται άμεσα με την ασφάλεια.
Αναφερόμενος στην Ελλάδα, ο κ. Brunner σημείωσε ότι «διαδραματίζει κεντρικό ρόλο, προστατεύοντας όχι μόνο τα εθνικά αλλά και τα ευρωπαϊκά σύνορα, κάτι που πρέπει να αναγνωρίζεται σε επίπεδο Ε.Ε.». Παράλληλα, ο επίτροπος τόνισε την ανάγκη διάκρισης ανάμεσα στην παράνομη μετανάστευση, τους αιτούντες άσυλο και τη νόμιμη μετανάστευση, η οποία είναι αναγκαία –όπως είπε– για την ευρωπαϊκή οικονομία λόγω της γήρανσης του πληθυσμού. «Εμείς πρέπει να αποφασίζουμε ποιος έρχεται στην Ευρώπη, όχι οι διακινητές», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Τέλος, για το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, που θα εφαρμοστεί τον Ιούνιο του 2026, ο κ. Μπρούνερ σημείωσε ότι φιλοδοξεί να προσφέρει μια πιο ευέλικτη και λειτουργική προσέγγιση. «Η συνεργασία μεταξύ κρατών-μελών, ιδιαίτερα αυτών που δέχονται μεγαλύτερη πίεση, όπως η Ελλάδα, και με τρίτες χώρες είναι καίριας σημασίας για την ισορροπία και τη βιωσιμότητα της ευρωπαϊκής πολιτικής μετανάστευσης», κατέληξε.
Θάνος Πλεύρης: Πράγματα τα οποία λέγαμε από το 2019, σιγά σιγά αρχίζουν να αποκτούν πολύ περισσότερους υποστηρικτές
Ως «σκληρή αλλά δίκαιη», περιέγραψε τη μεταναστευτική πολιτική της Ελλάδας ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνος Πλεύρης, επισημαίνοντας ότι η προσέγγιση αυτή –αν και αρχικά μειοψηφική στην Ευρώπη– πλέον γίνεται κυρίαρχη. «Πράγματα τα οποία λέγαμε από το 2019, σιγά σιγά αρχίζουν να αποκτούν πολύ περισσότερους υποστηρικτές». Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Πλεύρης τόνισε τη σημασία διαχωρισμού μεταξύ όσων χρήζουν διεθνούς προστασίας και εκείνων που εισέρχονται παράνομα χωρίς δικαίωμα ασύλου. Για τους πρώτους, ανέφερε ότι απαιτείται επίσπευση των διαδικασιών, ενώ για τους δεύτερους, προανήγγειλε νέο νομοσχέδιο που προβλέπει επιστροφή ή ποινικές κυρώσεις, ώστε να δοθεί ξεκάθαρο μήνυμα αποτροπής.
Ο κ. Πλεύρης επισήμανε ακόμη ότι δεν μπορεί να συνεχίζεται η παροχή επιδομάτων και παροχών σε ανθρώπους που έχουν απορριφθεί ως αιτούντες άσυλο, επιβαρύνοντας άδικα τους Ευρωπαίους φορολογούμενους, ενώ ταυτόχρονα ζήτησε ενίσχυση των επιστροφών και κοινή ευρωπαϊκή πολιτική που δεν θα επιτρέπει το «μετακύλισμα» του προβλήματος από χώρα σε χώρα. Η πολιτική, υπογράμμισε, πρέπει να είναι συνολική, ρεαλιστική και βασισμένη στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.
Υφυπουργός Οικονομικών της Ουκρανίας: Φιλοδοξούμε να συμβάλουμε στην ευρωπαϊκή άμυνα
Η ουκρανική οικονομία, παρά τον πόλεμο που διαρκεί πλέον πάνω από τρία χρόνια, επιδεικνύει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, όπως τόνισε ο υφυπουργός Οικονομικών της Ουκρανίας Oleksii Sobolev. Μετά την ύφεση το 2022, η Ουκρανία ανέκαμψε με ανάπτυξη 5% το 2023 και περίπου 3% το 2024, ενώ παρόμοια πορεία προβλέπεται και για το 2025. Αυτή η ανάκαμψη, όπως είπε, είναι αποτέλεσμα τόσο της παγκόσμιας οικονομικής στήριξης –με πάνω από 125 δισ. δολάρια από το 2022– όσο και των κυβερνητικών πολιτικών που διατήρησαν τη μακροοικονομική σταθερότητα.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον κ. Sobolev, η Ουκρανία φιλοδοξεί να συμβάλει στην ευρωπαϊκή άμυνα και βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για να συμβάλει σε ένα νέο, δυναμικό αμυντικό πλαίσιο της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Σε αυτό το πλαίσιο, συντρέχει στην εξέλιξη του προγράμματος ύψους 150 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Στρατηγικής σημασίας είναι και η συμφωνία με τις ΗΠΑ για κοινό ταμείο επενδύσεων σε ορυκτά και υδρογονάνθρακες, το οποίο με ισότιμη συμμετοχή (50-50) Ουκρανίας και ΗΠΑ, σχεδιάστηκε με «διαφανή διαδικασία και σκοπό τη χρηματοδότηση στρατηγικών έργων που θα προσελκύσουν επενδυτές από όλο τον κόσμο».
