Εμπόδια φαίνεται να αντιμετωπίζει η πρωτοβουλία της Ελλάδος για το πολυμερές σχήμα συνεργασίας, γνωστό ως 5Χ5, όπου θα συμμετείχαν οι μεσογειακές χώρες με απώτερο στόχο τη διευθέτηση του ζητήματος των θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δυσκολίες του εγχειρήματος είναι μεγάλες, κάτι που φαίνεται ότι παραπέμπει την πρωτοβουλία στο μέλλον.

Την ίδια στιγμή, ωστόσο, ο ανταγωνισμός επί της κυριαρχίας στις θαλάσσιες ζώνες της Μεσογείου συνεχίζεται, με την Τουρκία να επιχειρεί να ενδυναμώσει τη συμμαχία της με τη Λιβύη εντείνοντας τις επαφές της, με την ανατολική κυβέρνηση της χώρας και τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ να στρέφεται κατά της Αθήνας για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό.


Εμπλοκή στο σχέδιο "5x5" για τις θαλάσσιες ζώνες: Η Τουρκία κλιμακώνει το παιχνίδι στη Λιβύη

Όπως γράφει η τουρκική εφημερίδα Yeni Safak «μια νέα, “αλλαγή των όρων” έχει ξεκινήσει μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης. Η “συνεργασία” που ξεκίνησε με την κυβέρνηση της Τρίπολης εισέρχεται τώρα σε νέο στάδιο με την ηγεσία του Χαλίφα Χαφτάρ. Πραγματοποιούνται αμοιβαίες επισκέψεις, οικοδομούνται οικονομικές συνεργασίες, ενώ μακροπρόθεσμα σχέδια βρίσκονται σε εξέλιξη. Όλα αυτά δημιουργούν ένα νέο σκηνικό στο παιχνίδι εξουσίας της Τουρκίας στη Μεσόγειο και την Αφρική».

Σύμφωνα με την ίδια εφημερίδα «αντιπροσωπείες φτάνουν στην Τουρκία η μία μετά την άλλη, υπογράφονται σημαντικές συμφωνίες μεταξύ της Βεγγάζης και τουρκικών εταιρειών και η κυβέρνηση Χαφτάρ πιέζει άμεσα τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης να εγκρίνει τη Συμφωνία Θαλάσσιας Δικαιοδοσίας που υπογράψαμε με τη Λιβύη».

Αξίζει να τονιστεί, ωστόσο, ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων στη Βεγγάζη δεν έχει ακόμη επικυρώσει το τουρκολυβικό μνημόνιο, παρά τις πιέσεις της Άγκυρας να αποκτήσει και νομική ισχύ η συμφωνία που θα της άνοιγε τον δρόμο των επεκτατικών της διαθέσεων στη Μεσόγειο.

Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσεται και η αντίδραση του εκπροσώπου του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Οντζού Κετσελί, πριν από τρεις ημέρες, ο οποίος με τον τρόπο αυτό επεδίωξε να καταγραφεί η διαφωνία της Τουρκίας πάνω στον ελληνικό χάρτη του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, με αφορμή τη δημοσιοποίησή του στον ιστότοπο της πλατφόρμας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ο Τούρκος αξιωματούχος είχε στραφεί εναντίον της Ελλάδας κατηγορώντας τη ότι «παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο». Μάλιστα, στην ανακοίνωση ανέφερε ότι «ο ελληνικός Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός παραβιάζει τη δικαιοδοσία της Τουρκίας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο», προκαλώντας την έντονη αντίδραση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών που επεσήμανε πως «οι αντιδράσεις της Τουρκίας δεν έχουν κανένα έρεισμα στο ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο».


Η ανάλυση του Άγγελου Συρίγου

Ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου, Άγγελος Συρίγος, μιλώντας στο parapolitika.gr υποστηρίζει ότι η Τουρκία, παρά τις λεκτικές της αντιδράσεις, αυτή τη στιγμή επιθυμεί τη διατήρηση του καλού κλίματος με την Ελλάδα και αυτό διότι, όπως τονίζει, «αυτή τη στιγμή η Τουρκία θέλει να πάρει F-35 από την Αμερική, να πάρει κινητήρες από την Αμερική για το ΚΑΑΝ (τουρκικό μαχητικό πέμπτης γενιάς). Θέλει να πάρει πυραύλους meteor για τα Eurofighter που θα αγοράσει, που για όλα αυτά έχει κάθε λόγο να δείχνει “το καλό παιδί”. Δεν έχει λόγο να σηκώνει πολύ ψηλά τους τόνους. Οπότε αυτό που έκανε (σημ.: η διαμαρτυρία για το ΘΧΣ) ήταν μία διπλωματική διακοίνωση. Έθεσε τις θέσεις της, είπε ποια είναι η άποψή της για το ζήτημα και θα σταματήσει εκεί».

Σύμφωνα με τον κ. Συρίγο, «το κρίσιμο είναι η ένταση επί του πεδίου. Πλην του περιστατικού του Αγαθονησίου, που σχετιζόταν περισσότερο με την αλιεία, δεν δείχνει να υπάρχει ιδιαίτερη ένταση επί του πεδίου». Τις επόμενες εβδομάδες θα φανεί πώς θα κινηθεί η Άγκυρα και εάν θα οριστεί και η εκκρεμούσα εδώ και περίπου έναν χρόνο συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο, μετά τη δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί.