Πρωτοφανή ένταση στις σχέσεις Ελλάδος και Κύπρου πυροδοτεί η υπόθεση του ηλεκτρικού καλωδίου GSI με αφορμή το κόστος υλοποίησης του έργου και το ύψος της επιβάρυνσης Κύπρου και ΑΔΜΗΕ. Αφορμή για την επανέναρξη των αψιμαχιών μεταξύ Λευκωσίας και Αθήνας στάθηκε δημοσίευμα της φιλοκυβερνητικής κυπριακής εφημερίδας «Φιλελεύθερος» που αποκάλυπτε πως ο ΑΔΜΗΕ ζήτησε από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου (ΡΑΕΚ) να ανατρέψει τον σχεδιασμό των πληρωμών διεκδικώντας την άμεση καταβολή 82 εκατ. ευρώ ως μέρος του κόστους εργασιών και όχι τα 25 εκατ. που είχαν συμφωνηθεί τον Ιούλιο μεταξύ ΑΔΜΗΕ και ΡΑΕΚ. Το δημοσίευμα προκάλεσε τις σκληρές δηλώσεις του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, για δεύτερη φορά από την αρχή της κρίσης, προκαλώντας δυσοίωνα σενάρια για τη συνέχιση του έργου.

Τι εκτιμούν αναλυτές για το καλώδιο GSI

Έμπειροι αναλυτές αποδίδουν τις αψιμαχίες μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου στον δισταγμό που υπάρχει να συνεχιστεί το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, υπό τον φόβο των τουρκικών αντιδράσεων στο πεδίο, μετά και την προηγούμενη ενέργεια της Τουρκίας στην Κάσο πριν από έναν χρόνο. Την άποψη αυτή συμμερίζεται και ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης, Κωστής Σταμπολής, ο οποίος μιλώντας στο parapolitika.gr, υποστηρίζει ότι «όλες οι ενέργειες που γίνονται ή δεν γίνονται δείχνουν ότι δεν θέλει καμία πλευρά να γίνει το έργο διότι φοβούνται τις τουρκικές αντιδράσεις». Ωστόσο, οι επιπτώσεις από την ακύρωση του έργου θα είναι πολλαπλές και μεγάλες.

Σύμφωνα με τον κ. Σταμπολή το ενδεχόμενο ακύρωσης του έργου θα σημάνει «πλήρη εξευτελισμό» για την χώρα μας προκαλώντας γεωστρατηγικά ζητήματα. Όπως λέει «αν δεν προχωρήσουμε το καλώδιο, αύριο όταν ο ΑΔΜΗΕ θα θελήσει να ρίξει καλώδιο από την Κόρινθο στην Κω, δεν θα μπορέσει να το κάνει γιατί θα την εμποδίσουν οι Τούρκοι. Αν θα θελήσουμε να ρίξουμε καλώδιο στη Χίο, στη Λέρο και στη Μυτιλήνη, δεν θα μπορέσουμε να το κάνουμε, διότι θα μας εμποδίσουν οι Τούρκοι. Αν θελήσουμε να το ολοκληρώσουμε, να πάμε το καλώδιο στην Ικαρία, δεν θα μπορέσουμε, γιατί θα το εμποδίσουν οι Τούρκοι. Εφόσον η Τουρκία μπαίνει και εμποδίζει την πόντιση του καλωδίου μέσα σε δικά μας ΑΟΖ και χωρικά ύδατα, αύριο θα εμποδίσουν και σε άλλα νησιά. Αν δεν προχωρήσει αυτό το έργο, δεν μπορεί η Ελλάδα να προχωρήσει τίποτα» υποστηρίζει.

Νέος γύρος αντιπαράθεσης στο Αιγαίο

Πάντως, η εξέλιξη αυτή έρχεται σε μία περίοδο που οι ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν διάγουν την καλύτερη περίοδο, αντιθέτως τόσο η έξοδος του Piri Reis στο Αιγαίο, όσο και οι χθεσινές επιθετικές δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν προμηνύουν έναν νέο γύρο αντιπαράθεσης στο Αιγαίο και ευρύτερα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.