O «τυφώνας» Τραµπ, που σαρώνει σχεδόν τα πάντα τους τελευταίους δέκα µήνες στις διεθνείς σχέσεις και στο παγκόσµιο πολιτικό γίγνεσθαι, πέρασε και από την Ελλάδα και τοποθετεί τη χώρα µας στο επίκεντρο των γεωπολιτικών εξελίξεων στην Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο. Η πολιτική του Αµερικανού προέδρου «drill, baby, drill», η αλλαγή στάσης έναντι της Ρωσίας και οι «γέφυρες» που προσεκτικά οικοδόµησε τους τελευταίους µήνες µε την Ουάσινγκτον η ελληνική κυβέρνηση έφεραν την ExxonMobil, τη µεγαλύτερη αµερικανική εταιρεία ενέργειας, στην Αθήνα, µε ειληµµένη πλέον την απόφαση να βγάλει τα «τρυπάνια» στο Ιόνιο, ενώ φέρνουν πιο κοντά και µια ενδεχόµενη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη µε τον Ντόναλντ Τραµπ στον Λευκό Οίκο.

Με τη νέα συµφωνία, η ExxonMobil αποκτά 60% της παραχώρησης στο συγκεκριµένο θαλάσσιο οικόπεδο, η Energean διατηρεί συµµετοχή 30% (από 75% προηγουµένως), η HELLENiQ Energy διατηρεί συµµετοχή 10% (από 25%), ενώ ο αµερικανικός κολοσσός της ενέργειας θα αναλάβει τη διαχείριση (operatorship) κατά τη φάση ανάπτυξης, σε περίπτωση ανακάλυψης κοιτάσµατος υδρογονανθράκων. Τα «Π» επικοινώνησαν µε ανθρώπους-κλειδιά πίσω από τη συµφωνία, που φέρνει τη συµµετοχή της ExxonMobil στην παραχώρηση του Block 2, στη θαλάσσια περιοχή στο Βορειοδυτικό Ιόνιο Πέλαγος, και παράλληλα την απόφαση για ερευνητική γεώτρηση στα τέλη του 2026 ή στις αρχές του 2027 - την πρώτη ερευνητική γεώτρηση στην Ελλάδα από το 1986.

Αξίζει να σηµειωθεί ότι, εάν η ερευνητική γεώτρηση αποδώσει τα αναµενόµενα, θα ακολουθήσει, µέχρι το 2030, η έναρξη των γεωτρήσεων για εκµετάλλευση. Προτού γίνει αυτό, θα υπογραφεί σύµβαση που θα προβλέπει την ειδική συµµετοχή του ∆ηµοσίου στα κέρδη της εκµετάλλευσης, µε άµεσα και έµµεσα οφέλη που αθροίζουν αρκετά δισεκατοµµύρια ευρώ σε βάθος χρόνου - πέρα, φυσικά, από την αυτοτελή γεωπολιτική αξία που έχει η επένδυση αυτή.

Εθνική αυτοπεποίθηση

«Η υπογραφή της συµφωνίας παραχώρησης ανάµεσα στην ExxonMobil, την Energean και την HELLENiQ Upstream, στο πλαίσιο του P-TEC, µας γεµίζει µε εθνική αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία», τονίζει µε δήλωσή του στα «Π» ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, και εξηγεί τους λόγους της εκτίµησής του αυτής: «Πρώτον, γιατί έρχεται σαράντα χρόνια µετά την τελευταία υπεράκτια γεώτρηση που πραγµατοποιήθηκε στην Ελλάδα. ∆εύτερον, γιατί η µεγαλύτερη αµερικανική πετρελαϊκή εταιρεία επεκτείνει τη δραστηριότητά της στη χώρα µας».

Οπως υπογραµµίζει ο κ. Παπασταύρου, «πρόκειται για ιστορικό ορόσηµο στην ενεργειακή πορεία της Ελλάδας, η επιτυχία του οποίου θα ενισχύσει την ενεργειακή ανθεκτικότητα και ασφάλεια της χώρας. Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη υλοποιεί τη δέσµευσή της για την αξιοποίηση του εθνικού µας πλούτου και, κατ’ επέκταση, για την ανάπτυξη του τοµέα υδρογονανθράκων. Με σχέδιο, σταθερότητα και αποφασιστικότητα, ενισχύουµε τη θέση της Ελλάδας µέσα σε µια ενεργειακή αρχιτεκτονική που συνεχώς µεταβάλλεται».

Σημαντικός ρόλος

Ο Αριστοφάνης Στεφάτος, διευθύνων σύµβουλος της Ε∆ΕΥΕΠ (Ελληνική ∆ιαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων), αναλύει τις λεπτοµέρειες του εγχειρήµατος αυτού. «Υποδεχόµαστε µε µεγάλη χαρά τη συµφωνία µεταξύ των ενεργειακών εταιρειών ExxonMobil, Energean και HELLENiQ Energy, που επιβεβαιώνει, για ακόµη µία φορά, ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον για τα δυνητικά κοιτάσµατα ελληνικών υδρογονανθράκων παραµένει ισχυρό και ενεργό και ότι η χώρα µας διαδραµατίζει πολύ σηµαντικό ρόλο στον παγκόσµιο ενεργειακό χάρτη», επισηµαίνει ο κ. Στεφάτος.

«Οι ελληνικές εταιρείες Energean and HELLENiQ Energy συµφώνησαν µε τον αµερικανικό κολοσσό ExxonMobil να συνεργαστούν στη θαλάσσια παραχώρηση “Μπλοκ 2” στο Ιόνιο Πέλαγος και να προχωρήσουν από κοινού στη γεώτρηση “Ασωπός 1” - την πρώτη υπεράκτια γεώτρηση που πραγµατοποιείται στη χώρα µας τα τελευταία 40 χρόνια. Το “Μπλοκ 2” συνιστά εξαιρετικό παράδειγµα της προόδου που έχει επιτευχθεί. Μετά τη µεταβίβαση του ποσοστού των Total και Edison στην Energean το 2021, διαπραγµατευθήκαµε ως Ε∆ΕΥΕΠ την αναβάθµιση του προγράµµατος ερευνών από δισδιάστατες σε τρισδιάστατες σεισµικές µελέτες, που απέφεραν τα υψηλής ποιότητας δεδοµένα, η αξιολόγηση των οποίων οδήγησε στην ιστορική επενδυτική απόφαση», τονίζει.

Οι δύο άνθρωποι-κλειδιά στην Ουάσινγκτον, που απολαµβάνουν της πλήρους εµπιστοσύνης του Ντόναλντ Τραµπ και υλοποιούν τη βούληση του προέδρου των ΗΠΑ για αποφασιστική στροφή στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, είναι ο Νταγκ Μπέργκαµ, υπουργός Εσωτερικών και επικεφαλής του Εθνικού Συµβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας των ΗΠΑ, και ο Κρις Ράιτ, υπουργός Ενέργειας, που ήρθαν και οι δύο στην Αθήνα, επικεφαλής µιας πολυπληθούς αµερικανικής αποστολής µε τέσσερις υπουργούς και συνολικά 80 αξιωµατούχους.

Κομβικό κέντρο

«Η Ελλάδα βρίσκεται στο σταυροδρόµι της Ευρώπης, της Ασίας και της Μέσης Ανατολής, γεγονός που την καθιστά καίριο σύµµαχο στην προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας των Ηνωµένων Πολιτειών και της Ανατολικής Ευρώπης», τονίζει µιλώντας στα «Π» ο κ. Μπέργκαµ. «Μέσω της συνεχούς ανάπτυξης των ενεργειακών της υποδοµών -συµπεριλαµβανοµένου ενός ολοένα διευρυνόµενου δικτύου εγκαταστάσεων υγροποιηµένου φυσικού αερίου και περιφερειακών αγωγών-, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε κοµβικό κέντρο για την ενίσχυση της ενεργειακής ανθεκτικότητας και τη µείωση της εξάρτησης από αντίπαλες πηγές, όπως καταδεικνύει η αποφασιστική κίνηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης να τερµατίσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου», συνεχίζει.

Ισχυρό επενδυτικό και πολιτικό ενδιαφέρον από την Ουάσινγκτον υπάρχει και για τον λεγόµενο Κάθετο ∆ιάδροµο, µέσω του οποίου το φυσικό αέριο θα φτάνει από την Αλεξανδρούπολη µέχρι την Οδησσό -παρακάµπτοντας τα στενά του Βοσπόρου- µε τον αγωγό µεταφοράς φυσικού αερίου από την Ελλάδαμπρος τη Βουλγαρία και στη συνέχεια τη Ρουµανία, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία. Ο τερµατικός σταθµός LNG της Ρεβυθούσας και η νέα πλωτή µονάδα επαναεριοποίησης και αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη επιτρέπουν στις ΗΠΑ να εξάγουν περισσότερο φυσικό αέριο στην Ευρώπη.

Σημείο εισόδου

Η Ελλάδα αποτελεί σήµερα πύλη για την εισροή αµερικανικού υγροποιηµένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ενώ στο παρελθόν ήταν η απόληξη του ενεργειακού δικτύου της Ρωσίας, δήλωσε χαρακτηριστικά χθες ο κ. Ράιτ από το Ζάππειο, κατά την οµιλία του στο πλαίσιο της δεύτερης ηµέρας της διάσκεψης για τη ∆ιατλαντική Συνεργασία στην Ενέργεια (P-TEC).

«Η Ελλάδα έχει βάλει ένα στρατηγικό στοίχηµα σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο. Βήµα-βήµα, έχουµε δηµιουργήσει ένα δίκτυο υποδοµών για την ενίσχυση όχι µόνο της ελληνικής, αλλά και της περιφερειακής ασφάλειας εφοδιασµού µε φυσικό αέριο», ανέφερε στο ίδιο φόρουµ ο Ελληνας πρωθυπουργός. «Θα συνεχίσουµε να επενδύουµε στις υποδοµές φυσικού αερίου για να διαδραµατίζουµε αυτόν τον σηµαντικό περιφερειακό ρόλο, εξού και η εξαιρετική σηµασία του Κάθετου ∆ιαδρόµου φυσικού αερίου», πρόσθεσε ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος υπογράµµισε ότι «η Ελλάδα είναι το φυσικό σηµείο εισόδου για το αµερικανικό υγροποιηµένο φυσικό αέριο, το οποίο θα αντικαταστήσει το ρωσικό φυσικό αέριο στην περιοχή».

Σε µια τρίτη σηµαντική εξέλιξη στα Ενεργειακά, ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ, Ελι Κοέν, ανέφερε στην «Jerusalem Post», µετά τη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας της Ελλάδας, της Κύπρου, των ΗΠΑ και του Ισραήλ (σχήµα 3+1) στην Αθήνα, ότι «έχει σηµειωθεί πολύ σηµαντική πρόοδος όσον αφορά τη δυνατότητα κατασκευής ενός αγωγού φυσικού αερίου. Πρόκειται για µια ιδέα που είχε συζητηθεί στο παρελθόν και τώρα επανέρχεται στο προσκήνιο. Οι Αµερικανοί είναι πλέον πρόθυµοι να αναλάβουν σηµαντικό ρόλο», είπε, φέρνοντας και πάλι στο προσκήνιο τον σχεδόν ξεχασµένο αγωγό East Med ή κάποιο αντίστοιχο έργο.


* Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά στις 8 Νοεμβρίου