Διπλωματικές πηγές για τη ρηματική διακοίνωση της Λιβύης: "Δεν παράγει έννομα αποτελέσματα" - Ο χάρτης "πρόκληση" με όρια υφαλοκρηπίδας έως την Κρήτη

Η ρηματική διακοίνωση της Λιβύης «δεν παράγει έννομα αποτελέσματα», τονίζουν διπλωματικές πηγές σχετικά με το έγγραφο που κατατέθηκε από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Προσθέτουν ακόμη ότι οι θέσεις αυτές «έχουν τεθεί στο παρελθόν και απαντηθεί προσηκόντως από την Ελλάδα και την Αίγυπτο».

Διαβάστε: Πώς αποτιμάται η επίσκεψη Γεραπετρίτη στη Λιβύη: Η κοινή γραμμή στο Μεταναστευτικό, τα ανοιχτά μέτωπα σε ΑΟΖ και τουρκολιβυκό και ο γρίφος Χαφτάρ

Διπλωματικές πηγές για τη ρηματική διακοίνωση της Λιβύης: «Δεν παράγει έννομα αποτελέσματα»

Όπως τονίζουν διπλωματικές πηγές, «η Ρηματική Διακοίνωση της 27ης Μαΐου 2025 της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβύης στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, σε αντίδραση ελληνικών πρωτοβουλιών άσκησης νόμιμων κυριαρχικών δικαιωμάτων, εκφράζει τις πάγιες θέσεις της Λιβύης, ωστόσο δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Οι θέσεις αυτές, συνεχίζουν οι πηγές, έχουν τεθεί στο παρελθόν και απαντηθεί προσηκόντως από την Ελλάδα και την Αίγυπτο».

Το διεθνές δίκαιο, τονίζουν ακόμη, «δεν επικαθορίζεται από μονομερείς ρηματικές διακοινώσεις, ούτε από ευσεβείς πόθους τρίτων. Τέτοιες θέσεις δεν παραπέμπουν σε ετοιμότητα για επανέναρξη συνομιλιών για οριοθέτηση Υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας».

Η Ελλάδα θα συνεχίσει στον δρόμο του διεθνούς δικαίου και των στέρεων περιφερειακών συμμαχιών που πολλαπλασιάζουν τη διπλωματική της ισχύ, αναφέρουν ακόμη οι πηγές και καταλήγουν: «Σε αντίθεση με άκυρες και ανυπόστατες συμφωνίες, η Ελλάδα βαδίζει και ενεργεί βάσει του Διεθνούς Δικαίου και δεν διστάζει να διατυπώνει ευθέως τις θέσεις της σε κάθε συνομιλητή της, όπως έπραξε και πρόσφατα ο Υπουργός Εξωτερικών κατά την επίσκεψή του στη Λιβύη».

Τουρκικός δάκτυλος μέσω... Λιβύης: Χάρτης "πρόκληση" με όρια υφαλοκρηπίδας έως την Κρήτη - Καταγγέλλει παραβιάσεις θαλάσσιων ζωνών από Ελλάδα και Αίγυπτο στον ΟΗΕ

Σε μία κίνηση με σαφή τουρκική καθοδήγηση, η Λιβύη κατέθεσε ρηματική διακοίνωση στον ΟΗΕ από τις 27 Μαΐου, η οποία δημοσιεύθηκε ως επίσημο έγγραφο την 1η Ιουλίου, παρουσιάζοντας τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας της, συνοδευόμενα από συντεταγμένες και χάρτη.

Η κίνηση αυτή ακολουθεί το πρότυπο της Τουρκίας, η οποία το 2020 είχε επίσης καταθέσει μονομερώς τις δικές της διεκδικήσεις, βάσει του Τουρκολιβυκού Μνημονίου, αγνοώντας τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η Λιβύη:

• Απορρίπτει ως παράνομη τη μερική οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου,
• Αμφισβητεί την ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο (ΦΕΚ 18 Απριλίου 2025),
• Απορρίπτει τον Ελληνικό Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό,
• Καταγγέλλει τις έρευνες για υδρογονάνθρακες στα ελληνικά Οικόπεδα νοτιοανατολικά της Κρήτης και ζητά την αναστολή όλων των ερευνών από Ελλάδα και Αίγυπτο.

Διαβάστε ΕΔΩ ολόκληρη τη Λιβυκή ρηματική διακοίνωση

Σύμφωνα με το έγγραφο, η Λιβύη υιοθετεί την τουρκική επιχειρηματολογία περί μειωμένης ή μηδενικής επήρειας των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες και ζητά να ληφθεί υπόψη η λιβυκή εσωτερική νομοθεσία και το "κλείσιμο" του Κόλπου της Σύρτης. Η πρόθεση της Λιβύης για διάλογο, όπως αναφέρεται στη διακοίνωση (επικαλούμενη το άρθρο 33 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ), συνοδεύεται από την απαίτηση αποδοχής του Τουρκολιβυκού Μνημονίου ως αφετηρία, γεγονός που ακυρώνει κάθε προοπτική ουσιαστικής διαπραγμάτευσης.

Επικαλείται το τουρκολιβυκό μνημόνιο

Πιο συγκεκριμένα η κυβέρνηση της Τρίπολης, επικαλούμενη παλαιότερες επιστολές της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη, παρουσιάζει το δικό της Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό επικαλούμενη το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Θεωρεί ότι η οριοθέτηση Ελλάδας – Αιγύπτου είναι άκυρη και παράνομη και καταγγέλλει το Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της Ελλάδας ότι παραβιάζει τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες της Λιβύης στη Μεσόγειο. Με τη Λιβύη να αγνοεί, κατά το παράδειγμα που ακολούθησε για το τουρκολιβυκό μνημόνιο, την Κρήτη, στην βάση της θεωρίας πως τα νησιά, δεν δικαιούνται υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.

Στο παράρτημα του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού της Λιβύης που κατέθεσε η Λιβύη στον ΟΗΕ αναφέρεται χαρακτηριστικά:

«Πρώτον, η Λιβύη και η Τουρκία υπέγραψαν στις 27 Νοεμβρίου 2019 μνημόνιο συμφωνίας για την οριοθέτηση των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο Θάλασσα. Το εν λόγω Μνημόνιο Συνεννόησης κατατέθηκε αρμοδίως στη Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με το άρθρο 102 του Χάρτη στις 11 Δεκεμβρίου 2019 και αποτελεί δίκαιη λύση που επιτεύχθηκε με βάση το διεθνές δίκαιο. Ούτε η Ελλάδα, ούτε η Αίγυπτος δικαιούνται κυριαρχικά δικαιώματα στις θαλάσσιες περιοχές που οριοθετούνται μεταξύ της Λιβύης και της Τουρκίας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».

«Άκυρη» η οριοθέτηση Ελλάδας – Αιγύπτου

«Δεύτερον, η Λιβύη θεωρεί ότι η Συμφωνία του 2020 για την οριοθέτηση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου είναι άκυρη (null and void) καθώς δεν συνάδει με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, ιδίως με την αρχή της ευθιδικίας. Οι προσπάθειες της Ελλάδας και της Αιγύπτου να ορίσουν και να αδειοδοτήσουν περιοχές αδειών για δραστηριότητες έρευνας υδρογονανθράκων αντίστοιχα το 2014 και το 2021, και πιο πρόσφατα, τον Απρίλιο του 2024, η έγκριση της Ελλάδας για έρευνες υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης παραβιάζουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης στη Μεσόγειο Θάλασσα».

«Αγνοούνται κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης»

«Συγκεκριμένα, η Ελλάδα συνεχίζει τις μονομερείς δραστηριότητες έρευνας και γεώτρησης στις εν λόγω λεγόμενες υπεράκτιες περιοχές αδειοδότησης από τις 26 Νοεμβρίου 2022, αγνοώντας πλήρως τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης και παραβιάζοντας σοβαρά τους καθιερωμένους κανόνες και πρακτικές του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, σχετικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ κρατών με αντικείμενες ακτές.

Τρίτον, ορισμένες από τις περιοχές του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδίου (ΘΧΣ) της Ελλάδας, όπως έχει δηλωθεί από το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Ελλάδας, με ημερομηνία 16 Απριλίου 2025, παραβιάζουν τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Λιβύης στη Μεσόγειο Θάλασσα. Συγκεκριμένα, ορισμένες περιοχές στο νότιο τμήμα του χάρτη του ελληνικού ΘΧΣ παραβιάζουν την υφαλοκρηπίδα της Λιβύης στη Μεσόγειο Θάλασσα, όπου η Λιβύη έχει ipso facto και ab initio κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

Τέταρτον, η Ελλάδα κήρυξε αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) στο Ιόνιο Πέλαγος στις 17 Απριλίου 2025, με το υπ’ αριθμ. 59 ΦΕΚ της ίδιας ημέρας, το οποίο καταπατά την υφαλοκρηπίδα του κράτους της Λιβύης, όπου η Λιβύη έχει ipso facto και ab initio κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Τα νότια σύνορα της μονομερώς ανακηρυχθείσας ελληνικής ΑΟΖ δεν ισαπέχουν από τις ηπειρωτικές ακτές της Λιβύης και της Ελλάδας. Συνεπώς, το νότιο τμήμα της ανακηρυχθείσας ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος είναι παράνομο στο βαθμό που αγνοεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης στη σχετική θαλάσσια περιοχή και παραβιάζει την υφαλοκρηπίδα της Λιβύης στη Μεσόγειο Θάλασσα.

Ως γνωστόν, το σχετικό διεθνές δίκαιο ενθαρρύνει τα κράτη να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για τη σύναψη προσωρινών ρυθμίσεων πρακτικής φύσης και να μην θέτουν σε κίνδυνο ή παρεμποδίζουν την επίτευξη της τελικής συμφωνίας σχετικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Ως εκ τούτου, η μονομερής ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος, κατά παράβαση της λιβυκής υφαλοκρηπίδας, αντιβαίνει στις καθιερωμένες αρχές του διεθνούς δικαίου της θάλασσας».

«Μαξιμαλιστικές και παράνομες οι διεκδικήσεις της Ελλάδας»

Η Λιβύη «απορρίπτει πλήρως τις παράνομες και μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις των θαλάσσιων συνόρων της Ελλάδας και της Αιγύπτου, καθώς και τις υπεράκτιες περιοχές που έχουν αδειοδοτηθεί στη Μεσόγειο Θάλασσα, με βάση αυτές τις διεκδικήσεις. Η Λιβύη διατηρεί όλα τα νόμιμα δικαιώματά της επί των θαλάσσιων περιοχών, συμπεριλαμβανομένου του βυθού, του υπεδάφους και των υπερκείμενων υδάτων με τα οποία συνδέονται, που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο».

Στη ρηματική της διακοίνωση η κυβέρνηση της Τρίπολης επισημαίνει ότι «τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ της Λιβύης και της Αιγύπτου απεικονίζονται σύμφωνα με τη ρηματική διακοίνωση της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη με ημερομηνία 13 Φεβρουαρίου 2023 προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, με την οποία κατατέθηκαν τα ανατολικά όρια των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη».

Η Λιβύη καλεί Ελλάδα και Αίγυπτο να αναστείλουν τις άδειες ερευνών

Στο ίδιο πνεύμα, η Λιβύη καλεί επίσης την Αίγυπτο και την Ελλάδα να αναστείλουν όλες τις άδειες και τις δραστηριότητες περί έρευνας υδρογονανθράκων στις εν λόγω περιοχές έως ότου διευθετηθούν όλες οι διαφορές για τα θαλάσσια σύνορα μέσω διαπραγματεύσεων μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών και με έγκυρες συμφωνίες σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.