Μητσοτάκης - Ερντογάν: Τι περιμένουμε από το κρίσιμο τετ-α-τετ στη Νέα Υόρκη - Τι λένε στο parapolitika.gr ο Κώστας Υφαντής και ο Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος
Προτεραιότητα να πέσουν οι τόνοι
Έκπληξη να προκύψει κάτι ουσιαστικό από τη συνάντηση Μητσοτάκη και Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, εκτιμούν στο parapolitika.gr οι διεθνολόγοι Κώστας Υφαντής και Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος

Σε λίγες ώρες οι δύο ηγέτες Ελλάδας και Τουρκίας, Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, πρόκειται να συναντηθούν στη Νέα Υόρκη, έναν χρόνο μετά την τελευταία τους συνάντηση στην ίδια πόλη, σε ένα πολυαναμενόμενο ραντεβού και για τις δύο πλευρές του Αιγαίου. Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες θα διεξαχθούν οι συνομιλίες, στην περιορισμένη διάρκεια της μισής ώρας, δεν είναι οι καλύτερες, αν λάβει κανείς υπόψη την όλο και μεγαλύτερη κλιμάκωση της έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις το τελευταίο διάστημα. Υπό το πρίσμα αυτό, και οι προσδοκίες για τα αποτελέσματα που θα επιφέρει είναι πολύ χαμηλές, όπως δηλώνουν στα parapolitika.gr δύο καθηγητές Διεθνών Σχέσεων.
Διαβάστε: Συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν: Την Τρίτη στις 21:00 ώρα Ελλάδας στο "Σπίτι της Τουρκίας" στη Νέα Υόρκη
Οι προσδοκίες από τη συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν
Σύμφωνα με τον διεθνολόγο Κώστα Υφαντή, «δεν δικαιολογούνται υψηλές προσδοκίες. Δεν δικαιολογείται κανενός είδους πανικός ή, εν πάση περιπτώσει, ότι πολλά κρέμονται από αυτή τη συνάντηση. Δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή, δεν φαίνεται να υπάρχουν οι προϋποθέσεις για ένα μεγάλο άλμα στα ζητήματα που βρίσκονται στην καρδιά των ελληνοτουρκικών προβλημάτων. Είναι μία πολύ χρήσιμη, πάρα πολύ χρήσιμη συζήτηση, αλλά θα είναι έκπληξη αν βγει κάτι ουσιαστικό, πέρα από αυτά τα οποία ήδη έχουν συμφωνηθεί τα τελευταία χρόνια».
Ο διεθνολόγος Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος καταλήγει στην ίδια εκτίμηση, ωστόσο επισημαίνει ότι τα αποτελέσματα αυτών των συναντήσεων θα φανούν στο μέλλον και αυτό που αναμένουμε ουσιαστικά από τη συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν είναι να επέλθει ηρεμία στις σχέσεις των δύο χωρών. «Νομίζω ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε κάποια πράγματα πάρα πολύ σημαντικά. Αυτό που νομίζω έχουμε ως προτεραιότητα και εμείς, αλλά νομίζω και οι γείτονες, είναι να χαμηλώσουμε την ένταση, η οποία αυξήθηκε το τελευταίο διάστημα, ώστε να διατηρήσουμε κάποια είδους ηρεμία στην περιοχή μας. Οι Τούρκοι πιθανόν θα προσπαθούν να ανιχνεύσουν τις διαθέσεις μας για το πρόγραμμα SAFE, που τους ενδιαφέρει ιδιαιτέρως. Εμείς, από την πλευρά μας, θα θέλουμε να προασπίσουμε τα δικαιώματά μας για τα θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης, τον Χωροταξικό Σχεδιασμό και την πόντιση του καλωδίου. Πιο πολύ νομίζω, δηλαδή, θα προσπαθήσουμε να ρίξουμε λίγο τη ''θερμοκρασία'', που ανέβηκε το τελευταίο διάστημα στη σχέση των δύο χωρών, και την ίδια στιγμή οι δύο πλευρές να επαναδιατυπώσουν τις θέσεις τους. Δεν περιμένουμε ότι θα βγει κάτι σπουδαίο από τη συνάντηση αυτή».
