Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξέπεμψε το μήνυμα πως η ιστορική συμφωνία για την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας θέτει κανόνες και προσφέρει ασφάλεια και σταθερότητα σε εργαζόμενους και εργοδότες. «Συμβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα και έγινε από κεντροδεξιά κυβέρνηση», τόνισε χαρακτηριστικά ο ίδιος, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι η συμφωνία υπερβαίνει και τους τελευταίους μνημονιακούς περιορισμούς.

«Νομίζω είναι πράγματι εντυπωσιακό -ας το κρατήσουμε αυτό -, για πρώτη φορά είδαμε υπουργό μίας κεντροδεξιάς παράταξης να κάθεται ανάμεσα στον πρόεδρο της ΓΣΕΕ και τον πρόεδρο του ΣΕΒ, συνεπικουρούμενη και από τους άλλους κοινωνικούς εταίρους, να συνεργάζονται, να συμφωνούν εργαζόμενοι και εργοδότες και να καταλήγουν σε μία συμφωνία, η οποία υπερβαίνει και τους τελευταίους μνημονιακούς περιορισμούς, επαναφέροντας την πλήρη μετενέργεια. Κυρίως, όμως, υπηρετώντας από κοινού την κοινωνική συνοχή» πρόσθεσε ο πρωθυπουργός.

«Νομίζω ότι αυτή η εικόνα, την οποία είδαμε σήμερα, τα λέει τελικά όλα για την κυβέρνησή μας», υπογράμμισε ο κ Μητσοτάκης.

Ολόκληρη η ομιλία του πρωθυπουργού στην εκδήλωση του Υπουργείου Τουρισμού

Κύριε Επίτροπε, κύριε Αντιπρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι στην κυβέρνηση και στο ελληνικό κοινοβούλιο, αγαπητά στελέχη του ελληνικού τουρισμού,

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω ευχαριστώντας τον Ευρωπαίο Επίτροπο Μεταφορών και Τουρισμού για την παρουσία του σήμερα εδώ και να καταδείξω κι εγώ με τη σειρά μου τη μεγάλη σημασία που αποδίδω στην ευρωπαϊκή διάσταση του τουρισμού και στο γεγονός ότι για πρώτη φορά υπάρχει διακριτό χαρτοφυλάκιο τουρισμού, το οποίο μάλιστα ανατέθηκε σε Έλληνα Επίτροπο.

Θα αναμένουμε με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον την ευρωπαϊκή στρατηγική για τον τουρισμό, η οποία πιστεύω ότι σε πάρα πολλά σημεία θα τέμνεται και με τις εθνικές μας προτεραιότητες.

Κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με τη διαπίστωση ότι πριν από κάποια χρόνια ο απολογισμός της τουριστικής περιόδου θα γινόταν μάλλον δύο ή τρεις μήνες νωρίτερα από τα τέλη Νοεμβρίου.

Σήμερα, ωστόσο, έχουμε πετύχει να μιλάμε για το θέμα αυτό κοντά στην «καρδιά» του χειμώνα. Και αυτό ενώ στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, την Κρήτη, τη Ρόδο, κ. Περιφερειάρχα, χιλιάδες επισκέπτες συνεχίζουν να γεμίζουν τους δρόμους, τα ξενοδοχεία μας, να επισκέπτονται τα μοναδικά μας μνημεία.

Είναι, νομίζω, μια κατάκτηση που οφείλεται πρώτα και πάνω απ’ όλα σε όλους εσάς, εσάς που συνθέτετε το «μωσαϊκό» της ελληνικής φιλοξενίας. Γιατί, πράγματι, ο τουρισμός μας αναπτύσσεται διαρκώς, ποτέ ωστόσο δεν είχαμε τα ρεκόρ των τελευταίων ετών.

Θυμάμαι τις σχετικά απαισιόδοξες προβλέψεις που κάποιοι έκαναν στην αρχή αυτής της τουριστικής περιόδου, όταν περιέγραφαν πόσο δύσκολο θα ήταν να ξεπεράσουμε τον, πράγματι, πολύ υψηλό πήχη τον οποίον είχαμε θέσει για τους εαυτούς μας, με βάση τις αποδόσεις του ελληνικού τουρισμού το 2024.

Φαίνεται, όμως, ότι τα καταφέραμε -τα καταφέρατε, μάλλον, για να είμαι πιο ακριβής- και στο φετινό 9μηνο έχουμε αύξηση, όπως είπε και η κα Υπουργός, 4% στις αφίξεις. Ακόμα πιο σημαντικό, όμως, έχουμε αύξηση 9% στις εισπράξεις σε σχέση με το 2024, την καλύτερη χρονιά από ποτέ.

Και αν ανατρέξω και στις σκοτεινές μέρες της πανδημίας και όταν αναλάβαμε τότε, μαζί, το μεγάλο στοίχημα να ανοίξουμε ξανά με ασφάλεια τον ελληνικό τουρισμό, πρώτοι στην Ευρώπη, τίποτα τότε από όλα αυτά τα οποία πετύχαμε δεν ήταν προδιαγεγραμμένο.

Το ότι φτάνουμε σήμερα να μιλάμε για νέο ρεκόρ, με υψηλότερη, μάλιστα, δαπάνη ανά επισκέπτη και με ποιοτικά στοιχεία τα οποία δείχνουν ότι η χώρα μας εδραιώνεται πια, όχι απλά ως ένας σταθερός προορισμός των Ευρωπαίων, αλλά αυξάνουμε σημαντικά και την απήχησή μας σε τρίτες αγορές, όπως της Αμερικής και της Ασίας, της Ινδίας -μία τελείως καινούργια αγορά η οποία φαίνεται να ανοίγεται μπροστά μας.

Το αποτύπωμα είναι προφανώς και έντονο στην οικονομία συνολικά. Από τα δημόσια ταμεία και τις επιχειρήσεις του χώρου, σχεδόν 10% των εργαζόμενων εργάζονται στον τουρισμό, αλλά να μην ξεχνάμε και τις πολλές δραστηριότητες που τροφοδοτούν το τουριστικό προϊόν: τη γεωργία, την αλιεία, το εμπόριο, τη μεταποίηση.

Και ασφαλώς τις ίδιες τις τοπικές κοινωνίες. Είναι δυναμικά «κύτταρα» της ελληνικής περιφέρειας που βλέπουν να ανοίγονται ευκαιρίες. Ευκαιρίες να συστήσουν τη μοναδική κληρονομιά, τα προϊόντα τους, τις εμπειρίες που έχουν να προσφέρουν, σε εκατομμύρια ανθρώπους από όλον τον κόσμο.

Η παγίδα, ωστόσο, είναι να θεωρήσουμε ότι αυτή η αξιοσημείωτη πρόοδος του τουρισμού έρχεται μόνη της και να επαναπαυτούμε. Όχι μόνο γιατί τα ρεκόρ αυτά δεν προέκυψαν τυχαία, αλλά προέκυψαν ως αποτέλεσμα του καλού συντονισμού μεταξύ πολιτείας και των φορέων του κλάδου. Ούτε απλώς γιατί, πράγματι, πρωτοπόροι του χώρου εμπλούτισαν τη φιλοξενία του τόπου με σύγχρονες και ποιοτικές προτάσεις, προσελκύοντας νέες κατηγορίες επισκεπτών.

Αντίθετα, ο κύριος λόγος που σήμερα, σε αυτή την ημέρα γιορτής για τον ελληνικό τουρισμό, απαιτείται περισσότερη εγρήγορση παρά ποτέ, είναι ο σκληρός ανταγωνισμός που ήδη αναπτύσσεται γύρω μας, αυξάνοντας, θα έλεγα, και τις ίδιες τις προσδοκίες των ταξιδιωτών.

Αυτή η προσπάθεια, λοιπόν, αυτά τα θεμέλια τα οποία έχουμε βάλει, θα πρέπει να συνεχιστεί και να συνεχιστεί ακόμα πιο οργανωμένα. Εστιάζοντας σε συγκεκριμένους στόχους, τους ανέφερε και η κα Υπουργός: τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, κάτι το οποίο σε μεγάλο βαθμό ήδη το πετυχαίνουμε, το άνοιγμα νέων προορισμών στο εσωτερικό της χώρας, την έμφαση σε νέες επενδύσεις με προστιθέμενη αξία, και φυσικά τις καινοτόμες δράσεις που θα έχουν στον πυρήνα τους τη βιωσιμότητα αλλά και την ανάδειξη του μοναδικού, κ. Πρόεδρε, πολιτιστικού μας πλούτου.

Και όλα αυτά θα αποτυπωθούν στη Λευκή Βίβλο, το στρατηγικό μας σχέδιο για τον τουριστικό μας μετασχηματισμό, για την πενταετία 2030-2035. Θα είναι έτοιμη το πρώτο εξάμηνο του 2026, θα έρθει να συμπέσει με την ευρωπαϊκή στρατηγική για τον τουρισμό και θα αποτελέσει τον χάρτη των επόμενων κινήσεων μας.

Έτσι, μαζί με το εξαιρετικά κρίσιμο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό, το οποίο βρίσκεται στην τελική φάση της διαβούλευσης -και θέλω να επαναλάβω για ακόμα μια φορά ότι το σχέδιο αυτό πρέπει και θα καταρτιστεί σε συνεννόηση με τους φορείς του τουρισμού, οι οποίοι γνωρίζουν πολύ καλύτερα και από εμάς τις ευκαιρίες αλλά και τις προκλήσεις που σήμερα αναδύονται για την ελληνικό τουρισμό-, αλλά, βέβαια, και σε συνδυασμό με την επικείμενη λειτουργία των Οργανισμών Διαχείρισης Προορισμών, νομίζω το τοπίο για τον ελληνικό τουρισμό θα ξεκαθαρίσει ουσιαστικά.

Να ξέρουμε ποιες προοπτικές επιλέγουμε και πώς θα τις κατακτήσουμε. Και πρόκειται για πρωτοβουλίες που θα προσφέρουν, πρώτα και πάνω απ’ όλα, ορατότητα -ορατότητα στους επιχειρηματίες, ορατότητα στους επενδυτές, στους επαγγελματίες αλλά και στους κατοίκους των τουριστικών μας προορισμών-, ενώ, παράλληλα, θα αποτελέσουν και οδηγό για τους κρατικούς φορείς προκειμένου να μπορέσουμε και εμείς να παρέμβουμε εκεί που πρέπει, ειδικά στα ζητήματα των υποδομών.

Είναι μια προϋπόθεση για την κρίσιμη λέξη, που δεν είναι άλλη από την ανθεκτικότητα -επαναλαμβάνω, την ανθεκτικότητα-, την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και τη διαφοροποίηση του χρονικά, γεωγραφικά και χωρικά, τελικά, για τη μεγαλύτερη απόδοση του.

Και με την ευκαιρία αυτή, επιτρέψτε μου μια πολύ σύντομη σκέψη γύρω από όλη αυτή τη συζήτηση για τον «υπερτουρισμό». Καθώς πολλοί μάς ρωτούν συχνά πόσους επισκέπτες αντέχουμε, ή ανησυχούν, ενδεχομένως και δικαιολογημένα, για τις επιπτώσεις στους ντόπιους, στο περιβάλλον, στη φυσιογνωμία των εμβληματικών νησιών μας, τα στοιχεία επιμένουν ότι στο συγκεκριμένο ζήτημα απέχουμε πολύ από τους αριθμούς άλλων δημοφιλών προορισμών, με βάση τον πληθυσμό.

Και γι’ αυτό θα ενθάρρυνα όλους όσοι συμμετέχουν στον δημόσιο διάλογο για τον τουρισμό, να έχουμε μια αίσθηση, από τη μία, της τεράστιας σημασίας του τουρισμού για την εθνική μας οικονομία, από την άλλη, της ευθύνης που έχουμε να διαφυλάξουμε αυτό το μοναδικό τουριστικό μας προϊόν, αλλά να κρατήσουμε αυτές τις δύο παραμέτρους σε μία λογική ισορροπία, χωρίς υπερβολές ούτε προς τη μία ούτε προς την άλλη κατεύθυνση. Και, κυρίως, χωρίς υπερβολές οι οποίες θα μας οδηγήσουν τελικά να πυροβολήσουμε τα πόδια μας για έναν κλάδο ο οποίος είναι τόσο καθοριστικός για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.

Πράγματι, είναι αλήθεια ότι έχουμε συμφόρηση σε ορισμένους προορισμούς, ορισμένες εποχές του χρόνου. Είναι απαραίτητη, λοιπόν, το ξέρετε, δεν σας λέω κάτι καινούργιο, η καλύτερη διαχείριση των ροών, με διάχυσή τους σε περισσότερους μήνες και, προφανώς, προς περιοχές οι οποίες είναι λιγότερο γνωστές ανά την επικράτεια, αναδεικνύοντας την ποικιλία των εμπειριών που μπορεί να δίνει η Ελλάδα ανάλογα με την εποχή.

Να εκφράσω και την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι το Υπουργείο και ο ΕΟΤ έχουν προτάξει τον ορεινό τουρισμό ως έναν διακριτό, ξεχωριστό άξονα προσέλκυσης επισκεπτών εντός και εκτός Ελλάδος. Και δεν σας κρύβω ότι κάθε φορά που επισκέπτες από το εξωτερικό γνωρίζουν την ελληνική ενδοχώρα, τα ελληνικά μας βουνά, μένουν έκπληκτοι από την ποικιλία του ελληνικού τουριστικού προϊόντος.

Και αυτό πιστεύω ότι θα είναι και η βασική στόχευση του στρατηγικού σχεδίου marketing το οποίο έχει δρομολογηθεί, με μεγάλη έμφαση στα ψηφιακά εργαλεία πληροφόρησης.

Να επαναλάβω, ακόμη μία φορά, πόσο εκτιμώ τη συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, ειδικά σε μία εποχή που οι κανόνες προβολής τουρισμού πια αλλάζουν, και αλλάζουν δραματικά.

Και βέβαια, θυμίζω ότι προς την ίδια κατεύθυνση, της σωστής διαχείρισης των τουριστικών μας προορισμών, επιβάλαμε φέτος τέλος κρουαζιέρας για όποιον αποβιβάζεται σε ελληνικό λιμάνι, υψηλότερο στη Σαντορίνη και τη Μύκονο, ιδίως τους μήνες αιχμής.

Είναι μία επιλογή που πιστεύω ότι και για την κρουαζιέρα μπορεί να γίνει ένα κίνητρο για τον επανασχεδιασμό δρομολογίων και για το άνοιγμα νέων προορισμών. Και είναι μία πολιτική που τελικά δεν είναι τίποτε άλλο από την άλλη όψη της προστασίας των «ναυαρχίδων» μας και όσων σημαντικών προσφέρουν στους επισκέπτες τους, αλλά και στην εθνική οικονομία.

Προφανώς τα έσοδα από τα τέλη αυτά, μαζί με εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους, κ. Επίτροπε, πρέπει να κατευθυνθούν στη βελτίωση των υποδομών μας, των λιμανιών, των μαρίνων μας, προσβάσεων παραλιών, καταδυτικών πάρκων, εγκαταστάσεων ιαματικού τουρισμού και, βέβαια, όπως είπα, ορεινών καταφυγίων, χιονοδρομικών κέντρων, μονοπατιών -μια πολύ καλή επένδυση με πολύ μικρό κόστος, η οποία προσφέρει ξεχωριστές εμπειρίες στους επισκέπτες μας.

Και βέβαια, σε τροχιά υλοποίησης βρίσκεται και η πολύ σημαντική -και αυτό αφορά τα νησιά μας- ηλεκτρική διασύνδεση με το ηπειρωτικό δίκτυο, όπως και οι πολλές -άνω των 100- μονάδες, έργα αφαλατώσεων, σε 61 νησιά, δίνοντας ταυτόχρονα λύσεις σε δύο ακόμα χρόνια προβλήματα.

Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι εμείς, η κυβέρνησή μας ήταν αυτή η οποία έκλεισε πληγές από το παρελθόν, τις οποίες άλλες χώρες είχαν ήδη αντιμετωπίσει, όπως ζητήματα προφανή, τη διαχείριση των απορριμμάτων. Είχε γίνει μία πολύ σημαντική πρόοδος, έπρεπε να τρέξουμε, λοιπόν, για να αντιμετωπίσουμε τα βασικά, πριν σπεύσουμε να σχεδιάσουμε ένα πιο φιλόδοξο μέλλον.

Και βέβαια, αυτές οι επενδύσεις εκτείνονται και στο ανθρώπινο δυναμικό. Και νομίζω ότι είναι καιρός πια -και εδώ πρέπει να δουλέψουμε μαζί με τον κλάδο του τουρισμού- να ξεφύγουμε από τη λογική της ευκαιριακής απασχόλησης για λίγες σεζόν και να κάνουμε τον τουρισμό, πιο εμφατικά, μία επιλογή σταδιοδρομίας για τα νέα παιδιά, με καταρτισμένα στελέχη, με κατάλληλες δεξιότητες, σε κάθε δουλειά.

Γι’ αυτό και αποδίδω τόσο μεγάλη σημασία στην αναβάθμιση των Ανώτατων Σχολών Τουριστικής Εκπαίδευσης, σύγχρονα προγράμματα σπουδών, δράσεις επανακατάρτισης και, παράλληλα, προγράμματα κατάρτισης, όπως αυτά των πολλών χιλιάδων ξεναγών και άλλων ειδικοτήτων.

Και βέβαια, να πω και κάτι ακόμα: στον τουρισμό, θα έλεγα περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο κλάδο, αποτυπώνεται ο τρόπος με τον οποίον η πρόοδος ενός κλάδου διαχέεται σε όλους τους εργαζόμενούς του.

Η τελευταία συλλογική σύμβαση περιλαμβάνει αυξήσεις μισθών 5% για φέτος, 3% για το 2026. Η τοπική σύμβαση εργασίας στη Ρόδο προβλέπει ακόμα μεγαλύτερες αυξήσεις και όλα αυτά πέραν των επιδομάτων και άλλων ενισχύσεων. Το αποτέλεσμα ποιο είναι; Ότι οι απολαβές στον τουρισμό αυξάνονται περισσότερο από άλλους κλάδους.

Σήμερα, μάλιστα, η Υπουργός Εργασίας έκανε μία πολύ σημαντική ανακοίνωση, ενισχύοντας τον θεσμό των συλλογικών συμβάσεων, με σκοπό, κ. Επίτροπε, να φτάσουμε στον ευρωπαϊκό στόχο, που δεν είναι άλλος από το να καλύπτεται το 80% των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις.

Απέχουμε πολύ από αυτόν τον στόχο, γι’ αυτό και η σημερινή ανακοίνωση είχε τόσο μεγάλη σημασία. Ορίζει ξεκάθαρους κανόνες στο εργασιακό πλαίσιο, μας φέρνει πιο κοντά στα δεδομένα της Ευρώπης.

Είναι μία συμφωνία που συμβαίνει για πρώτη φορά στη χώρα μας, θέτοντας κανόνες στην αγορά, προσφέροντας ταυτόχρονα ασφάλεια στον εργαζόμενο, σταθερότητα στον εργοδότη.

Και νομίζω ότι είναι πράγματι εντυπωσιακό, ας το κρατήσουμε αυτό: για πρώτη φορά είδαμε Υπουργό μίας κεντροδεξιάς παράταξης να κάθεται ανάμεσα στον Πρόεδρο της ΓΣΕΕ και στον Πρόεδρο του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, συνεπικουρούμενοι, κ. Πρόεδρε, και από τους άλλους κοινωνικούς εταίρους, να συνεργάζονται, να συμφωνούν, εργαζόμενοι και εργοδότες, και να καταλήγουν σε μια συμφωνία η οποία υπερβαίνει και τους τελευταίους μνημονιακούς περιορισμούς, επαναφέροντας την πλήρη μετενέργεια. Κυρίως, όμως, υπηρετώντας από κοινού την κοινωνική συνοχή.

