Μια πολιτική κουβέντα µε βάθος, στοχασµό και καθαρές αποστάσεις από τη σηµερινή Ν.∆. από τον πρώην υπουργό Αρη Σπηλιωτόπουλο, που µιλά για την εποχή, τον τουρισµό, την A.I., την Πάτµο και τον Στέφανο Κασσελάκη, χωρίς κραυγές. Τον βρίσκουµε σε έναν χώρο λιτό αλλά αισθητικά απαιτητικό. Μια γωνιά µε βιβλία, ήχους από Miles Davis και φως που πέφτει διαγώνια στα λόγια. Πρώην υπουργός, µε µακρά διαδροµή στην πολιτική, στηνΠαιδεία, στην επικοινωνία και το coaching, και µια παρουσία που δεν θέλει να εντυπωσιάσει - αλλά να αφήσει ίχνος. Αυτή είναι µια συνέντευξη µε καθαρές κουβέντες και παύσεις που λένε πολλά.


Ολόκληρη η συνέντευξη του Άρη Σπηλιωτόπουλου στα Παραπολιτικά


Πώς βλέπετε την πορεία της σηµερινής κυβέρνησης;

Σήµερα, η πολιτική της υποχωρεί και ο αµοραλισµός συµπληρώνει το κενό. Η Ν.∆. έχει µετατραπεί σε εταιρεία. Με branding, µε business language, µε focus groups. ∆εν κυβερνά, παρουσιάζει, και αυτό είναι επικίνδυνο, όχι γιατί είναι ανήθικο, αλλά γιατί είναι ρηχό. Ο κόσµος δεν είναι excel ούτε η ζωή πλατφόρµα. Το κράτος δεν είναι startup, είναι ρήτρα ασφαλείας και αλληλεγγύης για τους πολίτες. Η Ν.∆. τού σήµερα δεν είναι πια κόµµα. Είναι µια εταιρεία µε µετόχους και budget, αλλά χωρίς πυξίδα και ψυχή.

Εχετε µετανιώσει που υπήρξατε στη Νέα ∆ηµοκρατία;

Θα µετάνιωνα αν δεν µπορούσα να µετανιώσω. Αν δεν άλλαζα απόψεις και δεν έκανα κριτική και αυτοκριτική. Η Ν.∆. την περίοδο του Κώστα Καραµανλή υπήρξε -µε όλες της τις αντιφάσεις- µια προσπάθεια έκφρασης του µεσαίου χώρου. Προοδευτική στα µεγάλα ζητήµατα, κοινωνικά ευαίσθητη, µε όραµα να συνθέσει και όχι να διχάσει. Ναι, υπήρχαν και τότε πολλά βαρίδια και «βαρώνοι» από τις παλιές δεξιές φεουδαρχίες, που πολεµούσαν κάθε προσπάθεια αλλαγής και εκσυγχρονισµού. Προσπαθήσαµε να απεγκλωβιστούµε. Αλλοτε µε επιτυχία και άλλοτε µε αποτυχία. Η τότε Ν.∆., όµως, ήθελε να γίνει σύγχρονη. Αντίθετα, η σηµερινή, απλώς ως εταιρεία, να µεγιστοποιήσει το κέρδος της. Σήµερα βλέπω ένα άλλο κόµµα. Μια δύναµη συντήρησης της οικονοµικής ολιγαρχίας και της θεσµικής ασυδοσίας. ∆εν υπάρχει κοινωνική σκέψη ούτε θεσµική αυτοσυνείδηση. Υπάρχει branding, κονσόλες εξουσίας και µια αδιαφορία για το ποιος µένει πίσω. Προφανώς και θα µετάνιωνα σε µια τέτοια Ν.∆., γιατί είµαι προοδευτικός µέχρι το κόκκαλο και κοινωνικά δίκαιος - ή, τουλάχιστον, αυτό παλεύω κάθε µέρα.

Συνεχίζετε τη συνεργασία µε τον Στέφανο Κασσελάκη;

Η συνεργασία µας ήταν επαγγελµατική µέχρι τις ευρωεκλογές. Μάλλον µε επιτυχία, αφού, σήµερα, το 15% που έλαβε καταλαβαίνουν όλοι πόσο σηµαντικό ήταν.

