Σε μια προκλητική κίνηση με σαφή καθοδήγηση από την Τουρκία προχώρησε η Λιβύη, καταθέτοντας στον ΟΗΕ ρηματική διακοίνωση στις 27 Μαΐου, με ημερομηνία δημοσίευσης την 1η Ιουλίου, παρουσιάζοντας τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας της, στην οποία ουσιαστικά «εξαφανίζει» την Κρήτη και απορρίπτει όλες τις κινήσεις της Ελλάδας στη «σκακιέρα» της Ανατολικής Μεσογείου, όπως και κάθε λογική εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.

Η κίνηση αυτή μάλιστα προηγείται χρονικά της ρηματικής διακοίνωσης που είχε όμως δημοσιευτεί νωρίτερα αυτόν τον μήνα (σ.σ.: κατατέθηκε στις 20 Ιουνίου), με βάση την οποία η Τρίπολη αμφισβητούσε τη μέση γραμμή που έχει ορίσει η Ελλάδα και με βάση την οποία έχουν χαραχθεί τα οικόπεδα έρευνας υδρογονανθράκων, τόσο δυτικά όσο και νότια της Κρήτης. Η δημοσιοποίηση της λιβυκής ρηματικής διακοίνωσης έρχεται ένα μόλις 24ωρο μετά την επίσκεψη του Γιώργου Γεραπετρίτη στην πρωτεύουσα της αφρικανικής χώρας.

Η νέα κίνηση της Λιβύης ακολουθεί το πρότυπο της Τουρκίας και μοιάζει με υιοθέτηση της προκλητικής λογικής της «Γαλάζιας Πατρίδας», με την Άγκυρα το 2020 να έχει επίσης καταθέσει μονομερώς τις δικές της διεκδικήσεις, βάσει του Τουρκολιβυκού Μνημονίου, αγνοώντας τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο. 

Η Λιβύη:
  • Απορρίπτει ως παράνομη τη μερική οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου.
  • Αμφισβητεί την ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο (ΦΕΚ 18 Απριλίου 2025).
  • Απορρίπτει τον Ελληνικό Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό.
  • Καταγγέλλει τις έρευνες για υδρογονάνθρακες στα ελληνικά οικόπεδα νοτιοανατολικά της Κρήτης και ζητά την αναστολή όλων των ερευνών από Ελλάδα και Αίγυπτο.

Διαβάστε ΕΔΩ ολόκληρη τη Λιβυκή ρηματική διακοίνωση

Σύμφωνα με το έγγραφο, η Λιβύη υιοθετεί την τουρκική επιχειρηματολογία περί μειωμένης ή μηδενικής επήρειας των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες και ζητά να ληφθεί υπόψη η λιβυκή εσωτερική νομοθεσία και το «κλείσιμο» του Κόλπου της Σύρτης. Η πρόθεση της Λιβύης για διάλογο, όπως αναφέρεται στη διακοίνωση (επικαλούμενη το άρθρο 33 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ), συνοδεύεται από την απαίτηση αποδοχής του Τουρκολιβυκού Μνημονίου ως αφετηρία, γεγονός που ακυρώνει κάθε προοπτική ουσιαστικής διαπραγμάτευσης.


Τουρκικός δάκτυλος μέσω... Λιβύης: Χάρτης "πρόκληση" με όρια υφαλοκρηπίδας έως την Κρήτη - Καταγγέλλει παραβιάσεις θαλάσσιων ζωνών από Ελλάδα και Αίγυπτο στον ΟΗΕ


Επικαλείται το τουρκολιβυκό μνημόνιο

Συγκεκριμένα η κυβέρνηση της Τρίπολης, επικαλούμενη παλαιότερες επιστολές της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη, παρουσιάζει τον δικό της Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό επικαλούμενη το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Θεωρεί ότι η οριοθέτηση Ελλάδας - Αιγύπτου είναι άκυρη και παράνομη και καταγγέλλει τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της Ελλάδας ότι παραβιάζει τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες της Λιβύης στη Μεσόγειο. Με τη Λιβύη να αγνοεί, κατά το παράδειγμα που ακολούθησε για το τουρκολιβυκό μνημόνιο, την Κρήτη, στη βάση της θεωρίας πως τα νησιά, δεν δικαιούνται υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.