Νομίζω ότι αυτή η εικόνα την οποία είδαμε σήμερα τα λέει τελικά όλα για την κυβέρνησή μας.

Κυρίες και κύριοι, στο μυαλό πολλών η Ελλάδα είναι ακόμα συνώνυμη του καλοκαιριού, της ομορφιάς, του πολιτισμού, της φιλοξενίας. Είναι στοιχεία τα οποία αποτελούν μέρος της ταυτότητάς μας.

Στοίχημα τώρα είναι να χτίσουμε πάνω σε αυτά, εμπλουτίζοντάς τα με νέες εμπειρίες, με ποιοτικές υπηρεσίες, με μια πιο σύγχρονη αισθητική. Διατηρώντας όμως, πρώτα και πάνω απ’ όλα, αυτή τη μοναδική ελληνική αυθεντικότητα που μας ξεχωρίζει από αντίστοιχους προορισμούς ανά την υφήλιο και προχωρώντας πάντα σε αρμονία με το περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες.

Μόνο έτσι αυτή η αλματώδης ανάπτυξη του τουρισμού των τελευταίων χρόνων μπορεί τελικά να γίνει εγγύηση ευημερίας, που θα απλώνεται με τη σειρά της σε όλους τους Έλληνες.

Αρκεί να αξιοποιήσουμε έξυπνα τα μοναδικά πλεονεκτήματα τα οποία διαθέτουμε: τη φύση, τον πολιτισμό μας, την ιστορία μας, παράλληλα, όμως, με την επιχειρηματική τόλμη η οποία ανέκαθεν μας χαρακτήριζε. Με μια ρεαλιστική γνώση των δυνατοτήτων μας, αλλά και με συναίσθηση των ρίσκων και της ευθύνης μας απέναντι στις επόμενες γενιές.

Θερμά συγχαρητήρια, λοιπόν, για όλα όσα έφερε ο τουρισμός στην Ελλάδα το 2025. Είναι στο χέρι μας, είναι στο χέρι σας, το 2026 να μας φέρει ακόμα περισσότερα.

Δεν έκρυψα ποτέ τη φιλοδοξία μου η Ελλάδα να καταστεί, όχι ένας από τους δέκα κορυφαίους προορισμούς στον κόσμο, ο κορυφαίος προορισμός στον κόσμο.

Και από την πλευρά μου σας βεβαιώνω -γνωρίζετε, νομίζω, το προσωπικό μου ενδιαφέρον για τον ελληνικό τουρισμό- ότι θα είμαι δίπλα σας. Ξέρω ότι η πραγματικότητα γεννά πολλά προβλήματα τα οποία ζητούν κάθε φορά έγκαιρη παρέμβαση, γι’ αυτό και η κυβέρνησή μας θα είναι πάντα ανοιχτή και φιλόξενη στους ανθρώπους της φιλοξενίας. Νομίζω ότι είναι κάτι που το έχουμε αποδείξει και έμπρακτα.

Όπως είμαι σίγουρος ότι και εσείς σήμερα είστε ακόμα πιο ώριμοι και δυνατοί να ανταποκριθούμε από κοινού σε αυτό το μεγάλο εθνικό στοίχημα.

Μαζί σας, εξάλλου, αγαπητέ κ. Σταμπολίδη, θα έχετε όλους τους θεούς, από τον Ξένιο Δία, τον ταξιδιώτη Οδυσσέα -δεν θα κάνω καμία αναφορά στην Ιθάκη-, μέχρι τη σοφή Αθηνά, και από τον Ποσειδώνα των θαλασσών και τον επιχειρηματία Ερμή μέχρι την Άρτεμη της φύσης και φυσικά τον Διόνυσο της χαράς και της διασκέδασης.

Οι άνεμοι, συνεπώς, είναι ούριοι και καιρός να ανοίξουμε με θάρρος τα πανιά του ελληνικού τουρισμού.

Σας ευχαριστώ πολύ.