Σήµερα;

Οχι. ∆εν υπάρχει επαγγελµατική συνεργασία µετά τις ευρωεκλογές, γιατί δεν υπήρχαν οι κατάλληλες προϋποθέσεις. Προφανώς, όπου µου ζητήθηκε, έλεγα τις απόψεις µου, γιατί θεωρώ πως αδικήθηκε και γιατί είδα καλές προθέσεις. Αλλά έκανε και λάθη και έχασε χρόνο, έχασε το momentum και για αυτό δηµοσκοπικά δεν είναι σε ποσοστά αντίστοιχα αυτών που µπορούσε κάτω από άλλες προϋποθέσεις. Η Ζωή καβάλησε το κύµα της αγανάκτησης της ανεπαρκούς λειτουργίας των θεσµών µε τα Τέµπη. Και η πολιτική δεν συγχωρεί την έλλειψη αντανακλαστικών, ιδιαίτερα όταν λείπει η δοµή του οργανωµένου κόµµατος βάσης. Σε κάθε περίπτωση, ο Κασσελάκης έχει σύµµαχο τον χρόνο και αν επιµείνει, µε τις κατάλληλες προϋποθέσεις στελεχών και πολιτικών, θα µπορέσει να µείνει και να προσφέρει.

Πώς πάει φέτος ο τουρισµός;

Εσείς είχατε τότε το ρεκόρ εσόδων. Ο τουρισµός έχει τελµατώσει στρατηγικά. Περισσότερες αφίξεις, φθίνουσες αποδόσεις. Το προϊόν έχει κορεστεί. Ροκανίζουµε τις υποδοµές και το περιβάλλον, χωρίς νέο όραµα. Την περίοδο που ήµουν υπουργός, βάλαµε στόχο τα ποιοτικά έσοδα, όχι απλώς τους αριθµούς. Σήµερα, βλέπω επανάληψη χωρίς σχέδιο. ∆εν µπορείς να κάνεις rebranding σε µια χώρα που την έχεις εξαντλήσει. Την έχουµε ρουφήξει έως το µεδούλι.

Υπάρχει χώρος για νέα πολιτική πρόταση;

Υπάρχει ανάγκη. Ο κόσµος δεν ψάχνει σωτήρες, αλλά ήθος, σοφία και ψυχραιµία. Θέλει αφήγηµα, όχι management consulting. Θέλει φωνή, όχι φωνές. Η επόµενη πολιτική δύναµη δεν θα έρθει από την ταχύτητα. Θα έρθει από τη συγκέντρωση.

Τι βλέπετε στη νέα γενιά;

Είναι η πιο µορφωµένη, πιο εκτεθειµένη και πιο άδεια γενιά. Ξέρουν γλώσσες, αλλά τους µάθαµε λίγη εµπιστοσύνη. Μεγαλώνουν σε έναν κόσµο που αλλάζει ριζικά, χωρίς να έχουν ασφαλές έδαφος να πατήσουν. Είναι µια γενιά που ξέρει πολλά, αλλά τους δώσαµε λίγη ουσία. Εχουν όραση, αλλά όχι ορίζοντα.

Πώς βλέπετε την Α.Ι.;

Με ψυχραιµία. ∆εν είναι τέρας, ούτε σωτήρας, είναι εργαλείο. Η απειλή δεν είναι η τεχνητή νοηµοσύνη, είναι η φυσική αδιαφορία. Χρειάζεται ηθική, ρυθµιστικό πλαίσιο και νέα ψηφιακή παιδεία. ∆εν µπορούµε να µπούµε στην 4η βιοµηχανική επανάσταση µε νοοτροπία δηµόσιας υπηρεσίας του ’80. Η Α.Ι. είναι σαν καθρέφτης, σου δείχνει πόσο υπεύθυνα (ή ανεύθυνα) ζεις.

Γιατί αγαπάτε την Πάτµο;

Η Πάτµος δεν είναι προορισµός, είναι σιωπή. Είναι χώρος για να ακούσεις τον εαυτό σου. Το φως της έχει υφή. Η απλότητά της είναι αντίσταση στην εποχή. Αν η ψυχή µου ήθελε διεύθυνση, θα έγραφε: Χώρα, Πάτµος. Χωρίς ταχυδροµικό κώδικα.

Ποια είναι η προσωπική σας φράση για αυτή την εποχή;

«Η ισορροπία είναι η νέα επανάσταση». Σε έναν κόσµο ταχύτητας και θορύβου, το πιο ριζοσπαστικό πράγµα είναι να ζεις καθαρά και µε ουσία. Να σκέφτεσαι πριν µιλήσεις. Να νιώθεις πριν αποφασίσεις.


*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παραπολιτικά