Daniel Franklin: Κάποιος πρέπει να επιλέξει τη σφαίρα επιρροής στην οποία ανήκει
Βρισκόμαστε σε μια εποχή συγκρούσεων – με πόλεμο στην Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή, σύμφωνα με τον executive editor, senior editor για τη Βρετανία του περιοδικού The Economist και πρόεδρο της 29ης Συζητήτησης Στρογγυλής Τραπέζης του Economist με την Ελληνική Κυβέρνηση Daniel Franklin. Σύμφωνα με τον ίδιο, πλέον δεν υπάρχει ουδετερότητα: «Κάποιος πρέπει να επιλέξει τη σφαίρα επιρροής στην οποία ανήκει», ανέφερε και περιέγραψε τον κόσμο ως «πολιτικά πιο αβέβαιο» από ποτέ.
Joan Hoey: Οι δασμοί έχουν προκαλέσει σοκ
Για τη μετάβαση σε ένα νέο παγκόσμιο παράδειγμα μέσα από ανατροπές της υπάρχουσας τάξης πραγμάτων μίλησε η Joan Hoey, αρχισυντάκτρια του Democracy Index του Economist και συμπρόεδρος του συνεδρίου. Αναφέρθηκε στη διάβρωση της εμπιστοσύνης στην αμερικανική ηγεμονία, την αναγνώριση της οικονομικής δύναμης της Κίνας αλλά και στην άνοδο άλλων δυνάμεων εις βάρος της Δύσης. «Η παγκόσμια οικονομία απομακρύνεται από το παλιό μοντέλο», τόνισε, κάνοντας λόγο για ενίσχυση του προστατευτισμού και του οικονομικού εθνικισμού. «Οι δασμοί έχουν προκαλέσει σοκ, με αποτέλεσμα τη μείωση των δαπανών και την επιβράδυνση της ανάπτυξης», είπε.
Αναφορικά με την Ελλάδα, η αναλύτρια του Economist Intelligence για την Ευρώπη επισήμανε πως τα πηγαίνει καλά – με ρυθμό ανάπτυξης 2,4% χάρη στον τουρισμό και τη σταθερότητα. Το ερώτημα, κατά την ίδια, είναι αν αυτός ο ρυθμός είναι βιώσιμος και αν προχωρούν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.
John Andrews: Η παραπομπή στον Θουκυδίδη
Για πρώτη φορά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο βλέπουμε πραγματικές διακρατικές συγκρούσεις: Ρωσία-Ουκρανία, Ισραήλ-Ιράν, ανέφερε ο John Andrews, consultant editor του περιοδικού The Economist και συμπρόεδρος του συνεδρίου. Κατά την άποψή του, πρόκειται για αποτυχία των διεθνών θεσμών, με απομάκρυνση από τους κανόνες του συστήματος του Μπρέτον Γουντς. Τόνισε ότι «το κρίσιμο ζήτημα είναι αυτό της ισχύος», παραπέμποντας στον Θουκυδίδη. Παράλληλα, εξήρε τη στάση της Ουκρανίας και αναρωτήθηκε πώς θα είχε εξελιχθεί ο πόλεμος εάν η διοίκηση Μπάιντεν είχε προσφέρει περισσότερη βοήθεια.
Γεωπολιτική-Περιβάλλον-Τεχνολογία - 1ο τραπέζι
Ανν Άπλμπαουμ: Ο Ρώσος πρόεδρος είχε υποτιμήσει την αντίδραση της Δύσης
Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν αφορά μόνο εδάφη – είναι, σύμφωνα με τη βραβευμένη δημοσιογράφο, συγγραφέα και ιστορικό Ανν Άπλμπαουμ, μια επίθεση εναντίον της ίδιας της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και του διεθνούς συστήματος όπως οικοδομήθηκε μετά το 1945. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, τόνισε, βλέπει τον εαυτό του ως ηγέτη μιας νέας ρωσικής αυτοκρατορίας. «Η Ουκρανία δεν είναι για εκείνον ξεχωριστό κράτος – θεωρεί ότι ανήκει στη Ρωσία και ότι οι Ουκρανοί είναι στην ουσία Ρώσοι». Το καθοριστικό σημείο, είπε, ήταν η «επανάσταση της αξιοπρέπειας» το 2014, όταν οι Ουκρανοί βγήκαν στους δρόμους με σημαίες της ΕΕ και συνθήματα κατά της διαφθοράς. Αυτή η εξέγερση ήταν ακριβώς ό,τι φοβόταν ο Πούτιν. Ο πόλεμος αφορά στην ανατροπή του μεταπολεμικού διεθνούς συστήματος: «Ο Πούτιν θέλει να αποδείξει ότι οι θεσμοί όπως ο ΟΗΕ, οι κανόνες για την κυριαρχία και το διεθνές δίκαιο δεν έχουν πια σημασία».
Η κ. Άπλμπαουμ εκτίμησε ότι ο Ρώσος πρόεδρος είχε υποτιμήσει την αντίδραση της Δύσης, αλλά τώρα πιστεύει ότι μπορεί ακόμη να κερδίσει – κυρίως χάρη στην παρουσία του Τραμπ. «Η άφιξη Τραμπ στην εξουσία ήταν για τη Μόσχα τεράστια νίκη – γιατί ο Τραμπ δεν έχει καμία στρατηγική για την Ουκρανία και θαυμάζει τον αυταρχισμό του Πούτιν». Περιέγραψε τη σχέση τους ως «συναλλακτική», με τον Πούτιν να αξιοποιεί την παλιά του εμπειρία στην KGB για να χειραγωγεί τον Αμερικανό πρόεδρο. Επίσης, υποστήριξε πως διαμορφώνεται μια «συμμαχία των προθύμων» – με χώρες της Βαλτικής, της Σκανδιναβίας, την Πολωνία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο – που δείχνουν αποφασισμένες να προχωρήσουν σε κοινή στρατηγική για την ασφάλεια.
