Στην Ουάσιγκτον θα πραγματοποιηθεί η επόμενη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας του σχήματος 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και ΗΠΑ) τον Απρίλιο σύμφωνα με όσα είπε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, κατά τη διάρκεια συζήτησης στο Foundation for the Defense of Democracies στην Ουάσιγκτον. Ο κ. Παπασταύρου αναφέρθηκε στον αναβαθμισμένο γεωστρατηγικό ρόλο της Ελλάδας και στο νέο ενεργειακό τοπίο που διαμορφώνεται διεθνώς σε συζήτηση με τον Ρίτσαρντ Γκολντμπεργκ στην Ουάσιγκτον. Μίλησε για τις πρόσφατες συμφωνίες του Ζαππείου οι οποίες όπως είπε «δεν αφορούν μόνο στην ενέργεια αλλά στην ασφάλεια σε ολόκληρη την περιοχή». Ο κ. Παπασταύρου υπογράμμισε τον στόχο της Αθήνας να μετατραπεί σε αξιόπιστο ενεργειακό και τεχνολογικό κόμβο για μια Ευρώπη που εισέρχεται σε εποχή αυξημένων απαιτήσεων ενέργειας, υποδομών και πρώτων υλών. 

Διαβάστε: "Κλείδωσε" η συνάντηση 6+1 για τον Κάθετο Διάδρομο - Συνομιλίες Παπασταύρου στις ΗΠΑ με Ράιτ για LNG

Ο υπουργός τόνισε ότι το 3+1 αποτελεί τη βάση μιας νέας περιφερειακής αρχιτεκτονικής με χώρες που «σέβονται τους κανόνες του παιχνιδιού και αποφεύγουν την αντιπαράθεση». Η συνάντηση του Απριλίου αναμένεται να επικεντρωθεί στην περαιτέρω ανάπτυξη έργων υποδομής και στη διευκόλυνση της μεταφοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας προς την Ευρώπη.

Παπασταύρου: Όσα συμφωνήθηκαν στην Αθήνα στις 6 Νοεμβρίου ήδη υλοποιούνται

Αναφερόμενος στον αγωγό East Med, ο κ. Παπασταύρου παραδέχθηκε ότι δεν συγκέντρωσε το αναγκαίο οικονομικό μομέντουμ και ότι η προηγούμενη αμερικανική κυβέρνηση δεν ήταν υποστηρικτική. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι «η ουσία του σχεδίου υλοποιείται μέσα από τον κάθετο διάδρομο», ο οποίος ενισχύει τη ροή αμερικανικού LNG προς την Ευρώπη και εντάσσεται στη στρατηγική απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο. «Ο κάθετος διάδρομος έχει πλέον δημιουργηθεί. Διασχίζει την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία και θα βοηθήσει την Ευρώπη να σταματήσει πλήρως την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο. Όσα συμφωνήθηκαν στην Αθήνα στις 6 Νοεμβρίου ήδη υλοποιούνται. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρχει διοχέτευση ρωσικού αερίου μέσω εναλλακτικών διαδρομών. Για παράδειγμα, ο κανονισμός Repower EU περιλαμβάνει ρήτρα εξαίρεσης που δηλώνει ότι το αέριο που προέρχεται από το TurkStream θεωρείται ρωσικό, εκτός αν αποδειχθεί το αντίθετο. Η Τουρκία δεν παρέχει πραγματικά δεδομένα ροής σε πραγματικό χρόνο, όπως άλλες χώρες», είπε ο κ. Παπασταύρου. Σε σχέση με τον κάθετο διάδρομο ανακοίνωσε ότι δημιουργήθηκε ομάδα εργασίας των επτά χωρών που συμμετέχουν και η πρώτη συνάντηση με την παρουσία των ΗΠΑ θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά στις 10 Δεκεμβρίου.

papastavroy-foundation-defense-democracies-usa

Σε ερώτηση για την απομάκρυνση των ΗΠΑ από τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας και το ενδεχόμενο η Ρωσία να επανέλθει κάποια στιγμή στο διεθνές ενεργειακό και επιχειρηματικό προσκήνιο αν αρθούν οι κυρώσεις ο υπουργός Ενέργειας είπε πως «η αστάθεια είναι ο νέος κανόνας. Η Ρωσία μπορεί κάποια στιγμή να επανενταχθεί στη διεθνή οικονομία αλλά η ενέργεια πρέπει να είναι το τελευταίο μέρος αυτής της επανένταξης. Η ενέργεια έχει χρησιμοποιηθεί ως όπλο, δεν πρέπει πλέον να χρησιμοποιείται ως μέσο εκβιασμού. Δεν έχει νόημα να χρηματοδοτείται ο πόλεμος της Ρωσίας ενώ υποστηρίζουμε την Ουκρανία». Ο κ. Παπασταύρου αναφέρθηκε και στην στρατηγική που ακολουθεί η Αθήνα «η ελληνική οπτική είναι να μην βασίζεσαι μόνο στους εταίρους αλλά να βασίζεσαι και στον εαυτό σου. Γι’ αυτό προχωράμε στην ανάπτυξη υδρογονανθράκων με τις ExxonMobil και Chevron. Στην Αθήνα, η δεύτερη σημαντική συμφωνία ήταν αυτή με την ExxonMobil. Σε 18 μήνες θα πραγματοποιήσουμε την πρώτη μεγάλη εξερεύνηση μετά από 40 χρόνια. Η Chevron και η Hellenic Energy σχεδιάζουν σεισμικές έρευνες το 2026. Η Ελλάδα δεσμεύεται να αποσύρει το ρωσικό αέριο ενώ αναπτύσσει τους δικούς της πόρους». 

