Για δεύτερη φορά ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης θα επισκεφτεί την Ελλάδα. Ο Ακίλα Σάλεχ θα φτάσει την Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου στη χώρα μας για να συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη. Βασικό αντικείμενο της συνάντησης αναμένεται να είναι το Μνημόνιο Συμφωνίας που έχει υπογράψει η Τουρκία με την κυβέρνηση της Τρίπολης της Λιβύης, γνωστή ως «τουρκολυβικό μνημόνιο».

Διαβάστε: Διπλωματικό comeback Γεραπετρίτη στη Λιβύη: Πώς σχεδιάζει "μπλόκο" σε τουρκολιβυκό και μεταναστευτικές ροές

Αίτημα της χώρας μας είναι η ακύρωση στην πράξη αυτής της συμφωνίας που είχε υπογραφεί το 2019 και είχε υπερψηφιστεί τότε από την τουρκική Εθνοσυνέλευση, όχι όμως και από τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης, στην οποία καταψηφίστηκε.

Την περίοδο εκείνη η κυβέρνηση του Χαλίφα Χαφτάρ, που εδρεύει στην Ανατολική Λιβύη, απέρριπτε το τουρκολυβικό μνημόνιο ως «παράνομη συμφωνία που παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο και δεν σέβεται τα έννομα δικαιώματα των υπολοίπων χωρών της Ανατολικής Μεσογείου», όπως αναφέρονταν στις ανακοινώσεις που εξέδιδε. Ωστόσο, σήμερα οι σχέσεις της κυβέρνησης της Ανατολικής Λιβύης με την Τουρκία έχουν εξομαλυνθεί, με τον Χαλίφα Χαφτάρ να συνάπτει οικονομικές και αμυντικές συμφωνίες με τον Τούρκο Πρόεδρο, με συνέπεια να αλλάζει στάση και να εμφανίζεται έτοιμος να επικυρώσει τη συμφωνία.

Όμως, διαφορετική θέση φαίνεται να τηρεί ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Ακίλα Σάλεχ, ο οποίος στις 12 Δεκεμβρίου του 2019 όταν είχε επισκεφτεί και πάλι την Αθήνα, λίγες μόνο ημέρες μετά την υπογραφή του τουρκολυβικού μνημονίου, απέρριπτε τη συμφωνία ως παράνομη. Πέραν αυτού είχε στείλει και σχετική επιστολή στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ με αίτημα την απόρριψή της. Αυτή του η στάση δεν έχει αλλάξει μέχρι σήμερα και η Βουλή των Αντιπροσώπων δεν έχει υποκύψει στις πιέσεις της Άγκυρας. Το μνημόνιο δεν έχει κυρωθεί, κάτι που θα πρόσφερε στην Τουρκία το δικαίωμα ερευνών στις θαλάσσιες ζώνες βορειοανατολικά της Λιβύης κόντρα στο Διεθνές Δίκαιο και στο Δίκαιο των Θαλασσών.

H εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, Λάνα Ζωχιού, επανέλαβε για άλλη μια φορά κατά την τακτική ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών την Τρίτη ότι η θέση της Ελλάδας πως το τουρκολυβικό μνημόνιο είναι άκυρο και παράνομο αποτελεί και θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σε ό,τι αφορά τις εργασίες των τεχνικών επιτροπών που έχουν συσταθεί από την Ελλάδα και τη Λιβύη προκειμένου να συζητηθεί το θέμα της οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών, η κ. Ζωχιού ανέφερε πως η δεύτερη συνεδρίαση που πρόκειται να διεξαχθεί στην Τρίπολη της Λιβύης δεν έχει ακόμη προγραμματιστεί, χαρακτηρίζοντας τα προς διευθέτηση ζητήματα «σύνθετα και περίπλοκα».

Αντίθετα, προγραμματίζεται για τον Ιανουάριο του 2026 η μετάβαση στη Βεγγάζη της ελληνικής επιχειρηματικής αποστολής με επικεφαλής τον υφυπουργό Εξωτερικών, Χάρη Θεοχάρη. Οι ελληνικές εταιρείες πρόκειται να δραστηριοποιηθούν σε έργα ανοικοδόμησης της χώρας.

Επιπλέον, στο πλαίσιο των προσπαθειών που γίνονται για την ανάδειξη μίας ενιαίας κυβέρνησης στην αφρικανική αυτή χώρα, που σπαράζεται από τις εμφύλιες αναταραχές, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, στις 19 Νοεμβρίου είχε τηλεφωνική επικοινωνία με την ειδική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Χάνα Τέτεχ, στη Λιβύη. Ο κ. Γεραπετρίτης επανέλαβε την υποστήριξη της Ελλάδας στον οδικό χάρτη της αποστολής του ΟΗΕ, με στόχο την προώθηση της πολιτικής διαδικασίας στη χώρα για την εξεύρεση λύσης, ώστε να τερματιστούν οι συγκρούσεις.