Βενιζέλος: "Η Ελλάδα χρειάζεται άμεσο διάλογο με την Τουρκία" - Η προειδοποίηση για την εσωτερική χρήση των εθνικών θεμάτων με σκοπό το "χειροκρότημα"

Ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος, τόνισε χθες στη συνέντευξή του στην ΕΡΤ και στον Γιάννη Κουβαρά ότι η Ελλάδα χρειάζεται μια ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική για τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό, που δεν θα βασίζεται μόνο στο Διεθνές Δίκαιο ή στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. «Η Ελλάδα χρειάζεται μια ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική που δεν θα βασίζεται μόνο στο Διεθνές Δίκαιο ή στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη», είπε χαρακτηριστικά. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος υπογράμμισε ότι η δήλωση πίστης στο Διεθνές Δίκαιο δεν συνιστά από μόνη της αποτελεσματική εθνική στρατηγική για την αντιμετώπιση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και του Κυπριακού ζητήματος, «όπως δεν αρκεί ούτε η εμπιστοσύνη στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη ως θώρακας ασφαλείας».

Διαβάστε: Βενιζέλος για Τσίπρα: "Ο καθένας έχει το δικαίωμα να φαντασιώνεται" - Σκληρή κριτική στην κυβέρνηση για "θεσμικό και αξιακό αδιέξοδο"

Η ασύμμετρη σχέση Ελλάδας-Τουρκίας

Σε μια από τις πιο σημαντικές διαπιστώσεις της συνέντευξης, ο κ. Βενιζέλος επεσήμανε την κρίσιμη διαφορά ανάμεσα στις δύο χώρες: Η Ελλάδα έχει ένα μεγάλο θέμα εξωτερικής πολιτικής - τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό, «που αποτελούν διαρκή απειλή εδώ και 51 χρόνια από την εισβολή του Αττίλα».

Αντίθετα, -όπως είπε ο καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου- η Τουρκία αντιμετωπίζει πολλαπλά προβλήματα ασφάλειας: τη Συρία, τον Καύκασο, το Κουρδικό, τις σχέσεις με το Ισραήλ μέσω των υψιπέδων του Γκολάν, και την Ουκρανία, όπου έπαιξε ρόλο λεπτών ισορροπιών.

Η Τουρκία ως μεσολαβητής - Ο ρόλος της στη Γάζα και πιθανώς στην Ουκρανία

Επιπρόσθετα ο Ευάγγελος Βενιζέλος υπογράμμισε ότι η Τουρκία έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμεσολάβηση για τη Γάζα και ενδέχεται να κληθεί να παίξει παρόμοιο ρόλο στην Ουκρανία εάν ο Τραμπ αναλάβει πρωτοβουλία. «Για να διατηρήσει όμως τον ρόλο αυτό και να έχει ομαλή σχέση με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, η Τουρκία πρέπει να πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις και δεν θα ήθελε να διαταράξει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ή να δημιουργήσει επεισόδιο που θα επιταχύνει εξελίξεις στην περιοχή», διευκρίνισε ο στη συνέχεια.

"Δεν είναι προτεραιότητα της Τουρκίας η σύγκρουση με την Ελλάδα"

Όταν ρωτήθηκε αν η Τουρκία αποτελεί κίνδυνο για την Ελλάδα στη συγκεκριμένη φάση, ο κ. Βενιζέλος απάντησε ότι δεν θεωρεί πως θα ήταν προτεραιότητα της Τουρκίας ή θα εξυπηρετούσε κάποια δική της στρατηγική επιδίωξη να δημιουργήσει κρίση με την Ελλάδα. Μάλιστα, χαρακτήρισε «λάθος, απαισιόδοξη και καταστρεπτική για τις δύο χώρες» την εκτίμηση ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις θα εξελιχθούν σε γενικευμένο πόλεμο όταν ολοκληρωθούν οι εξοπλισμοί.

Κυπριακό: 50 χρόνια επεισοδίων και διπλωματίας

Αναφορικά με το Κυπριακό, ο κ. Βενιζέλος είπε ότι η πεντηκονταετία από τη Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα, που γεννήθηκε με το «καταγωγικό τραύμα» της βαριάς ήττας στην Κύπρο λόγω της προδοσίας της Χούντας, έχει διδάξει ότι «τα επεισόδια συμβαίνουν ανά δεκαετία και ακολουθούν ένα πρωτόκολλο: ένταση, κορύφωση, παρέμβαση των ΗΠΑ και διαπραγματεύσεις».

Παρά την πρόοδο της Ελλάδας και της Κύπρου (ένταξη στην ΕΕ και Ευρωζώνη), τα βασικά ζητήματα παραμένουν ανεπίλυτα, σύμφωνα τον πρώην πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. «Δεν έχει γίνει η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών - υφαλοκρηπίδας και αποκλειστικής οικονομικής ζώνης - παρότι εδώ και 50 χρόνια διακηρύσσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα», σημρείωσε χαρακτηριστικά.