Στο παράρτημα του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού της Λιβύης που κατέθεσε η Λιβύη στον ΟΗΕ αναφέρεται χαρακτηριστικά:

«Πρώτον, η Λιβύη και η Τουρκία υπέγραψαν στις 27 Νοεμβρίου 2019 μνημόνιο συμφωνίας για την οριοθέτηση των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο Θάλασσα. Το εν λόγω Μνημόνιο Συνεννόησης κατατέθηκε αρμοδίως στη Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με το άρθρο 102 του Χάρτη στις 11 Δεκεμβρίου 2019 και αποτελεί δίκαιη λύση που επιτεύχθηκε με βάση το διεθνές δίκαιο. Ούτε η Ελλάδα ούτε η Αίγυπτος δικαιούνται κυριαρχικά δικαιώματα στις θαλάσσιες περιοχές που οριοθετούνται μεταξύ της Λιβύης και της Τουρκίας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».

"Άκυρη" η οριοθέτηση Ελλάδας - Αιγύπτου

«Δεύτερον, η Λιβύη θεωρεί ότι η Συμφωνία του 2020 για την οριοθέτηση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου είναι άκυρη (null and void), καθώς δεν συνάδει με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, ιδίως με την αρχή της ευθιδικίας. Οι προσπάθειες της Ελλάδας και της Αιγύπτου να ορίσουν και να αδειοδοτήσουν περιοχές αδειών για δραστηριότητες έρευνας υδρογονανθράκων αντίστοιχα το 2014 και το 2021, και πιο πρόσφατα, τον Απρίλιο του 2024, η έγκριση της Ελλάδας για έρευνες υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης παραβιάζουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης στη Μεσόγειο Θάλασσα».

"Αγνοούνται κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης"

«Συγκεκριμένα, η Ελλάδα συνεχίζει τις μονομερείς δραστηριότητες έρευνας και γεώτρησης στις εν λόγω λεγόμενες υπεράκτιες περιοχές αδειοδότησης από τις 26 Νοεμβρίου 2022, αγνοώντας πλήρως τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης και παραβιάζοντας σοβαρά τους καθιερωμένους κανόνες και πρακτικές του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, σχετικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ κρατών με αντικείμενες ακτές.

Τρίτον, ορισμένες από τις περιοχές του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδίου (ΘΧΣ) της Ελλάδας, όπως έχει δηλωθεί από το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Ελλάδας, με ημερομηνία 16 Απριλίου 2025, παραβιάζουν τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Λιβύης στη Μεσόγειο Θάλασσα. Συγκεκριμένα, ορισμένες περιοχές στο νότιο τμήμα του χάρτη του ελληνικού ΘΧΣ παραβιάζουν την υφαλοκρηπίδα της Λιβύης στη Μεσόγειο Θάλασσα, όπου η Λιβύη έχει ipso facto και ab initio κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

Τέταρτον, η Ελλάδα κήρυξε αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) στο Ιόνιο Πέλαγος στις 17 Απριλίου 2025, με το υπ’ αριθμ. 59 ΦΕΚ της ίδιας ημέρας, το οποίο καταπατά την υφαλοκρηπίδα του κράτους της Λιβύης, όπου η Λιβύη έχει ipso facto και ab initio κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Τα νότια σύνορα της μονομερώς ανακηρυχθείσας ελληνικής ΑΟΖ δεν ισαπέχουν από τις ηπειρωτικές ακτές της Λιβύης και της Ελλάδας. Συνεπώς, το νότιο τμήμα της ανακηρυχθείσας ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος είναι παράνομο στο βαθμό που αγνοεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης στη σχετική θαλάσσια περιοχή και παραβιάζει την υφαλοκρηπίδα της Λιβύης στη Μεσόγειο Θάλασσα.

Ως γνωστόν, το σχετικό διεθνές δίκαιο ενθαρρύνει τα κράτη να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για τη σύναψη προσωρινών ρυθμίσεων πρακτικής φύσης και να μην θέτουν σε κίνδυνο ή παρεμποδίζουν την επίτευξη της τελικής συμφωνίας σχετικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Ως εκ τούτου, η μονομερής ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος, κατά παράβαση της λιβυκής υφαλοκρηπίδας, αντιβαίνει στις καθιερωμένες αρχές του διεθνούς δικαίου της θάλασσας».

«Μαξιμαλιστικές και παράνομες οι διεκδικήσεις της Ελλάδας»

Η Λιβύη «απορρίπτει πλήρως τις παράνομες και μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις των θαλάσσιων συνόρων της Ελλάδας και της Αιγύπτου, καθώς και τις υπεράκτιες περιοχές που έχουν αδειοδοτηθεί στη Μεσόγειο Θάλασσα, με βάση αυτές τις διεκδικήσεις. Η Λιβύη διατηρεί όλα τα νόμιμα δικαιώματά της επί των θαλάσσιων περιοχών, συμπεριλαμβανομένου του βυθού, του υπεδάφους και των υπερκείμενων υδάτων με τα οποία συνδέονται, που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο».

Στη ρηματική της διακοίνωση η κυβέρνηση της Τρίπολης επισημαίνει ότι «τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ της Λιβύης και της Αιγύπτου απεικονίζονται σύμφωνα με τη ρηματική διακοίνωση της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη με ημερομηνία 13 Φεβρουαρίου 2023 προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, με την οποία κατατέθηκαν τα ανατολικά όρια των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη».

Η Λιβύη καλεί Ελλάδα και Αίγυπτο να αναστείλουν τις άδειες ερευνών

Στο ίδιο πνεύμα, η Λιβύη καλεί επίσης την Αίγυπτο και την Ελλάδα να αναστείλουν όλες τις άδειες και τις δραστηριότητες περί έρευνας υδρογονανθράκων στις εν λόγω περιοχές έως ότου διευθετηθούν όλες οι διαφορές για τα θαλάσσια σύνορα μέσω διαπραγματεύσεων μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών και με έγκυρες συμφωνίες σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Η ρηματική διακοίνωση της Λιβύης «δεν παράγει έννομα αποτελέσματα», τονίζουν διπλωματικές πηγές σχετικά με το έγγραφο που κατατέθηκε από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Προσθέτουν ακόμη ότι οι θέσεις αυτές «έχουν τεθεί στο παρελθόν και απαντηθεί προσηκόντως από την Ελλάδα και την Αίγυπτο».

Διαβάστε: Πώς αποτιμάται η επίσκεψη Γεραπετρίτη στη Λιβύη: Η κοινή γραμμή στο Μεταναστευτικό, τα ανοιχτά μέτωπα σε ΑΟΖ και τουρκολιβυκό και ο γρίφος Χαφτάρ

Διπλωματικές πηγές για τη ρηματική διακοίνωση της Λιβύης: "Δεν παράγει έννομα αποτελέσματα"

Η ρηματική διακοίνωση της Λιβύης «δεν παράγει έννομα αποτελέσματα», τονίζουν από την πλευρά τους διπλωματικές πηγές σχετικά με το έγγραφο που κατατέθηκε από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Προσθέτουν ακόμη ότι οι θέσεις αυτές «έχουν τεθεί στο παρελθόν και απαντηθεί προσηκόντως από την Ελλάδα και την Αίγυπτο».

Όπως τονίζουν διπλωματικές πηγές, «η Ρηματική Διακοίνωση της 27ης Μαΐου 2025 της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβύης στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, σε αντίδραση ελληνικών πρωτοβουλιών άσκησης νόμιμων κυριαρχικών δικαιωμάτων, εκφράζει τις πάγιες θέσεις της Λιβύης, ωστόσο δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Οι θέσεις αυτές, συνεχίζουν οι πηγές, έχουν τεθεί στο παρελθόν και απαντηθεί προσηκόντως από την Ελλάδα και την Αίγυπτο».

Το διεθνές δίκαιο, τονίζουν ακόμη, «δεν επικαθορίζεται από μονομερείς ρηματικές διακοινώσεις, ούτε από ευσεβείς πόθους τρίτων. Τέτοιες θέσεις δεν παραπέμπουν σε ετοιμότητα για επανέναρξη συνομιλιών για οριοθέτηση Υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας».

Η Ελλάδα θα συνεχίσει στον δρόμο του διεθνούς δικαίου και των στέρεων περιφερειακών συμμαχιών που πολλαπλασιάζουν τη διπλωματική της ισχύ, αναφέρουν ακόμη οι πηγές και καταλήγουν: «Σε αντίθεση με άκυρες και ανυπόστατες συμφωνίες, η Ελλάδα βαδίζει και ενεργεί βάσει του Διεθνούς Δικαίου και δεν διστάζει να διατυπώνει ευθέως τις θέσεις της σε κάθε συνομιλητή της, όπως έπραξε και πρόσφατα ο Υπουργός Εξωτερικών κατά την επίσκεψή του στη Λιβύη».