Μάικ Πομπέο: Για την Ουκρανία ο Τραμπ θα επιδιώξει εκεχειρία
Η δεύτερη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ ξεκίνησε με αυτοπεποίθηση και καθαρές προθέσεις, σύμφωνα με τον Μάικ Πομπέο, 70ό υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ. «Δεν έχει αλλάξει πολλά – απλώς τώρα είναι καλύτερα προετοιμασμένος», είπε, προσθέτοντας ότι ήρθε με έτοιμη ομάδα υπουργών, σκληρότερη στάση και συγκεκριμένες δεσμεύσεις. «Η ατζέντα είναι η ίδια αλλά χωρίς τις αμφιβολίες του 2017». Η νέα διοίκηση, όπως είπε, δεν στοχεύει σε «παγκόσμια συναίνεση» αλλά σε επαναφορά ισορροπίας μέσω αποτροπής και ισχύος.
Για τους δασμούς, δήλωσε ότι δεν είναι οπαδός τους, αλλά τους θεωρεί εργαλείο πίεσης, κυρίως απέναντι στην Κίνα. Το πρόβλημα, σημείωσε, δεν είναι οι ΗΠΑ, αλλά όσοι δεν τηρούν τις συμφωνίες. Στη Μέση Ανατολή, παρουσίασε τον αμερικανικό βομβαρδισμό στο Ιράν ως απόδειξη αποκατεστημένης αποτροπής. «Ο Τραμπ έχει δείξει ότι είναι διαφορετικός – χτύπησε τον Σουλεϊμανί και ξεκλείδωσε τις συμφωνίες του Αβραάμ», είπε, υπενθυμίζοντας γεγονότα της δικής του θητείας. Κατά την άποψή του, χρειάζεται αλλαγή καθεστώτος στην Τεχεράνη, γιατί οι Αγιατολάχ «δεν θα σταματήσουν να επιδιώκουν ισλαμική ηγεμονία».
Για την Ουκρανία, ο Μάικ Πομπέο ανέφερε ότι ο Τραμπ θα επιδιώξει εκεχειρία. Υποστήριξε πως «το μοντέλο του λειτουργεί», – αναφέρθηκε στις πιέσεις σε G7 και ΝΑΤΟ, που, όπως εκτίμησε, αποθάρρυναν τον Πούτιν. «Αν ρωτήσετε τον Αμερικανό πρόεδρο, ποιος θέλει να κερδίσει, ο Τραμπ ή ο Πούτιν, η απάντηση είναι απλή: ο Τραμπ».
Για την Κίνα τόνισε ότι ο κίνδυνος είναι εντός των πυλών: «Ο Σι Τζιπίνγκ υπονομεύει το διεθνές μοντέλο, και δεν έχει ασχοληθεί κανείς όσο πρέπει». Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κατέληξε λέγοντας ότι «οι πολιτικές είναι που μετράνε – όχι τα tweets. Αν θέλετε να ξέρετε τι θα κάνουν οι ΗΠΑ, κοιτάξτε τις πολιτικές μακροπρόθεσμα».
Διευθυντής Εξωτερικών και Εταιρικών Υποθέσεων, Όμιλος Vodafone: Η Ευρώπη είναι σε μια ευμετάβλητη κατάσταση λόγω του πολέμου
Η Ευρώπη πρέπει να δώσει έμφαση στην ανταγωνιστικότητα χωρίς να εστιάζει αποκλειστικά στον κίνδυνο για τον πληθωρισμό από τους αμερικανικούς δασμούς, σχολίασε ο διευθυντής Εξωτερικών και Εταιρικών Υποθέσεων του Ομίλου Vodafone Joakim Reiter αναφερόμενος στην εστίαση της ΕΕ στις πολιτικές του Αμερικανού προέδρου Τραμπ. Η Ευρώπη, όπως είπε, είναι σε μια ευμετάβλητη κατάσταση λόγω του πολέμου και προς τούτο η έκθεση Ντράγκι δίνει σαφή κατεύθυνση για την άμυνα, την αύξηση των δαπανών και την ενίσχυση της ασφάλειας. Εξήγησε ότι αυτό σημαίνει βελτίωση υποδομών, τόνωση της ανταγωνιστικότητας και ενίσχυση της παραγωγικότητας, με τον ιδιωτικό τομέα να εμφανίζεται ενωμένος σε αυτήν την κατεύθυνση. Μιλώντας για την επένδυση στην καινοτομία σε περιβάλλον αβεβαιότητας, σημείωσε την ανάγκη συνεννόησης των κυβερνήσεων της Ευρώπης. Αντί να λειτουργούν αυτόνομα, πρέπει να βρίσκουν τρόπο αντίδρασης στις προκλήσεις σε συλλογικό επίπεδο, είπε.