Αναφερόμενος στον «Πρίνο», την ενεργειακή εγκατάσταση στο Αιγαίο- όπως χαρακτηριστικά είπε-, ο κ. Βενιζέλος δήλωσε τα εξή: «Η μόνη εγκατάσταση που υπάρχει στο Αιγαίο είναι ο Πρίνος και πρέπει να σας πω ότι τον Πρίνο τον κράτησα ανοιχτό ως υπουργός Ανάπτυξης και Ενέργειας τότε, το 1999, που ήταν έτοιμος να κλείσει γιατί έφευγαν οι Καναδοί και έχει μείνει ανοιχτός από τότε επειδή την παραχώρηση την έδωσα στον συνεταιρισμό των εργαζομένων του Πρίνου στην Καβάλα, αυτοί είναι οι παραχωρησιούχοι από τότε νομικά και βεβαίως αυτό τώρα θα δοκιμαστεί με τις νέες προκηρύξεις που έχουμε κάνει νότια Κρήτης, μιλάμε τώρα για οικόπεδα τα οποία είχαμε διαμορφώσει το 2014, ο κ. Μανιάτης, υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και εγώ, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών, και οι πρώτες προκηρύξεις είχαν γίνει από τότε, άρα με μεγάλη καθυστέρηση, μιλάμε για μία καθυστέρηση η οποία ξεπερνάει τα δέκα χρόνια. 

Η πρόκληση της εθνικής συναίνεσης

Στη συνέχεια ο ίδιος τόνισε ότι μετά την ανάληψη καθηκόντων από τον Ντόναλντ Τραμπ, «η Ελλάδα πρέπει να μιλήσει εσωτερικά με συναίνεση, πολιτισμό και ιστορική υπευθυνότητα».

Ωστόσο, παραδέχθηκε ότι αυτό είναι «δυστυχώς ανέφικτο τώρα», προσδίδοντας ευθύνες στην κυβέρνηση, «η οποία πρέπει να δώσει τον τόνο και να αναγκάσει την αντιπολίτευση να μετάσχει σε διάλογο για την επανεξέταση των "αυτονοήτων" της εθνικής πολιτικής», όπως υπογράμμισε.

Ελληνοτουρκικά: Ο απευθείας διάλογος ως καλύτερη λύση

Μια από τις σημαντικότερες θέσεις του κ.  Βενιζέλου ήταν ότι από όλες τις μεθόδους προσέγγισης με την Τουρκία, ο απευθείας διάλογος είναι η καλύτερη και η πιο ασφαλής μέθοδος - «προτιμότερος από οποιοδήποτε τριγωνικό σχήμα ή παρέμβαση τρίτου, που μπορεί να γίνει πιεστική και επικίνδυνη λόγω βιασύνης και απλούστευσης», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Βενιζέλος, μάλιστα, γνωστοποίησε ότι τον Ιανουάριο του 2015 διατύπωσε νέες δηλώσεις αναγνώρισης της δικαιοδοσίας του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης και του Δικαστηρίου του Αμβούργου, για να έχει η χώρα πλήρη συνείδηση και έλεγχο των ενεργειών της.

Η ακυρωμένη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν

Σχετικά με την ακύρωση της συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, ο κ. Βενιζέλος επεσήμανε ότι από το 2023 έχει δημιουργηθεί νέο κλίμα με τη Διακήρυξη των Αθηνών, την επανάληψη διερευνητικών επαφών και πολλές συναντήσεις των ηγετών. Όταν αυτό ανατρέπεται ξαφνικά, δημιουργείται δραματική ατμόσφαιρα, «περισσότερο δραματική ίσως από ό,τι δικαιολογείται», τόνισε.

Προειδοποίηση για εσωτερική χρήση των εθνικών θεμάτων

Την ίδια στιγμή προειδοποίησε ότι δεν πρέπει τα εθνικά θέματα να αντιμετωπίζονται με βλέμμα στραμμένο στην εσωτερική πολιτική σκηνή και τις δημοσκοπήσεις, «κυνηγώντας το φρόνημα και το χειροκρότημα». «Ο πραγματικός πατριωτισμός κρίνεται προς τα έξω, στον διάλογο και στην αντίσταση απέναντι στους άλλους», υπογράμμισε.

Στη συνέχεια, ο κ. Βενιζέλος παραδέχθηκε ότι κατά καιρούς, όλον αυτόν τον μισό αιώνα, η εξωτερική πολιτική έχει χρησιμοποιηθεί για μικροκομματικούς και εκλογικούς λόγους, με τις περισσότερες πρόωρες εκλογές να γίνονται προσχηματικά για την αντιμετώπιση κρίσιμου εθνικού θέματος.

Καταλήγοντας, τόνισε ότι η σημερινή κατάσταση είναι ρευστή και επικίνδυνη, με μη ορθολογικά στοιχεία που είναι προσωποκεντρικά και βολονταριστικά, και «δεν επιτρέπει επανάληψη στερεοτύπων ή επανάπαυση σε γενικότητες».