Αυτή είναι η λιβυκή ρηματική διακοίνωση - Τι αναφέρεται

Η λιβυκή Ρηματική Διακοίνωση η οποία περιλαμβάνει και τις συντεταγμένες και τον χάρτη των «εξωτερικών ορίων» της λιβυκής υφαλοκρηπίδας είναι η εξής:

«Ρηματική διακοίνωση με ημερομηνία 27 Μαΐου 2025 από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα

Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία του Κράτους της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη έχει την τιμή να διαβιβάσει με το παρόν την επίσημη δήλωση του Κράτους της Λιβύης σχετικά με τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας στη Μεσόγειο Θάλασσα, καθώς και έναν αναλυτικό οδηγό βασισμένο σε χάρτες, ο οποίος περιγράφει τη επίσημη θέση της Λιβύης επί του θέματος (βλ. παράρτημα).

Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία του Κράτους της Λιβύης έχει περαιτέρω την τιμή να ζητήσει ευγενικά την κυκλοφορία της παρούσας ρηματικής διακοίνωσης και του παραρτήματός της ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, υπό το θέμα της ημερήσιας διάταξης 75.

Παράρτημα της ρηματικής διακοίνωσης με ημερομηνία 27 Μαΐου 2025 από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα

[Πρωτότυπο: Αραβικά και Αγγλικά]

Σε αναφορά με την επιστολή της 29ης Μαρτίου 2005 από τον επιτετραμμένο της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβυκής Αραβικής Τζαμαχιρίας προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ (A/60/68), την επιστολή της 26ης Δεκεμβρίου 2019 από τον επιτετραμμένο α.ι. της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβύης προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ (A/74/634), την επιστολή της 9ης Δεκεμβρίου 2022 από τους Μόνιμους Αντιπροσώπους της Λιβύης και της Τουρκίας προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας (A/77/646-S/2022/936), τη ρηματική διακοίνωση της 25ης Ιανουαρίου 2023 από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ (A/77/716), τη ρηματική διακοίνωση της 13ης Φεβρουαρίου 2023 (A/77/742) και τη ρηματική διακοίνωση της 5ης Δεκεμβρίου 2023 (A/78/672), θα ήθελα να σας επισημάνω τα εξής:

Πρώτον, η Λιβύη και η Τουρκία υπέγραψαν Μνημόνιο Κατανόησης για την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών στη Μεσόγειο Θάλασσα στις 27 Νοεμβρίου 2019. Το εν λόγω Μνημόνιο Κατανόησης έχει δεόντως καταχωρισθεί στη Γραμματεία του ΟΗΕ σύμφωνα με το Άρθρο 102 του Καταστατικού Χάρτη από τις 11 Δεκεμβρίου 2019 και συνιστά δίκαιη λύση βάσει του διεθνούς δικαίου. Ούτε η Ελλάδα ούτε η Αίγυπτος δικαιούνται κυριαρχικά δικαιώματα στις θαλάσσιες περιοχές που οριοθετήθηκαν μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

Δεύτερον, η Λιβύη θεωρεί ότι η Συμφωνία του 2020 για την οριοθέτηση Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου είναι άκυρη και ανυπόστατη, καθώς είναι ασύμβατη με το διεθνές δίκαιο, περιλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), ιδίως με την αρχή της δικαιοσύνης. Οι προσπάθειες της Ελλάδας και της Αιγύπτου να καθορίσουν και να εκδώσουν άδειες για δραστηριότητες υδρογονανθράκων αντίστοιχα το 2014 και το 2021, καθώς και πιο πρόσφατα, τον Απρίλιο 2024, η έγκριση από την Ελλάδα ερευνών υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης στη Μεσόγειο Θάλασσα.

Συγκεκριμένα, η Ελλάδα συνεχίζει τις μονομερείς ερευνητικές και γεωτρητικές δραστηριότητες στις λεγόμενες υπεράκτιες παραχωρήσεις από τις 26 Νοεμβρίου 2022, αδιαφορώντας πλήρως για τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης και κατά κατάφωρη παραβίαση των καθιερωμένων κανόνων και πρακτικών του διεθνούς δικαίου, περιλαμβανομένης της UNCLOS, αναφορικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ κρατών με αντικείμενες ακτές.

