Στο Πορτορόζ και στις Βρυξέλλες μεταφέρεται το ενδιαφέρον της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, καθώς σήμερα θα πραγματοποιηθεί στην παραλιακή πόλη της Σλοβενίας η σύνοδος αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των μεσογειακών κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης MED9, ενώ την Πέμπτη, στην πρωτεύουσα του Βελγίου, θα συναντηθούν οι «27» της Ε.Ε. για την τακτική Σύνοδο Κορυφής. Και όλα αυτά εν μέσω ενός ραγδαία μεταβαλλόμενου διεθνούς περιβάλλοντος, όπου η συμφωνία ειρήνης στη Μέση Ανατολή έχει αρχίσει να εφαρμόζεται, με τα πρώτα μεγάλα «αγκάθια» να έχουν ήδη διαφανεί, ενώ στο Ουκρανικό ο Ντόναλντ Τραμπ επιδιώκει να πετύχει σύντομα μια συμφωνία για ειρήνευση.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πριν από τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, παρουσίασε τον «οδική χάρτη για τη διατήρηση της ειρήνης και για την αμυντική ετοιμότητα 2030», ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών ικανοτήτων, που καλύπτει τις ελληνικές θέσεις. Ειδικότερα, υιοθετεί την έννοια της ευρωπαϊκής ασφάλειας 360 μοιρών, η οποία θα καλύπτει και τα νοτιοανατολικά σύνορα της Ευρώπης. Έτσι, θα προχωρήσει η υλοποίηση και της αντιπυραυλικής ασπίδας -μια πρόταση που είχαν καταθέσει από κοινού ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Ντόναλντ Τουσκ- και του συστήματος anti-drone, όχι μόνο για την Ανατολική Ευρώπη, αλλά και για τα νότια σύνορα. Και τα δύο προγράμματα, δηλαδή, θα καλύπτουν τη χώρα μας, κάτι που είχε ζητήσει στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ αντίστοιχη θέση είχε εκφράσει και η Τζόρτζια Μελόνι.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Οι συζητήσεις και η "σφραγίδα" του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου

Για όλα τα παραπάνω χρειάζεται, φυσικά, η «σφραγίδα» του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπου αναμένονται ζωηρές συζητήσεις. Εκεί, επίσης, ο Έλληνας πρωθυπουργός αναμένεται να επαναλάβει ότι δεν μπορεί η Τουρκία να συμμετάσχει στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE εάν πρώτα δεν αντιμετωπιστούν πάγια ελληνικά αιτήματα, όπως η άρση του casus belli και της θεωρίας των «γκρίζων ζωνών». Παράλληλα, η κυβέρνηση θα ξεκινήσει τις προεργασίες για μια συνάντηση κρατών της Ανατολικής Μεσογείου για την εκκίνηση ενός ευρύτερου διαλόγου. Όπως αποκάλυψε ο πρωθυπουργός, «είναι στις προθέσεις μας το επόμενο διάστημα να καλέσουμε όλα τα παράκτια κράτη σε μια κοινή συνάντηση, σε ένα φόρουμ, όπου θα μπορούμε να εξετάσουμε από κοινού όλα όσα μας απασχολούν». 

Η πρόταση Μητσοτάκη αφορά συγκεκριμένα τη δημιουργία ενός πολυμερούς σχήματος 5x5, που θα περιλαμβάνει 5 χώρες και 5 θεματικές. Συμπεριλαμβάνει την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αίγυπτο, την Τουρκία και τη Λιβύη. Και ως θεματικές το Mεταναστευτικό, την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, τη συνδεσιμότητα, τις οριοθετήσεις θαλάσσιων ζωνών και την πολιτική προστασία. Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών θα αναλάβει να διερευνήσει τη δυνατότητα και τις προοπτικές ενός τέτοιου σχήματος και σε ποιο βαθμό θα μπορούσε να αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά. Η κυβέρνηση προσέρχεται με συγκεκριμένες θέσεις στα διεθνή φόρουμ και απέναντι στις καταιγιστικές εξελίξεις της τελευταίας περιόδου, όπως δείχνει μια δεύτερη ανάγνωση της πολύωρης συζήτησης που έγινε στη Βουλή για ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Στη Μέση Ανατολή, επιδιώκει την ενεργό συμμετοχή μαζικής παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας για την ανακούφιση του άμαχου πληθυσμού στη Λωρίδα της Γάζας, σε συνεργασία με τους Ευρωπαίους εταίρους και με άλλους συμμάχους της χώρας. Επιδιώκει παράλληλα να συμβάλει στη σταθεροποίηση της Λωρίδας της Γάζας, αξιοποιώντας το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι εταίρος και φίλος με όλα τα κράτη της περιοχής και αποτελεί σταθερά έναν συνεπή και έντιμο συνομιλητή. Επιζητά, τέλος, τη συμμετοχή και ελληνικών κατασκευαστικών και τεχνικών εταιρειών στο τεράστιο εγχείρημα της ανοικοδόμησης της Λωρίδας της Γάζας, που έχει υποστεί πολύ σημαντικές ζημιές και καταστροφές μετά τον διετή ισραηλινό βομβαρδισμό και τις επιθέσεις των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. «Η αναβαθμισμένη θέση της πατρίδας μας επιβεβαιώθηκε και με την παρουσία της Ελλάδος στη διεθνή Σύνοδο Κορυφής του Σαρμ Ελ Σέιχ, όπου υπεγράφη η πρώτη φάση της συμφωνίας ειρήνης για τη Γάζα», σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ως προς την αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους, για την οποία έχει δεσμευθεί η κυβέρνηση, αυτή θα γίνει μόνο στο τέλος της πολιτικής διαδικασίας, η οποία πρέπει να έχει και την αιγίδα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με όσα έχει δηλώσει ο πρωθυπουργός.

Οι εξοπλισμοί

Ιδιαίτερη έμφαση δίνει η κυβέρνηση στο ευρύ εξοπλιστικό πρόγραμμα που υλοποιείται, ως παράγοντα ισχύος της χώρας, αλλά και ενδυνάμωσης συμμαχιών με χώρες όπως η Γαλλία και οι ΗΠΑ. Η χώρα μας, λοιπόν, αναμένει το 2028 τα πρώτα μαχητικά πέμπτης γενιάς F-35. Αναβαθμίζει τα F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας στην κορυφαία έκδοση Viper, όπου πρόσφατα παραδόθηκε το 42ο εκσυγχρονισμένο F-16 Viper, σε συνεργασία της Lockheed Martin με την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ), και με αυτή την παράδοση συμπληρώθηκε το 50% του προγράμματος αναβάθμισης του στόλου. Διαθέτει ήδη 24 υπερσύγχρονα Rafale, ενώ πριν από το τέλος της χρονιάς θα παραληφθεί η πρώτη φρεγάτα Belharra και στη συνέχεια θα προστεθούν άλλες τρεις. Επίσης, ξεκινάει το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού των τεσσάρων ΜΕΚΟ, ενώ προχωρούν οι συζητήσεις με την Ιταλία για την προμήθεια δύο ελαφρώς μεταχειρισμένων φρεγατών Fremm. Παράγοντας ισχύος είναι και η μετατροπή της χώρας σε ενεργειακό κόμβο και πάροχο ενεργειακής ασφάλειας για την ευρύτερη περιοχή. Σε αυτόν τον στόχο θα συνδράμουν οι έρευνες της Chevron, σε συνέχεια των ερευνών του έτερου αμερικανικού κολοσσού, της Exxon, στις ελληνικές θάλασσες. Εργα όπως ο κάθετος διάδρομος που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Αλεξανδρούπολη μέχρι την Οδησσό και η ηλεκτρική διασύνδεση με την Αίγυπτο, την Κύπρο και το Ισραήλ αναβαθμίζουν τον γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδας, ωστόσο όλα συναντούν προς το παρόν εμπόδια στην υλοποίησή τους.

Κατανόηση

Σε ένα άλλο ζήτημα ιδιαίτερης σημασίας για τη χώρα μας, τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά, οι συζητήσεις και διαβουλεύσεις μεταξύ Αθήνας και Καΐρου έχουν οδηγήσει σε προκαταρκτική κοινή κατανόηση μεταξύ των δύο πλευρών για αυτό το κρίσιμο θέμα. Με τον τρόπο αυτό, βάσει των σχετικών ανακοινώσεων που έκανε ο κ. Μητσοτάκης, διασφαλίζεται στο διηνεκές αναλλοίωτος ο χαρακτήρας της μονής, απαγορεύεται οποιαδήποτε μετατροπή της, όπως και των υπόλοιπων λατρευτικών χώρων, και υφίσταται μέριμνα για την παραμονή των μοναχών. Κοιτώντας επίσης νότια, αυτή τη φορά προς τη Λιβύη, η κυβέρνηση βάζει έναν τριπλό στόχο για το επόμενο διάστημα: Να προχωρήσει η διμερής οικονομική συνεργασία, να υπάρξει ένας καλύτερος συντονισμός στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών και να περιοριστούν έτσι οι βάρκες προς την Κρήτη και, τέλος, να τρέξει η διαδικασία για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, στη βάση του Δικαίου της Θάλασσας.

Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά