Ο διεθνής διαγωνισμός για έρευνα για φυσικό αέριο στις περιοχές νότια της Κρήτης και η προοπτική δημιουργίας του λεγόμενου «Κάθετου Διαδρόμου» βάζει την Ελλάδα και πάλι στο επίκεντρο της ενεργειακής πολιτικής της Ευρώπης, αλλά και των Ηνωμένων Πολιτειών και την τοποθετεί σε τροχιά να μετατραπεί σε περιφερειακό ενεργειακό κόμβο.

Ο διαγωνισμός είχε ως επίσημη ημερομηνία έναρξης τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 12 Ιουνίου και λήγει σήμερα, 10 Σεπτεμβρίου. Όλα «δείχνουν» προς τον αμερικανικό κολοσσό της Chevron, αλλά κανείς δεν γνωρίζει ποιοι ακριβώς έχουν υποβάλει τελικά προσφορές και με τι περιεχόμενο. Σε κάθε περίπτωση, η ολοκλήρωση της όλης διαδικασίας αναμένεται μέσα στο 2025, με τον ανάδοχο να αναδεικνύεται και να ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις για τις συμβάσεις εκμετάλλευσης.

Την ίδια ώρα, ο Αμερικανός υπουργός Εσωτερικών και «τσάρος» της ενέργειας, Νταγκ Μπέργκαμ, έρχεται αύριο, Πέμπτη, στη χώρα μας, με τη διπλή ιδιότητα του υπουργού και του επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας. Χθες, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, ήταν στο Gastech Forum στο Μιλάνο και συμμετείχε σε κλειστή συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με τον Νταγκ Μπέργκαμ, τη γενική διευθύντρια Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ditte Juul Jørgensen, και εκπροσώπους της διεθνούς ενεργειακής βιομηχανίας, όπου και στάθηκε στο πώς η Ελλάδα μετατράπηκε από χώρα εισαγωγέας φυσικού αερίου το 2020 σε εξαγωγέα φυσικού αερίου το 2024. Συγκεκριμένα, είπε πως «ο Κάθετος Διάδρομος θα βοηθήσει ουσιαστικά και την Ευρώπη, αλλά και τις ΗΠΑ στον κοινό στόχο αποσύνδεσης από το ρωσικό φυσικό αέριο και επίτευξης της ενεργειακής αυτονομίας». Μάλιστα, είπε πως «σε αυτή την προσπάθεια το 81% των εισαγωγών LNG της Ελλάδας για το πρώτο εξάμηνο του 2025 προήλθε από τις ΗΠΑ».

Ενδιαφέρον των ΗΠΑ για να αξιοποιηθεί η Ελλάδα περαιτέρω ως πύλη εισόδου του αμερικανικού φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας

Η Ουάσινγκτον δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για να αξιοποιήσει περαιτέρω τη χώρα μας ως πύλη εισόδου του αμερικανικού φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας και αυτό αναμένεται να είναι ένα από τα βασικά αντικείμενα που θα απασχολήσουν τον κ. Μπέργκαμ στην Αθήνα. Είναι, μάλιστα, χαρακτηριστικό ότι η επόμενη πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκιλφόιλ, αναφέρθηκε με έμφαση στο κομμάτι αυτό όταν πέρασε το καλοκαίρι από τη διαδικασία ακρόασης της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα έχουν σημειώσει τεράστια πρόοδο στην ενεργειακή συνεργασία. Ο τερματικός σταθμός LNG της Ρεβυθούσας στην Ελλάδα και η κατασκευή της πλωτής μονάδας επαναεριοποίησης και αποθήκευσης στην Αλεξανδρούπολη επιτρέπουν στις ΗΠΑ να εξάγουν περισσότερο φυσικό αέριο στην Ευρώπη», ανέφερε χαρακτηριστικά ενώπιον των γερουσιαστών, αποδίδοντας ξεχωριστή σημασία στο γεγονός ότι «υπάρχουν τεράστιες ευκαιρίες για την πώληση περισσότερης αμερικανικής ενέργειας στην Ελλάδα και τους γείτονές της».

Το φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ όχι μόνο πλέον έχει μια βασική πύλη εισόδου στην Ευρώπη μέσω της χώρας μας, αλλά μπορεί μελλοντικά να φτάνει από την Αλεξανδρούπολη μέχρι την Οδησσό. Αυτό θα συμβεί αν τελικά υλοποιηθεί το φιλόδοξο έργο μεταφοράς φυσικού αερίου από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία και στη συνέχεια τη Ρουμανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία, με υψηλή γεωστρατηγική αξία για τη χώρα μας, πέρα από την ενεργειακή. «Αν επιβεβαιωθώ (σ.σ. για πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα), θα συνεργαστώ με την Ελλάδα για την εμπορική αξιοποίηση επενδύσεων σε βασικούς αγωγούς φυσικού αερίου, όπως ο λεγόμενος “Κάθετος Διάδρομος” που συνδέει την Ελλάδα με τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Μολδαβία, την Ουκρανία και την Κεντρική Ευρώπη», δήλωσε η κυρία Γκιλφόιλ κατά την ακρόασή της.

Από τη Ρώμη και τη Διάσκεψη για την Ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε μάλιστα τονίσει στα μέσα του καλοκαιριού ότι «μαζί με τους εταίρους μας στην περιοχή συμβάλλουμε ήδη στην προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας της Ουκρανίας μέσω του ζωτικής σημασίας Κάθετου Διαδρόμου, ενός κρίσιμου έργου υποδομής με σημαντικές προοπτικές», δείχνοντας τη σημασία που αποδίδει η ελληνική κυβέρνηση στο έργο αυτό, το οποίο ενδιαφέρει ενεργειακά και γεωστρατηγικά και τις ΗΠΑ.

Μάλιστα, στο τέλος Σεπτεμβρίου, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης σχεδιάζει να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με τους ομολόγους του από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία και να συζητήσουν τον σιδηροδρομικό και οδικό άξονα Αλεξανδρούπολη-Οδησσός, που θα «τρέχει» παράλληλα με τον Κάθετο Διάδρομο.