Πιο ενδιαφέρουσα η συνάντηση Ερντογάν - Τραμπ
Ωστόσο, με ενδιαφέρον αναμένεται και η συνάντηση του Τούρκου προέδρου με τον Αμερικανό πρόεδρο, καθώς ενδέχεται να επηρεάσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Σύμφωνα με τον κ. Δεσποτόπουλο, η κατάσταση στην αμερικανοτουρκική σχέση δύσκολα θα ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες του Τούρκου ηγέτη. «Δεν νομίζω ότι μπορεί να αλλάξει τις ισορροπίες δραματικά. Η Τουρκία αυτή τη στιγμή δίνει γη και ύδωρ προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει κάνει μια τεράστια παραγγελία ή υπόσχεται να κάνει μια τεράστια παραγγελία στην Boeing. Χθες, έκανε άρση κάποιων δασμών σημαντικών για να τονώσει την προώθηση των αμερικανικών προϊόντων εντός της τουρκικής αγοράς. Κάνει δηλαδή επιθετικές κινήσεις προκειμένου να κερδίσει την εύνοια του πρόεδρου Τραμπ. Αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουμε δει κάτι σε αντάλλαγμα. Σκεφτείτε ότι ακόμα και τα F-16 που υποτίθεται ότι ''κλείδωσαν'', η αγορά 40 νέων F-16 και αναβάθμιση των παλιών, η οποία υποτίθεται ότι ''κλείδωσε'' επί προεδρίας Μπάιντεν, ακόμη δεν έχει προωθηθεί. Πόσω δε μάλλον να μιλήσουμε για F-35. Θα κάνει, πιθανόν, κάποιες σημαντικές εμπορικές συμφωνίες, πιθανόν να μπορέσει να πετύχει κάποιου είδους συμπαραγωγή πολεμικών όπλων, αλλά νομίζω ότι δεν θα είμαστε, δεν θα έχουμε μία πλήρη εξομάλυνση των σχέσεων, τύπου δηλαδή να αρθούν κυρώσεις CAATSA στις ΗΠΑ στο αμέσως επόμενο διάστημα».
Γεωπολιτικής σημασίας οι τριμερείς συναντήσεις του Γεραπετρίτη
Πέρα όμως από τις δύο σημαντικές συναντήσεις που προαναφέραμε, τα σημαντικά γεωπολιτικά αποτελέσματα για τη χώρα μας ενδεχομένως να έρθουν από τις τριμερείς συναντήσεις που έχουν προγραμματιστεί στο πλαίσιο της συνεδρίασης των Ηνωμένων Εθνών, με τον υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη, να συναντά τον Κύπριο ΥΠΕΞ, Κωνσταντίνο Κόμπο, ομολόγους τους από τη Συρία, την Αίγυπτο και τη Λιβύη.
«Οι συναντήσεις με ηγέτες από την Αίγυπτο, τη Συρία κ.τ.λ. δεν είναι καθόλου εθιμοτυπικές. Έχουμε διάφορα θέματα να συζητήσουμε. Πρώτα απ’ όλα, με την Αίγυπτο έχουμε το θέμα του Σινά. Έχουμε μία μερική οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, που θέλουμε να ολοκληρώσουμε. Έχουμε διάφορα θέματα διασύνδεσης ενεργειακής που συζητούμε. Επίσης, η Ελλάδα έχει παίξει έναν πολύ σημαντικό ρόλο για την πρόσβαση της Αιγύπτου σε ευρωπαϊκά κονδύλια. Αντίστοιχα με τη Συρία, έχουμε το θέμα των χριστιανών εκεί. Και γενικώς, σε μία ευρύτερη έννοια του Ελληνισμού, θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι η Συρία δεν θα υπογράψει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη με την Τουρκία παρανόμως, παρακάμπτοντας τα δικαιώματα της Κύπρου. Έχουμε, δηλαδή, σοβαρά θέματα με τις χώρες αυτές. Όπως με τη Λιβύη, για παράδειγμα. Η πρόσφατη διπλωματική μας κινητικότητα τι έφερε; Έφερε την έναρξη των συζητήσεων, σε τεχνικό επίπεδο οριοθέτησε ΑΟΖ με ομάδες των δύο χωρών. Θα μου πείτε, λύθηκε το θέμα του τουρκολυβικού μνημονίου; Όχι. Αλλά το ότι έχουμε τεχνικές ομάδες σημαίνει ότι η Λιβύη αναγνωρίζει πως πρέπει να οριοθετήσουμε ΑΟΖ. Δηλαδή, αναγνωρίζει ότι έχουμε αντικείμενες ακτές. Τα αποτελέσματα τέτοιων κινήσεων δεν μπορεί κανένας να τα μετρήσει άμεσα. Τα βλέπουμε σε βάθος χρόνου, όμως είμαστε προς μία κατεύθυνση που επιλύουμε θέματα ή προλαμβάνουμε θέματα. Μην περιμένουμε, δηλαδή, ότι σε μερικές εβδομάδες θα οριοθετήσουμε ΑΟΖ με τη Λιβύη και η Λιβύη θα πετάξει το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Είναι, όμως, η αρχή τού να προσπαθήσουμε να το ξηλώσουμε τελείως, που είναι παράνομο, ούτως ή άλλως, αλλά να το ξηλώσουμε και με τη σύμφωνη γνώμη των Λιβύων. Αλλά δεν είμαστε κοντά στο να έχουμε εκεί αποτελέσματα γρήγορα. Είμαστε, όμως, στην αρχή μιας θετικής διαδικασίας», επισημαίνει ο Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος.