EnΓεωργαντάς στην Εξεταστική για τον ΟΠΕΚΕΠΕ: Δεν προχώρησε ο πειθαρχικός έλεγχος που ζήτησα - Επεδίωξαν να απαξιώσουν τον εκσυγχρονισμό του συστήματος
Τι κατέθεσε
Η διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ, σύμφωνα με τον Γιώργο Γεωργαντά, επέδειξε αδιαφορία και απροθυμία να στηρίξει τη μετάβαση στη νέα εποχή, εμποδίζοντας ουσιαστικά τη μεταρρύθμιση για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος
Γιαννης Α. Πολιτης
Σε απίστευτες αποκαλύψεις προχώρησε ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και νυν αντιπρόεδρος της Βουλής Γιώργος Γεωργαντάς, ο οποίος κατά τη διάρκεια της κατάθεσής του στην Εξεταστική της Βουλής για τον ΟΠΕΚΕΠΕ κατήγγειλε ότι ο πειθαρχικός έλεγχος που είχε ζητήσει από τον Οργανισμό τον Νοέμβριο του 2022 για στελέχη του δεν προχώρησε ποτέ. Σύμφωνα με τον κ. Γεωργαντά, υπήρχαν συγκεκριμένοι διευθυντές τμημάτων οι οποίοι, αντί να προχωρούν σε ελέγχους των αιτήσεων των παραγωγών, αρκούνταν σε επιφανειακούς και τυπικούς, «στεγνούς», όπως είπε, ελέγχους, περιοριζόμενοι στα χαρτιά των φακέλων, χωρίς να εξετάζουν ουσιαστικά τις αιτήσεις των παραγωγών.
Ακόμη αναφέρθηκε o κ. Γεωργαντάς έκανε λόγο για απροθυμία πολλών να γίνει η μετάβαση στο gov επικεντρώνοντας όμως τις μεγαλύτερες ενστάσεις στα ΚΥΔ, αρκετά εκ των οποίων είναι σήμερα ελεγχόμενα αλλά και από ιδιώτες. Επίσης υποστήριξε ότι οι ενστάσεις των υπηρεσιακών ήταν κυρίως αγαθές καθώς είχαν να κάνουν με την αγωνία του αν η μετάβαση θα λειτουργήσει.
Εκτός ΟΠΕΚΕΠΕ ωστόσο -είπε- οι αντιδράσεις ήταν έντονες καθώς η μετάβαση στο gov έκοβε τους μεσάζοντες και την παρέμβαση των ιδιωτών. Αναφερόμενος στη συνεργασία του με την Παρασκευή Τυχεροπούλου είπε πως ήταν ουσιαστική και παραγωγική, ενώ σχετικά με τον πρώην πρόεδρο Ευάγγελο Σημανδράκο απάντησε ότι έμεινε ικανοποιημένος. Μάλιστα, σε ερώτηση για τον πρώην πρόεδρο Δημήτρη Μελά σχολίασε πως, εάν γνώριζε το περιεχόμενο των επισυνδέσεων, θα επαναξιολογούσε την άποψή του.
Ακολούθως παρουσιάζουν τις πέντε πρωτοβουλίες:
Συγκεκριμένα:
1) Μεταφορά του ΟΣΔΕ στο κυβερνητικό νέφος (gov.gr). Επρόκειτο για κεντρική κυβερνητική απόφαση. Η έναρξη υλοποίησης της, στο πνεύμα σχετικού νόμου του 2020 και στη βάση προεργασίας του προκατόχου του, ολοκληρώθηκε επί υπουργίας κ. Γεωργαντά με την υπογραφή της σχετικής κοινής υπουργικής απόφασης τον Απρίλιο του 2022, μαζί με τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Τελικός στόχος -όπως είπε ο κ. Γεωργαντάς- ήταν να μπει τέλος στο καθεστώς εξάρτησης που εμπόδιζε τον ΟΠΕΚΕΠΕ να λειτουργεί με πραγματική αυτονομία, αλλά και σε ένα καθεστώς αδιαφάνειας ως προς τη χορήγηση ενισχύσεων. «Η πολιτική μου στόχευση ήταν να θέσω τον Οργανισμό υπό πλήρη δημόσιο έλεγχο, ώστε να λειτουργεί με διαφάνεια, αξιοκρατία και λογοδοσία», είπε χαρακτηριστικά.
2) Πάταξη κάθε απόπειρας απόκτησης επιδοτήσεων από επιτήδειους μη νόμιμους δικαιούχους εθνικού αποθέματος.
Αυτή επιτεύχθηκε με συγκεκριμένα μέτρα, όπως:
- Η τροποποίηση της εγκυκλίου ελέγχων και η αυστηροποίηση αυτής, με σκοπό να ελέγχονται και οι εκτάσεις που δηλώνονται ως βοσκότοποι χωρίς την ύπαρξη ζωικού κεφαλαίου. Απαιτήθηκε από τους αιτούντες εθνικό απόθεμα η προσκόμιση ισχυρών νομικών εγγράφων για την απόδειξη της ιδιοκτησίας ή της νομής εκτάσεων που δήλωναν ως ιδιωτικό βοσκότοπο. Μόνο για το εθνικό απόθεμα του 2021 δεσμεύτηκαν 2.021 ΑΦΜ.
-Η τροποποίηση της ΚΥΑ του 2015 για την κατανομή βοσκοτόπων, ώστε οι τελευταίοι να κατανέμονται σε κτηνοτρόφους που διαθέτουν ζωικό κεφάλαιο και λαμβάνουν συνδεδεμένη ενίσχυση ή τεκμηριώνουν την παραγωγική δραστηριότητά τους βάσει ετησίου κύκλου εργασιών μεγαλύτερου ή ίσου των 2.000 ευρώ.
-Η τροποποίηση της νέας ΚΑΠ, η οποία εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2022 και προέβλεπε ότι ως βοσκότοποι νοούνται μόνο οι εκτάσεις που χρησιμοποιούνται για τη βόσκηση ζωικού κεφαλαίου.
Με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίστηκαν οι περιπτώσεις των επιτήδειων -μη πραγματικών- δικαιούχων που επιδίωκαν την απόδοση του εθνικού αποθέματος και μειώθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό το διατεθέν ποσό.
Τη συγκεκριμένη χρονιά μάλιστα, εξαιτίας των ανωτέρω μέτρων, δεν χρειάστηκε να γίνει γραμμική μείωση των επιδοτήσεων των υπολοίπων αγροτών προκειμένου να δοθούν πρόσθετα χρήματα σε αιτούντες εθνικό απόθεμα.
-Στο Μέτρο 22 που δόθηκε για την ενίσχυση αγοράς ζωοτροφών το 2023 εισήχθη ως προϋπόθεση η ύπαρξη ελάχιστου τζίρου, με αποτέλεσμα από τους 87.086 αιτούντες να δικαιωθούν τελικά μόνο οι 68.180, καθώς οι υπόλοιποι δεν κάλυπταν κατά κύριο λόγο την ελάχιστη προϋπόθεση πραγματικής παραγωγής.
Το σύνολο των πεπραγμένων υπηρετεί μια βασική αρχή: Καμία επιδότηση χωρίς παραγωγή - καμία ενίσχυση χωρίς πραγματική δραστηριότητα.
3) Monitoring.
To μέτρο εφαρμόστηκε πιλοτικά το 2022 στις Περιφερειακές Ενότητες Ημαθίας, Τρικάλων και Καρδίτσας για τα καθεστώτα της Βασικής Ενίσχυσης και της Ειδικής Ενίσχυσης Βάμβακος. Από το 2023 εφαρμόστηκε καθολικά σε ολόκληρη τη χώρα. Πρόκειται για μέτρο ενίσχυσης της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Η μέθοδος αυτή, που συνεχίζεται και υπό τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική 2023-2027, επιτρέπει την άμεση επαλήθευση των δηλώσεων για τις φυτικές καλλιέργειες, την πρόληψη λαθών και παρατυπιών και τη στοχευμένη παρέμβαση, όπου απαιτείται, διασφαλίζοντας ότι κάθε ενίσχυση φτάνει εκεί όπου πραγματικά πρέπει: στον ενεργό, παραγωγικό αγρότη.
4) Κατάργηση φορέα συντονισμού το 2022.
Το 2022 καταργήθηκε ο Φορέας Συντονισμού, που από το 2014 συμμετείχε μαζί με τα ΚΥΔ στη διαδικασία υποβολής των αιτήσεων ενίσχυσης. Οι αγρότες πλέον δεν επιβαρύνονται με ποσά ύψους 5-7 ευρώ ανά αίτηση κατ’ έτος. Με τον τρόπο αυτό εξοικονομήθηκαν, κατ’ έτος, 4,5 περίπου εκατομμύρια ευρώ από το κόστος για την υποβολή της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης. Πλέον οι υπηρεσίες που θα παρείχε ο Φορέας καλύπτονται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, στο πλαίσιο και των προβλεπομένων του Μνημονίου Συνεργασίας, μεταξύ του Οργανισμού και του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
5) Διαβίβαση πλήθους παράνομων πρακτικών στη Δικαιοσύνη.
Ο κ. Γεωργαντάς αναφέρθηκε σε πλήθος αναφορών που διαβιβάστηκαν προς τις εισαγγελικές Αρχές και αφορούσαν όχι μόνο περιπτώσεις όσων λάμβαναν παράνομες ενισχύσεις, αλλά και υπευθύνων ΚΥΔ. Κάποιες, μάλιστα, από αυτές τις υποθέσεις εκδικάστηκαν αυτές τις μέρες στα δικαστήρια.
Ακόμη αναφέρθηκε o κ. Γεωργαντάς έκανε λόγο για απροθυμία πολλών να γίνει η μετάβαση στο gov επικεντρώνοντας όμως τις μεγαλύτερες ενστάσεις στα ΚΥΔ, αρκετά εκ των οποίων είναι σήμερα ελεγχόμενα αλλά και από ιδιώτες. Επίσης υποστήριξε ότι οι ενστάσεις των υπηρεσιακών ήταν κυρίως αγαθές καθώς είχαν να κάνουν με την αγωνία του αν η μετάβαση θα λειτουργήσει.
Εκτός ΟΠΕΚΕΠΕ ωστόσο -είπε- οι αντιδράσεις ήταν έντονες καθώς η μετάβαση στο gov έκοβε τους μεσάζοντες και την παρέμβαση των ιδιωτών. Αναφερόμενος στη συνεργασία του με την Παρασκευή Τυχεροπούλου είπε πως ήταν ουσιαστική και παραγωγική, ενώ σχετικά με τον πρώην πρόεδρο Ευάγγελο Σημανδράκο απάντησε ότι έμεινε ικανοποιημένος. Μάλιστα, σε ερώτηση για τον πρώην πρόεδρο Δημήτρη Μελά σχολίασε πως, εάν γνώριζε το περιεχόμενο των επισυνδέσεων, θα επαναξιολογούσε την άποψή του.
Πηγές ΝΔ: Ο Γεωργαντάς μίλησε για τις πέντε καταλυτικές πρωτοβουλίες για την εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ και την ενίσχυση διαφάνειας
«Σε πέντε καταλυτικές πρωτοβουλίες για την εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ και την ενίσχυση της διαφάνειας στον Οργανισμό, οι οποίες ελήφθησαν στη θητεία του, αναφέρθηκε ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργος Γεωργαντάς στην εισαγωγική του τοποθέτηση κατά την κατάθεσή του στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής», τονίζουν πηγές της ΝΔ, με φόντο την εισαγωγική τοποθέτηση του πρώην υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης.Ακολούθως παρουσιάζουν τις πέντε πρωτοβουλίες:
Συγκεκριμένα:
1) Μεταφορά του ΟΣΔΕ στο κυβερνητικό νέφος (gov.gr). Επρόκειτο για κεντρική κυβερνητική απόφαση. Η έναρξη υλοποίησης της, στο πνεύμα σχετικού νόμου του 2020 και στη βάση προεργασίας του προκατόχου του, ολοκληρώθηκε επί υπουργίας κ. Γεωργαντά με την υπογραφή της σχετικής κοινής υπουργικής απόφασης τον Απρίλιο του 2022, μαζί με τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Τελικός στόχος -όπως είπε ο κ. Γεωργαντάς- ήταν να μπει τέλος στο καθεστώς εξάρτησης που εμπόδιζε τον ΟΠΕΚΕΠΕ να λειτουργεί με πραγματική αυτονομία, αλλά και σε ένα καθεστώς αδιαφάνειας ως προς τη χορήγηση ενισχύσεων. «Η πολιτική μου στόχευση ήταν να θέσω τον Οργανισμό υπό πλήρη δημόσιο έλεγχο, ώστε να λειτουργεί με διαφάνεια, αξιοκρατία και λογοδοσία», είπε χαρακτηριστικά.
2) Πάταξη κάθε απόπειρας απόκτησης επιδοτήσεων από επιτήδειους μη νόμιμους δικαιούχους εθνικού αποθέματος.
Αυτή επιτεύχθηκε με συγκεκριμένα μέτρα, όπως:
- Η τροποποίηση της εγκυκλίου ελέγχων και η αυστηροποίηση αυτής, με σκοπό να ελέγχονται και οι εκτάσεις που δηλώνονται ως βοσκότοποι χωρίς την ύπαρξη ζωικού κεφαλαίου. Απαιτήθηκε από τους αιτούντες εθνικό απόθεμα η προσκόμιση ισχυρών νομικών εγγράφων για την απόδειξη της ιδιοκτησίας ή της νομής εκτάσεων που δήλωναν ως ιδιωτικό βοσκότοπο. Μόνο για το εθνικό απόθεμα του 2021 δεσμεύτηκαν 2.021 ΑΦΜ.
-Η τροποποίηση της ΚΥΑ του 2015 για την κατανομή βοσκοτόπων, ώστε οι τελευταίοι να κατανέμονται σε κτηνοτρόφους που διαθέτουν ζωικό κεφάλαιο και λαμβάνουν συνδεδεμένη ενίσχυση ή τεκμηριώνουν την παραγωγική δραστηριότητά τους βάσει ετησίου κύκλου εργασιών μεγαλύτερου ή ίσου των 2.000 ευρώ.
-Η τροποποίηση της νέας ΚΑΠ, η οποία εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2022 και προέβλεπε ότι ως βοσκότοποι νοούνται μόνο οι εκτάσεις που χρησιμοποιούνται για τη βόσκηση ζωικού κεφαλαίου.
Με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίστηκαν οι περιπτώσεις των επιτήδειων -μη πραγματικών- δικαιούχων που επιδίωκαν την απόδοση του εθνικού αποθέματος και μειώθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό το διατεθέν ποσό.
Τη συγκεκριμένη χρονιά μάλιστα, εξαιτίας των ανωτέρω μέτρων, δεν χρειάστηκε να γίνει γραμμική μείωση των επιδοτήσεων των υπολοίπων αγροτών προκειμένου να δοθούν πρόσθετα χρήματα σε αιτούντες εθνικό απόθεμα.
-Στο Μέτρο 22 που δόθηκε για την ενίσχυση αγοράς ζωοτροφών το 2023 εισήχθη ως προϋπόθεση η ύπαρξη ελάχιστου τζίρου, με αποτέλεσμα από τους 87.086 αιτούντες να δικαιωθούν τελικά μόνο οι 68.180, καθώς οι υπόλοιποι δεν κάλυπταν κατά κύριο λόγο την ελάχιστη προϋπόθεση πραγματικής παραγωγής.
Το σύνολο των πεπραγμένων υπηρετεί μια βασική αρχή: Καμία επιδότηση χωρίς παραγωγή - καμία ενίσχυση χωρίς πραγματική δραστηριότητα.
3) Monitoring.
To μέτρο εφαρμόστηκε πιλοτικά το 2022 στις Περιφερειακές Ενότητες Ημαθίας, Τρικάλων και Καρδίτσας για τα καθεστώτα της Βασικής Ενίσχυσης και της Ειδικής Ενίσχυσης Βάμβακος. Από το 2023 εφαρμόστηκε καθολικά σε ολόκληρη τη χώρα. Πρόκειται για μέτρο ενίσχυσης της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Η μέθοδος αυτή, που συνεχίζεται και υπό τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική 2023-2027, επιτρέπει την άμεση επαλήθευση των δηλώσεων για τις φυτικές καλλιέργειες, την πρόληψη λαθών και παρατυπιών και τη στοχευμένη παρέμβαση, όπου απαιτείται, διασφαλίζοντας ότι κάθε ενίσχυση φτάνει εκεί όπου πραγματικά πρέπει: στον ενεργό, παραγωγικό αγρότη.
4) Κατάργηση φορέα συντονισμού το 2022.
Το 2022 καταργήθηκε ο Φορέας Συντονισμού, που από το 2014 συμμετείχε μαζί με τα ΚΥΔ στη διαδικασία υποβολής των αιτήσεων ενίσχυσης. Οι αγρότες πλέον δεν επιβαρύνονται με ποσά ύψους 5-7 ευρώ ανά αίτηση κατ’ έτος. Με τον τρόπο αυτό εξοικονομήθηκαν, κατ’ έτος, 4,5 περίπου εκατομμύρια ευρώ από το κόστος για την υποβολή της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης. Πλέον οι υπηρεσίες που θα παρείχε ο Φορέας καλύπτονται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, στο πλαίσιο και των προβλεπομένων του Μνημονίου Συνεργασίας, μεταξύ του Οργανισμού και του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
5) Διαβίβαση πλήθους παράνομων πρακτικών στη Δικαιοσύνη.
Ο κ. Γεωργαντάς αναφέρθηκε σε πλήθος αναφορών που διαβιβάστηκαν προς τις εισαγγελικές Αρχές και αφορούσαν όχι μόνο περιπτώσεις όσων λάμβαναν παράνομες ενισχύσεις, αλλά και υπευθύνων ΚΥΔ. Κάποιες, μάλιστα, από αυτές τις υποθέσεις εκδικάστηκαν αυτές τις μέρες στα δικαστήρια.