O κ. Reiter τόνισε ακόμα την ανάγκη για κράτος δικαίου και προβλεψιμότητα ως τον σημαντικότερο παράγοντα για τη λειτουργία των επιχειρήσεων και επιπλέον σημείωσε ότι η Ευρώπη βρίσκεται πίσω σε τεχνολογίες που προωθούν τις αμυντικές ικανότητες και πως τώρα «ξυπνάει». Τόνισε την ανάγκη αξιοποίησης του ιδιωτικού τομέα για προώθηση κρίσιμων υποδομών, ενώ τυχόν δασμοί εκτιμά ότι θα φέρουν την Ευρώπη σε θέση που δεν θα έχει πολλές εναλλακτικές, καθώς όταν μιλάμε για τον ρόλο της Κίνας πρέπει να δούμε πώς θα εξελιχθεί το domino effect, όπως ανέφερε.
Γιώργος Γεραπετρίτης: Πρέπει να γίνουν θυσίες για την άμυνα
Οι συγκρούσεις στην ευρύτερη περιοχή μας δεν είναι μόνο περιφερειακά ζητήματα, αλλά επηρεάζουν όλο τον κόσμο, τόνισε κατά την τοποθέτησή του στο ετήσιο Government Roundtable του Economist ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, σημειώνοντας ότι η ιδέα της συναίνεσης έχει υποβαθμιστεί και ότι η μονομέρεια κερδίζει εις βάρος της πολυμέρειας. Επεσήμανε την ανάγκη να ενεργοποιηθούν και πάλι τα θετικά σημεία της πολυμέρειας και η Ευρώπη να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων. Σχολίασε ότι η Ευρώπη, παρά τις διαφορές στο εσωτερικό της, έχει αξιοπιστία και είναι ένας ισχυρός πυλώνας σε διεθνές επίπεδο, ενώ τόνισε ότι πρέπει να διατηρηθεί ως θεμέλιο η διατλαντική συνεργασία. Όσον αφορά την αύξηση των αμυντικών δαπανών που συμφωνήθηκε στην πρόσφατη σύνοδο του ΝΑΤΟ, είπε ότι πρέπει να γίνουν θυσίες για την άμυνα, μια και οι πόροι δεν είναι απεριόριστοι, διατηρώντας όμως το ισχυρό κοινωνικό κράτος, που είναι θεμελιώδες για την Ευρώπη.
Αναλένα Μπέρμποκ: Η Ευρώπη πρέπει να είναι σε θέση υπερασπιστεί τον εαυτό της
Πρέπει να συνεργαζόμαστε με την Κίνα, γιατί η συνεργασία είναι η «έξυπνη δύναμη» της Ευρώπης, αλλά όταν νιώθουμε ότι τα συμφέροντά μας διακυβεύονται πρέπει να τα προστατεύουμε πιο δυναμικά, τόνισε η εκλεγείσα πρόεδρος της 80ής Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών και τ. υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ. Σχολίασε ότι η Ευρώπη είναι πολύ καλή στην ήπια ισχύ, ωστόσο πρέπει να είναι σε θέση υπερασπιστεί τον εαυτό της. Επεσήμανε ότι οι άνθρωποι πιστεύουν στη διεθνή τάξη υπό την έννοια ότι το 90% των ανθρώπων επιθυμεί τα ίδια πράγματα, ειρήνη, ελευθερία και ασφάλεια, όπως ανέφερε. Ακόμα, μίλησε για μια νέα παγκόσμια γεωπολιτική διαμόρφωση, σημειώνοντας ότι πρέπει να υπάρξει πολιτική για τη μείωση του ρίσκου όσον αφορά, μεταξύ άλλων, τις σχέσεις με την Κίνα. Επίσης, έκανε –μεταξύ άλλων– αναφορά και στην ψηφιακή υστέρηση της Ευρώπης.
Περπατώντας σταθερά πάνω σε ένα τεντωμένο σχοινί αβεβαιότητας - 2ο τραπέζι
Νίκος Δένδιας: Η Τουρκία είναι σύμμαχος στο ΝΑΤΟ, αλλά διατηρεί το casus belli - Αυτό είναι πρόβλημα
Η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ πήγε «απρόσμενα καλά», με την κοινή δέσμευση όλων των μελών για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 3,5% του ΑΕΠ να αποτελεί τη βασική τομή, σύμφωνα με τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Δένδια. «Αν το λέγαμε πριν μερικά χρόνια, κανείς δεν θα μας πίστευε». Το μήνυμα όμως, είπε, δεν είναι μόνο ποσοτικό: «Πρέπει να δαπανά κανείς με σοφία και σωφροσύνη». Η Ελλάδα επιδιώκει να συμμετέχει ενεργά στη νέα αυτή πραγματικότητα, συμπλήρωσε. Η Ελλάδα βρίσκεται ήδη ψηλά στις αμυντικές δαπάνες, αλλά αυτό από μόνο του δεν αρκεί. «Το ερώτημα είναι τι εξοπλισμό προμηθεύεσαι, πώς λειτουργεί η καινοτομία, πώς ενσωματώνεται η τεχνητή νοημοσύνη». Το νέο δόγμα απαιτεί πλήρη αναδιάρθρωση, νέα κουλτούρα, νέο στρατό. «Ήδη το εφαρμόζουμε στην Ελλάδα, με την Ατζέντα 2030 για την αναδιάρθρωση των Ενόπλων Δυνάμεων», όπως είπε.
Η εμπειρία της Ουκρανίας δείχνει ότι η παραδοσιακή στρατηγική δεν αρκεί, ενώ αναφερόμενος στην Τουρκία είπε ότι «είναι σύμμαχος στο ΝΑΤΟ, αλλά διατηρεί το casus belli. Αυτό είναι πρόβλημα – η συμμαχία δεν προστατεύει τα μέλη της από άλλα μέλη», όπως είπε. Αντίστοιχα, αναφερθείς στην ευρωπαϊκή άμυνα, προειδοποίησε πως «είναι λάθος να χρηματοδοτείς ένα όπλο που μπορεί να στραφεί κατά της ίδιας της οικογένειάς σου». Διαβεβαίωσε πως η σχέση της Ελλάδας με τις ΗΠΑ παραμένει ισχυρή ανεξαρτήτως διοίκησης. Τέλος, μίλησε για την «Ασπίδα του Αχιλλέα», τον ολιστικό σχεδιασμό εκσυγχρονισμού του ελληνικού στρατεύματος. «Είναι μεγάλο κομμάτι της προσέγγισης μας, όσον αφορά τον εξοπλισμό των ενόπλων δυνάμεων μας. Η Ασπίδα του Αχιλλέα ενσωματώνει τα πάντα – εκσυγχρονίζουμε τα πάντα, ακόμα και τη δομή των ενόπλων δυνάμεων», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Δένδιας.
Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας του ΝΑΤΟ: Τα πιο δύσκολα σενάρια δεν επιβεβαιώθηκαν
Το μήνυμα από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ είναι καθαρό: η Συμμαχία περνά σε νέα φάση, με σαφείς στόχους, αυξημένες δαπάνες και επιμονή στην ετοιμότητα, τόνισε στο ετήσιο συνέδριο του Economist η αναπληρώτρια γενική γραμματέας του ΝΑΤΟ Ραντμίλα Σεκερίνσκα. Πριν από τη σύνοδο, είπε, έγιναν έξυπνα βήματα και είχε διαμορφωθεί η απαραίτητη συναίνεση: «Συμφωνήσαμε στα σχέδια άμυνας, όλοι οι σύμμαχοι συμφώνησαν και οι ηγέτες κατέληξαν στις αποφάσεις». Τα πιο δύσκολα σενάρια δεν επιβεβαιώθηκαν, όμως πλέον «όλοι πρέπει να κάνουμε κάτι διαφορετικό για να αποτρέψουμε τον κίνδυνο».
Τόνισε ότι η στήριξη προς την Ουκρανία είναι αναγκαία, όπως και η σοβαρή ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Συμμαχίας. Αναφέρθηκε στην προσπάθεια σύνδεσης της καινοτομίας με την αμυντική βιομηχανία, ώστε «να μη φτάσουμε στο σημείο η βιομηχανία να μας λέει ότι δεν μπορεί να παραδώσει ενώ έχουμε θέσει στόχους».
«Όσοι στο παρελθόν έλεγαν ότι η απειλή είναι υπαρκτή, είχαν δίκιο. Τώρα δεν μιλάμε θεωρητικά – βρισκόμαστε μπροστά σε μια πραγματικότητα που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε», είπε και πρόσθεσε: «Πρέπει να έχουμε μια ειλικρινή συζήτηση με τους πολίτες. Σήμερα επενδύουμε σε κάτι που κάποτε θεωρούσαμε δεδομένο: την ειρήνη και τη σταθερότητα».
Sir Patrick Sanders, στρατηγός, τέως αρχηγός του Γενικού Επιτελείου του Βρετανικού Στρατού
Ο στρατηγός σερ Πάτρικ Σάντερς, τέως αρχηγός του Γενικού Επιτελείου του Βρετανικού Στρατού, δήλωσε ότι η σύνοδος του ΝΑΤΟ σηματοδότησε μία «νίκη», αλλά έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου: «Χρειαζόμαστε 2 έως 5 χρόνια για να δούμε αν μπορούμε να κερδίσουμε τη Ρωσία. Μέχρι τότε υπάρχει παράθυρο τρωτότητας». Εξέφρασε προβληματισμό για το 2035 ως ορίζοντα υλοποίησης και υποστήριξε πως τα σχέδια πρέπει να ολοκληρωθούν το αργότερο έως το 2030. «Η αποτροπή προϋποθέτει αξιόμαχο που να διαρκεί», ανέφερε μεταξύ άλλων.
Αχμέτ Νταβούτογλου - Δημήτρης Αβραμόπουλος
«Διάλογος, διάλογος, διάλογος», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρώην Ευρωπαίος επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας και πρώην Υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Αβραμόπουλος, αναφερόμενος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. «Δεν είναι άθροισμα μηδενικού αθροίσματος, είναι υπόθεση win-win», συμπλήρωσε ο πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου.
Μιλώντας σε κοινό πάνελ, οι δύο πρώην υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών στάθηκαν στην ανάγκη να διατηρούνται ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και συνεργασίας ανάμεσα στις δύο πλευρές. «Το ερώτημα είναι πώς μπορούμε να συνεργαστούμε πέρα και πάνω από τα προβλήματα δικαιολογώντας τον ρόλο μας ως συμμάχων του ΝΑΤΟ», σημείωσε ο κ. Αβραμόπουλος.
Από την πλευρά του, ο κ. Νταβούτογλου επεκτάθηκε στις προκλήσεις της ευρύτερης περιοχής μιλώντας με σκληρά λόγια για την «τρομερή ανθρωπιστική καταστροφή» που προκαλεί το Ισραήλ στη Γάζα.
«Αν ήμουν σήμερα στην εξουσία θα έλεγα στον Τραμπ ‘επιτέθηκες στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν και δεν με ενημέρωσες’», σχολίασε μεταξύ άλλων, μιλώντας για την ανάγκη «προβλεψιμότητας και συμπεριληπτικότητας» στις διεθνείς σχέσεις.
Γεωπολιτική-Περιβάλλον-Τεχνολογία - 2ο τραπέζι
Πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ουκρανίας: Η Ευρώπη χρειάζεται 5-7 χρόνια μέχρι να είναι σε θέση να υπερασπιστεί τον εαυτό της
Oι αβεβαιότητες υπήρξαν και πριν από την εκλογή Τραμπ, επεσήμανε ο πρώτος αναπληρωτής πρόεδρος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων του κοινοβουλίου της Ουκρανίας και πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ουκρανίας Hryhoriy Nemyria, ενώ πρόσθεσε ότι η Ουκρανία σε έναν πόλεμο ασύμμετρο από την άποψη των αμυντικών δαπανών δεν θα μπορούσε να επιβιώσει χωρίς την εμπλοκή των ΗΠΑ και των άλλων δυτικών χωρών.
Σχολίασε ότι η Ευρώπη χρειάζεται 5-7 χρόνια μέχρι να είναι σε θέση να υπερασπιστεί τον εαυτό της από τυχόν ρωσική επίθεση, ενώ στο μεταξύ η αμυντική βιομηχανία της Ουκρανίας μεγαλώνει πιο γρήγορα από οποιασδήποτε άλλης χώρας στον κόσμο, όπως είπε. Πρόσθεσε ότι η αμυντική βιομηχανία της Ουκρανίας δουλεύει με τρεις φορές μικρότερο κόστος και τρεις φορές πιο γρήγορα από ό,τι αυτή των δυτικών χωρών, και σε αυτό το πλαίσιο τόνισε ότι η Ευρώπη θα πρέπει να επενδύσει στην αμυντική βιομηχανία της Ουκρανίας και για τη δική της στρατηγική αυτονομία. Τέλος, ο κ. Nemyria ανέφερε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες μέλη του ΝΑΤΟ ξοδεύουν λίγο παραπάνω από 0,1% του ΑΕΠ τους για τη στήριξη της Ουκρανίας και αν αυτό το ποσοστό αυξανόταν έως το 0,3-0,4% όχι μόνο θα ήταν ένα ισχυρό μήνυμα για τον Πούτιν, αλλά θα ήταν και προς το συμφέρον αυτών των χωρών.
David Harris: Οι Αβραμικές συμφωνίες άλλαξαν το παιχνίδι όσον αφορά τη Μέση Ανατολή
Υποστηρίζω την κυριαρχία της Ουκρανίας από το 1991, τόνισε ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Institute for the Study of Global Antisemitism and Policy (ISGAP) και τέως διευθύνων σύμβουλος της Αμερικανο-Εβραϊκής Επιτροπής David Harris. Σχολίασε ότι οι σκεπτικιστές στην Ευρώπη θα πρέπει να ξέρουν ότι η μάχη για τις διατλαντικές σχέσεις δεν έχει τελειώσει. Αναφέρθηκε στον πόλεμο της Γάζας και τόνισε ότι η επίθεση της Χαμάς δεν αποσκοπούσε σε μια λύση δύο κρατών, αλλά ήταν μια «επίθεση γενοκτονίας», όπως τη χαρακτήρισε.
Ο κ. Harris επεσήμανε ότι οι Αβραμικές συμφωνίες άλλαξαν το παιχνίδι όσον αφορά τη Μέση Ανατολή και ότι υπάρχουν ευκαιρίες ο κύκλος της καταστροφής να δώσει τη θέση του σε έναν κύκλο ειρήνης και συνεργασίας. Τέλος, σχολίασε ότι ο πρόεδρος Τραμπ, με τη συναλλακτική του πολιτική, και προσβλέποντας σε ένα βραβείο Νόμπελ, θα μπορούσε να κινηθεί προς αυτήν την κατεύθυνση.
Τζον Συτιλίδης, πρώην διπλωματικός σύμβουλος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ: Yπάρχει μια προοπτική το Ισραήλ και ο αραβικός κόσμος να φέρουν την ειρήνη
Αναφερόμενος στην πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ ο ανώτερος συνεργάτης για την εθνική ασφάλεια του Foreign Policy Research Institute Τζον Συτιλίδης έδωσε έμφαση σε τρεις πτυχές: την υπόσχεση του κ. Τραμπ στους ψηφοφόρους να επαναβιομηχανίσει την Αμερική, την άποψή του ότι οι Αμερικανοί φορολογούμενοι πληρώνουν για την άμυνα της Ευρώπης και τον στόχο του να απομακρύνει τη Ρωσία από την Κίνα.
Ο κ. Συτιλίδης τόνισε ότι υπάρχει μια προοπτική το Ισραήλ και ο αραβικός κόσμος να φέρουν την ειρήνη και την ευημερία στη Μέση Ανατολή. Περαιτέρω, αναφερόμενος στη σχέση ΗΠΑ-Κίνας είπε ότι η Κίνα είναι το υπ’ αριθμόν ένα ζήτημα για την κυβέρνηση Τραμπ και ότι ακόμα και η αμυντική βιομηχανία της Αμερικής έχει ανάγκη κινεζικών σπάνιων γαιών.
Τέλος, ο κ. Συτιλίδης σχολίασε ότι δεν υπάρχει κάποια ενεργειακή μετάβαση, δεδομένου ότι η ζήτηση για πετρέλαιο αυξάνεται, ενώ αναφέρθηκε επίσης στις αυξημένες ενεργειακές ανάγκες των data centres.
Μάρτιν Σουλτς: Πρέπει να κινητοποιηθούν οι προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις
Η πλειοψηφία των πολιτών έχει πρόβλημα να κατανοήσει ότι τίποτα δεν μένει όπως στο παρελθόν και ότι πρέπει να προσαρμοζόμαστε σε νέες συνθήκες οι οποίες αλλάζουν πολύ γρήγορα, τόνισε από το βήμα του ετήσιου συνεδρίου του Economist Μάρτιν Σουλτς. Εξήγησε ότι σε αυτό το πλαίσιο έρχεται η άκρα δεξιά να παρουσιάσει κάποιον αποδιοπομπαίο τράγο, και στην περίπτωση της Γερμανίας αυτός είναι οι μετανάστες. Σημείωσε ότι η ευφυία του λαϊκισμού είναι ότι επικοινωνεί με τους πολίτες με απλό τρόπο και τόνισε ότι δεν υπάρχει μία και μόνη ακροδεξιά. Τέλος, ο κ. Σουλτς έδωσε έμφαση σε ορισμένες θεμελιώδεις αξίες, όπως είπε, πάνω στις οποίες πρέπει να κινητοποιηθούν οι προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις: σεβασμός για το άτομο, ανοχή στην άλλη άποψη, αξιοπρέπεια στην κοινωνία.
Πιερ Μοσκοβισί: Η ακροδεξιά δεν θέλει πια να διαλύσει την ΕΕ, αλλά να την κατακτήσει
Στην άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, ο Α’ πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Γαλλίας (Cour des Comptes) και πρώην Ευρωπαίος επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί παραθέτοντας παράγοντες που την ευνόησαν, όπως οι ανισότητες, η αποβιομηχάνιση και ορισμένα θέματα ταυτότητας και πολιτισμού. Σχολίασε ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να γοητεύσει πλέον τις μεσαίες τάξεις που φοβούνται για το μέλλον και στο πλαίσιο αυτό έδωσε έμφαση στις εκθέσεις Ντράγκι και Λέτα τονίζοντας την ανάγκη εξεύρεσης πόρων για επενδύσεις, φέρνοντας ως παράδειγμα το Next Generation EU. Επεσήμανε ότι υπάρχουν «πολλές ακροδεξιές», που δεν ταυτίζονται μεταξύ τους σε θέματα όπως η Ευρώπη, η δημοκρατία και οι επιχειρήσεις. Η ακροδεξιά δεν θέλει πια να διαλύσει την ΕΕ, αλλά να την κατακτήσει και ένα τμήμα της είναι υπέρ της αγοράς, όπως είπε. «Πρέπει να φτιάξουμε μια δημοφιλή αριστερά και να κερδίσουμε τον εργαζόμενο κόσμο που αισθάνεται φόβο», τόνισε μεταξύ άλλων ο Μοσκοβισί.
Άννα Διαμαντοπούλου: Tα δικαιώματα των εργαζομένων είναι μόνο στα χαρτιά
Ισχυρά ακροδεξιά κόμματα υπάρχουν ενίοτε σε χώρες με πολύ ισχυρό κοινωνικό κράτος ή σε περιόδους με χαμηλή ανεργία, οπότε η άνοδος της ακροδεξιάς δεν οφείλεται μόνο στις ανισότητες, τόνισε η πρώην Ευρωπαία Επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Δικαιωμάτων Άννα Διαμαντοπούλου. Αναφέρθηκε σε παράγοντες που επηρεάζουν το φαινόμενο, όπως η αλλαγή των συνθηκών και της φύσης της εργασίας, ζητήματα ταυτότητας και πολιτισμού, ζητήματα φύλου κ.ά. Η κ. Διαμαντοπούλου σχολίασε ότι πολλές φορές τα δικαιώματα των εργαζομένων είναι μόνο στα χαρτιά και πως οι άνθρωποι δεν έχουν προσωπική ζωή. Τόνισε την ανάγκη οι πολιτικοί να αλλάξουν τη γλώσσα με την οποία επικοινωνούν και να προσαρμοστούν στην εποχή των social media. Επιπλέον, αναφέρθηκε στις αλλαγές που φέρνει η ψηφιακή εποχή αλλά και η κλιματική κρίση και στο πώς η λαϊκιστική δεξιά τις αξιοποιεί υπέρ της, κάτι που μπορεί να συμβεί, όπως είπε, και με τον επανεξοπλισμό της Ευρώπης και την όλη συζήτηση για μια «πολεμική οικονομία».
Ευάγγελος Μυτιληναίος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, Metlen Energy & Metals, Πρόεδρος, Eurometaux
Η ενέργεια συνιστά πολιτικό ζήτημα, σημείωσε από το το βήμα του Economist ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Metlen Energy & Metals και πρόεδρος της Eurometaux Ευάγγελος Μυτιληναίος, ο οποίος σχολίασε ότι «δεν έχουμε ηγέτες στην Ευρώπη να το λύσουν, όπως ο Μάριο Ντράγκι που έσωσε την Ευρώπη την προηγούμενη δεκαετία». Η Ευρώπη «βρίσκεται στη γωνία», ανέφερε χαρακτηριστικά περιγράφοντας τις προκλήσεις με τις οποίες είναι αντιμέτωπη η ευρωπαϊκή οικονομία στο πλαίσιο του διεθνούς ανταγωνισμού. Τα τελευταία χρόνια αυτό που μετράει είναι ο ρόλος του ισχυρού (hard politics) σε ένα παγκόσμιο σύστημα με πρωταγωνιστές τις ΗΠΑ, την Κίνα και τη Ρωσία, είπε και πρόσθεσε ότι στην Ευρώπη αντιμετωπίζουμε πρωτόγνωρα διλήμματα. Είχαμε μια δομή εντός της ΕΕ που ήταν χρήσιμη την εποχή της ΕΚΑΧ (Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα). Όμως αυτή η εποχή έχει ξεπεραστεί – έχουν διαφοροποιηθεί τα χαρτοφυλάκια των οργάνων της ΕΕ για μια σειρά από τομείς, από τη γεωργία μέχρι την ενέργεια, αλλά παρόλα αυτά η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν συμπεριφέρεται ως η «πρόεδρος των ΗΠΑ της Ευρώπης», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Μυτιληναίος. Ο ίδιος παρατήρησε ότι στις ΗΠΑ δαπανήθηκαν πολλά χρήματα σε R&D, καινοτομία και άλλους τομείς και ως αποτέλεσμα ήρθαν μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα, αλλά χάρη στο δολάριο οι ΗΠΑ κινήθηκαν προς τα εμπρός. Από την άλλη μεριά, στην Ευρώπη είχαμε κάθε είδους σύμφωνα σταθερότητας και εμπόδια, με αποτέλεσμα να μην δαπανηθούν κεφάλαια στους τομείς που υποδεικνύει η έκθεση Ντράγκι και να μείνουμε πίσω, όπως εξήγησε.
Αναφορικά με την παραγωγικότητα, μείζον είναι το θέμα της ενέργειας, σύμφωνα με τον κ. Μυτιληναίο, ο οποίος είπε ότι η Ευρώπη προσπαθεί να δημιουργήσει συνθήκες πράσινης μετάβασης γρήγορα, χωρίς ρεαλιστικό πρόγραμμα, με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε μια αγορά χωρίς προσιτές τιμές και επαρκή δίκτυα σε μια προσπάθεια να ανταγωνιστούμε την Κίνα και με τις ΗΠΑ να είναι ο νούμερο ένα παραγωγός ενέργειας στον κόσμο.
Σχετικά με ζήτημα των δασμών, που προσομοιάζουν με τις κυρώσεις, ο κ. Μυτιληναίος εκτιμά ότι μπορεί να λύσουν το αμερικανικό δημοσιονομικό πρόβλημα, αλλά δημιουργούν άλλα προβλήματα, με την Ευρώπη να απειλείται. Εξήγησε ακόμα ότι για πάνω από 50 χρόνια οι ΗΠΑ τής προσέφεραν δωρεάν ασφάλεια, η Ρωσία φθηνή ενέργεια και η Κίνα πεδίο για εξαγωγές. Στο θέμα των αμυντικών δαπανών, ο πρόεδρος της Metlen Energy & Metals σημείωσε ότι η επανεξέταση της Ευρώπης έχει έρθει αργά, εκτιμώντας ότι απαιτούνται 10-15 χρόνια για να γίνει μια ισχυρή αμυντική δύναμη. Στο μεσοδιάστημα χρειαζόμαστε τη σχέση συνεργασίας με τις ΗΠΑ, σημείωσε, και τόνισε την ανάγκη συνεννόησης για τις αναγκαίες επενδύσεις αντί της εμπλοκής μόνο 3-4 χωρών. Πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία για την Ευρώπη να προωθήσει συγχωνεύσεις αμυντικών βιομηχανιών σε μεγάλες οντότητες μέσω ισχυρών κινήτρων, πρόσθεσε.
Ερωτηθείς σχετικά με το Brexit, ο κ. Μυτιληναίος σημείωσε ότι αποδείχθηκε μεγάλη απώλεια για την Ευρώπη και ευχήθηκε κάποια μέρα το Ηνωμένο Βασίλειο να επιστρέψει στην ΕΕ.
Για το θέμα της απανθρακοποίησης τόνισε ότι η βιομηχανία τα τελευταία 10 χρόνια έχει πληρώσει βαρύ τίμημα. Αναφέρθηκε στη μεταλλευτική βιομηχανία και ως επικεφαλής της Eurometaux σημείωσε ότι οι περισσότερες βιομηχανίες μεταλλουργίας έχουν κλείσει. Συνακολούθως, αναρωτήθηκε πώς θα αναπτύξουμε αμυντική βιομηχανία χωρίς μέταλλα – Με μέταλλα από την Κίνα;
Ο κ. Μυτιληναίος έκλεισε την παρέμβασή του αναφερόμενος στην Ελλάδα και τη σταθεροποίηση της οικονομίας σε ανοδική πορεία.
Eικόνες από την πρώτη μέρα εργασιών του συνεδρίου του Economist