Τρίτον, ορισμένες περιοχές του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδίου (ΜSP) της Ελλάδας, όπως ανακοινώθηκαν από το Υπουργείο Εξωτερικών και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Ελλάδας στις 16 Απριλίου 2025, παραβιάζουν τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες της Λιβύης στη Μεσόγειο. Συγκεκριμένα, περιοχές στο νότιο τμήμα του ελληνικού χάρτη MSP παραβιάζουν την υφαλοκρηπίδα της Λιβύης, όπου η Λιβύη έχει ipso facto και ab initio κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Επιθυμώ να τονίσω ότι το ελληνικό MSP δεν θα έχει καμία νομική ισχύ για τη Λιβύη.

Τέταρτον, η Ελλάδα ανακήρυξε Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) στο Ιόνιο Πέλαγος στις 17 Απριλίου 2025 μέσω της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως της Ελλάδος, Αρ. Φύλλου: 59 της ίδιας ημέρας, η οποία επεκτείνεται εντός της υφαλοκρηπίδας του Κράτους της Λιβύης, όπου η Λιβύη έχει ipso facto και ab initio κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

Τα νότια σύνορα της μονομερώς ανακηρυχθείσας ελληνικής ΑΟΖ δεν βρίσκονται σε ίση απόσταση από τις κύριες ακτές της Λιβύης και της Ελλάδας. Ως εκ τούτου, το νότιο τμήμα της ανακηρυχθείσας ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος είναι παράνομο, στο μέτρο που αγνοεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης στη σχετική θαλάσσια περιοχή και παραβιάζει τη λιβυκή υφαλοκρηπίδα στη Μεσόγειο Θάλασσα.

Όπως είναι γνωστό, το σχετικό διεθνές δίκαιο ενθαρρύνει τα κράτη να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για τη σύναψη προσωρινών ρυθμίσεων πρακτικής φύσεως και να μην θέτουν σε κίνδυνο ή παρεμποδίζουν την επίτευξη τελικής συμφωνίας σχετικά με την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.

Κατά συνέπεια, η μονομερής ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο Πέλαγος, κατά παραβίαση της λιβυκής υφαλοκρηπίδας, αντίκειται στις καθιερωμένες αρχές του διεθνούς δικαίου της θάλασσας.

Η Λιβύη απορρίπτει πλήρως τις παράνομες και μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις θαλάσσιων ορίων της Ελλάδας και της Αιγύπτου, καθώς και τις υπεράκτιες παραχωρήσεις τους στη Μεσόγειο Θάλασσα που βασίζονται σε αυτές τις διεκδικήσεις.

Η Λιβύη επιφυλάσσεται όλων των νομικών δικαιωμάτων της επί των θαλάσσιων περιοχών, συμπεριλαμβανομένων του βυθού, του υπεδάφους και των υπερκείμενων υδάτων στα οποία αυτά συνδέονται, βάσει του διεθνούς δικαίου.

Υπό το φως των ανωτέρω, έχω την τιμή να σας διαβιβάσω την επίσημη θέση της Λιβύης σχετικά με τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας της στη Μεσόγειο Θάλασσα (βλ. χάρτη* και κατάλογο συντεταγμένων στο συνημμένο).

Το θαλάσσιο όριο μεταξύ Λιβύης και Αιγύπτου απεικονίζεται σύμφωνα με τη ρηματική διακοίνωση της 13ης Φεβρουαρίου 2023 από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ (A/77/742), με την οποία καταχωρίστηκαν τα ανατολικά όρια των θαλάσσιων δικαιοδοσιών της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη.

Από την πλευρά της Λιβύης, το θαλάσσιο όριο μεταξύ Λιβύης και Ελλάδας θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τη μέση γραμμή μεταξύ των ακτών των δύο ηπειρωτικών χωρών, με γεωγραφικούς όρους.

Υπό αυτή την έννοια, και με τη στήριξη πολυάριθμων παραδειγμάτων νομολογίας και κρατικής πρακτικής, δεν υπάρχει αυτοματισμός στον ισχυρισμό ότι τα νησιά παράγουν πλήρεις θαλάσσιες δικαιοδοσίες. Τα νησιά μπορούν να αγνοηθούν ή να τους αποδοθεί περιορισμένη επίδραση στην οριοθέτηση θαλάσσιων ορίων, εάν η τοποθεσία τους στρεβλώνει τη δίκαιη οριοθέτηση ή εάν υφίστανται άλλες σχετικές ειδικές περιστάσεις.

Ένα τέτοιο θαλάσσιο όριο θα πρέπει επίσης να σέβεται τόσο την εθνική νομοθεσία της Λιβύης (1) όσο και το Μνημόνιο Κατανόησης του 2019 μεταξύ της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Τουρκίας και της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας του Κράτους της Λιβύης για την Οριοθέτηση Θαλάσσιων Δικαιοδοσιών στη Μεσόγειο Θάλασσα.

Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τον κατάλογο συντεταγμένων θαλάσσιων ορίων, τα βόρεια όρια της λιβυκής υφαλοκρηπίδας από ανατολάς προς δυσμάς αρχίζουν από τα σημεία B και A, τα οποία είναι τα ανατολικά και δυτικά σημεία του θαλάσσιου ορίου που συμφωνήθηκε μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας, σύμφωνα με το Μνημόνιο Κατανόησης του 2019. Έπειτα, το σημείο A εκτείνεται προς τη μέση γραμμή μεταξύ των ηπειρωτικών ακτών της Λιβύης και της Ελλάδας, η οποία εκτείνεται από τα σημεία 1 έως 12.

Ξεκινώντας από το σημείο 12, το θαλάσσιο όριο ακολουθεί τη μέση γραμμή μεταξύ της ιταλικής ηπειρωτικής χώρας, συμπεριλαμβανομένου του νησιού της Σικελίας, και της Λιβυκης επιερωτικης περιοχης με την ευθεία γραμμή βάσης κατά μήκος του στόμιου του Κόλπου της Σύρτης, ο οποίος αποτελεί ιστορικό κόλπο υπό λιβυκή κυριαρχία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, έως το σημείο 17. Το σημείο 17 εκτείνεται νότια μέχρι το σημείο 18, όπου αρχίζουν τα όρια της υφαλοκρηπίδας μεταξύ Λιβύης και Μάλτας, σύμφωνα με την Απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης του 1985 (Υφαλοκρηπίδα (Λιβυκή Αραβική Τζαμαχιρία κατά Μάλτας)), και η οποία εκτείνεται έως το σημείο 28. Από εκεί, το θαλάσσιο όριο εκτείνεται βόρεια προς το σημείο 29 και ακολουθεί τη μέση γραμμή μεταξύ του νησιού της Σικελίας και της λιβυκής ηπειρωτικής χώρας έως το σημείο 30.

Το θαλάσσιο όριο μεταξύ των σημείων 30 και 32, έως τα χερσαία σύνορα μεταξύ Λιβύης και Τυνησίας, αποτυπώνει τα όρια της υφαλοκρηπίδας μεταξύ Λιβύης και Τυνησίας, όπως καθορίστηκαν από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης με την Απόφασή του του 1982 (Υφαλοκρηπίδα (Τυνησία/Λιβυκή Αραβική Τζαμαχιρία)).

Έχοντας εκ φύσεως (ipso facto) και εξ αρχής (ab initio) κυριαρχικά δικαιώματα επί της υφαλοκρηπίδας της στη Μεσόγειο Θάλασσα, η Λιβύη πιστεύει ότι τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ δύο κυρίαρχων κρατών πρέπει να οριστικοποιούνται μέσω διαλόγου και διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και την αρχή της ισότητας.

Ειρηνικά μέσα, όπως ορίζονται στο Άρθρο 33 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Δικαστηρίου (ICJ), θα πρέπει να εφαρμόζονται βάσει αμοιβαίας συμφωνίας.

Υπό αυτό το πρίσμα, η κυβέρνηση της Λιβύης είναι έτοιμη να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις με όλα τα γειτονικά παράκτια κράτη, βασισμένες στον αμοιβαίο σεβασμό των νόμιμων δικαιωμάτων και συμφερόντων όλων των μερών, για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ορίων σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

Με το ίδιο πνεύμα, η Λιβύη καλεί επίσης την Αίγυπτο και την Ελλάδα να αναστείλουν όλες τις άδειες και τις δραστηριότητες υδρογονανθράκων στις εν λόγω περιοχές, έως ότου όλες οι διαφορές σχετικά με τα θαλάσσια σύνορα επιλυθούν μέσω διαπραγματεύσεων μεταξύ των ενδιαφερόμενων Μερών και με έγκυρες Συμφωνίες σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.

Θα σας ήμουν ευγνώμων αν η παρούσα επιστολή και το συνημμένο της μπορούσαν να κυκλοφορήσουν ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, στο πλαίσιο των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης 34, 75 (α) και 103, και να δημοσιευθούν στον ιστότοπο της Διεύθυνσης για τις Υποθέσεις των Ωκεανών και το Δίκαιο της Θάλασσας, καθώς και στην επόμενη έκδοση του Δελτίου Δικαίου της Θάλασσας».