Ο κ Παπασταύρου περιέγραψε αναλυτικά τους νέου ενεργειακούς διαδρόμους στους οποίους κομβικό ρόλο έχει η Ελλάδα «το 3+1 συνδέει το τελικό κομμάτι του IMEC-από τη Νέα Δελχί, μέσω του Κόλπου, στη Μέση Ανατολή, στην Ευρώπη και τελικά στην Ουκρανία. Για πρώτη φορά, υπάρχει διάδρομος από τη Ν. Δελχί στο Κίεβο, αποτελούμενος αποκλειστικά από χώρες που επιδιώκουν ειρήνη, σταθερότητα και σεβασμό στους κανόνες. Η δυναμική της Ανατολικής Μεσογείου ήδη λειτουργεί και η ίδια η αγορά ολοκληρώνει την περιφερειακή ενσωμάτωση». Πρόσθεσε μάλιστα πως το σχήμα 3+1 θα συνεδριάσει και πάλι τον Απρίλιο στην Ουάσιγκτον σε επίπεδο Υπουργών Ενέργειας.

Advancing Energy Security with Greek Minister of Energy Stavros Papastavrou

«Αυτό το έργο τερματίζει την απομόνωση της Κύπρου από το ευρωπαϊκό δίκτυο και συνδέει την Ευρώπη με το Ισραήλ»

Σχολιάζοντας το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης είπε ότι είναι κάτι παραπάνω από ζωντανό «το έργο τερματίζει την απομόνωση της Κύπρου από το ευρωπαϊκό δίκτυο και συνδέει την Ευρώπη με το Ισραήλ. Υπάρχουν επίσης συζητήσεις για διασύνδεση Σαουδικής Αραβίας–Ελλάδας. Ο IMEC θα μπορούσε να συνδέσει όλα αυτά. Η Ε.Ε. έχει χορηγήσει €650 εκατ. το μεγαλύτερο ποσό που έχει δοθεί ποτέ για τέτοιο έργο. Η Αθήνα επιδιώκει επενδυτική συμμετοχή από χώρες της Μέσης Ανατολής προκειμένου να διευρυνθεί η ομάδα των εμπλεκομένων φορέων ενώ εκφράζεται ενδιαφέρον και από τις ΗΠΑ. Ερωτηθείς αν η Τουρκία μπορεί να συμμετάσχει σε αυτή τη νέα περιφερειακή αρχιτεκτονική ο κ. Παπασταύρου είπε «δεν μπορεί να είναι παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Η επιθετικότητα δεν οδηγεί σε επιρροή, οδηγεί σε απομόνωση. Η Τουρκία πρέπει να αποφασίσει αν θέλει να συμβάλλει στην ειρήνη και τη σταθερότητα. Το ζήτημα του ρωσικού αερίου είναι επίσης σημαντικό. Η Τουρκία έχει σχέσεις με ΗΠΑ και Ευρώπη ενώ ταυτόχρονα δέχεται ρωσικό αέριο. Κάποιοι μπορεί να το θεωρούν “διπλό παιχνίδι”, αλλά κάποια στιγμή πρέπει να γίνει επιλογή. Η Ελλάδα, από την πρώτη στιγμή, υποστήριξε την Ουκρανία και αντιτάχθηκε στην εισβολή της Ρωσίας. Η Τουρκία, από την άλλη, διατηρεί την κατοχή της Κύπρου για δεκαετίες».

Ειδική αναφορά έκανε στον ρόλο της Ινδίας και της Σαουδικής Αραβίας. «Η Ινδία βλέπει την ανάγκη δημιουργίας πύλης εισόδου στην Ευρώπη και η Ελλάδα προσπαθεί να είναι μία από αυτές τις πύλες. Ο κάθετος διάδρομος, επεκτεινόμενος και σε Βόρεια Μακεδονία, Κροατία και Σερβία, καλύπτει μια περιοχή με 100 εκατομμύρια κατοίκους. Ο κεντρικός ρόλος της Ελλάδας στο πλαίσιο του 3+1 προκύπτει από τις ισχυρές σχέσεις της με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, τη Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ και τον ευρύτερο αραβικό κόσμο. Η Σαουδική Αραβία δρα όλο και πιο ενεργά στο διεθνές πεδίο, και το Μνημόνιο Συνεργασίας για τη διασύνδεση δείχνει το ενδιαφέρον τους να ενωθούν με την Ευρώπη. Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας, στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, μαζί με την πολιτική και οικονομική σταθερότητα και τις ιστορικές σχέσεις με τις χώρες της περιοχής, εξηγεί τις εξελίξεις που βλέπουμε σήμερα».

Σε ερώτηση για την αναγνώριση του παράνομου «τουρκολιβυκού μνημονίου» από την κυβέρνηση της Ανατολικής Λιβύης, ο κ. Παπασταύρου σημείωσε ότι η γειτονική χώρα αναγνώρισε στην πράξη την αρχή της μέσης γραμμής σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες. Υπό αυτό το πρίσμα, εκτίμησε ότι όποιος θέλει να δραστηριοποιηθεί στη διεθνή πετρελαϊκή βιομηχανία «πρέπει να παίζει με τους κανόνες». Όπως εξήγησε, μια ενδεχόμενη προσπάθεια της Λιβύης να αμφισβητήσει περιοχές ενδιαφέροντος για τη Chevron θα είχε ως αποτέλεσμα οι ενεργειακοί κολοσσοί να «να στραφούν αλλού», καθώς, όπως είπε, για αυτές τις εταιρίες «η τήρηση της αρχής της μέσης γραμμής είναι μη διαπραγματεύσιμη». Ο υπουργός κατέληξε λέγοντας ότι η «επένδυση δισεκατομμυρίων απαιτεί προβλεψιμότητα και νόμιμα πλαίσια δραστηριοποίησης».